Evaluatiecommissie: verkenners gingen te ver met hun opdracht
DEN HAAG (ANP) - De eerste verkenners tijdens de formatie van een nieuwe kabinet, Annemarie Jorritsma en Kajsa Ollongren, hebben niet alleen over personen gesproken, maar ook over beleidsthema's. Dat is voor verkenners hoogst ongebruikelijk, zei Carla van Baalen, voorzitter van de commissie die de kabinetsformatie van 2021 heeft geëvalueerd. De beperkte taak die een verkenner heeft, werd door de twee echter terzijde geschoven. "De beide verkenners wensten veel verder te gaan. Dat ging niet goed", voegde commissielid Paul Bovend’Eert daar aan toe.
Dat zeiden de twee commissieleden tijdens een gesprek met de Tweede Kamer, over hun in februari verschenen evaluatierapport van de kabinetsformatie 2021. Dat rapport verscheen dus ruim voor de uitzending van Nieuwsuur van afgelopen zaterdag, waarin het programma meldde dat Jorritsma en Ollongren het (toen nog) CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt als een probleem en risico zagen voor de stabiliteit van een toekomstig kabinet. De twee verkenners gaven hun opdracht terug, vlak nadat Ollongren op 25 maart gefotografeerd was met aantekeningen waarop "positie Omtzigt, functie elders" stond. Daarover ontstond grote politieke ophef die een week later bijna de kop kostte van premier Mark Rutte.
Onder meer SP-Kamerlid Renske Leijten wilde dinsdag van de evaluatiecommissie weten van wie de woorden 'Pieter Omtzigt, functie elders' afkomstig waren. Om daar opheldering over te krijgen "behoorde niet tot onze opdracht", zei Van Baalen. "Dat is een vraag die u aan betrokkenen moet stellen", zei Bovend’Eert. "De betrokkenen hebben geen openheid van zaken gegeven. Niet tijdens het debat, later niet en nog steeds niet. Dat schaadt het vertrouwen." Met het debat doelt Bovend’Eert op het beruchte 1 april debat van 2021, dat Rutte ternauwernood overleefde.
Samen geïnterviewd
Wel wisten de commissieleden dat op 19 maart, de eerste werkdag van de twee verkenners, informeel is gesproken met toenmalig Kamervoorzitter Khadija Arib over onder meer de stabiliteit van het CDA. Die partij werd nodig geacht voor de vorming van een nieuwe coalitie. Aan dat gesprek is geen ruchtbaarheid gegeven.
De evaluatiecommissie heeft 43 personen gesproken, onder wie Jorritsma en Ollongren. Op hun "expliciete verzoek" zijn de twee samen geïnterviewd. "Dan is het aan ons om te kiezen: ze komen niet of ze komen allebei", zei commissielid Alexander van Kessel.
De Kamer wil opheldering van Arib, Jorritsma en Ollongren over hoe er tijdens de kabinetsformatie is gesproken over Omtzigt.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Voormalig CDA-leider Sybrand Buma wordt informateur naast Hans Wijers, die D66 zal voordragen. Dat bevestigen ingewijden na berichtgeving van RTL Nieuws en BNR. Buma is momenteel burgemeester van Leeuwarden. Hij zal de gesprekken met beide partijen gaan leiden de komende drie weken.
12 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - D66 wil Hans Wijers aanwijzen als een van de nieuwe informateurs, bevestigen ingewijden na berichtgeving van de NOS. Wijers was eerder minister van Economische Zaken in het kabinet-Kok I, president-commissaris van ING en topman van Akzo Nobel. Eerder meldden ingewijden al dat CDA en D66 twee informateurs zullen aanwijzen die de onderhandelingen tussen de twee partijen over een aanzet voor een coalitieakkoord zullen begeleiden.
27 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - D66 en het CDA willen donderdag na het debat over de kabinetsformatie twee informateurs voordragen, van elke partij één. Dat stellen Haagse bronnen rondom de formatie. Namen zijn nog niet bekend.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Kamerleden die op 29 oktober zijn verkozen, zijn woensdag beëdigd in de Tweede Kamer ten overstaan van tijdelijk voorzitter Martin Bosma. De Kamerleden legden een voor een de verklaring of de belofte af, nadat de griffier hun naam noemde. Dat mocht in het Nederlands of in het Fries.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De daling van het aantal studenten dat een studie is begonnen aan een hogeschool of universiteit baart ook demissionair onderwijsminister Gouke Moes zorgen. "Om onze samenleving draaiende te houden, is het cruciaal dat er voldoende goed opgeleide (vak)mensen in de essentiële sectoren zijn", laat de BBB-bewindsman via een woordvoerder weten.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Eerste Kamer is belangrijk voor een nieuwe coalitie, schrijft verkenner Wouter Koolmees (D66) in zijn verslag. Hij ziet dat partijen "ambitieuze plannen" hebben waarvoor "grote wetswijzigingen" moeten worden gedaan. Bovendien maken beoogde investeringen, bijvoorbeeld in defensie, het nodig om te bezuinigen. Dat alles lukt volgens de verkenner alleen als in de Eerste Kamer meerderheden worden gevonden voor die plannen.
19 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Jesse Klaver noemt het advies van verkenner Wouter Koolmees om CDA en D66 het voortouw te laten nemen "verstandig". De fractieleider van GroenLinks-PvdA "vertrouwt erop dat het Jetten en Bontenbal lukt inhoudelijk een goede stap vooruit te zetten". Dat schrijft hij op X na het verschijnen van het verslag van de D66-verkenner.
20 uur geleden