Webmail

Kies je webmail

Omdat ZeelandNet ook DELTA webmail aanbiedt, vragen we je eenmalig je voorkeur op te geven.

'Eldorado aan kennis in verdronken dorpen'

'Eldorado aan kennis in verdronken dorpen'

YERSEKE - De verdronken dorpen in de Oosterschelde en Westerschelde zijn eeuwenoud en kunnen ons nog veel leren, vertelt archeologisch adviseur van de gemeente Reimerswaal Karel-Jan Kerckhaert. Daarom is hij blij dat er onderzoek naar verdronken dorp Tolsende, dat in de Oosterschelde tussen Yerseke en Krabbendijke ligt, op stapel staat. “De stormvloeden van 1530 en 1532 vaagden een heel dorp in één keer weg, maar je ziet het nog wel liggen. Dat is bijna onvoorstelbaar.”

Archeologen van Erfgoed Zeeland hebben het onderzoek bij Tolsende voor dit jaar op de planning staan. Graven doen ze daarbij niet, licht Kerckhaert toe. “Dat kan hier alleen in uitzonderlijke gevallen, wanneer archeologische resten helemaal verloren dreigen te gaan.” De waardevolle tastbare herinneringen aan Tolsende blijven volgens hem goed bewaard in de bodem van de Oosterschelde. “Maar toch zijn er altijd bedreigingen, zoals door het opschonen van de bodem van oesters. Hierbij gaan buitendijkse archeologische resten wel deels verloren. Daarom is het belangrijk om ze nu te documenteren.”

Huizen

Verdronken dorpen herbergen volgens Kerckhaert ‘een eldorado aan kennis’. Dat weten de archeologen, omdat bij laag water historische resten gedeeltelijk bloot komen te liggen. “Je ziet dan de fundamenten van het dorp, met resten van bebouwing, maar ook van aardewerk. De contour van het dorp komt zo in beeld en je krijgt een indicatie van het aantal huizen en hoe de straatjes liepen.”
Hoeveel inwoners Tolsende telde, tot de Sint Felixvloed van 1530 en Allerheiligenvloed van 1532 het dorp overspoelde, zal volgens Kerckhaert schatten blijven. “Daarvoor moet je weten hoeveel mensen er in een huis woonden. Het is wel bekend dat (groot)ouders in die tijd meestal bij hun kinderen en kleinkinderen woonden. Daardoor woonden er meer mensen in een huis dan tegenwoordig.”

Vissen

De restanten vertellen ook dat mensen na de watersnoden in hun levensonderhoud gingen voorzien door te vissen, verwacht Kerckhaert. Vorig jaar is het onderzoek voor verdronken dorp Oud-Rilland, in de Westerschelde bij Bath, voltooid en daar stuitten de archeologen op sporen van visweren.

Ze vonden rijen houten paaltjes en stokjes in de klei. Die vormen bij afgaand water een steeds smaller wordende fuik waarin de vis gevangen wordt. Deze vismethode - weervissen - gebruiken vissers ook in deze tijd nog, voor kleine vissoorten, zoals ansjovis.

Ontstaan

Kerckhaert hoopt ook meer te ontdekken over het ontstaan van Tolsende. Er is een landkaart van Zuid-Beveland uit de zeventiende eeuw waarop het dorp is afgebeeld. De kracht van het water van de Ooster- en Westerschelde heeft grote invloed gehad op hoe de gemeente Reimerswaal er nu uitziet. “Misschien komen de archeologen ook nog wel vondsten en sporen tegen uit de periode voordat Tolsende hier lag.” In 2017 is er in de grond bij het gemeentehuis in Kruiningen een speld gevonden die dateert uit de negende tot elfde eeuw. “Die vondst toonde aan dat Kruiningen veel ouder is dan tot dan toe gedacht.”

Reconstructie

De huidige Olzendepolder tussen Yerseke en Krabbendijke verwijst in verbasterde vorm naar Tolsende. Ook liggen hier de 1e en 2e Tholseindeweg. De gemeente Reimerswaal hoopt na het archeologische onderzoek meer historische informatie te kunnen tonen aan inwoners en toeristen. Daarom werkt de gemeente mee aan het onderzoek. “Het gebied zelf is beperkt toegankelijk, maar je kunt bijvoorbeeld aan de rand van het verdronken dorp informatiepanelen of doorkijkborden plaatsen. En misschien kan Tolsende met de nieuwe documentatie deels gereconstrueerd worden.”

Meer uit Beveland

Traumahelikopter ingezet voor overplaatsing patiënt naar Erasmus MC Rotterdam

GOES- Een traumahelikoper is zaterdagavond ingezet voor een geplande overplaatsing van een patiënt van het ADRZ-ziekenhuis aan de 's-Gravenpolderseweg naar het Erasmus MC in Rotterdam. Ook de brandweer werd opgeroepen. Wanneer patiënten van het ene naar het andere ziekenhuis moeten worden vervoerd, worden doorgaans ambulances ingezet. Vanwege specifieke omstandigheden werd dit keer voor vervoer door de lucht gekozen.

10 uur geleden
EBS nieuwe busvervoerder in Zeeland

GOES - De provincie Zeeland heeft besloten dat vervoerder EBS vanaf december 2026 het busvervoer in de hele provincie mag uitvoeren. Dit geldt voor een periode van twaalf jaar. EBS neemt het werk over van de huidige vervoerder Connexxion.

15 uur geleden
Minderjarige aangehouden voor steekpartij Goes

GOES - De politie heeft vrijdagavond een minderjarige verdachte aangehouden na de steekpartij eerder die dag in het centrum van Goes. Bij het geweldsincident raakte een jongen gewond.

1 dag geleden
Op de werkvloer bij planner Rubin en engineer Ferry: ‘Wij maken gebouwen slim’ [OP DE WERKVLOER]

Wie kan er mooier vertellen over zijn werk dan degene die er dagelijks mee bezig is? Waar komt zijn of haar liefde voor het vak vandaan? Waarom hebben ze voor dit beroep gekozen? Wat is er zo mooi aan? En hoe ziet een werkdag eruit? Deze keer in de rubriek 'Op de werkvloer bij': Rubin Timmer (planner/coördinator) en Ferry van Yperen (Lead Engineer) van TA Control Systems.

1 dag geleden
Start van bouw schoolgebouw Scalda in Goes

GOES - De bouw van het nieuwe schoolgebouw van Scalda in het Omnium in Goes gaat officieel van start. Wethouder  André van Reest van de gemeente Goes verricht vrijdag de openingshandeling tijdens een feestelijke bijeenkomst.  

1 dag geleden
Gewonde bij steekpartij Bleekveld Goes

GOES - Een jongeman is vrijdag gewond geraakt bij een vermoedelijke steekpartij in het centrum van Goes. De politie doet onderzoek en heeft nabij theater De Mythe een ruime afzetting gemaakt.

2 dagen geleden
Motorrijder aangehouden na nachtelijke achtervolging

KAMPERLAND - Na een nachtelijke achtervolging werd vrijdagnacht een 22-jarige motorrijder uit Spijkenisse door de politie aangehouden in Kamperland. Hij wordt verdacht van het bezitten van drugs, het rijden onder invloed en het maken van overtredingen die in de Wegenverkeerswet staan vermeld. De man zit nog vast.

2 dagen geleden