Eerbetoon aan de achttien in ‘de Oost’ gesneuvelde Bevelanders

Het ‘decor’ daarvan is een internationaal en bloedig conflict, dat in dit boek genuanceerd wordt beschreven, met oog voor de belangen van beide ‘kampen’. 

Tientallen Bevelandse jongens tekenden na de bevrijding in oktober 1944 als oorlogsvrijwilliger om orde op zaken te stellen in ‘ons Indië’. Vanaf 1946 gingen ook weer dienstplichtigen naar ‘de Oost’. Het bleek een vergeefse missie; in december 1949 moest Nederland de onafhankelijkheid van Indonesië erkennen.

Bevelanders met bestemming ‘Indië’ en Korea vertelt hoe in Zeeland, een min of meer op zichzelf gerichte regio, door ontwikkelingen in de nabije en verre buitenwereld veel families betrokken raakten bij een conflict aan de andere kant van de wereldbol, omdat er militairen geleverd moesten worden. Op die manier wordt ‘het kleine’ – het Zeeuwse – verbonden met de grote, brede en moeilijk te stuiten ontwikkelingen in de mondiale geschiedenis. De brieven van ‘onze jongens’ aan het Bevelandse thuisfront, waaruit hier voor het eerst ruim geciteerd wordt, spreken wat dit betreft boekdelen. Ook voor het eerst wordt de (militaire) levensloop van de 18 Bevelanders beschreven, die in Indonesië (1945-1949) en in Korea (1950-1953) het leven lieten. 

‘Verloren oorlog’

Een belangrijk en relatief nieuw aspect van dit boek is dat de Indiëgangers vaak nooit meer losgekomen zijn van hun ervaringen in Indië. Na terugkomst in Nederland waren ze niet in staat hun ervaringen over de ‘verloren oorlog’ met hun familie en bekenden te delen. Zelfs voor hun kinderen is hun verleden in Indië vaak een onbekend en onbegrepen fenomeen gebleven. Er mag wat dat betreft best eens een gordijn worden weggetrokken; dit boek levert daaraan ook een bijdrage. 

De auteur, Chris F. van Fraassen (1945), diende als dienstplichtig militair in Suriname en studeerde Sociologie der Niet-Westerse Volken in Leiden, waarbij hij zich in Indonesië specialiseerde. Van 1977 tot 1993 was hij verbonden aan het sterk op Indonesië gerichte Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde in Leiden. Van Fraassen heeft altijd met zijn gezin in Goes gewoond. Zijn boek is verschenen bij Uitgeverij Paard van Troje in Goes.