Duitsland in onzekerheid over coalitie na spannende verkiezingen
BERLIJN (ANP/DPA) - De exitpolls van de Duitse verkiezingen van zondag hebben ervoor gezorgd dat het land in politieke onzekerheid verkeert. Zowel de vooralsnog grootste partij SPD (25-26 procent) als de CDU/CSU (24-25 procent) wil een nieuwe regeringscoalitie vormen en daarvoor de bondskanselier leveren.
Wel is duidelijk dat deze verkiezingen het Duitse politieke landschap drastisch veranderd hebben. Na zestien jaar te zijn geleid door bondskanselier Angela Merkel is de conservatieve unie CDU/CSU ingestort. De zusterpartijen verloren zo'n 8 procent ten opzichte van 2017 en boekten het slechtste verkiezingsresultaat sinds de Tweede Wereldoorlog.
De centrumlinkse SPD en De Groenen lijken de grote winnaars van deze verkiezingen te worden, met respectievelijk ongeveer 5 en 6 procent winst ten opzichte van 2017.
Onderhandelingen
Nu ook verschillende andere kleinere partijen het goed doen, zullen de onderhandelingen om een levensvatbare coalitie te vormen waarschijnlijk lang duren. De gedachten gaan dan ook al terug naar 2017, toen het Duitsland vijf en een halve maand kostte om een nieuwe regering te vormen.
Het meest voor de hand ligt een coalitie van de SPD, De Groenen en de liberale FDP, de voorkeur van SPD-leider en beoogd bondskanselier Olaf Scholz, ervan uitgaande dat de sociaaldemocraten hun voorspelde voorsprong vasthouden. De liberalen zouden echter het liefst met de CDU/CSU in de regering stappen.
Terugvaloptie
Mocht de CDU/CSU van leider Armin Laschet alsnog als grootste uit de stembussen rollen, dan zal die partij vermoedelijk eerst proberen de krachten te bundelen met de Groenen en de FDP. FDP-leider Christian Lindner heeft voor de verkiezingen gezegd dat zo'n coalitie er "makkelijker uitziet dan met de SPD en de Groenen". Zondagavond opperde Lindner nog een andere mogelijkheid: De Groenen en FDP samen zouden kunnen beslissen wie van de twee grote partijen ze steunen. De verwachting is dat De Groenen dan voor de SPD opteren.
Dan is er nog de 'terugvaloptie' voor de SPD in het geval dat de liberalen dwarsliggen: een coalitie met De Groenen en Die Linke, de kleinere linkse partij van het land. Dit hangt ervan af of Die Linke de kiesdrempel van 5 procent haalt, wat nog onduidelijk is. Zo'n coalitie zou bovendien omstreden zijn, gezien het verzet van Die Linke tegen het Duitse lidmaatschap van de NAVO en de inzet van Duitse troepen in het buitenland.
In geval van nood is er altijd nog de mogelijkheid van opnieuw een grote coalitie tussen de CDU/CSU en de SPD, net als in 2017. Dat leidde destijds tot een bittere interne strijd binnen de SPD. Met Scholz als kanselier zou het sentiment binnen de SPD anders kunnen zijn, maar het zal zeker niet tot gejuich leiden onder de sociaaldemocraten. Laschet sloot de mogelijkheid daarentegen tijdens de campagne niet uit.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP/RTR) - De Amerikaanse minister van Defensie Pete Hegseth heeft de terugtrekking bevolen van de helft van de 4000 leden van de Nationale Garde die vorige maand naar Los Angeles werden gestuurd tijdens protesten tegen het immigratiebeleid van president Donald Trump. Trump stuurde destijds ook 700 mariniers.
1 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De EU wil meer concrete stappen van Israël zien dat het daadwerkelijk de humanitaire situatie in Gaza aan het verbeteren is, zei EU-buitenlandchef Kaja Kallas na afloop van de vergadering van EU-buitenlandministers. Kallas had vorige week met Israël afgesproken flink meer humanitaire hulp toe te laten in Gaza.
9 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De Europese Commissie wil vanaf 2028 het EU-budget verhogen, zo blijkt uit een conceptvoorstel dat in handen is van het ANP. Nu draagt elke lidstaat 1 procent van het bruto nationale inkomen bij aan de EU-begroting. In het concept voor de EU-meerjarenbegroting 2028-2034 staat geen nieuw percentage, maar in de Brusselse wandelgangen wordt gesproken over 1,5 procent. De Commissie presenteert woensdag haar voorstel.
11 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Meerdere Europese landen zeggen klaar te staan om Patriot-luchtverdedigingssystemen en andere wapens voor Oekraïne te kopen van de Verenigde Staten. Maar het blijft vooralsnog onduidelijk welke wapens de VS precies willen leveren en hoe ze dat willen aanpakken.
11 uur geleden
SUWAYDA (ANP/AFP/RTR) - Het geweld in de Syrische regio Suwayda heeft dinsdag opnieuw meerdere levens geëist. Syrische en Israëlische militairen hebben aanvallen uitgevoerd. Het in het Verenigd Koninkrijk gevestigde Syrische Observatorium voor de Mensenrechten spreekt van meer dan tien doden.
12 uur geleden
KYIV (ANP/RTR) - De Oekraïense premier Denys Sjmyhal heeft zijn ontslag aangeboden. Dat betekent dat de weg vrij is voor vicepremier Joelia Svyrydenko om aangesteld te worden als de nieuwe premier. Het parlement moet haar benoeming nog goedkeuren, maar aangezien de partij van president Volodymyr Zelensky daar een meerderheid heeft, lijkt dat een formaliteit.
12 uur geleden
LONDEN (ANP) - De Britse regering heeft na een groot datalek in het geheim duizenden Afghanen naar het Verenigd Koninkrijk gehaald, heeft minister van Defensie John Healey bekendgemaakt. De namen en gegevens van bijna 19.000 Afghanen die hadden samengewerkt met de Britten waren uitgelekt, waardoor zij en hun familieleden mogelijk gevaar liepen. Van hen zijn zo'n negenhonderd mensen opgehaald via dit geheime beleid en 3600 van hun familieleden.
13 uur geleden