Duitsland in onzekerheid over coalitie na spannende verkiezingen
BERLIJN (ANP/DPA) - De exitpolls van de Duitse verkiezingen van zondag hebben ervoor gezorgd dat het land in politieke onzekerheid verkeert. Zowel de vooralsnog grootste partij SPD (25-26 procent) als de CDU/CSU (24-25 procent) wil een nieuwe regeringscoalitie vormen en daarvoor de bondskanselier leveren.
Wel is duidelijk dat deze verkiezingen het Duitse politieke landschap drastisch veranderd hebben. Na zestien jaar te zijn geleid door bondskanselier Angela Merkel is de conservatieve unie CDU/CSU ingestort. De zusterpartijen verloren zo'n 8 procent ten opzichte van 2017 en boekten het slechtste verkiezingsresultaat sinds de Tweede Wereldoorlog.
De centrumlinkse SPD en De Groenen lijken de grote winnaars van deze verkiezingen te worden, met respectievelijk ongeveer 5 en 6 procent winst ten opzichte van 2017.
Onderhandelingen
Nu ook verschillende andere kleinere partijen het goed doen, zullen de onderhandelingen om een levensvatbare coalitie te vormen waarschijnlijk lang duren. De gedachten gaan dan ook al terug naar 2017, toen het Duitsland vijf en een halve maand kostte om een nieuwe regering te vormen.
Het meest voor de hand ligt een coalitie van de SPD, De Groenen en de liberale FDP, de voorkeur van SPD-leider en beoogd bondskanselier Olaf Scholz, ervan uitgaande dat de sociaaldemocraten hun voorspelde voorsprong vasthouden. De liberalen zouden echter het liefst met de CDU/CSU in de regering stappen.
Terugvaloptie
Mocht de CDU/CSU van leider Armin Laschet alsnog als grootste uit de stembussen rollen, dan zal die partij vermoedelijk eerst proberen de krachten te bundelen met de Groenen en de FDP. FDP-leider Christian Lindner heeft voor de verkiezingen gezegd dat zo'n coalitie er "makkelijker uitziet dan met de SPD en de Groenen". Zondagavond opperde Lindner nog een andere mogelijkheid: De Groenen en FDP samen zouden kunnen beslissen wie van de twee grote partijen ze steunen. De verwachting is dat De Groenen dan voor de SPD opteren.
Dan is er nog de 'terugvaloptie' voor de SPD in het geval dat de liberalen dwarsliggen: een coalitie met De Groenen en Die Linke, de kleinere linkse partij van het land. Dit hangt ervan af of Die Linke de kiesdrempel van 5 procent haalt, wat nog onduidelijk is. Zo'n coalitie zou bovendien omstreden zijn, gezien het verzet van Die Linke tegen het Duitse lidmaatschap van de NAVO en de inzet van Duitse troepen in het buitenland.
In geval van nood is er altijd nog de mogelijkheid van opnieuw een grote coalitie tussen de CDU/CSU en de SPD, net als in 2017. Dat leidde destijds tot een bittere interne strijd binnen de SPD. Met Scholz als kanselier zou het sentiment binnen de SPD anders kunnen zijn, maar het zal zeker niet tot gejuich leiden onder de sociaaldemocraten. Laschet sloot de mogelijkheid daarentegen tijdens de campagne niet uit.
Meer uit Buitenland
BRUSSEL (ANP/BELGA) - De Belgische premier Bart De Wever heeft in het parlement herhaald dat België zonder keiharde garanties nooit akkoord kan gaan met de inzet van bevroren Russische tegoeden voor een lening aan Oekraïne. De Wever wil "stevige juridische garanties" en "contractueel vastgelegde risicodekking" door andere lidstaten en eventueel landen buiten de EU. Bronnen zeggen tegen het ANP dat de garanties die voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen eerder deze week heeft voorgesteld, onvoldoende zijn.
32 minuten geleden
BELÉM (ANP) - Op de locatie van de klimaattop COP30 in de Braziliaanse stad Belém is brand uitgebroken. Bezoekers moeten de locatie verlaten, meldt een verslaggever ter plaatse.
48 minuten geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft geopperd dat een zestal Democraten de doodstraf kan krijgen voor oproepen aan het leger om orders te negeren. Hij reageert daarmee op een oproep van een groepje Democraten uit het Congres aan militairen om "onwettige bevelen" van de regering te weigeren.
1 uur geleden
BEIROET (ANP) - Sinds het staakt-het-vuren tussen Hezbollah en Israël bijna een jaar geleden inging, is het bestand duizenden keren geschonden, meldt de VN-missie in Libanon (UNIFIL) op X. Het gaat om meer dan 7500 schendingen in de lucht en bijna 2500 schendingen op de grond.
1 uur geleden
OSLO (ANP/AFP) - De Noorse overheid is een campagne begonnen op de pornosite Pornhub om hulp te bieden aan gebruikers die mogelijk seksuele gedachten over kinderen hebben. Dat heeft een hoge ambtenaar gezegd tegen het Franse persbureau AFP. Iedereen die op Pornhub zoekt naar termen als "tieners", "preteens" of "net legaal" krijgt een advertentie te zien met de vraag: "Heb je seksuele gedachten over kinderen?", waarbij de gebruiker een link krijgt naar gespecialiseerde ondersteuningswebsites.
2 uur geleden
BELÉM (ANP) - VN-chef António Guterres heeft alle onderhandelaars in de slotfase van de klimaattop op het hart gedrukt open te staan voor compromissen. "De wereld kijkt naar Belém", zei Guterres. Hij voegde eraan toe dat dit ook geldt voor gemeenschappen die "in de frontlinie" van klimaatverandering staan en bijvoorbeeld te maken hebben met overstromingen. "Zij hebben genoeg excuses gehoord en willen resultaten zien."
3 uur geleden
WASHINGTON/BRUSSEL (ANP) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft deze week een plan van 28 punten goedgekeurd voor vrede tussen Oekraïne en Rusland. Dat berichten media als CBS News en NBC News, die zich baseren op bronnen binnen de Amerikaanse regering. In Europa leefde juist de hoop dat het plan niet de instemming van Trump zou krijgen.
4 uur geleden