De Kijkshop: een bijzonder concept

DOOR BEN DAETER

Als geen ander kent Hans de Kijkshop. Tussen 1981 en 2017 was hij er (assistent)-filiaal-, regio- en districtsmanager, verkooptrainer en lid/voorzitter van de ondernemingsraad. Hij schreef over het ontstaan, de pioniersfase, groei, stabilisatie en neergang. Ook over de formule, succesfactoren, het wanbeleid en de intriges en over de verschillende filialen in onze regio.

Eerste kennismaking
Zo schrijft hij: ‘Mijn eigen kennismaking was op 24 november 1979. Mijn vriendinnetje had een typemachine nodig en dus liepen we die donkere winkel in. Vreemd, een doolhof, slecht verlicht, zachte muziek, vitrines, nergens aankomen en die vreemde schrijftonnen met bonnen en pennen. De vitrines waren groen en oranje … We liepen voorzichtig rond en in iedere vitrine lagen andere artikelen. Zo herinner ik me: boormachines, olielampen, horloges, gouden sieraden, radio en tv, een vlonder met meubelen erop en ook fietsen en een skelter’. We vulden naam, adres en telefoonnummer in op de grote witte bon. Bij de kassa gaven we deze aan de medewerkster. Zij controleerde het nummer en de prijs. De bon ging onder een printer. Ze draaide zich om, liep naar een luik in de achterwand en schoof de bon eronderdoor en drukte op een zoemertje. Ze liep terug naar de kassa en hielp de volgende klant op dezelfde manier….binnen een minuut  ging dat luikje opeens open een schoof een man een pakket, samen met de bon, naar buiten…zo dat was revolutionair!’

Filialen
In Middelburg vond een grandioze opening plaats van toen het 29ste filiaal in het land. De eerste honderd klanten kregen een digitaal horloge cadeau’. In 1992 vond onder leiding van Hans de opening plaats van de Kijkshop in Bergen op Zoom. Het ging hier om een gigantisch, succesvol project. ‘Een showroom met 90 vitrines. Duizenden artikelen. Weer gratis horloges en ….. als de grote wekker afliep, won de klant van dat moment een kleuren tv’. Kijkshop Goes goed werd in 1986 geopend. Die van Roosendaal was ooit het beste filiaal van het land. Die van Den Bosch ging op 29 september 1973 open. Er ontstond daar dagenlang een file en de producten waren er bijna niet aan te slepen. In 1991 probeerde men in Rotterdam een nieuw concept uit: het passen van sieraden, verkoop van ook fitness en tuinapparatuur. Hans: “Ik herinner me van die eerste periode dat er veel gestofzuigd werd en dat er elke dag ramen werden gezeemd”.

Bijzonder concept
‘Het concept voor de vitrinewinkel was gebaseerd op zelfwerkzaamheid, lage prijzen, hoge omloopsnelheid en weinig personeel. De prijzen waren erg laag en klanten vroegen vaak: komt hier nog btw bij’. Hans: “Het ging dus om ‘zelfbedieningsgroothandelsprijzen’. Op den duur verouderden de filialen. In 2007 was er nog sprake van een facelift, maar uiteindelijk werd het een allegaartje van winkeltypes waarbij slijtageplekken met plakband, lijm en stukken tapijt werden opgeknapt.” Dit voor iedereen alleraardigst boekje geeft tal van ongekende wetenswaardigheden weer over een vooruitstrevende winkelketen die ooit zijn tijd ver vooruit was.

Kijkshop | opkomst en ondergang van het vitrineconcept is onder meer te koop bij De Drvkkery in Middelburg.