CPB: vergrijzing en lagere productiviteit houden rente laag
DEN HAAG (ANP) - De hoge rentes op bijvoorbeeld spaargeld die jaren geleden heel gebruikelijk waren, zien we voorlopig waarschijnlijk niet terug. Structurele factoren zoals de stijgende levensverwachting en een lagere productiviteitsgroei zorgen ervoor dat de rente in Nederland op de middellange tot lange termijn laag blijft, voorspelt het Centraal Planbureau (CPB) in een onderzoeksrapport.
Rentetarieven vertonen al sinds de jaren 80 een neerwaartse trend in ontwikkelde economieën, zoals het eurogebied. Hoewel de nominale rente, oftewel de rente vóór inflatiecorrectie, recent is gaan stijgen, verandert dat volgens het CBP niets aan die neerwaartse trend. De reële rente, oftewel de rente die je overhoudt na aftrek van de inflatie, bevindt zich nog altijd op een historisch laag niveau.
Doordat mensen meer zijn gaan sparen voor hun pensioen door een hogere levensverwachting na het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd, blijft de rente laag. Tegelijkertijd zorgt een lagere productiviteitsgroei voor minder vraag naar besparingen, omdat investeringen in nieuwe technologieën daardoor minder rendabel zijn.
Keerzijde
Ook de prijsdaling van kapitaalgoederen ten opzichte van consumptiegoederen (alle producten die worden gebruikt in huishoudens, bedrijven en maatschappelijke instellingen) heeft hetzelfde effect. Daardoor is er minder spaargeld nodig om kapitaalgoederen als machines, gereedschappen, bedrijfsauto's, gebouwen en voorraden te financieren.
De langdurig lage rente heeft een keerzijde, komt ook naar voren in de CPB-publicatie. Een lage nominale rente vermindert namelijk ook de effectiviteit van het beleid van de centrale banken bij het stimuleren van de economie. Tijdens recessies moeten ze de rentetarieven flink verlagen om de economie aan te jagen, maar door de al lage rentes is daar weinig ruimte voor.
Negatieve rentes zouden er daarbij voor kunnen zorgen dat mensen hun geld van de bank halen en in contanten gaan bewaren. In dat geval moeten centrale banken onconventionele maatregelen nemen waarvan de werkzaamheid onzeker is. Hierdoor kunnen recessies langer aanhouden.
Meer uit Financieel
NEW YORK (ANP) - De aandelenbeurzen in New York zijn vrijdag met wisselende uitslagen gesloten, na de opmars naar nieuwe recordstanden deze week. De technologiegraadmeter Nasdaq scherpte daarbij het recordniveau van een dag eerder wel nog verder aan.
6 uur geleden
NEW YORK (ANP/BLOOMBERG) - Beursbedrijf Nasdaq heeft een werknemer ontslagen die een bericht op sociale media had geplaatst waarin de moordaanslag op de conservatieve politieke activist Charlie Kirk werd bejubeld. Volgens Nasdaq is er een zerotolerancebeleid voor werknemers rond het aanmoedigen of verheerlijken van geweld.
6 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De AEX-index op de aandelenbeurs in Amsterdam is vrijdag met winst het weekend ingegaan, waarmee werd voortgeborduurd op de plus van een dag eerder. Het sentiment onder beleggers op het Damrak werd vooral gesteund door de nieuwe recordstanden op Wall Street.
10 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - De ondernemingsraad van Prijsvrij/D-Reizen zegt dat het bedrijf wordt gedwarsboomd door zijn grootste aandeelhouder, het Duitse winkel- en vakantieconcern REWE. In een brief die is gedeeld met media beschuldigen ze REWE ervan het bestuur van de Nederlandse reisaanbieder actief "tegen- en naar buiten" te werken.
11 uur geleden
OSLO (ANP/AFP/RTR) - Het Noorse staatsinvesteringsfonds heeft zijn belang in de Franse mijnbouwer Eramet verkocht vanwege zorgen over mensenrechtenschendingen en milieuschade door een omstreden nikkelmijn van het bedrijf in Indonesië. Zo zou die mijn zorgen voor ontbossing van regenwoud en schade aan de inheemse bevolking.
11 uur geleden
NEW YORK (ANP) - De aandelenbeurzen in New York lieten vrijdag weinig beweging zien. Beleggers deden het rustig aan en keken vooral uit naar het rentebesluit van de Amerikaanse Federal Reserve dat volgende week op het programma staat. De verwachting dat de centrale bank dan begint met het verlagen van de leenkosten en het optimisme rond kunstmatige intelligentie (AI) zorgen al enige tijd voor recordstanden op Wall Street, die donderdag verder werden aangescherpt.
12 uur geleden
ARNHEM (ANP) - Netbeheerder Liander verwacht ruim 171 miljoen euro duurder uit te zijn bij werk aan het stroomnet door de stikstofimpasse. Het gaat om extra investeringen die nodig zijn voor bijvoorbeeld hijskranen, graafmachines of vrachtwagens die geen stikstof uitstoten. De regionale netbeheerder voor Gelderland, Flevoland, Friesland en Noord-Holland noemt het "moeilijk te verteren" dat het verzwaren van het elektriciteitsnet extra duur wordt door het uitblijven van een oplossing voor stikstofproblemen.
13 uur geleden