Column architect Martin Fierloos: ‘Duurzaam?’
Veel opdrachtgevers vragen mij een gebouw te ontwerpen dat duurzaam moet zijn. Wat is dan duurzaam, vraag ik hen. Nou, nul-op-de-meter, energie nul, passief, bijna-energie-neutraal, heel veel isolatie. Veel termen die met duurzaamheid te maken hebben, maar met verschillende uitlegmogelijkheden.Sinds kort vraagt men ook naar circulair: ik wil graag dat de woning, of het gebouw, circulair is. Circulair bouwen is de nieuwe trend in de bouwwereld. Voorheen was het hot om duurzaam te bouwen, maar dat is geen hip thema meer. Circulair in vervolg op de lineaire economie. Om het simpel uit te leggen: eerst maken we een baksteen van klei, bakken het in een oven tot een blokvorm en stapelen het met wat cement op tot een muurtje, waarna het na vijftig jaar weer wordt afgebroken en als puin onder een wegdek wordt hergebruikt. De ‘take-make-waste’ methode. Dat is weliswaar toch nog een mooie vorm van hergebruik van grondstoffen, echter het zou nog mooier zijn als het verder werd teruggebracht naar zijn oorspronkelijke vorm: het klei. En dát nu beoogd het circulair bouwen. Alle grondstoffen die gebruikt worden in het maakproces zouden na de gebruiksfase weer teruggebracht moeten kunnen worden tot zijn oorspronkelijke grondstoffen. Dat heet honderd procent circulair.
De rijksoverheid ambieert het plan dat de economie in 2050 volledig circulair zal zijn. Dat lijkt mij vrij ambitieus als we nu al discussies voeren over hoe we ons plastic verzamelen: op de grote hoop of toch apart. En hoe recyclen we dit weer met zo min mogelijk energie tot nieuw plastic of andere ‘wegwerp’ producten?
Ik hou mij liever bezig met losmaakbaarheid. Ervoor zorgen dat als we iets bouwen het in eerste instantie uit pure materialen bestaat (hout, aluminium, staal), zodat na een gebruiksperiode het materiaal weer in zijn groep, ofwel in zijn geheel, hergebruikt kan worden, en daarmee teruggebracht kan worden naar zijn oorspronkelijke grondstof. Dus geen klont gebouw bestaand uit tegels, kit, schilderwerk en kalkzandsteen. Of betonvloer met polystyreenisolatie bekisting, die niet meer te scheiden zijn.
Maar dat is geen gemakkelijke opgave. Het probleem met gebouwen is dat ze eigenlijk helemaal niet demontabel zijn. Het is toch eigenlijk vreemd dat we met veel energie klei tot steen verwerken en vervolgens de klinker weer vergruizen tot mors om er met veel energie weer wat anders van te maken?
Misschien moeten we gebouwen maar niet meer slopen. In die zin zouden we elk gebouw gelijk tot monument moeten uitroepen. Elk gebouw verdient een prijs en daarmee eeuwigheid. Alleen nu nog op een makkelijke manier de functie ervan veranderen, maar tja… daar staat het bestemmingsplan weer voor in de weg. Het valt niet mee om duurzaam, laat staan circulair, ‘zuiver’ te denken.
Meer uit Beveland
COLIJNSPLAAT - Zondagochtend heeft zich in een woning aan de Voorstraat in Colijnsplaat een ernstige medische situatie voorgedaan waarbij een reanimatie nodig was.
1 dag geleden
GOES - Zaterdagochtend ontstond een brand in een bijgebouw aan de J.D. van Mellestraat in Goes. De brandweer kwam snel ter plaatse en heeft de brand geblust.
2 dagen geleden
GOES - Het college van burgemeester en wethouders van Goes heeft besloten om Stichting Musea de Bevelanden voor het jaar 2026 een structurele subsidie van 273.502 euro toe te kennen. Daarnaast wordt de subsidie over 2024 vastgesteld op 263.236 euro, met een aanvullende incidentele bijdrage van 17.500 euro.
5 dagen geleden
GOES - Ook tijdens de periode voor de jaarwisseling treden politie, Bureau Halt en de gemeente Goes samen op tegen vuurwerkoverlast. Vuurwerk mag je afsteken tijdens de jaarwisseling tussen 18:00 uur en 02:00 uur Het afsteken van vuurwerk buiten deze tijden is verboden.
5 dagen geleden
GOES - Van donderdag 13 tot en met zondag 16 november 2025 vindt in filmtheater 't Beest en de Da Vinci Bioscoop de derde editie van de Goese Filmdagen plaats. Dit jaar staat Italië centraal. Het filmweekend biedt een gevarieerd programma met Italiaanse en Europese films, lezingen, kinderfilms en live muziek.
6 dagen geleden
GOES - De Goese tweedehands kledingwinkel Deeltwee reikte onlangs drie royale cheques uit aan goede doelen. Tijdens een feestelijke bijeenkomst in de winkel aan de Gasthuisstraat ontvangen drie stichtingen elk een bedrag van maar liefst 30.000 euro.
6 dagen geleden
Borsele - De gemeente Borsele is een nieuwe campagne gestart om inwoners en ondernemers te stimuleren hun woning of pand energiezuiniger te maken. Onder de noemer 'Zuunig Borsele' komt de gemeente met vier subsidieregelingen en extra financiële steun bovenop bestaande programma's. Daarmee wil Borsele inwoners helpen bij het isoleren en verduurzamen van hun woningen, met als doel een comfortabeler en energiezuiniger leefklimaat in de hele gemeente.
6 dagen geleden