Adriaen van de Venne terug in Middelburg

De carrière van van de Venne als kunstenaar begint rond 1614 in Middelburg, hij werkt er ruim 10 jaar. Directe aanleiding voor deze tentoonstelling is het 400-jarig jubileum van het verschijnen van de dichtbundel Zeeusche Nachtegael, een samenwerkingsproject van verschillende Zeeuwse dichters, waaronder Jacob Cats en Johan de Brune. Van de Venne heeft hieraan zowel in woord als in beeld een belangrijke bijdrage geleverd.

De Schildery-Winckel
De tentoonstelling is een bezoek zonder meer waard, ook voor mensen die nog niet bekend zijn met het werk van van de Venne. Zijn schilderijen werpen je terug in de geschiedenis, ook in die van de stad Middelburg. Neem nu het verhaal bij het schilderij ‘De Schildery-Winckel’, dat van de Venne maakte in 1623. Dat werk is in bruikleen gegeven door de eigenaars van de Daily Mail in Londen. Het is een tafereel van een oude drukkerij en winkel die in die periode waren gevestigd aan de Korte Burg, op steenworp afstand van de plek waar nu het Zeeuws Museum zit. Het boekje van de expositie legt uit: “Jan van de Venne, de oudere broer van Adrian, vestigde zich in 1608 als prentverkoper in Middelburg. Tien jaar later kocht hij van de erfgenamen van de overleden boekdrukker en uitgever Adriaen van de Vivere het pand aan de Korte Burg naast de Nieuwe Beurs, en vestigde hier zijn ‘Schildery-winckel’. Vanaf dat moment ging Jan van de Venne zelf prenten drukken. De ontwerpen daarvoor werden veelal door zijn broer geleverd. Daarnaast gaf hij boeken uit, waaronder die van Jacob Cats en Constantijn Huygens.”

Dan, over het tafereel zelf: “Op de boekdrukpers ligt waarschijnlijk de in 1623 verschenen uitgave van de Zeeusche Nachtegael. Jan en achter hem Adrian staan achter de drukpers. Rechts van de drukpers staat mogelijk raadsheer Apollonius Schotte, maar de figuur kan ook de stereotiepe weergave van een corrector zijn. Rechts komen pensionarissen Jacob Cats en Simon de Beaumont binnenlopen. Allen hebben aan de Zeeusche Nachtegael meegewerkt. In het gelijktijdig verschenen Tafereel van Sinne-mal beschreef Adrian van de Venne dat men, naast kunstvoorwerpen, boeken en drukwerk, in de Schildery-winckel ook terecht kon voor uurwerken, kompassen, verrekijkers en dergelijke. Daarbij schetste hij de winkel als dé ontmoetingsplaats voor intellectuelen. In mei 1625 kwam hieraan een einde met het overlijden van broer Jan en de verhuizing van Adriaen naar Den Haag.”

Bezoek
Het boekje heeft een indeling die gelijk is aan die van de expositie. De publicatie is uiteraard verkrijgbaar in het museum. Verder kun je bij Google en Apple ook nog de gratis app van het ZM downloaden. Dan krijg je het verhaal achter een deel van de werken in audio en/of tekst. De tentoonstelling is te bezoeken tot en met 21 april 2024. Een toegangsbewijs moet wel op voorhand gereserveerd worden, via www.zeeuwsmuseum.nl.