'Zwarte Zee Initiatief' moet Oekraïense graanexport garanderen
ISTANBUL (ANP) - De Turkse president Erdogan is er naar het zich laat aanzien samen met de VN in geslaagd Oekraïne en Rusland ervan te overtuigen dat ze zich moeten inspannen om de Oekraïense graanexport ondanks de oorlog mogelijk te maken. In het Dolmabahce Paleis aan de Bosporus in Istanbul zetten volgens de Turkse regering alle betrokkenen om 15.30 uur hun handtekening onder het Zwarte Zee Initiatief. Het paleis staat aan de zeestraat waar volgens de akkoorden straks weer een heleboel graan uit Oekraïne voorbij komt varen. VN-topman António Guterres is naar Istanbul gegaan om bij de ondertekening van het akkoord te zijn. Erdogan is als gastheer ook aanwezig.
Dat graan gaat veelal over de Zwarte Zee en de belangrijkste Oekraïense havens zijn door de oorlog geblokkeerd. Er ligt zeker 20 miljoen ton graan opgeslagen. Oekraïners hebben mijnen gelegd om Russische marinevaartuigen uit de buurt te houden en Rusland blokkeert havens. Moskou heeft altijd gezegd dat het de hervatting van de Oekraïense graanexport wil, maar stelde als eis dat ook de Russische export makkelijker moet worden gemaakt door het schrappen van westerse financiële sancties.
Volgens Turkse zegslieden zijn er toezeggingen gedaan door de EU en westerse mogendheden dat handelssancties die Russische voedselexport belemmeren, worden ingetrokken. Daar hebben de Verenigde Naties onder leiding van Guterres zich ook voor ingespannen. De oorlog in Oekraïne veroorzaakt sterke prijsstijgingen door voedselschaarste. Oekraïne en Rusland behoren tot de grootste graanexporteurs ter wereld en zijn samen goed voor zeker een derde van de productie van tarwe.
Coördinatiecentrum
De VN gaan volgens de plannen een coördinatiecentrum opzetten in Istanbul. Daar zullen medewerkers van de VN samen met afgezanten uit Oekraïne, Rusland en het gastland Turkije toezien op de export van graan over de Zwarte Zee en ze zullen de lading van de betrokken schepen inspecteren, zowel de schepen die door de Bosporus richting Oekraïne gaan als die beladen terugkeren. Er mag bijvoorbeeld geen wapentuig aan boord zijn. Dat zou in eerste instantie door Turkse marineschepen worden gedaan, naar verluidt in wateren dicht bij de territoriale wateren van Oekraïne.
Het initiatief is een succes voor de inspanningen van Erdogan om de oorlogvoerende landen nader tot elkaar te brengen. Hij heeft goede betrekkingen met zowel Moskou als Kiev en doet niet mee aan anti-Russische sancties. Het initiatief is ook het belangrijkste succes dat de diplomaten van de VN hebben bereikt sinds Rusland Oekraïne op 24 februari aanviel.
Meer uit Buitenland
BALTIMORE (ANP/RTR) - Kilmar Abrego Garcia is weer op vrije voeten, nadat een rechter in de Amerikaanse staat Maryland eerder op donderdag zijn vrijlating had bevolen. De in El Salvador geboren man zat vast in afwachting van een mogelijke tweede uitzetting. Zijn eerdere, onterechte uitzetting werd het middelpunt van een rel rondom het deportatiebeleid van de regering-Trump.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP/DPA) - Drie maanden na de dodelijke aanval op de uiterst rechtse activist en Trump-aanhanger Charlie Kirk is de verdachte Tyler Robinson voor het eerst persoonlijk voor de rechter verschenen. Ook de vader, moeder en broer van Robinson waren aanwezig in de rechtbank in Provo in de Amerikaanse staat Utah.
6 uur geleden
CARACAS (ANP/RTR) - Het Venezolaanse parlement heeft unaniem ingestemd met het intrekken van een wet, waardoor het land zich kan terugtrekken uit het Internationaal Strafhof. De wet bekrachtigde het Statuut van Rome, waarmee het strafhof werd opgericht. Door die wet in te trekken hoeft het land de rechtsbevoegdheid van het hof niet meer te erkennen.
8 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR/AFP) - Volgens een zegsvrouw is de Amerikaanse president Donald Trump extreem gefrustreerd over de Oekraïense en Russische regering, omdat het deze strijdende partijen niet lukt tot een bestand te komen. Inmiddels is Trump op de hoogte van de Oekraïense reactie op de Amerikaanse vredesvoorstellen, aldus de woordvoerster.
8 uur geleden
BANGKOK (ANP/DPA/RTR) - Thailand heeft voor het eerst bevestigd dat er burgerslachtoffers zijn gevallen in het opgelaaide grensconflict met Cambodja. Drie burgers aan Thaise zijde kwamen om bij de gevechten, aldus het ministerie van Defensie tegen de krant The Nation. Het aantal gedode Thaise soldaten is opgelopen tot negen.
9 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - Een Amerikaanse rechter heeft donderdag de vrijlating van Kilmar Abrego Garcia bevolen. De in El Salvador geboren man zat vast in afwachting van een mogelijke tweede uitzetting. Zijn eerdere, onterechte, uitzetting werd het middelpunt van een rel rondom het deportatiebeleid van de regering-Trump.
10 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Hoogstwaarschijnlijk stemmen EU-lidstaten vrijdag in met het voorstel van de Europese Commissie om de bevroren Russische tegoeden voor onbepaalde tijd te bevriezen. Dat kan via een noodbevoegdheid die kan worden gebruikt bij een crisis of dreigend economisch risico voor de EU. Het is een eerste stap om een besluit over het gebruik van de tegoeden voor een lening aan Oekraïne te vergemakkelijken. Daarover nemen de EU-regeringsleiders op de top van volgende week een besluit.
10 uur geleden