'Zwarte Zee Initiatief' moet Oekraïense graanexport garanderen
ISTANBUL (ANP) - De Turkse president Erdogan is er naar het zich laat aanzien samen met de VN in geslaagd Oekraïne en Rusland ervan te overtuigen dat ze zich moeten inspannen om de Oekraïense graanexport ondanks de oorlog mogelijk te maken. In het Dolmabahce Paleis aan de Bosporus in Istanbul zetten volgens de Turkse regering alle betrokkenen om 15.30 uur hun handtekening onder het Zwarte Zee Initiatief. Het paleis staat aan de zeestraat waar volgens de akkoorden straks weer een heleboel graan uit Oekraïne voorbij komt varen. VN-topman António Guterres is naar Istanbul gegaan om bij de ondertekening van het akkoord te zijn. Erdogan is als gastheer ook aanwezig.
Dat graan gaat veelal over de Zwarte Zee en de belangrijkste Oekraïense havens zijn door de oorlog geblokkeerd. Er ligt zeker 20 miljoen ton graan opgeslagen. Oekraïners hebben mijnen gelegd om Russische marinevaartuigen uit de buurt te houden en Rusland blokkeert havens. Moskou heeft altijd gezegd dat het de hervatting van de Oekraïense graanexport wil, maar stelde als eis dat ook de Russische export makkelijker moet worden gemaakt door het schrappen van westerse financiële sancties.
Volgens Turkse zegslieden zijn er toezeggingen gedaan door de EU en westerse mogendheden dat handelssancties die Russische voedselexport belemmeren, worden ingetrokken. Daar hebben de Verenigde Naties onder leiding van Guterres zich ook voor ingespannen. De oorlog in Oekraïne veroorzaakt sterke prijsstijgingen door voedselschaarste. Oekraïne en Rusland behoren tot de grootste graanexporteurs ter wereld en zijn samen goed voor zeker een derde van de productie van tarwe.
Coördinatiecentrum
De VN gaan volgens de plannen een coördinatiecentrum opzetten in Istanbul. Daar zullen medewerkers van de VN samen met afgezanten uit Oekraïne, Rusland en het gastland Turkije toezien op de export van graan over de Zwarte Zee en ze zullen de lading van de betrokken schepen inspecteren, zowel de schepen die door de Bosporus richting Oekraïne gaan als die beladen terugkeren. Er mag bijvoorbeeld geen wapentuig aan boord zijn. Dat zou in eerste instantie door Turkse marineschepen worden gedaan, naar verluidt in wateren dicht bij de territoriale wateren van Oekraïne.
Het initiatief is een succes voor de inspanningen van Erdogan om de oorlogvoerende landen nader tot elkaar te brengen. Hij heeft goede betrekkingen met zowel Moskou als Kiev en doet niet mee aan anti-Russische sancties. Het initiatief is ook het belangrijkste succes dat de diplomaten van de VN hebben bereikt sinds Rusland Oekraïne op 24 februari aanviel.
Meer uit Buitenland
KYIV (ANP) - Zeker negen mensen zijn om het leven gekomen bij nachtelijke aanvallen op Oekraïne. Dat meldt de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, die stelt dat Rusland opnieuw honderden aanvalsdrones en tientallen raketten heeft ingezet om zijn land te bestoken.
1 uur geleden
TOKYO (ANP/RTR) - Een uitzonderlijk grote brand in een kuststad in het zuiden van Japan heeft zeker één persoon het leven gekost. Minstens 170 gebouwen in Oita zijn door het vuur beschadigd. De kuststad, met zo'n half miljoen inwoners, ligt ongeveer 750 kilometer ten zuidwesten van Tokyo, op het eiland Kyushu. Het is de grootste brand in een Japanse stad in decennia. Hulpdiensten proberen nog steeds het vuur te bedwingen.
1 uur geleden
WARSCHAU (ANP/RTR) - Polen heeft twee vliegvelden in het oosten van het land tijdelijk gesloten na Russische bombardementen net over de grens met Oekraïne. Dat meldt de Poolse luchtverkeersleidingsdienst PANSA op X. De luchthavens in Rzeszów en Lublin blijven dicht "om militaire luchtvaart de volledige vrijheid te geven om te opereren", voegt PANSA eraan toe.
2 uur geleden
KEULEN (ANP) - Als landen op korte termijn drie acties uitvoeren die ze al eerder zijn overeengekomen, kan de opwarming van de aarde ruim onder de 2 graden blijven. Tot die conclusie komt Climate Action Tracker (CAT) in een analyse. "Dan moeten ze wel nu beginnen en ook na 2035 krachtig blijven optreden", zeggen onderzoekers van het wetenschappelijke initiatief erbij.
3 uur geleden
NEW YORK (ANP) - Een zeldzaam schilderij van Gustav Klimt (1862-1918) is in New York verkocht voor 236,4 miljoen dollar (204,1 miljoen euro). Het werk Bildnis Elisabeth Lederer is daarmee het op een na duurste kunstwerk dat ooit werd geveild, meldt veilinghuis Sotheby's. Het duurste geveilde kunstwerk is Leonardo da Vinci's Salvator Mundi, dat in 2017 voor 450,3 miljoen dollar (388,8 miljoen euro) bij Christie's werd verkocht.
7 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Verenigde Staten en Saudi-Arabië hebben tijdens een bezoek van kroonprins Mohammed bin Salman overeenkomsten getekend over de verkoop van geavanceerde Amerikaanse F-35-gevechtsvliegtuigen en samenwerking op het gebied van civiele kernenergie. Dat meldt het Witte Huis.
9 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse Senaat heeft een door het Huis van Afgevaardigden aangenomen wetsvoorstel goedgekeurd dat de vrijgave beveelt van federale dossiers over Jeffrey Epstein. De dossiers bevatten mogelijk belastend materiaal voor prominente figuren, onder wie president Donald Trump.
9 uur geleden