'Zwarte Zee Initiatief' moet Oekraïense graanexport garanderen
ISTANBUL (ANP) - De Turkse president Erdogan is er naar het zich laat aanzien samen met de VN in geslaagd Oekraïne en Rusland ervan te overtuigen dat ze zich moeten inspannen om de Oekraïense graanexport ondanks de oorlog mogelijk te maken. In het Dolmabahce Paleis aan de Bosporus in Istanbul zetten volgens de Turkse regering alle betrokkenen om 15.30 uur hun handtekening onder het Zwarte Zee Initiatief. Het paleis staat aan de zeestraat waar volgens de akkoorden straks weer een heleboel graan uit Oekraïne voorbij komt varen. VN-topman António Guterres is naar Istanbul gegaan om bij de ondertekening van het akkoord te zijn. Erdogan is als gastheer ook aanwezig.
Dat graan gaat veelal over de Zwarte Zee en de belangrijkste Oekraïense havens zijn door de oorlog geblokkeerd. Er ligt zeker 20 miljoen ton graan opgeslagen. Oekraïners hebben mijnen gelegd om Russische marinevaartuigen uit de buurt te houden en Rusland blokkeert havens. Moskou heeft altijd gezegd dat het de hervatting van de Oekraïense graanexport wil, maar stelde als eis dat ook de Russische export makkelijker moet worden gemaakt door het schrappen van westerse financiële sancties.
Volgens Turkse zegslieden zijn er toezeggingen gedaan door de EU en westerse mogendheden dat handelssancties die Russische voedselexport belemmeren, worden ingetrokken. Daar hebben de Verenigde Naties onder leiding van Guterres zich ook voor ingespannen. De oorlog in Oekraïne veroorzaakt sterke prijsstijgingen door voedselschaarste. Oekraïne en Rusland behoren tot de grootste graanexporteurs ter wereld en zijn samen goed voor zeker een derde van de productie van tarwe.
Coördinatiecentrum
De VN gaan volgens de plannen een coördinatiecentrum opzetten in Istanbul. Daar zullen medewerkers van de VN samen met afgezanten uit Oekraïne, Rusland en het gastland Turkije toezien op de export van graan over de Zwarte Zee en ze zullen de lading van de betrokken schepen inspecteren, zowel de schepen die door de Bosporus richting Oekraïne gaan als die beladen terugkeren. Er mag bijvoorbeeld geen wapentuig aan boord zijn. Dat zou in eerste instantie door Turkse marineschepen worden gedaan, naar verluidt in wateren dicht bij de territoriale wateren van Oekraïne.
Het initiatief is een succes voor de inspanningen van Erdogan om de oorlogvoerende landen nader tot elkaar te brengen. Hij heeft goede betrekkingen met zowel Moskou als Kiev en doet niet mee aan anti-Russische sancties. Het initiatief is ook het belangrijkste succes dat de diplomaten van de VN hebben bereikt sinds Rusland Oekraïne op 24 februari aanviel.
Meer uit Buitenland
COTONOU (ANP/RTR/AFP) - Een woordvoerder van de regering in Benin zegt dat veertien mensen zijn opgepakt voor de couppoging, die volgens de autoriteiten is mislukt. Militairen claimden eerder op nationale televisie dat ze de macht in het West-Afrikaanse land hadden overgenomen, maar de regering ontkent dat.
1 uur geleden
JERUZALEM (ANP/AFP) - Volgens de Israëlische premier Benjamin Netanyahu zal de tweede fase van het staakt-het-vuren in de Gazastrook waarschijnlijk "zeer binnenkort" ingaan. Hij zei tijdens een persconferentie met de Duitse bondskanselier Friedrich Merz dat de eerste fase is afgerond, maar dat de tweede fase wel moeilijker zal worden.
3 uur geleden
KALOGI (ANP/AFP) - Bij een droneaanval op de Soedanese stad Kalogi zijn tientallen mensen gedood, melden lokale autoriteiten. De paramilitaire Rapid Support Forces (RSF) of een van hun bondgenoten zouden een ziekenhuis en een crèche hebben geraakt en nog een keer hebben geschoten toen mensen kinderen probeerden te redden uit het gebouw.
4 uur geleden
LONDEN (ANP) - De politie heeft volgens plaatselijke media de toegang tot de Londense luchthaven Heathrow geblokkeerd, nadat er in of bij een terminal melding was dat er een soort gas zou zijn verspreid. Brandweer en politie zijn in grote getale uitgerukt. Volgens de nieuwssite MyLondon zijn ook buslijnen en treinen vanuit Londen tijdelijk stilgelegd.
5 uur geleden
COTONOU (ANP/AFP/RTR) - Militairen in het West-Afrikaanse Benin hebben op de staatstelevisie gezegd dat ze president Patrice Talon hebben afgezet. De 67-jarige zakenman en politicus Talon werd in 2016 tot president gekozen. Hij zou in april volgend jaar afstand doen van de macht. Volgens ministers is de poging tot staatsgreep mislukt.
6 uur geleden
SYDNEY (ANP/RTR) - Het gevaar van de bosbranden in het zuidoosten van Australië is volgens de autoriteiten afgenomen. De brandweer liet weten dat de bosbranden niet langer een gevaar zijn voor bewoners.
7 uur geleden
MOSKOU (ANP/DPA) - Het Kremlin verwelkomt een nieuwe 'nationale veiligheidsstrategie' van de Amerikaanse regering. Die werd afgelopen week gepresenteerd om het buitenlandbeleid op af te stemmen. Rusland wordt er niet meer in genoemd als directe dreiging en dat is volgens het Kremlin een positieve stap.
7 uur geleden