'Zwarte Zee Initiatief' moet Oekraïense graanexport garanderen
ISTANBUL (ANP) - De Turkse president Erdogan is er naar het zich laat aanzien samen met de VN in geslaagd Oekraïne en Rusland ervan te overtuigen dat ze zich moeten inspannen om de Oekraïense graanexport ondanks de oorlog mogelijk te maken. In het Dolmabahce Paleis aan de Bosporus in Istanbul zetten volgens de Turkse regering alle betrokkenen om 15.30 uur hun handtekening onder het Zwarte Zee Initiatief. Het paleis staat aan de zeestraat waar volgens de akkoorden straks weer een heleboel graan uit Oekraïne voorbij komt varen. VN-topman António Guterres is naar Istanbul gegaan om bij de ondertekening van het akkoord te zijn. Erdogan is als gastheer ook aanwezig.
Dat graan gaat veelal over de Zwarte Zee en de belangrijkste Oekraïense havens zijn door de oorlog geblokkeerd. Er ligt zeker 20 miljoen ton graan opgeslagen. Oekraïners hebben mijnen gelegd om Russische marinevaartuigen uit de buurt te houden en Rusland blokkeert havens. Moskou heeft altijd gezegd dat het de hervatting van de Oekraïense graanexport wil, maar stelde als eis dat ook de Russische export makkelijker moet worden gemaakt door het schrappen van westerse financiële sancties.
Volgens Turkse zegslieden zijn er toezeggingen gedaan door de EU en westerse mogendheden dat handelssancties die Russische voedselexport belemmeren, worden ingetrokken. Daar hebben de Verenigde Naties onder leiding van Guterres zich ook voor ingespannen. De oorlog in Oekraïne veroorzaakt sterke prijsstijgingen door voedselschaarste. Oekraïne en Rusland behoren tot de grootste graanexporteurs ter wereld en zijn samen goed voor zeker een derde van de productie van tarwe.
Coördinatiecentrum
De VN gaan volgens de plannen een coördinatiecentrum opzetten in Istanbul. Daar zullen medewerkers van de VN samen met afgezanten uit Oekraïne, Rusland en het gastland Turkije toezien op de export van graan over de Zwarte Zee en ze zullen de lading van de betrokken schepen inspecteren, zowel de schepen die door de Bosporus richting Oekraïne gaan als die beladen terugkeren. Er mag bijvoorbeeld geen wapentuig aan boord zijn. Dat zou in eerste instantie door Turkse marineschepen worden gedaan, naar verluidt in wateren dicht bij de territoriale wateren van Oekraïne.
Het initiatief is een succes voor de inspanningen van Erdogan om de oorlogvoerende landen nader tot elkaar te brengen. Hij heeft goede betrekkingen met zowel Moskou als Kiev en doet niet mee aan anti-Russische sancties. Het initiatief is ook het belangrijkste succes dat de diplomaten van de VN hebben bereikt sinds Rusland Oekraïne op 24 februari aanviel.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP/AFP) - Het opgelaaide geweld in Congo leidt tot groeiende internationale bezorgdheid. Westerse landen, waaronder Nederland, roepen de rebellen van M23 en hun Rwandese bondgenoten in een gezamenlijke verklaring op hun opmars te staken.
1 uur geleden
BRADFORD (ANP/RTR/AFP) - Kunstenares Nnena Kalu heeft de Britse Turner Prize gewonnen. De jury prees onder meer de hangende sculpturen die ze maakt van allerlei materialen. "Gedurfd en pakkend", luidt het oordeel over haar werk.
1 uur geleden
PARIJS (ANP/RTR/AFP/BLOOMBERG) - De Franse Nationale Vergadering heeft voorlopig een nieuwe politieke crisis afgewend. Een begrotingsvoorstel voor sociale zekerheid kreeg na onderhandelingen de steun van een meerderheid van de parlementariërs.
3 uur geleden
TEGUCIGALPA (ANP/AFP) - De Hondurese president Xiomara Castro beschuldigt de Amerikaanse president Donald Trump van inmenging in de verkiezingen in haar land en spreekt over manipulatie van de uitslag. De definitieve uitslag van de verkiezingen van 30 november is nog niet bekend, maar de door Trump gesteunde conservatieve kandidaat Nasry Asfura heeft een krappe voorsprong in de voorlopige resultaten.
3 uur geleden
UVIRA (ANP/RTR) - Door het oplaaiende geweld in Oost-Congo hebben de afgelopen dagen ongeveer 200.000 mensen hun huizen ontvlucht, terwijl de door Rwanda gesteunde M23-rebellen een opmars maakten richting de strategisch gelegen stad Uvira, op de grens met Burundi. Volgens de VN zijn 74 mensen gedood, vooral burgers. 83 mensen zouden gewond zijn afgevoerd naar het ziekenhuis.
3 uur geleden
KYIV (ANP/RTR/AFP) - De Oekraïense president Zelensky zegt klaar te zijn om verkiezingen te houden. Hij vraagt de VS en Europese partners om de veiligheid te garanderen tijdens dat proces.
3 uur geleden
KYIV (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft van de Verenigde Staten "dagen" de tijd gekregen om te reageren op een vredesvoorstel. Dat voorziet in het opgeven van grondgebied door Oekraïne in ruil voor Amerikaanse veiligheidsgaranties, schrijft de krant Financial Times. Die baseert zich op anonieme bronnen.
4 uur geleden