'Zwarte Zee Initiatief' moet Oekraïense graanexport garanderen
ISTANBUL (ANP) - De Turkse president Erdogan is er naar het zich laat aanzien samen met de VN in geslaagd Oekraïne en Rusland ervan te overtuigen dat ze zich moeten inspannen om de Oekraïense graanexport ondanks de oorlog mogelijk te maken. In het Dolmabahce Paleis aan de Bosporus in Istanbul zetten volgens de Turkse regering alle betrokkenen om 15.30 uur hun handtekening onder het Zwarte Zee Initiatief. Het paleis staat aan de zeestraat waar volgens de akkoorden straks weer een heleboel graan uit Oekraïne voorbij komt varen. VN-topman António Guterres is naar Istanbul gegaan om bij de ondertekening van het akkoord te zijn. Erdogan is als gastheer ook aanwezig.
Dat graan gaat veelal over de Zwarte Zee en de belangrijkste Oekraïense havens zijn door de oorlog geblokkeerd. Er ligt zeker 20 miljoen ton graan opgeslagen. Oekraïners hebben mijnen gelegd om Russische marinevaartuigen uit de buurt te houden en Rusland blokkeert havens. Moskou heeft altijd gezegd dat het de hervatting van de Oekraïense graanexport wil, maar stelde als eis dat ook de Russische export makkelijker moet worden gemaakt door het schrappen van westerse financiële sancties.
Volgens Turkse zegslieden zijn er toezeggingen gedaan door de EU en westerse mogendheden dat handelssancties die Russische voedselexport belemmeren, worden ingetrokken. Daar hebben de Verenigde Naties onder leiding van Guterres zich ook voor ingespannen. De oorlog in Oekraïne veroorzaakt sterke prijsstijgingen door voedselschaarste. Oekraïne en Rusland behoren tot de grootste graanexporteurs ter wereld en zijn samen goed voor zeker een derde van de productie van tarwe.
Coördinatiecentrum
De VN gaan volgens de plannen een coördinatiecentrum opzetten in Istanbul. Daar zullen medewerkers van de VN samen met afgezanten uit Oekraïne, Rusland en het gastland Turkije toezien op de export van graan over de Zwarte Zee en ze zullen de lading van de betrokken schepen inspecteren, zowel de schepen die door de Bosporus richting Oekraïne gaan als die beladen terugkeren. Er mag bijvoorbeeld geen wapentuig aan boord zijn. Dat zou in eerste instantie door Turkse marineschepen worden gedaan, naar verluidt in wateren dicht bij de territoriale wateren van Oekraïne.
Het initiatief is een succes voor de inspanningen van Erdogan om de oorlogvoerende landen nader tot elkaar te brengen. Hij heeft goede betrekkingen met zowel Moskou als Kiev en doet niet mee aan anti-Russische sancties. Het initiatief is ook het belangrijkste succes dat de diplomaten van de VN hebben bereikt sinds Rusland Oekraïne op 24 februari aanviel.
Meer uit Buitenland
KOPENHAGEN (ANP) - Een Deense spermadonor met een ernstige genetische mutatie heeft bijna drie keer zoveel kinderen verwekt als bekend, volgt uit onderzoek van veertien Europese omroepen, waaronder de NOS en Nieuwsuur. Het gaat niet om 67 maar om 197 kinderen. Mogelijk ligt het werkelijke aantal hoger.
20 minuten geleden
OSLO (ANP/AFP/RTR) - De Venezolaanse oppositiepolitica María Corina Machado is niet aanwezig bij de uitreiking van haar Nobelprijs voor de Vrede, later woensdag in Oslo. Het Nobelinstituut zegt tegen de Noorse publieke omroep NRK niet te weten waar zij is, maar dat ze in ieder geval niet in Noorwegen is.
52 minuten geleden
PHNOM PENH (ANP/AFP) - Meer dan honderdduizend Cambodjanen zijn geëvacueerd uit het grensgebied tussen Cambodja en Thailand. Ruim twintigduizend families zijn ondergebracht in schuilplekken of bij familieleden thuis, meldt het ministerie van Defensie. Aan de Thaise kant zijn 400.000 mensen geëvacueerd, aldus het Thaise ministerie van Defensie.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De humanitaire situatie voor kinderen wereldwijd is in "een vrije val" terechtgekomen, waarschuwt UNICEF in zijn jaarrapport. Volgens de kinderrechtenorganisatie is de nood extremer dan in tientallen jaren en zullen in 2026 meer dan 200 miljoen kinderen humanitaire hulp nodig hebben.
5 uur geleden
WASHINGTON (ANP/AFP) - Het opgelaaide geweld in Congo leidt tot groeiende internationale bezorgdheid. Westerse landen, waaronder Nederland, roepen de rebellen van M23 en hun Rwandese bondgenoten in een gezamenlijke verklaring op hun opmars te staken.
9 uur geleden
BRADFORD (ANP/RTR/AFP) - Kunstenares Nnena Kalu heeft de Britse Turner Prize gewonnen. De jury prees onder meer de hangende sculpturen die ze maakt van allerlei materialen. "Gedurfd en pakkend", luidt het oordeel over haar werk.
9 uur geleden
PARIJS (ANP/RTR/AFP/BLOOMBERG) - De Franse Nationale Vergadering heeft voorlopig een nieuwe politieke crisis afgewend. Een begrotingsvoorstel voor sociale zekerheid kreeg na onderhandelingen de steun van een meerderheid van de parlementariërs.
11 uur geleden