'Zwarte Zee Initiatief' moet Oekraïense graanexport garanderen
ISTANBUL (ANP) - De Turkse president Erdogan is er naar het zich laat aanzien samen met de VN in geslaagd Oekraïne en Rusland ervan te overtuigen dat ze zich moeten inspannen om de Oekraïense graanexport ondanks de oorlog mogelijk te maken. In het Dolmabahce Paleis aan de Bosporus in Istanbul zetten volgens de Turkse regering alle betrokkenen om 15.30 uur hun handtekening onder het Zwarte Zee Initiatief. Het paleis staat aan de zeestraat waar volgens de akkoorden straks weer een heleboel graan uit Oekraïne voorbij komt varen. VN-topman António Guterres is naar Istanbul gegaan om bij de ondertekening van het akkoord te zijn. Erdogan is als gastheer ook aanwezig.
Dat graan gaat veelal over de Zwarte Zee en de belangrijkste Oekraïense havens zijn door de oorlog geblokkeerd. Er ligt zeker 20 miljoen ton graan opgeslagen. Oekraïners hebben mijnen gelegd om Russische marinevaartuigen uit de buurt te houden en Rusland blokkeert havens. Moskou heeft altijd gezegd dat het de hervatting van de Oekraïense graanexport wil, maar stelde als eis dat ook de Russische export makkelijker moet worden gemaakt door het schrappen van westerse financiële sancties.
Volgens Turkse zegslieden zijn er toezeggingen gedaan door de EU en westerse mogendheden dat handelssancties die Russische voedselexport belemmeren, worden ingetrokken. Daar hebben de Verenigde Naties onder leiding van Guterres zich ook voor ingespannen. De oorlog in Oekraïne veroorzaakt sterke prijsstijgingen door voedselschaarste. Oekraïne en Rusland behoren tot de grootste graanexporteurs ter wereld en zijn samen goed voor zeker een derde van de productie van tarwe.
Coördinatiecentrum
De VN gaan volgens de plannen een coördinatiecentrum opzetten in Istanbul. Daar zullen medewerkers van de VN samen met afgezanten uit Oekraïne, Rusland en het gastland Turkije toezien op de export van graan over de Zwarte Zee en ze zullen de lading van de betrokken schepen inspecteren, zowel de schepen die door de Bosporus richting Oekraïne gaan als die beladen terugkeren. Er mag bijvoorbeeld geen wapentuig aan boord zijn. Dat zou in eerste instantie door Turkse marineschepen worden gedaan, naar verluidt in wateren dicht bij de territoriale wateren van Oekraïne.
Het initiatief is een succes voor de inspanningen van Erdogan om de oorlogvoerende landen nader tot elkaar te brengen. Hij heeft goede betrekkingen met zowel Moskou als Kiev en doet niet mee aan anti-Russische sancties. Het initiatief is ook het belangrijkste succes dat de diplomaten van de VN hebben bereikt sinds Rusland Oekraïne op 24 februari aanviel.
Meer uit Buitenland
BEIROET (ANP/RTR) - Libanon komt op 31 augustus met een plan over hoe het Hezbollah wil overtuigen zich te ontwapenen. De Amerikaanse gezant voor Libanon en Syrië, Thomas Barrack, meldt dat na overleg met de Libanese president Joseph Aoun.
1 uur geleden
BERLIJN (ANP/DPA) - Duitsland wil op dit moment de Palestijnse staat nog niet erkennen, zegt bondskanselier Friedrich Merz. Een aantal landen, waaronder Frankrijk en Canada, heeft zo'n stap wel aangekondigd. "We zullen ons niet bij dat initiatief aansluiten", aldus Merz in een gezamenlijke persconferentie met de Canadese premier Mark Carney in Berlijn.
1 uur geleden
HELSINKI/KYIV (ANP/RTR) - Bij het jongste overleg over veiligheidsgaranties voor Oekraïne is de Amerikaanse bijdrage daaraan besproken, zei de Finse president. Ook Polen, dat eerst nog ontbrak, is inmiddels aangeschoven.
2 uur geleden
BEIJING (ANP/RTR) - China heeft bij Japan geprotesteerd na een Japanse oproep aan andere landen om niet naar een Chinese militaire parade te gaan. De Volksrepubliek China houdt de parade op 3 september om stil te staan bij het einde van de Tweede Wereldoorlog, tachtig jaar geleden.
2 uur geleden
POREPUNKAH (ANP) - De Australische politie heeft bevestigd dat twee agenten zijn doodgeschoten en een derde gewond is geraakt. Er is een "aanzienlijke zoekoperatie" bezig om de schutter te vinden, aldus de politie van de deelstaat Victoria. Het gebeurde in landelijk gebied buiten Porepunkah, tussen Melbourne en Canberra.
3 uur geleden
TEL AVIV (ANP/AFP) - Demonstranten voeren in Israël actie voor de vrijlating van de gijzelaars in de Gazastrook en een einde aan de oorlog. De betogingen vinden plaats op de dag van een nieuw overleg van het veiligheidskabinet.
3 uur geleden
CANBERRA (ANP/AFP/RTR) - Australië stelt dat Iran achter zeker twee antisemitische aanvallen in het land zit. Australië zet de Iraanse ambassadeur uit vanwege de beschuldigingen, aldus de Australische premier Anthony Albanese. Het is voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog dat Australië een ambassadeur uitzet, zegt de Australische minister van Buitenlandse Zaken Penny Wong.
7 uur geleden