'Zwarte Zee Initiatief' moet Oekraïense graanexport garanderen
ISTANBUL (ANP) - De Turkse president Erdogan is er naar het zich laat aanzien samen met de VN in geslaagd Oekraïne en Rusland ervan te overtuigen dat ze zich moeten inspannen om de Oekraïense graanexport ondanks de oorlog mogelijk te maken. In het Dolmabahce Paleis aan de Bosporus in Istanbul zetten volgens de Turkse regering alle betrokkenen om 15.30 uur hun handtekening onder het Zwarte Zee Initiatief. Het paleis staat aan de zeestraat waar volgens de akkoorden straks weer een heleboel graan uit Oekraïne voorbij komt varen. VN-topman António Guterres is naar Istanbul gegaan om bij de ondertekening van het akkoord te zijn. Erdogan is als gastheer ook aanwezig.
Dat graan gaat veelal over de Zwarte Zee en de belangrijkste Oekraïense havens zijn door de oorlog geblokkeerd. Er ligt zeker 20 miljoen ton graan opgeslagen. Oekraïners hebben mijnen gelegd om Russische marinevaartuigen uit de buurt te houden en Rusland blokkeert havens. Moskou heeft altijd gezegd dat het de hervatting van de Oekraïense graanexport wil, maar stelde als eis dat ook de Russische export makkelijker moet worden gemaakt door het schrappen van westerse financiële sancties.
Volgens Turkse zegslieden zijn er toezeggingen gedaan door de EU en westerse mogendheden dat handelssancties die Russische voedselexport belemmeren, worden ingetrokken. Daar hebben de Verenigde Naties onder leiding van Guterres zich ook voor ingespannen. De oorlog in Oekraïne veroorzaakt sterke prijsstijgingen door voedselschaarste. Oekraïne en Rusland behoren tot de grootste graanexporteurs ter wereld en zijn samen goed voor zeker een derde van de productie van tarwe.
Coördinatiecentrum
De VN gaan volgens de plannen een coördinatiecentrum opzetten in Istanbul. Daar zullen medewerkers van de VN samen met afgezanten uit Oekraïne, Rusland en het gastland Turkije toezien op de export van graan over de Zwarte Zee en ze zullen de lading van de betrokken schepen inspecteren, zowel de schepen die door de Bosporus richting Oekraïne gaan als die beladen terugkeren. Er mag bijvoorbeeld geen wapentuig aan boord zijn. Dat zou in eerste instantie door Turkse marineschepen worden gedaan, naar verluidt in wateren dicht bij de territoriale wateren van Oekraïne.
Het initiatief is een succes voor de inspanningen van Erdogan om de oorlogvoerende landen nader tot elkaar te brengen. Hij heeft goede betrekkingen met zowel Moskou als Kiev en doet niet mee aan anti-Russische sancties. Het initiatief is ook het belangrijkste succes dat de diplomaten van de VN hebben bereikt sinds Rusland Oekraïne op 24 februari aanviel.
Meer uit Buitenland
WARSCHAU (ANP/BLOOMBERG) - Polen wil toetreden tot de G20, een groep van de grootste economieën ter wereld. Dat zei minister van Financiën Andrzej Domański tegen persbureau Bloomberg. "Wij willen de stem van ons deel van Europa zijn."
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - Het Amerikaanse ministerie van Justitie benadrukt dat niet alles geloofd moet worden wat over president Donald Trump wordt gezegd in vrijgegeven documentatie over zedendelinquent Jeffrey Epstein. "Sommige van deze documenten bevatten onware en sensationele beweringen over president Trump die vlak voor de verkiezingen van 2020 bij de FBI zijn ingediend", staat in een bericht op X.
5 uur geleden
LONDEN (ANP/AFP) - De Zweedse activiste Greta Thunberg is in Londen opgepakt bij een pro-Palestijnse demonstratie. Ze was gekomen om pro-Palestijnse activisten te steunen die in de gevangenis in hongerstaking zijn gegaan.
6 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse regering rolt landelijk een nieuwe aanpak uit om asielaanvragen te kunnen afwijzen. Het uitgangspunt is dat asielzoekers die vervolging vrezen in hun thuisland ook kunnen worden overgebracht naar landen waar ze zelf niet vandaan komen, bericht CBS News. De nieuwszender baseert zich op interne overheidsgegevens.
6 uur geleden
KYIV (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky zegt dat er samen met de VS verschillende conceptdocumenten zijn opgesteld over het beëindigen van de oorlog met Rusland. Die gaan volgens hem met name over veiligheidsgaranties voor Oekraïne, herstel en over een basiskader voor het beëindigen van de oorlog, schrijft hij op X.
6 uur geleden
JERUZALEM (ANP/AFP) - Het Israëlische leger zal in de Gazastrook aanwezig blijven, stelt minister van Defensie Israel Katz. Hij zei dat er een aantal buitenposten moeten worden opgezet in het noorden van het Palestijnse gebied, ondanks dat in het plan van het staakt-het-vuren staat dat Israël zich volledig zou terugtrekken uit Gaza.
6 uur geleden
SANAA (ANP/AFP) - De Jemenitische regering en de Houthi's hebben bijna 3000 gevangenen geruild, melden beide kanten. Die deal kwam tot stand na onderhandelingen tussen beide partijen in buurland Oman.
8 uur geleden