'Zwarte Zee Initiatief' moet Oekraïense graanexport garanderen
ISTANBUL (ANP) - De Turkse president Erdogan is er naar het zich laat aanzien samen met de VN in geslaagd Oekraïne en Rusland ervan te overtuigen dat ze zich moeten inspannen om de Oekraïense graanexport ondanks de oorlog mogelijk te maken. In het Dolmabahce Paleis aan de Bosporus in Istanbul zetten volgens de Turkse regering alle betrokkenen om 15.30 uur hun handtekening onder het Zwarte Zee Initiatief. Het paleis staat aan de zeestraat waar volgens de akkoorden straks weer een heleboel graan uit Oekraïne voorbij komt varen. VN-topman António Guterres is naar Istanbul gegaan om bij de ondertekening van het akkoord te zijn. Erdogan is als gastheer ook aanwezig.
Dat graan gaat veelal over de Zwarte Zee en de belangrijkste Oekraïense havens zijn door de oorlog geblokkeerd. Er ligt zeker 20 miljoen ton graan opgeslagen. Oekraïners hebben mijnen gelegd om Russische marinevaartuigen uit de buurt te houden en Rusland blokkeert havens. Moskou heeft altijd gezegd dat het de hervatting van de Oekraïense graanexport wil, maar stelde als eis dat ook de Russische export makkelijker moet worden gemaakt door het schrappen van westerse financiële sancties.
Volgens Turkse zegslieden zijn er toezeggingen gedaan door de EU en westerse mogendheden dat handelssancties die Russische voedselexport belemmeren, worden ingetrokken. Daar hebben de Verenigde Naties onder leiding van Guterres zich ook voor ingespannen. De oorlog in Oekraïne veroorzaakt sterke prijsstijgingen door voedselschaarste. Oekraïne en Rusland behoren tot de grootste graanexporteurs ter wereld en zijn samen goed voor zeker een derde van de productie van tarwe.
Coördinatiecentrum
De VN gaan volgens de plannen een coördinatiecentrum opzetten in Istanbul. Daar zullen medewerkers van de VN samen met afgezanten uit Oekraïne, Rusland en het gastland Turkije toezien op de export van graan over de Zwarte Zee en ze zullen de lading van de betrokken schepen inspecteren, zowel de schepen die door de Bosporus richting Oekraïne gaan als die beladen terugkeren. Er mag bijvoorbeeld geen wapentuig aan boord zijn. Dat zou in eerste instantie door Turkse marineschepen worden gedaan, naar verluidt in wateren dicht bij de territoriale wateren van Oekraïne.
Het initiatief is een succes voor de inspanningen van Erdogan om de oorlogvoerende landen nader tot elkaar te brengen. Hij heeft goede betrekkingen met zowel Moskou als Kiev en doet niet mee aan anti-Russische sancties. Het initiatief is ook het belangrijkste succes dat de diplomaten van de VN hebben bereikt sinds Rusland Oekraïne op 24 februari aanviel.
Meer uit Buitenland
BRUSSEL (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky begrijpt de risico's van België als de Russische bevroren tegoeden worden gebruikt voor een lening aan zijn land. "Maar we zijn in oorlog en ik denk dat we grotere risico's lopen", zei Zelensky tijdens een persconferentie in Brussel. Voor het begin van de EU-top heeft hij met de Belgische premier Bart De Wever gesproken.
22 minuten geleden
BRUSSEL (ANP/BELGA) - Duizenden boeren zijn begonnen met een mars naar de Europese wijk van Brussel, waar op dit moment een EU-top bezig is. Het is daar al de hele ochtend onrustig, maar de officiële protestmars is nu pas van start gegaan.
28 minuten geleden
MANNHEIM (ANP/DPA) - De man die in maart op een menigte inreed in Mannheim, heeft een levenslange gevangenisstraf gekregen. Hij doodde tijdens Rosenmontag, een Duitse carnavalstraditie, twee mensen. Veertien personen raakten gewond.
59 minuten geleden
BRUSSEL (ANP) - Frankrijk is nog niet klaar voor de handelsdeal met Zuid-Amerikaanse landen, laat president Emmanuel Macron voorafgaand aan de EU-top weten. "Ik wil onze protesterende boeren zeggen dat het standpunt van Frankrijk vanaf het begin duidelijk is geweest: wij vinden de voorwaarden onvoldoende en vinden dat deze overeenkomst niet kan worden ondertekend", zei hij.
1 uur geleden
LUXEMBURG (ANP) - Het Poolse Grondwettelijke Hof heeft de fundamentele principes van het Europees recht geschonden, oordeelt het Europees Hof van Justitie. Het Poolse hof besloot namelijk dat de eigen grondwet voorrang heeft op de wetten van de Europese Unie. Dat gaat volgens het EU-hof in Luxemburg in tegen de basisprincipes van de EU.
2 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De sfeer bij de boerenprotesten in Brussel is volgens Belgische media op sommige plekken "erg grimmig". De boeren gooien volgens de krant De Morgen met stenen en aardappelen naar de politie, die traangas en waterkanonnen heeft ingezet.
3 uur geleden
LUXEMBURG (ANP) - Het Europees Hof van Justitie heeft geoordeeld dat de EU-grensbewakingsdienst Frontex verantwoordelijk kan worden gehouden voor de zogeheten pushback van een Syrisch gezin. Hulporganisatie VluchtelingenWerk spreekt van een "baanbrekende uitspraak". Volgens de organisatie is het de eerste keer dat het EU-hof heeft geoordeeld over de rol van Frontex bij een pushback, het illegaal uitzetten van migranten die niet de kans hebben gekregen om asiel aan te vragen.
3 uur geleden