'Zwarte Zee Initiatief' moet Oekraïense graanexport garanderen
ISTANBUL (ANP) - De Turkse president Erdogan is er naar het zich laat aanzien samen met de VN in geslaagd Oekraïne en Rusland ervan te overtuigen dat ze zich moeten inspannen om de Oekraïense graanexport ondanks de oorlog mogelijk te maken. In het Dolmabahce Paleis aan de Bosporus in Istanbul zetten volgens de Turkse regering alle betrokkenen om 15.30 uur hun handtekening onder het Zwarte Zee Initiatief. Het paleis staat aan de zeestraat waar volgens de akkoorden straks weer een heleboel graan uit Oekraïne voorbij komt varen. VN-topman António Guterres is naar Istanbul gegaan om bij de ondertekening van het akkoord te zijn. Erdogan is als gastheer ook aanwezig.
Dat graan gaat veelal over de Zwarte Zee en de belangrijkste Oekraïense havens zijn door de oorlog geblokkeerd. Er ligt zeker 20 miljoen ton graan opgeslagen. Oekraïners hebben mijnen gelegd om Russische marinevaartuigen uit de buurt te houden en Rusland blokkeert havens. Moskou heeft altijd gezegd dat het de hervatting van de Oekraïense graanexport wil, maar stelde als eis dat ook de Russische export makkelijker moet worden gemaakt door het schrappen van westerse financiële sancties.
Volgens Turkse zegslieden zijn er toezeggingen gedaan door de EU en westerse mogendheden dat handelssancties die Russische voedselexport belemmeren, worden ingetrokken. Daar hebben de Verenigde Naties onder leiding van Guterres zich ook voor ingespannen. De oorlog in Oekraïne veroorzaakt sterke prijsstijgingen door voedselschaarste. Oekraïne en Rusland behoren tot de grootste graanexporteurs ter wereld en zijn samen goed voor zeker een derde van de productie van tarwe.
Coördinatiecentrum
De VN gaan volgens de plannen een coördinatiecentrum opzetten in Istanbul. Daar zullen medewerkers van de VN samen met afgezanten uit Oekraïne, Rusland en het gastland Turkije toezien op de export van graan over de Zwarte Zee en ze zullen de lading van de betrokken schepen inspecteren, zowel de schepen die door de Bosporus richting Oekraïne gaan als die beladen terugkeren. Er mag bijvoorbeeld geen wapentuig aan boord zijn. Dat zou in eerste instantie door Turkse marineschepen worden gedaan, naar verluidt in wateren dicht bij de territoriale wateren van Oekraïne.
Het initiatief is een succes voor de inspanningen van Erdogan om de oorlogvoerende landen nader tot elkaar te brengen. Hij heeft goede betrekkingen met zowel Moskou als Kiev en doet niet mee aan anti-Russische sancties. Het initiatief is ook het belangrijkste succes dat de diplomaten van de VN hebben bereikt sinds Rusland Oekraïne op 24 februari aanviel.
Meer uit Buitenland
ATLANTA (ANP/AFP) - Een aanklager in de Amerikaanse staat Georgia heeft een einde gemaakt aan de vervolging van president Trump voor inmenging in de presidentsverkiezingen van 2020. Justitie in Georgia had Trump in 2023 aangeklaagd omdat hij pogingen zou hebben ondernomen de uitslag van de verloren verkiezingen te beïnvloeden. Ook de vervolging van andere aangeklaagden is geseponeerd.
19 minuten geleden
BISSAU (ANP/AFP) - Een groep militairen zegt de macht te hebben overgenomen in het West-Afrikaanse Guinee-Bissau. Eerder op de dag werden er schoten gelost in de hoofdstad en sprak president Umaro Sissoco Embalo al van een coup. Hij zei dat hij was gearresteerd. In een verklaring melden de militairen dat ze de president hebben afgezet, dat het verkiezingsproces is opgeschort en dat de grenzen zijn gesloten.
1 uur geleden
TBILISI (ABNP/RTR) - Een leider van een van de belangrijkste oppositiegroeperingen in de voormalige Sovjetrepubliek Georgië is veroordeeld tot een extra gevangenisstraf van anderhalf jaar voor minachting van de rechtbank. Tijdens een zitting eerder dit jaar gooide hij water naar een rechter.
1 uur geleden
WARSCHAU (ANP/RTR) - Polen wil drie Zweedse onderzeeboten kopen. Met de aanschaf van de A26-onderzeeërs van defensiefabrikant Saab, die vooral de Oostzee moeten beschermen, zijn miljarden euro's gemoeid.
2 uur geleden
LONDEN (ANP/AFP) - De rechtszaak tegen het Verenigd Koninkrijk om Palestine Action te bestempelen als terroristische organisatie is woensdag begonnen. De overheid verbood de pro-Palestijnse groep in juli, enkele dagen nadat activisten een luchtmachtbasis in het zuiden van Engeland waren binnengedrongen. Een van de oprichters stapte na het verbod naar de rechter, haar advocaat noemde het een "autoritaire beperking van protest".
2 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse vreemdelingenpolitie ICE heeft de moeder opgepakt van de neef van Witte Huis-woordvoerder Karoline Leavitt. De vrouw zou op een inmiddels verlopen toeristenvisum als kind vanuit Brazilië naar de VS zijn gekomen, bericht nieuwszender NBC News.
2 uur geleden
BISSAU (ANP/RTR/AFP) - Er zijn schoten gelost in de hoofdstad van het West-Afrikaanse Guinee-Bissau. President Umaro Sissoco Embalo spreekt van een coup en zei tegen tijdschrift Jeune Afrique dat hij is gearresteerd.
2 uur geleden