'Zwarte Zee Initiatief' moet Oekraïense graanexport garanderen
ISTANBUL (ANP) - De Turkse president Erdogan is er naar het zich laat aanzien samen met de VN in geslaagd Oekraïne en Rusland ervan te overtuigen dat ze zich moeten inspannen om de Oekraïense graanexport ondanks de oorlog mogelijk te maken. In het Dolmabahce Paleis aan de Bosporus in Istanbul zetten volgens de Turkse regering alle betrokkenen om 15.30 uur hun handtekening onder het Zwarte Zee Initiatief. Het paleis staat aan de zeestraat waar volgens de akkoorden straks weer een heleboel graan uit Oekraïne voorbij komt varen. VN-topman António Guterres is naar Istanbul gegaan om bij de ondertekening van het akkoord te zijn. Erdogan is als gastheer ook aanwezig.
Dat graan gaat veelal over de Zwarte Zee en de belangrijkste Oekraïense havens zijn door de oorlog geblokkeerd. Er ligt zeker 20 miljoen ton graan opgeslagen. Oekraïners hebben mijnen gelegd om Russische marinevaartuigen uit de buurt te houden en Rusland blokkeert havens. Moskou heeft altijd gezegd dat het de hervatting van de Oekraïense graanexport wil, maar stelde als eis dat ook de Russische export makkelijker moet worden gemaakt door het schrappen van westerse financiële sancties.
Volgens Turkse zegslieden zijn er toezeggingen gedaan door de EU en westerse mogendheden dat handelssancties die Russische voedselexport belemmeren, worden ingetrokken. Daar hebben de Verenigde Naties onder leiding van Guterres zich ook voor ingespannen. De oorlog in Oekraïne veroorzaakt sterke prijsstijgingen door voedselschaarste. Oekraïne en Rusland behoren tot de grootste graanexporteurs ter wereld en zijn samen goed voor zeker een derde van de productie van tarwe.
Coördinatiecentrum
De VN gaan volgens de plannen een coördinatiecentrum opzetten in Istanbul. Daar zullen medewerkers van de VN samen met afgezanten uit Oekraïne, Rusland en het gastland Turkije toezien op de export van graan over de Zwarte Zee en ze zullen de lading van de betrokken schepen inspecteren, zowel de schepen die door de Bosporus richting Oekraïne gaan als die beladen terugkeren. Er mag bijvoorbeeld geen wapentuig aan boord zijn. Dat zou in eerste instantie door Turkse marineschepen worden gedaan, naar verluidt in wateren dicht bij de territoriale wateren van Oekraïne.
Het initiatief is een succes voor de inspanningen van Erdogan om de oorlogvoerende landen nader tot elkaar te brengen. Hij heeft goede betrekkingen met zowel Moskou als Kiev en doet niet mee aan anti-Russische sancties. Het initiatief is ook het belangrijkste succes dat de diplomaten van de VN hebben bereikt sinds Rusland Oekraïne op 24 februari aanviel.
Meer uit Buitenland
PROVIDENCE (ANP) - Bij een schietpartij op de Amerikaanse universiteit Brown zijn twee doden gevallen, bevestigt de burgemeester van de plaats Providence. Acht gewonden verkeren in kritieke toestand.
37 minuten geleden
BERLIJN (ANP/DPA) - De Duitse autoriteiten hebben mogelijk een aanslag verijdeld op een kerstmarkt in het Zuid-Duitse Dingolfing. Volgens de Duitse krant Bild wilde een groep buitenlanders de aanslag uitvoeren met een voertuig. Justitie gaat uit van een radicaalislamitische achtergrond.
3 uur geleden
NEW YORK (ANP/AFP) - De chef van de Verenigde Naties, António Guterres, heeft een dodelijke aanslag op blauwhelmen in het Afrikaanse Soedan krachtig veroordeeld. Zes militairen uit Bangladesh kwamen om het leven bij de aanval met een drone op een basis van de VN-vredesmacht.
3 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR/AFP) - Een strijder van de radicaalislamitische beweging Islamitische Staat (IS) heeft in Syrië twee Amerikaanse militairen doodgeschoten. Ook een Amerikaanse burgertolk kwam om het leven, aldus het Amerikaanse ministerie van Oorlog. Drie personen raakten gewond bij de aanval in Palmyra, meldt het Pentagon verder.
7 uur geleden
TEL AVIV/GAZA (ANP/DPA/RTR) - Het Israëlische leger zegt een topfiguur van de Palestijnse beweging Hamas in Gaza te hebben gedood. Hij zou bezig zijn geweest de militaire kracht van de beweging weer op te bouwen. Een zegsman van het leger heeft bevestigd dat het om Raed Saed gaat, een van de planners van de bloedige aanval van Hamas op Israël in oktober 2023.
9 uur geleden
SANTA CRUZ DE TENERIFE (ANP) - De Canarische Eilanden kampen met flink onstuimig weer door storm Emilia. Op onder meer Tenerife, La Palma en Gran Canaria geldt op veel plaatsen code oranje. Plaatselijk komen stevige regen en onweersbuien voor met windstoten tot 90 kilometer per uur aan de kust, meldt Weeronline. In de berggebieden valt sneeuw vanaf 1400 meter.
10 uur geleden
MÜNCHEN (ANP/DPA/AFP) - De Duitse bondskanselier Friedrich Merz heeft op het CDU-partijcongres opnieuw gewaarschuwd voor de Russische dreiging. "Poetin stopt niet", zei Merz zaterdag in München.
10 uur geleden