'Zwarte Zee Initiatief' moet Oekraïense graanexport garanderen
ISTANBUL (ANP) - De Turkse president Erdogan is er naar het zich laat aanzien samen met de VN in geslaagd Oekraïne en Rusland ervan te overtuigen dat ze zich moeten inspannen om de Oekraïense graanexport ondanks de oorlog mogelijk te maken. In het Dolmabahce Paleis aan de Bosporus in Istanbul zetten volgens de Turkse regering alle betrokkenen om 15.30 uur hun handtekening onder het Zwarte Zee Initiatief. Het paleis staat aan de zeestraat waar volgens de akkoorden straks weer een heleboel graan uit Oekraïne voorbij komt varen. VN-topman António Guterres is naar Istanbul gegaan om bij de ondertekening van het akkoord te zijn. Erdogan is als gastheer ook aanwezig.
Dat graan gaat veelal over de Zwarte Zee en de belangrijkste Oekraïense havens zijn door de oorlog geblokkeerd. Er ligt zeker 20 miljoen ton graan opgeslagen. Oekraïners hebben mijnen gelegd om Russische marinevaartuigen uit de buurt te houden en Rusland blokkeert havens. Moskou heeft altijd gezegd dat het de hervatting van de Oekraïense graanexport wil, maar stelde als eis dat ook de Russische export makkelijker moet worden gemaakt door het schrappen van westerse financiële sancties.
Volgens Turkse zegslieden zijn er toezeggingen gedaan door de EU en westerse mogendheden dat handelssancties die Russische voedselexport belemmeren, worden ingetrokken. Daar hebben de Verenigde Naties onder leiding van Guterres zich ook voor ingespannen. De oorlog in Oekraïne veroorzaakt sterke prijsstijgingen door voedselschaarste. Oekraïne en Rusland behoren tot de grootste graanexporteurs ter wereld en zijn samen goed voor zeker een derde van de productie van tarwe.
Coördinatiecentrum
De VN gaan volgens de plannen een coördinatiecentrum opzetten in Istanbul. Daar zullen medewerkers van de VN samen met afgezanten uit Oekraïne, Rusland en het gastland Turkije toezien op de export van graan over de Zwarte Zee en ze zullen de lading van de betrokken schepen inspecteren, zowel de schepen die door de Bosporus richting Oekraïne gaan als die beladen terugkeren. Er mag bijvoorbeeld geen wapentuig aan boord zijn. Dat zou in eerste instantie door Turkse marineschepen worden gedaan, naar verluidt in wateren dicht bij de territoriale wateren van Oekraïne.
Het initiatief is een succes voor de inspanningen van Erdogan om de oorlogvoerende landen nader tot elkaar te brengen. Hij heeft goede betrekkingen met zowel Moskou als Kiev en doet niet mee aan anti-Russische sancties. Het initiatief is ook het belangrijkste succes dat de diplomaten van de VN hebben bereikt sinds Rusland Oekraïne op 24 februari aanviel.
Meer uit Buitenland
MOSKOU (ANP/AFP) - Russische strategische bommenwerpers hebben een "geplande" vlucht uitgevoerd boven de Noorse Zee en de Barentszzee. Daarbij werden zij op delen van de route gevolgd door "gevechtsvliegtuigen van buitenlandse landen", meldt het Russische ministerie van Defensie donderdag.
40 minuten geleden
LOS ANGELES (ANP) - Gouverneur Gavin Newsom van de Amerikaanse staat Californië heeft de noodtoestand uitgeroepen in Los Angeles en omliggende counties. De beslissing is het gevolg van een uitzonderlijk zware winterstorm die het zuiden van de staat teistert. Naar verwachting zal er in een paar dagen evenveel regen vallen als normaal in meerdere maanden.
3 uur geleden
MELBOURNE (ANP) - In het oosten van de Australische stad Melbourne is in de nacht van woensdag op donderdag een auto met op het dak een bord met de tekst "Gelukkig Chanoeka" in brand gestoken. De auto werd rond 02.50 uur volledig uitgebrand op de oprit van een huis aangetroffen door de uitgerukte hulpdiensten. Dat melden Australische media, waaronder Sky News Australia. Er zat niemand in de auto. Er zijn geen gewonden gevallen.
4 uur geleden
PYONGYANG (ANP) - De Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un heeft de recente wens van Zuid-Korea om samen met de Verenigde Staten nucleair aangedreven onderzeeërs te ontwikkelen bekritiseerd. Hij deed dat tijdens een bezoek aan een Noord-Koreaanse productielocatie voor kernonderzeeërs. Hij overzag daar een testlancering van een "nieuw type" luchtafweerraketten, meldt staatspersbureau KCNA.
4 uur geleden
VATICAANSTAD (ANP/DPA/RTR) - Paus Leo XIV heeft tijdens zijn eerste kerstnachtmis als kerkleider in Vaticaanstad opgeroepen tot medemenselijkheid en vrede. Hij zei in zijn preek op kerstavond dat het verhaal van Jezus, die in een stal werd geboren omdat er geen plaats was in een herberg, christenen eraan moet herinneren dat een weigering om armen en vreemdelingen te helpen gelijkstaat aan het afwijzen van God zelf.
6 uur geleden
TEGUCIGALPA (ANP/RTR) - De door de Amerikaanse president Trump gesteunde conservatieve Nasry Asfura heeft de presidentsverkiezingen in Honduras gewonnen. Dat heeft de kiesraad van het Midden-Amerikaanse land bekendgemaakt. De uitslag liet vier weken op zich wachten door vertragingen, technische problemen en aantijgingen van fraude.
9 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - Amerikaanse autoriteiten hebben ruim 1 miljoen documenten ontdekt die mogelijk te maken hebben met de spraakmakende zaak rond de Amerikaanse zedendelinquent Epstein. Het ministerie van Justitie zegt de documenten zo snel mogelijk te willen vrijgeven, maar gezien de omvang kan dat nog enkele weken duren.
11 uur geleden