'Zwarte Zee Initiatief' moet Oekraïense graanexport garanderen
ISTANBUL (ANP) - De Turkse president Erdogan is er naar het zich laat aanzien samen met de VN in geslaagd Oekraïne en Rusland ervan te overtuigen dat ze zich moeten inspannen om de Oekraïense graanexport ondanks de oorlog mogelijk te maken. In het Dolmabahce Paleis aan de Bosporus in Istanbul zetten volgens de Turkse regering alle betrokkenen om 15.30 uur hun handtekening onder het Zwarte Zee Initiatief. Het paleis staat aan de zeestraat waar volgens de akkoorden straks weer een heleboel graan uit Oekraïne voorbij komt varen. VN-topman António Guterres is naar Istanbul gegaan om bij de ondertekening van het akkoord te zijn. Erdogan is als gastheer ook aanwezig.
Dat graan gaat veelal over de Zwarte Zee en de belangrijkste Oekraïense havens zijn door de oorlog geblokkeerd. Er ligt zeker 20 miljoen ton graan opgeslagen. Oekraïners hebben mijnen gelegd om Russische marinevaartuigen uit de buurt te houden en Rusland blokkeert havens. Moskou heeft altijd gezegd dat het de hervatting van de Oekraïense graanexport wil, maar stelde als eis dat ook de Russische export makkelijker moet worden gemaakt door het schrappen van westerse financiële sancties.
Volgens Turkse zegslieden zijn er toezeggingen gedaan door de EU en westerse mogendheden dat handelssancties die Russische voedselexport belemmeren, worden ingetrokken. Daar hebben de Verenigde Naties onder leiding van Guterres zich ook voor ingespannen. De oorlog in Oekraïne veroorzaakt sterke prijsstijgingen door voedselschaarste. Oekraïne en Rusland behoren tot de grootste graanexporteurs ter wereld en zijn samen goed voor zeker een derde van de productie van tarwe.
Coördinatiecentrum
De VN gaan volgens de plannen een coördinatiecentrum opzetten in Istanbul. Daar zullen medewerkers van de VN samen met afgezanten uit Oekraïne, Rusland en het gastland Turkije toezien op de export van graan over de Zwarte Zee en ze zullen de lading van de betrokken schepen inspecteren, zowel de schepen die door de Bosporus richting Oekraïne gaan als die beladen terugkeren. Er mag bijvoorbeeld geen wapentuig aan boord zijn. Dat zou in eerste instantie door Turkse marineschepen worden gedaan, naar verluidt in wateren dicht bij de territoriale wateren van Oekraïne.
Het initiatief is een succes voor de inspanningen van Erdogan om de oorlogvoerende landen nader tot elkaar te brengen. Hij heeft goede betrekkingen met zowel Moskou als Kiev en doet niet mee aan anti-Russische sancties. Het initiatief is ook het belangrijkste succes dat de diplomaten van de VN hebben bereikt sinds Rusland Oekraïne op 24 februari aanviel.
Meer uit Buitenland
MACHU PICCHU (ANP) - Een frontale botsing tussen twee treinen op de spoorlijn naar Machu Picchu in Peru heeft een dode en minstens 40 gewonden geëist. De overledene was de machinist van een van de twee treinen, aldus het openbaar ministerie in Cusco, de plaats die het dichtst bij de beroemde Incastad ligt.
8 minuten geleden
BERLIJN (ANP) - Europa moet zijn belangen sterker behartigen om vrede en welvaart in 2026 te garanderen, te midden van uitdagingen zoals Russische agressie, wereldwijd protectionisme en veranderende betrekkingen met de Verenigde Staten. Dat stelde de Duitse bondskanselier Friedrich Merz in een nieuwjaarstoespraak.
9 minuten geleden
JERUZALEM (ANP/AFP) - Tientallen internationale hulporganisaties dreigen geen nieuwe vergunning van Israël te krijgen om hun werk in de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever voort te zetten. Volgens Israël voldoen de ngo's, waaronder mogelijk Artsen zonder Grenzen (AzG), niet aan nieuwe strenge registratieregels. Hun huidige vergunningen lopen op 1 januari af.
7 uur geleden
LONDEN (ANP/RTR) - De humanitaire situatie in Gaza is opnieuw verslechterd en blijft catastrofaal, melden Groot-Brittannië, Canada, Frankrijk en andere landen in een gezamenlijke verklaring. Zij roepen Israël op actie te ondernemen.
7 uur geleden
ABU DHABI (ANP/RTR) - De Verenigde Arabische Emiraten halen alle nog aanwezige troepen terug uit Jemen. Saudi-Arabië gaf de VAE eerder op de dag 24 uur de tijd om te vertrekken, maar het land zegt toch dat het beëindigen van de missie in Jemen een vrijwillige keuze was.
9 uur geleden
WARSCHAU (ANP/RTR) - Polen heeft een wet aangenomen die toestaat dat stellen van hetzelfde geslacht een samenlevingscontract mogen sluiten. Onder de wet kunnen deze koppels notarieel vastleggen hoe bijvoorbeeld huurcontracten, toegang tot elkaars medische gegevens en alimentatie zijn geregeld. Trouwen is voor koppels van hetzelfde geslacht nog altijd verboden in Polen.
9 uur geleden
TAMPA (ANP) - De VS en hun bondgenoten hebben zo'n 25 aanhangers van Islamitische Staat (IS) gedood of gevangengenomen in Syrië sinds hun luchtaanvallen op dat land op 19 december. Dat meldt het onderdeel van de Amerikaanse strijdmacht dat toeziet op het werelddeel, CENTCOM.
10 uur geleden