'Zwarte Zee Initiatief' moet Oekraïense graanexport garanderen
ISTANBUL (ANP) - De Turkse president Erdogan is er naar het zich laat aanzien samen met de VN in geslaagd Oekraïne en Rusland ervan te overtuigen dat ze zich moeten inspannen om de Oekraïense graanexport ondanks de oorlog mogelijk te maken. In het Dolmabahce Paleis aan de Bosporus in Istanbul zetten volgens de Turkse regering alle betrokkenen om 15.30 uur hun handtekening onder het Zwarte Zee Initiatief. Het paleis staat aan de zeestraat waar volgens de akkoorden straks weer een heleboel graan uit Oekraïne voorbij komt varen. VN-topman António Guterres is naar Istanbul gegaan om bij de ondertekening van het akkoord te zijn. Erdogan is als gastheer ook aanwezig.
Dat graan gaat veelal over de Zwarte Zee en de belangrijkste Oekraïense havens zijn door de oorlog geblokkeerd. Er ligt zeker 20 miljoen ton graan opgeslagen. Oekraïners hebben mijnen gelegd om Russische marinevaartuigen uit de buurt te houden en Rusland blokkeert havens. Moskou heeft altijd gezegd dat het de hervatting van de Oekraïense graanexport wil, maar stelde als eis dat ook de Russische export makkelijker moet worden gemaakt door het schrappen van westerse financiële sancties.
Volgens Turkse zegslieden zijn er toezeggingen gedaan door de EU en westerse mogendheden dat handelssancties die Russische voedselexport belemmeren, worden ingetrokken. Daar hebben de Verenigde Naties onder leiding van Guterres zich ook voor ingespannen. De oorlog in Oekraïne veroorzaakt sterke prijsstijgingen door voedselschaarste. Oekraïne en Rusland behoren tot de grootste graanexporteurs ter wereld en zijn samen goed voor zeker een derde van de productie van tarwe.
Coördinatiecentrum
De VN gaan volgens de plannen een coördinatiecentrum opzetten in Istanbul. Daar zullen medewerkers van de VN samen met afgezanten uit Oekraïne, Rusland en het gastland Turkije toezien op de export van graan over de Zwarte Zee en ze zullen de lading van de betrokken schepen inspecteren, zowel de schepen die door de Bosporus richting Oekraïne gaan als die beladen terugkeren. Er mag bijvoorbeeld geen wapentuig aan boord zijn. Dat zou in eerste instantie door Turkse marineschepen worden gedaan, naar verluidt in wateren dicht bij de territoriale wateren van Oekraïne.
Het initiatief is een succes voor de inspanningen van Erdogan om de oorlogvoerende landen nader tot elkaar te brengen. Hij heeft goede betrekkingen met zowel Moskou als Kiev en doet niet mee aan anti-Russische sancties. Het initiatief is ook het belangrijkste succes dat de diplomaten van de VN hebben bereikt sinds Rusland Oekraïne op 24 februari aanviel.
Meer uit Buitenland
AMSTERDAM (ANP) - Oekraïne en Rusland zijn dichter bij het bereiken van een vredesovereenkomst dan ooit, zei de Finse president Alexander Stubb donderdag bij een lezing aan de Universiteit van Amsterdam. "Maar we zijn er nog niet, en er kan nog van alles gebeuren."
7 minuten geleden
SOFIA (ANP/RTR/AFP) - De regering van Bulgarije stapt op na de wekenlange massaprotesten in het land. De demonstranten uitten hun onvrede over het economische beleid en corruptie.
2 uur geleden
BERLIJN (ANP) - Als Europa Oekraïne de oorlog tegen Rusland laat verliezen, betaalt het een hoge prijs, waarschuwt NAVO-topman Mark Rutte. Dan moet het vele honderden miljarden euro's extra in zijn verdediging tegen Rusland steken, gaan de economie en de nationale begrotingen onderuit en zijn zware bezuinigingen nodig, zei Rutte in een grote toespraak in Berlijn.
2 uur geleden
WENEN (ANP/AFP) - Het Oostenrijkse parlement heeft ingestemd met een gedeeltelijk hoofddoekverbod op scholen. Meisjes tot 14 jaar mogen hun hoofd niet meer bedekken volgens "islamitische tradities", bijvoorbeeld met een hoofddoek of boerka.
2 uur geleden
BERLIJN (ANP) - Oekraïne heeft de Verenigde Staten voorstellen gestuurd over het afstaan van grondgebied aan Rusland, zegt de Duitse bondskanselier Friedrich Merz. De door Oekraïne aangepaste Amerikaanse vredesvoorstellen, met daarin ook "welke territoriale concessies Oekraïne zou kunnen accepteren", zijn afgerond, zei Merz donderdag tijdens een persconferentie met NAVO-topman Mark Rutte.
4 uur geleden
GAZA-STAD (ANP) - In de Gazastrook vinden overstromingen plaats als gevolg van een winterse storm. Hulporganisaties zeggen dat de al moeilijke leefomstandigheden voor de Palestijnen, onder wie velen die meermaals ontheemd zijn geraakt door de oorlog, verder onder druk komen te staan.
6 uur geleden
OSLO (ANP/AFP) - De Venezolaanse oppositieleider en Nobelprijswinnaar María Corina Machado is in de nacht van woensdag op donderdag in het openbaar verschenen in Oslo. Dat was te zien via een livestream op haar Instagram-account. Het was haar eerste publieke optreden in elf maanden.
6 uur geleden