'Zwarte Zee Initiatief' moet Oekraïense graanexport garanderen
ISTANBUL (ANP) - De Turkse president Erdogan is er naar het zich laat aanzien samen met de VN in geslaagd Oekraïne en Rusland ervan te overtuigen dat ze zich moeten inspannen om de Oekraïense graanexport ondanks de oorlog mogelijk te maken. In het Dolmabahce Paleis aan de Bosporus in Istanbul zetten volgens de Turkse regering alle betrokkenen om 15.30 uur hun handtekening onder het Zwarte Zee Initiatief. Het paleis staat aan de zeestraat waar volgens de akkoorden straks weer een heleboel graan uit Oekraïne voorbij komt varen. VN-topman António Guterres is naar Istanbul gegaan om bij de ondertekening van het akkoord te zijn. Erdogan is als gastheer ook aanwezig.
Dat graan gaat veelal over de Zwarte Zee en de belangrijkste Oekraïense havens zijn door de oorlog geblokkeerd. Er ligt zeker 20 miljoen ton graan opgeslagen. Oekraïners hebben mijnen gelegd om Russische marinevaartuigen uit de buurt te houden en Rusland blokkeert havens. Moskou heeft altijd gezegd dat het de hervatting van de Oekraïense graanexport wil, maar stelde als eis dat ook de Russische export makkelijker moet worden gemaakt door het schrappen van westerse financiële sancties.
Volgens Turkse zegslieden zijn er toezeggingen gedaan door de EU en westerse mogendheden dat handelssancties die Russische voedselexport belemmeren, worden ingetrokken. Daar hebben de Verenigde Naties onder leiding van Guterres zich ook voor ingespannen. De oorlog in Oekraïne veroorzaakt sterke prijsstijgingen door voedselschaarste. Oekraïne en Rusland behoren tot de grootste graanexporteurs ter wereld en zijn samen goed voor zeker een derde van de productie van tarwe.
Coördinatiecentrum
De VN gaan volgens de plannen een coördinatiecentrum opzetten in Istanbul. Daar zullen medewerkers van de VN samen met afgezanten uit Oekraïne, Rusland en het gastland Turkije toezien op de export van graan over de Zwarte Zee en ze zullen de lading van de betrokken schepen inspecteren, zowel de schepen die door de Bosporus richting Oekraïne gaan als die beladen terugkeren. Er mag bijvoorbeeld geen wapentuig aan boord zijn. Dat zou in eerste instantie door Turkse marineschepen worden gedaan, naar verluidt in wateren dicht bij de territoriale wateren van Oekraïne.
Het initiatief is een succes voor de inspanningen van Erdogan om de oorlogvoerende landen nader tot elkaar te brengen. Hij heeft goede betrekkingen met zowel Moskou als Kiev en doet niet mee aan anti-Russische sancties. Het initiatief is ook het belangrijkste succes dat de diplomaten van de VN hebben bereikt sinds Rusland Oekraïne op 24 februari aanviel.
Meer uit Buitenland
SYDNEY (ANP/DPA) - In Australië is zondagochtend (lokale tijd) een nationale herdenkingsdag voor de slachtoffers van de dodelijke aanslag op Bondi Beach van precies een week geleden begonnen.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP/BLOOMBERG/RTR) - De VS hebben zaterdag opnieuw een olietanker in het Caribisch gebied aangehouden en geënterd. De Amerikaanse minister van Binnenlandse Veiligheid Kristi Noem zegt dat op X, nadat Amerikaanse media erover bericht hadden op basis van bronnen. Eerder deze week had president Trump een blokkade afgekondigd voor olietankers die op een sanctielijst staan en die van en naar Venezuela varen.
5 uur geleden
TEL AVIV (ANP/AFP) - Het Israëlische leger heeft zaterdag twee Palestijnen gedood in het noorden van de bezette Westelijke Jordaanoever. Het leger beschuldigde de twee ervan Israëlische militairen te hebben aangevallen.
7 uur geleden
MAAGDENBURG (ANP/DPA) - In Maagdenburg zijn de slachtoffers van de aanslag op de kerstmarkt van precies een jaar geleden herdacht. Op de herdenkingsbijeenkomst verzekerde de Duitse bondskanselier Friedrich Merz de overlevenden en nabestaanden van de voortdurende steun van zijn regering.
10 uur geleden
KYIV (ANP/RTR/AFP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky wil dat Washington zijn leidende rol behoudt in de vredesbesprekingen met Rusland. Hij reageert daarmee op opmerkingen van de Franse president Emmanuel Macron, die suggereerde dat Europa opnieuw directe gesprekken met Rusland moet aangaan als de pogingen van de VS mislukken.
11 uur geleden
MOSKOU (ANP) - Minstens drie mensen zijn om het leven gekomen en veertig anderen zijn in het ziekenhuis opgenomen na een massale vergiftiging in een pension in Moskou. Dat meldt de Britse krant Daily Mail op basis van een verklaring van lokale autoriteiten.
12 uur geleden
VAN HORN (ANP) - Een 33-jarige Duitse heeft zaterdag als eerste rolstoelgebruiker een reis richting de ruimte gemaakt. Michaela Benthaus, die in Nederland woont en werkt, vloog mee in een toeristische vlucht van Blue Origin naar de rand van de dampkring en terug.
13 uur geleden