'Zwarte Zee Initiatief' moet Oekraïense graanexport garanderen
ISTANBUL (ANP) - De Turkse president Erdogan is er naar het zich laat aanzien samen met de VN in geslaagd Oekraïne en Rusland ervan te overtuigen dat ze zich moeten inspannen om de Oekraïense graanexport ondanks de oorlog mogelijk te maken. In het Dolmabahce Paleis aan de Bosporus in Istanbul zetten volgens de Turkse regering alle betrokkenen om 15.30 uur hun handtekening onder het Zwarte Zee Initiatief. Het paleis staat aan de zeestraat waar volgens de akkoorden straks weer een heleboel graan uit Oekraïne voorbij komt varen. VN-topman António Guterres is naar Istanbul gegaan om bij de ondertekening van het akkoord te zijn. Erdogan is als gastheer ook aanwezig.
Dat graan gaat veelal over de Zwarte Zee en de belangrijkste Oekraïense havens zijn door de oorlog geblokkeerd. Er ligt zeker 20 miljoen ton graan opgeslagen. Oekraïners hebben mijnen gelegd om Russische marinevaartuigen uit de buurt te houden en Rusland blokkeert havens. Moskou heeft altijd gezegd dat het de hervatting van de Oekraïense graanexport wil, maar stelde als eis dat ook de Russische export makkelijker moet worden gemaakt door het schrappen van westerse financiële sancties.
Volgens Turkse zegslieden zijn er toezeggingen gedaan door de EU en westerse mogendheden dat handelssancties die Russische voedselexport belemmeren, worden ingetrokken. Daar hebben de Verenigde Naties onder leiding van Guterres zich ook voor ingespannen. De oorlog in Oekraïne veroorzaakt sterke prijsstijgingen door voedselschaarste. Oekraïne en Rusland behoren tot de grootste graanexporteurs ter wereld en zijn samen goed voor zeker een derde van de productie van tarwe.
Coördinatiecentrum
De VN gaan volgens de plannen een coördinatiecentrum opzetten in Istanbul. Daar zullen medewerkers van de VN samen met afgezanten uit Oekraïne, Rusland en het gastland Turkije toezien op de export van graan over de Zwarte Zee en ze zullen de lading van de betrokken schepen inspecteren, zowel de schepen die door de Bosporus richting Oekraïne gaan als die beladen terugkeren. Er mag bijvoorbeeld geen wapentuig aan boord zijn. Dat zou in eerste instantie door Turkse marineschepen worden gedaan, naar verluidt in wateren dicht bij de territoriale wateren van Oekraïne.
Het initiatief is een succes voor de inspanningen van Erdogan om de oorlogvoerende landen nader tot elkaar te brengen. Hij heeft goede betrekkingen met zowel Moskou als Kiev en doet niet mee aan anti-Russische sancties. Het initiatief is ook het belangrijkste succes dat de diplomaten van de VN hebben bereikt sinds Rusland Oekraïne op 24 februari aanviel.
Meer uit Buitenland
LONDEN (ANP) - De Britse regering heeft extra maatregelen aangekondigd tegen Rusland voor de vergiftigingen in Salisbury in 2018. De Russische militaire inlichtingendienst GROe, die handelde in opdracht van president Vladimir Poetin, was daarvoor verantwoordelijk, zegt de regering naar aanleiding van een onafhankelijk onderzoek. Er zijn extra sancties ingesteld en de Russische ambassadeur is ontboden.
1 uur geleden
BRUSSEL (ANP/RTR) - Ex-buitenlandchef van de EU Federica Mogherini treedt af als rector van het Europacollege in Brugge vanwege een onderzoek naar fraude bij een opleiding van jonge diplomaten. Zij en twee anderen werden eerder deze week aangehouden voor een fraudeonderzoek over de aanbesteding van de opleiding aan het Europacollege.
1 uur geleden
BAGDAD (ANP/RTR/AFP) - Irak zegt een lijst met organisaties die het land ziet als terroristisch te herzien. Eerder op donderdag werd bekend dat in de staatscourant stond dat Bagdad onder meer het Libanese Hezbollah en de Jemenitische Houthi's als zodanig had aangemerkt. Banktegoeden van die door Iran gesteunde organisaties zouden zijn bevroren. De publicatie zou een conceptversie zijn, die al afgelopen maand per abuis werd gepubliceerd.
1 uur geleden
BERLIJN/MOSKOU (ANP/RTR) - Bondskanselier Friedrich Merz heeft een bezoek aan Noorwegen afgezegd en gaat vrijdag dineren met voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen en premier van België Bart De Wever.
2 uur geleden
NEW YORK (ANP) - The New York Times begint een procedure tegen het Pentagon, dat de Amerikaanse grondwet zou schenden met een reeks beperkingen voor journalisten in het defensiedepartement. Dat heeft recent verslaggevers opgedragen een verklaring van ruim twintig pagina's te ondertekenen waarin hun werkzaamheden worden beperkt.
2 uur geleden
LONDEN (ANP) - De Britse en Noorse marine gaan samen een vloot vormen om de toegang tot de Noordzee te bewaken tegen Russische onderzeeboten. De wateren tussen Groenland, IJsland en Schotland zijn cruciaal voor de aanvoer van Amerikaanse versterkingen en er liggen belangrijke verbindingskabels en pijpleidingen.
3 uur geleden
KHERSON (ANP/RTR) - Een warmte- en elektriciteitscentrale in de Oekraïense stad Kherson kan geen energie leveren door Russische aanvallen. Daardoor zitten circa 40.500 mensen zonder verwarming, meldt de lokale overheid.
3 uur geleden