'Zwarte Zee Initiatief' moet Oekraïense graanexport garanderen
ISTANBUL (ANP) - De Turkse president Erdogan is er naar het zich laat aanzien samen met de VN in geslaagd Oekraïne en Rusland ervan te overtuigen dat ze zich moeten inspannen om de Oekraïense graanexport ondanks de oorlog mogelijk te maken. In het Dolmabahce Paleis aan de Bosporus in Istanbul zetten volgens de Turkse regering alle betrokkenen om 15.30 uur hun handtekening onder het Zwarte Zee Initiatief. Het paleis staat aan de zeestraat waar volgens de akkoorden straks weer een heleboel graan uit Oekraïne voorbij komt varen. VN-topman António Guterres is naar Istanbul gegaan om bij de ondertekening van het akkoord te zijn. Erdogan is als gastheer ook aanwezig.
Dat graan gaat veelal over de Zwarte Zee en de belangrijkste Oekraïense havens zijn door de oorlog geblokkeerd. Er ligt zeker 20 miljoen ton graan opgeslagen. Oekraïners hebben mijnen gelegd om Russische marinevaartuigen uit de buurt te houden en Rusland blokkeert havens. Moskou heeft altijd gezegd dat het de hervatting van de Oekraïense graanexport wil, maar stelde als eis dat ook de Russische export makkelijker moet worden gemaakt door het schrappen van westerse financiële sancties.
Volgens Turkse zegslieden zijn er toezeggingen gedaan door de EU en westerse mogendheden dat handelssancties die Russische voedselexport belemmeren, worden ingetrokken. Daar hebben de Verenigde Naties onder leiding van Guterres zich ook voor ingespannen. De oorlog in Oekraïne veroorzaakt sterke prijsstijgingen door voedselschaarste. Oekraïne en Rusland behoren tot de grootste graanexporteurs ter wereld en zijn samen goed voor zeker een derde van de productie van tarwe.
Coördinatiecentrum
De VN gaan volgens de plannen een coördinatiecentrum opzetten in Istanbul. Daar zullen medewerkers van de VN samen met afgezanten uit Oekraïne, Rusland en het gastland Turkije toezien op de export van graan over de Zwarte Zee en ze zullen de lading van de betrokken schepen inspecteren, zowel de schepen die door de Bosporus richting Oekraïne gaan als die beladen terugkeren. Er mag bijvoorbeeld geen wapentuig aan boord zijn. Dat zou in eerste instantie door Turkse marineschepen worden gedaan, naar verluidt in wateren dicht bij de territoriale wateren van Oekraïne.
Het initiatief is een succes voor de inspanningen van Erdogan om de oorlogvoerende landen nader tot elkaar te brengen. Hij heeft goede betrekkingen met zowel Moskou als Kiev en doet niet mee aan anti-Russische sancties. Het initiatief is ook het belangrijkste succes dat de diplomaten van de VN hebben bereikt sinds Rusland Oekraïne op 24 februari aanviel.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP/AFP) - Buitenlandse toeristen die Amerikaanse nationale parken bezoeken, moeten vanaf volgend jaar een forse toeslag van 100 dollar betalen. Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken, dat de beroemde parken beheert, geldt de toeslag voor de elf populairste bestemmingen, zoals de Grand Canyon en Yellowstone.
2 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse president Trump stuurt speciaal gezant Steve Witkoff naar de Russische president Poetin voor overleg over het door het Witte Huis opgestelde vredesplan tussen Moskou en Oekraïne. Het is niet de eerste keer dat Witkoff met Poetin gaat praten in een poging een einde te maken aan de strijd.
3 uur geleden
BRASILIA (ANP/AFP/RTR) - Het Braziliaanse hooggerechtshof heeft besloten dat de veroordeelde oud-president Jair Bolsonaro kan beginnen aan zijn straf. Hij moet 27 jaar en drie maanden uitzitten voor het beramen van een staatsgreep.
4 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Een sterke transatlantische samenwerking is nodig om tot vrede in Oekraïne te komen, schrijft voorzitter Ursula von der Leyen op X. Dat zei ze dinsdag na een videoconferentie met de zogenoemde coalitie van bereidwilligen, waar ook de Amerikaanse minister Marco Rubio (Buitenlandse Zaken) aan meedeed.
5 uur geleden
WASHINGTON (ANP/AFP) - De Verenigde Staten zijn "heel dicht" bij een deal met Oekraïne en Rusland over het beëindigen van hun oorlog, zei president Donald Trump tijdens een evenement in het Witte Huis. "We gaan er komen."
5 uur geleden
BRASILIA (ANP/AFP) - Het Braziliaanse hooggerechtshof heeft besloten dat de veroordeling van oud-president Jair Bolsonaro definitief is. Dat betekent dat Bolsonaro niet meer in beroep kan tegen zijn straf voor het beramen van een coup.
5 uur geleden
LONDEN (ANP/AFP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky wil met meerdere Europese leiders naar de Amerikaanse president Donald Trump voor overleg over het Amerikaanse vredesplan met Rusland. Volgens de Oekraïense leider is zijn regering klaar om verder te gaan met het voorgestelde akkoord, dat na onderling overleg is aangepast. Hij wil de openstaande gevoelige punten bespreken met Trump, waarbij volgens hem ook Europese bondgenoten aanwezig moeten zijn.
5 uur geleden