Wit-Rusland na 'vliegtuigincident' hoofdschotel op EU-top
BRUSSEL (ANP) - De EU-leiders zien elkaar voor het eerst sinds december weer in Brussel voor een tweedaagse top, met een werkdiner maandagavond vanaf 19.30 uur als aftrap. Buitenlandse onderwerpen staan dan op het menu, terwijl dinsdag aan klimaat en Covid-19 gewijd zal zijn. Ook demissionair premier Mark Rutte is van de partij.
De leiders zouden maandagavond eindelijk eens uitgebreid over de betrekkingen met Rusland gaan praten. Maar diplomaten verwachten nu dat het overleg zal worden beheerst door het 'vliegtuigincident' in Wit-Rusland. Zondag werd een Ryanair-vlucht vanuit Griekenland naar Litouwen in het luchtruim van Wit-Rusland onderschept en gedwongen in de hoofdstad Minsk te landen. Aan boord was het Wit-Russische oppositielid Roman Protasevitsj, een journalist die in ballingschap leeft. Hij werd gearresteerd. Het toestel mocht enkele uren later doorvliegen. "Dit ongekende incident zal niet zonder gevolgen blijven", aldus de voorzitter van de Europese Raad van regeringsleiders, Charles Michel. De 27 zullen onder meer mogelijke sancties bespreken.
Hoe het programma verder verloopt is nu onzeker. Naast een "strategisch debat over Rusland" zouden de 27 het hebben over het Verenigd Koninkrijk. Sinds 1 mei is het handelsakkoord met het voormalige EU-land van kracht, maar tot ergernis van Brussel morrelen de Britten aan afspraken en communiceren ze alleen via hun media. Het Midden-Oosten en de beoogde top met president Joe Biden half juni in Brussel staan eveneens op de agenda, terwijl de Italiaanse premier Mario Draghi het migratievraagstuk wil aanstippen, nu weer meer asielzoekers over zee de EU proberen binnen te komen.
Dinsdag om 09.30 uur is de aanvang van de tweede dag van de EU-top voorzien. Over Covid-19 valt weinig nieuws te concluderen: het inentingstempo in de EU versnelt, men moet alert blijven op nieuwe varianten en de productie en distributie van vaccins moeten wereldwijd omhoog. Reizen binnen de EU moet deze zomer gemakkelijker worden met een coronacertifcaat. De lidstaten moeten daar nu snel voor zorgen.
De discussie over het klimaat loopt vooruit op de wetsvoorstellen die de Europese Commissie in juli presenteert vanwege de afgesproken 55 procent CO2-reductie ten opzichte van 1990. Volgens EU-bronnen is het nodig dat alle landen, ook een kolenstaat als Polen, er hard aan trekken om de uitstoot terug te dringen en dat het niet aan enkele landen wordt overgelaten om een goed EU-gemiddelde te halen. Het is niet uitgesloten dat sommige landen meer financiële hulp voor de transitie eisen.
Zowel maandag als dinsdag wordt afgesloten met een gezamenlijke persconferentie van Michel en Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.
Meer uit Buitenland
GAZA (ANP/RTR) - De Palestijnse beweging Hamas, die de hele Gazastrook bestuurde, noemt de Israëlische plannen voor een volledige controle over het gebied een staatsgreep. Hamas benadrukt dat de besprekingen over een wapenstilstand nog lopen.
2 uur geleden
NARBONNE (ANP) - Een grote natuurbrand die sinds dinsdag in het Zuid-Franse departement Aude woedt, is volgens de plaatselijke autoriteiten onder controle. Volgens de media is het de grootste bosbrand in Frankrijk sinds zeker een halve eeuw en heeft die in korte tijd 170 vierkante kilometer aan struikgewas, pijnbomen en landerijen in de as gelegd.
2 uur geleden
JERUZALEM (ANP/AFP/RTR) - De Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft in gesprek met media gezegd dat hij de hele Gazastrook militair wil beheersen, maar de strook niet wil houden of annexeren. Het is volgens hem "de bedoeling dat de hele Gazastrook militair wordt beheerst, maar we willen die niet houden. We dragen de strook te zijner tijd over aan andere Arabische krachten die het bestuur goed kunnen overnemen".
5 uur geleden
MOSKOU (ANP/RTR/AFP) - De Russische president Vladimir Poetin vindt het te vroeg voor rechtstreekse gesprekken met zijn Oekraïense ambtgenoot Volodymyr Zelensky. Hij is naar eigen zeggen "in het algemeen" niet tegen onderhandelingen, maar vindt wel dat aan "bepaalde condities" moet zijn voldaan. De huidige situatie is daar "verre" van klaar voor, aldus de president.
8 uur geleden
GAZA-STAD (ANP/AFP) - De Israëlische legerleider generaal Eyal Zamir heeft beklemtoond dat hij "het militaire standpunt onbevreesd naar buiten blijft brengen". De boodschap komt kort voor een verwachte bijeenkomst van premier Benjamin Netanyahu met zijn veiligheidskabinet over de volgende operaties in Gaza. Netanyahu overweegt naar verluidt de hele Gazastrook te bezetten.
9 uur geleden
BERLIJN (ANP) - De Duitse bondskanselier Friedrich Merz heeft gebeld met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Daarbij hebben de leiders gezegd dat ze blij zijn met de Amerikaanse bemiddeling, meldt de Duitse regering. Merz heeft volgens zijn kantoor aanhoudende steun beloofd. Zelensky heeft gezegd dat hij Europa bij het proces wil betrekken.
10 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De situatie in Gaza heeft heel veel kenmerken van een genocide, heeft de vicepresident van de Europese Commissie gezegd tegen Politico. "Als het geen genocide is, lijkt het heel erg op de definitie die wordt gebruikt om de betekenis daarvan uit te drukken", aldus de Spaanse Teresa Ribera tegenover Politico.
10 uur geleden