Wet over verbod antidemocratische partij is een stap dichterbij
DEN HAAG (ANP) - De wet die een verbod op een antidemocratische partij mogelijk maakt, is een stap dichterbij gekomen. Demissionair minister Hugo de Jonge (Binnenlandse Zaken) heeft de Raad van State (RvS) om advies gevraagd over deze Wet op de politieke partijen. Politieke partijen moeten aan strengere eisen voldoen als de wet van kracht wordt.
Zo ver is het nog niet: de Eerste en Tweede Kamer moeten de wet nog behandelen, nadat de RvS zijn advies heeft uitgebracht. Het plan is dat de wet begin 2026 van kracht gaat.
Het is nu al mogelijk om een politieke partij te verbieden, maar dat kan een rechter alleen besluiten als een partij handelt in strijd met de openbare orde. De nieuwe regels moeten het ook mogelijk maken om een partij te verbieden als die de democratische rechtsstaat wil ondermijnen of afschaffen. Daar kan bijvoorbeeld sprake van zijn als een partij de verkiezingen frustreert.
Giften
De wet verplicht politieke partijen daarnaast om meer openheid van zaken te geven, bijvoorbeeld over hoe ze hun kandidatenlijsten samenstellen en hun bestuur verkiezen. Ook moeten ze meer informatie delen over advertenties, onder meer door te vertellen wie die betaald heeft en of ze gericht zijn op een specifieke doelgroep. Een nieuwe onafhankelijke toezichthouder gaat toezien op de uitvoering.
Een ander onderdeel van de wet is dat politieke partijen in gemeenten, provincies en waterschappen meer financiële ondersteuning krijgen. Verspreid over drie jaar ontvangen zij 25 miljoen euro subsidie. Het idee is dat lokale partijen hierdoor minder afhankelijk worden van giften, om zo beïnvloeding van buiten te voorkomen.
Kern
De andere kant van de medaille is dat ook lokale partijen aan strengere regels moeten voldoen. Zo wordt meer openheid van ze verlangd over de donaties die ze ontvangen en hun financiën.
"De rechtsstaat zou het moeten kunnen winnen van die politieke partij die de democratische rechtsstaat omver zou willen werpen", zegt De Jonge over de reden achter het wetsvoorstel. De minister haast zich wel te zeggen dat de wet niet is gericht op "een huidige, specifieke politieke partij".
De eerste versie van de wet is eind 2022 openbaar gemaakt. Daarna konden burgers, deskundigen en andere belanghebbenden hun mening geven. Naar aanleiding van hun opmerkingen is de wet op enkele punten aangescherpt, al is de kern volgens een woordvoerder hetzelfde gebleven. Er zijn onder meer aanpassingen gedaan om de administratieve lasten voor politieke partijen te verminderen.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Demissionair staatssecretaris Teun Struycken (Justitie, NSC) weet nog niet wat de strengere asielwet gaat betekenen voor het al nijpende cellentekort. De Tweede Kamer stemde na een chaotische dag in met de asielwet, waarin nu ook staat dat illegaliteit en hulp aan illegalen strafbaar zijn. Illegalen of helpers kunnen tot zes maanden celstraf krijgen, terwijl het kabinet vanwege het cellentekort nu al toestaat dat gevangenen tot twee weken eerder de cel mogen verlaten.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Staatssecretaris Thierry Aartsen (Milieu) is blij met het voorstel van het bedrijfsleven om jaarlijks minstens 115.000 ton gerecycled plastic in te kopen. Voorafgaand aan de ministerraad zegt de demissionaire VVD-bewindsman dat hij "nu eindelijk een keer die discussie kan gaan voeren."
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Een meerderheid van 94 Tweede Kamerleden heeft voor de asielnoodmaatregelenwet gestemd na een avond waarin de fracties van NSC en SGP tot op het laatst onbeslist waren. De partijen hadden veel moeite met het wijzigingsvoorstel van de PVV over de strafbaarstelling van illegaliteit, omdat ze vreesden dat humanitaire hulp aan illegalen daardoor strafbaar zou worden.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Een ruime meerderheid van 95 Kamerleden heeft voor de wet gestemd over een tweestatusstelsel. Hierin wordt geregeld dat vluchtelingen worden opgedeeld in twee groepen, waarvan er één minder rechten krijgt. Het is nog allerminst zeker of de wet ook op voldoende steun kan rekenen in de Eerste Kamer. Daar is de steun van het CDA belangrijk en die partij is tegen.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Justitie- en asielminister David van Weel (VVD) is bereid het artikel uit de asielnoodmaatregelenwet dat de strafbaarstelling van illegaliteit regelt, niet meteen in werking te laten treden. Hij laat eerst de Raad van State advies uitbrengen en bespreekt dit vervolgens met de Tweede Kamer.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - VVD en CDA willen een boycot van producten uit illegale Israëlische nederzettingen op de bezette Westelijke Jordaanoever. Ze willen dat demissionair minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken, NSC) hiervoor steun gaat zoeken in de Europese Unie. De bewindsman ontraadde donderdag de motie, maar een meerderheid in de Kamer stemde er toch mee in.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Regeringspartij NSC wil "zwart op wit" van justitie- en asielminister David van Weel dat de strenge asielwetgeving er niet voor zorgt dat het strafbaar wordt om humanitaire hulp te bieden aan mensen die illegaal in Nederland zijn. Komt die garantie er niet, dan kan NSC niet met het wetsvoorstel instemmen, zegt fractievoorzitter Nicolien van Vroonhoven.
1 dag geleden