Wet over verbod antidemocratische partij is een stap dichterbij
DEN HAAG (ANP) - De wet die een verbod op een antidemocratische partij mogelijk maakt, is een stap dichterbij gekomen. Demissionair minister Hugo de Jonge (Binnenlandse Zaken) heeft de Raad van State (RvS) om advies gevraagd over deze Wet op de politieke partijen. Politieke partijen moeten aan strengere eisen voldoen als de wet van kracht wordt.
Zo ver is het nog niet: de Eerste en Tweede Kamer moeten de wet nog behandelen, nadat de RvS zijn advies heeft uitgebracht. Het plan is dat de wet begin 2026 van kracht gaat.
Het is nu al mogelijk om een politieke partij te verbieden, maar dat kan een rechter alleen besluiten als een partij handelt in strijd met de openbare orde. De nieuwe regels moeten het ook mogelijk maken om een partij te verbieden als die de democratische rechtsstaat wil ondermijnen of afschaffen. Daar kan bijvoorbeeld sprake van zijn als een partij de verkiezingen frustreert.
Giften
De wet verplicht politieke partijen daarnaast om meer openheid van zaken te geven, bijvoorbeeld over hoe ze hun kandidatenlijsten samenstellen en hun bestuur verkiezen. Ook moeten ze meer informatie delen over advertenties, onder meer door te vertellen wie die betaald heeft en of ze gericht zijn op een specifieke doelgroep. Een nieuwe onafhankelijke toezichthouder gaat toezien op de uitvoering.
Een ander onderdeel van de wet is dat politieke partijen in gemeenten, provincies en waterschappen meer financiële ondersteuning krijgen. Verspreid over drie jaar ontvangen zij 25 miljoen euro subsidie. Het idee is dat lokale partijen hierdoor minder afhankelijk worden van giften, om zo beïnvloeding van buiten te voorkomen.
Kern
De andere kant van de medaille is dat ook lokale partijen aan strengere regels moeten voldoen. Zo wordt meer openheid van ze verlangd over de donaties die ze ontvangen en hun financiën.
"De rechtsstaat zou het moeten kunnen winnen van die politieke partij die de democratische rechtsstaat omver zou willen werpen", zegt De Jonge over de reden achter het wetsvoorstel. De minister haast zich wel te zeggen dat de wet niet is gericht op "een huidige, specifieke politieke partij".
De eerste versie van de wet is eind 2022 openbaar gemaakt. Daarna konden burgers, deskundigen en andere belanghebbenden hun mening geven. Naar aanleiding van hun opmerkingen is de wet op enkele punten aangescherpt, al is de kern volgens een woordvoerder hetzelfde gebleven. Er zijn onder meer aanpassingen gedaan om de administratieve lasten voor politieke partijen te verminderen.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Asielminister Mona Keijzer (BBB) verwijt het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) niet genoeg te doen om het aantal asielzoekers in Ter Apel onder de afgesproken grens van 2000 te houden. "Ik vind dit gewoon echt heel beroerd", zei de demissionaire bewindsvrouw na afloop van de ministerraad. Ze zegt van het COA te hebben gehoord dat er "honderden" beschikbare bedden zijn in het land en wordt er "knap chagrijnig van" dat die niet worden benut.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair defensieminister Ruben Brekelmans wil vooral bewustzijn kweken met het verzoek van defensie aan omwonenden van vliegbasis Gilze-Rijen om extra alert te zijn op drones. Omwonenden kregen een brief daarover, zoals Omroep Brabant meldde.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair justitieminister Foort van Oosten geeft de politie toestemming voor een tweejarige proef waarbij traangas in het water van waterkanonnen wordt gemengd. Ook krijgt de ME de beschikking over pepperspraybussen met een bereik van 6 tot 7 meter.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - De gemeente Amsterdam heeft haar einduitslag voor de Tweede Kamerverkiezingen pas donderdagavond doorgegeven aan de Kiesraad. "Echt heel laat", zei de voorzitter van de raad, Wim Kuijken, vrijdag bij het vaststellen van de uitslag.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Minister Frank Rijkaart (Binnenlandse Zaken, BBB) heeft "niet zo'n moeite" met de X-berichten waarin Geert Wilders vorige week de suggestie wekte dat er gesjoemeld is met stemmen bij de Tweede Kamerverkiezingen, zonder bewijs te leveren. "Er worden wel vaker in het vuur van de strijd dat soort berichten de ether in geslingerd. Ik kan me dat ook wel indenken. Soms zit er ook wel een beetje emotie in, een primaire reactie", zei de demissionaire bewindsman voor de ministerraad.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - In de vijf gemeenten waar kiezers als proef met een kleiner stembiljet hebben gestemd, zijn minder stemmen ongeldig verklaard dan bij het vorige experiment, bij de Europese verkiezingen vorig jaar. De Kiesraad noemt dat verheugend.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister Ruben Brekelmans van Defensie denkt aan een civiele inzet in Gaza als daar een internationale stabiliseringsmacht komt. De Amerikaanse president Donald Trump zei donderdag (lokale tijd) dat militairen uit meerdere landen daar snel heen moeten om de situatie onder controle te krijgen. Hoe die Nederlandse inzet eruit moet zien, is nog niet bekend.
2 dagen geleden