Wereld buigt zich over verscheurd Libië
BERLIJN (ANP) - Circa tien landen, de EU, internationale organisaties en de belangrijkste spelers in de burgeroorlog in Libië komen zondag in Berlijn bijeen in de hoop een wapenstilstand te bereiken en zicht op een vredesregeling te bieden. Met gastvrouw Angela Merkel maakt Europa zich zorgen over de chaotische strijd, waar andere landen zoals Turkije, Rusland, Egypte en de Emiraten zich al lang in mengen.
Met name Turkije en Rusland zien in het dunbevolkte olierijke land een braakliggend terrein, waar ze politieke en economische ambities kunnen realiseren, mogelijk ten koste van Europa. De twee steunen verschillende partijen. Libië behoort in Europa tot de grootste leveranciers van aardolie en gas. Het land heeft bijna 2000 kilometer kust en is een springplank voor migranten die over zee naar de EU willen. Tot overmaat van ramp zijn er in de woestijn jihadisten actief.
De belangrijkste twee partijen zijn een militair succesvol krijgsheer uit het noordoosten die zich veldmaarschalk noemt, Khalifa Haftar, en de leider van de regering in Tripoli, Fayez al-Sarraj. De regering van Al-Sarraj wordt door de Verenigde Naties als wettige regering erkend. Het waren de VN die er voor hebben gezorgd dat hij begin 2016 als premier kon aantreden. Maar het parlement van destijds wilde hem niet als leider en week uit naar Benghazi en Tobruk in het noordoosten. Hierdoor heeft Libië twee regeringsploegen die elkaar met milities, bendes, huurlingen en soldaten bestrijden. Haftars troepen en milities bedreigen inmiddels Tripoli.
Libië stortte in 2011 in een chaos toen met westerse hulp dictator Muammar Kaddafi (1942-2011) ten val werd gebracht. Maar de rivaliteit tussen het noordwesten (Tripolitanië) en het noordoosten (Cyrenaica) is ouder dan diens dictatuur. Kaddafi die meer dan veertig jaar over het land heerste, heeft de conflicten verergerd door in het oosten wél olie te winnen maar het gebied verder te verwaarlozen.
Het is de tegenstelling tussen Tripoli en Benghazi die als een schaduw over de conferentie hangt. Het Noord-Afrikaanse land is ruim honderd jaar geleden door Italiaanse kolonisators verenigd en Libië genoemd. Na de Tweede Wereldoorlog leek het weer uiteen te vallen. Maar het bleef ondanks alles verenigd en ging in 1951 als koninkrijk verder. Dat was vooral te danken aan de VN-gezant in die tijd, de Nederlander Adriaan Pelt (1892-1981) naar wie een straat in Tripoli is genoemd.
Meer uit Buitenland
BRASILIA (ANP/AFP) - De voormalige Braziliaanse president Jair Bolsonaro heeft donderdag een operatie ondergaan aan een liesbreuk, maakte zijn vrouw bekend op Instagram. Volgens haar is de operatie zonder complicaties verlopen. Deze week werd bekend dat Bolsonaro tijdelijk zijn cel mocht verlaten voor de operatie. Hij zit momenteel een gevangenisstraf uit van 27 jaar voor een couppoging in 2022.
7 uur geleden
KYIV (ANP/DPA/RTR) - Russische luchtaanvallen hebben met kerst slachtoffers gemaakt in Oekraïne, melden de Oekraïense autoriteiten. Ook in Rusland worden doden gemeld door Oekraïense aanvallen.
8 uur geleden
DAMASCUS (ANP/AFP) - Syrische autoriteiten zeggen samen met een door de VS geleide coalitie een hoge leider van Islamitische Staat (IS) te hebben gedood. Dit gebeurde enkele uren na de arrestatie van een andere leider in de buurt van Damascus. "Deze operatie bevestigt de effectiviteit van de gezamenlijke coördinatie tussen de nationale veiligheidsdiensten en internationale partners", aldus het ministerie van Binnenlandse Zaken.
8 uur geleden
Warschau (ANP/RTR) - Polen heeft een Russisch verkenningsvliegtuig boven de Oostzee, ook wel Baltische Zee genoemd, onderschept. "Het vliegtuig vloog dicht bij de grens van het Poolse luchtruim", aldus de krijgsmacht. Poolse straaljagers hebben het vliegtuig onderschept, geïdentificeerd en uit het gebied geëscorteerd.
9 uur geleden
ARKANSAS (ANP/RTR) - Bij de kerstavondtrekking van de Powerball-jackpot in de Verenigde Staten is de jackpot van 1,8 miljard dollar (ruim 1,5 miljard euro) gevallen op een lot dat verkocht is in de staat Arkansas. Het is de op een na hoogste loterij-jackpot ooit die gewonnen is in de VS. In 2022 won iemand 2,04 miljard dollar (1,7 miljard euro).
10 uur geleden
VATICAANSTAD (ANP/RTR) - In zijn kerstpreek op eerste kerstdag hekelde paus Leo de omstandigheden voor de Palestijnen in Gaza. Leo XIV viert zijn eerste kerst als paus.
10 uur geleden
MOSKOU (ANP/DPA) - Door een nachtelijke Oekraïense droneaanval op de Russische havenstad Temrjoek zijn tanks met olieproducten in brand gevlogen. Dat meldden de autoriteiten van de stad aan de Zee van Azov.
11 uur geleden