Wereld buigt zich over verscheurd Libië
BERLIJN (ANP) - Circa tien landen, de EU, internationale organisaties en de belangrijkste spelers in de burgeroorlog in Libië komen zondag in Berlijn bijeen in de hoop een wapenstilstand te bereiken en zicht op een vredesregeling te bieden. Met gastvrouw Angela Merkel maakt Europa zich zorgen over de chaotische strijd, waar andere landen zoals Turkije, Rusland, Egypte en de Emiraten zich al lang in mengen.
Met name Turkije en Rusland zien in het dunbevolkte olierijke land een braakliggend terrein, waar ze politieke en economische ambities kunnen realiseren, mogelijk ten koste van Europa. De twee steunen verschillende partijen. Libië behoort in Europa tot de grootste leveranciers van aardolie en gas. Het land heeft bijna 2000 kilometer kust en is een springplank voor migranten die over zee naar de EU willen. Tot overmaat van ramp zijn er in de woestijn jihadisten actief.
De belangrijkste twee partijen zijn een militair succesvol krijgsheer uit het noordoosten die zich veldmaarschalk noemt, Khalifa Haftar, en de leider van de regering in Tripoli, Fayez al-Sarraj. De regering van Al-Sarraj wordt door de Verenigde Naties als wettige regering erkend. Het waren de VN die er voor hebben gezorgd dat hij begin 2016 als premier kon aantreden. Maar het parlement van destijds wilde hem niet als leider en week uit naar Benghazi en Tobruk in het noordoosten. Hierdoor heeft Libië twee regeringsploegen die elkaar met milities, bendes, huurlingen en soldaten bestrijden. Haftars troepen en milities bedreigen inmiddels Tripoli.
Libië stortte in 2011 in een chaos toen met westerse hulp dictator Muammar Kaddafi (1942-2011) ten val werd gebracht. Maar de rivaliteit tussen het noordwesten (Tripolitanië) en het noordoosten (Cyrenaica) is ouder dan diens dictatuur. Kaddafi die meer dan veertig jaar over het land heerste, heeft de conflicten verergerd door in het oosten wél olie te winnen maar het gebied verder te verwaarlozen.
Het is de tegenstelling tussen Tripoli en Benghazi die als een schaduw over de conferentie hangt. Het Noord-Afrikaanse land is ruim honderd jaar geleden door Italiaanse kolonisators verenigd en Libië genoemd. Na de Tweede Wereldoorlog leek het weer uiteen te vallen. Maar het bleef ondanks alles verenigd en ging in 1951 als koninkrijk verder. Dat was vooral te danken aan de VN-gezant in die tijd, de Nederlander Adriaan Pelt (1892-1981) naar wie een straat in Tripoli is genoemd.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP/AFP/RTR) - President Donald Trump heeft aangekondigd dat hij iets gaat doen om een einde te maken aan de gruwelen die in Soedan worden gepleegd. Hij zei dat niet lang na de ontvangst van de Saudische machthebber Mohammed bin Salman al-Saud in het Witte Huis. Hij wil met Arabische partners aan het werk. Trump noemde de Verenigde Arabische Emiraten (VAE), Saudi-Arabië en Egypte.
2 uur geleden
ANKARA (ANP/RTR) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft in Ankara gepleit voor "een sterk en doelmatig leiderschap van de Verenigde Staten" om de oorlog te beëindigen. Hij zei dat na gesprekken met zijn Turkse ambtgenoot Recep Tayyip Erdogan over een eventuele hervatting van onderhandelingen met Rusland. Volgens Zelensky is het belangrijkste dat het bloedvergieten wordt gestopt en een duurzame vrede wordt bereikt "in samenspraak met onze partners" en een sterk en effectief Amerikaans leiderschap.
2 uur geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - Het Kremlin ziet nog steeds geen goede voorbereiding voor een eventuele vruchtbare topontmoeting van de presidenten Donald Trump (VS) en Vladimir Poetin (Rusland) over het einde van de oorlog in Oekraïne. Het is een reactie op berichten over een 28-puntenplan van Trump voor de beëindiging van de vijandelijkheden aan het front.
3 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De lidstaten willen de invoering van de Europese wet tegen ontbossing uitstellen tot 30 december 2026. Voor kleine handelaren gaat de wet vanaf medio 2027 in. Dat hebben de lidstaten woensdag afgesproken. De Europese Commissie wil de wet op 1 juli 2026 invoeren voor grote bedrijven en op 30 december 2026 voor kleine bedrijven.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - Amerikaanse en Russische functionarissen hebben een nieuw vredesplan opgesteld voor Oekraïne, schrijft de Financial Times. Daarin zou Oekraïne grote concessies moeten doen. Zo wordt er gesproken over het opgeven van grondgebied in het oosten van Oekraïne en een halvering van de krijgsmacht.
4 uur geleden
BEIROET (ANP/RTR/AFP) - De Israëlische krijgsmacht zegt aanvallen te hebben uitgevoerd op Hezbollah-doelen in het zuiden van Libanon. Israël kwam eerder op woensdag al met een waarschuwing voor de bewoners van twee dorpen. Op X werd opgeroepen specifieke gebouwen te evacueren, omdat deze in de buurt van panden zouden zijn "die door Hezbollah worden gebruikt".
7 uur geleden
WARSCHAU (ANP/RTR/AFP/BLOOMBERG) - Polen gaat 10.000 militairen inzetten om zijn kritieke infrastructuur te beschermen. Dat zegt minister van Defensie en vicepremier Wladyslaw Kosiniak-Kamysz. Topmilitair Wieslaw Kukula stelt dat vijanden van Polen de naderende feestdagen wellicht als opportuun moment beschouwen om sabotage te plegen.
8 uur geleden