Wereld buigt zich over verscheurd Libië
BERLIJN (ANP) - Circa tien landen, de EU, internationale organisaties en de belangrijkste spelers in de burgeroorlog in Libië komen zondag in Berlijn bijeen in de hoop een wapenstilstand te bereiken en zicht op een vredesregeling te bieden. Met gastvrouw Angela Merkel maakt Europa zich zorgen over de chaotische strijd, waar andere landen zoals Turkije, Rusland, Egypte en de Emiraten zich al lang in mengen.
Met name Turkije en Rusland zien in het dunbevolkte olierijke land een braakliggend terrein, waar ze politieke en economische ambities kunnen realiseren, mogelijk ten koste van Europa. De twee steunen verschillende partijen. Libië behoort in Europa tot de grootste leveranciers van aardolie en gas. Het land heeft bijna 2000 kilometer kust en is een springplank voor migranten die over zee naar de EU willen. Tot overmaat van ramp zijn er in de woestijn jihadisten actief.
De belangrijkste twee partijen zijn een militair succesvol krijgsheer uit het noordoosten die zich veldmaarschalk noemt, Khalifa Haftar, en de leider van de regering in Tripoli, Fayez al-Sarraj. De regering van Al-Sarraj wordt door de Verenigde Naties als wettige regering erkend. Het waren de VN die er voor hebben gezorgd dat hij begin 2016 als premier kon aantreden. Maar het parlement van destijds wilde hem niet als leider en week uit naar Benghazi en Tobruk in het noordoosten. Hierdoor heeft Libië twee regeringsploegen die elkaar met milities, bendes, huurlingen en soldaten bestrijden. Haftars troepen en milities bedreigen inmiddels Tripoli.
Libië stortte in 2011 in een chaos toen met westerse hulp dictator Muammar Kaddafi (1942-2011) ten val werd gebracht. Maar de rivaliteit tussen het noordwesten (Tripolitanië) en het noordoosten (Cyrenaica) is ouder dan diens dictatuur. Kaddafi die meer dan veertig jaar over het land heerste, heeft de conflicten verergerd door in het oosten wél olie te winnen maar het gebied verder te verwaarlozen.
Het is de tegenstelling tussen Tripoli en Benghazi die als een schaduw over de conferentie hangt. Het Noord-Afrikaanse land is ruim honderd jaar geleden door Italiaanse kolonisators verenigd en Libië genoemd. Na de Tweede Wereldoorlog leek het weer uiteen te vallen. Maar het bleef ondanks alles verenigd en ging in 1951 als koninkrijk verder. Dat was vooral te danken aan de VN-gezant in die tijd, de Nederlander Adriaan Pelt (1892-1981) naar wie een straat in Tripoli is genoemd.
Meer uit Buitenland
SYDNEY (ANP/DPA) - In Australië is zondagochtend (lokale tijd) een nationale herdenkingsdag voor de slachtoffers van de dodelijke aanslag op Bondi Beach van precies een week geleden begonnen.
41 minuten geleden
WASHINGTON (ANP/BLOOMBERG/RTR) - De VS hebben zaterdag opnieuw een olietanker in het Caribisch gebied aangehouden en geënterd. De Amerikaanse minister van Binnenlandse Veiligheid Kristi Noem zegt dat op X, nadat Amerikaanse media erover bericht hadden op basis van bronnen. Eerder deze week had president Trump een blokkade afgekondigd voor olietankers die op een sanctielijst staan en die van en naar Venezuela varen.
1 uur geleden
TEL AVIV (ANP/AFP) - Het Israëlische leger heeft zaterdag twee Palestijnen gedood in het noorden van de bezette Westelijke Jordaanoever. Het leger beschuldigde de twee ervan Israëlische militairen te hebben aangevallen.
4 uur geleden
MAAGDENBURG (ANP/DPA) - In Maagdenburg zijn de slachtoffers van de aanslag op de kerstmarkt van precies een jaar geleden herdacht. Op de herdenkingsbijeenkomst verzekerde de Duitse bondskanselier Friedrich Merz de overlevenden en nabestaanden van de voortdurende steun van zijn regering.
6 uur geleden
KYIV (ANP/RTR/AFP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky wil dat Washington zijn leidende rol behoudt in de vredesbesprekingen met Rusland. Hij reageert daarmee op opmerkingen van de Franse president Emmanuel Macron, die suggereerde dat Europa opnieuw directe gesprekken met Rusland moet aangaan als de pogingen van de VS mislukken.
7 uur geleden
MOSKOU (ANP) - Minstens drie mensen zijn om het leven gekomen en veertig anderen zijn in het ziekenhuis opgenomen na een massale vergiftiging in een pension in Moskou. Dat meldt de Britse krant Daily Mail op basis van een verklaring van lokale autoriteiten.
8 uur geleden
VAN HORN (ANP) - Een 33-jarige Duitse heeft zaterdag als eerste rolstoelgebruiker een reis richting de ruimte gemaakt. Michaela Benthaus, die in Nederland woont en werkt, vloog mee in een toeristische vlucht van Blue Origin naar de rand van de dampkring en terug.
9 uur geleden