Weer onrust in grootste stad Kazachstan, vrees voor nieuwe doden
ALMATY (ANP/AFP/RTR) - Veiligheidstroepen zijn donderdag opnieuw slaags geraakt met demonstranten in Almaty, de grootste stad van Kazachstan. Volgens journalisten ter plaatse waren er 's middags explosies en schoten te horen op een van de centrale pleinen in de stad. Ooggetuigen meldden aan het Russische persbureau TASS dat er doden en gewonden zijn gevallen.
In Kazachstan zijn grote protesten uitgebroken omdat brandstof duurder is geworden. De overheid verdubbelde vanaf 1 januari de prijs voor lpg, maar dat leidde tot grote onvrede over de bevolking. Lpg is een belangrijke autobrandstof voor veel Kazachen.
De politie heeft naar eigen zeggen inmiddels bijna 2300 mensen aangehouden. Tientallen betogers zijn gedood door de veiligheidstroepen en er zijn duizenden gewonden. Volgens de politie is het aantal omgekomen politieagenten opgelopen naar 18 en zijn er bijna 748 gewonden onder de ordediensten.
Overheidsgebouwen in brand
Woensdag gingen duizenden demonstranten de straat op in Almaty. Meerdere overheidsgebouwen vlogen in brand en winkels werden geplunderd. Ook werd de luchthaven van de stad een tijd bezet. Onder de duizenden Kazachen die protesteren zouden ook mensen met vuurwapens zijn.
Naast Almaty zijn er ook in het westen van het uitgestrekte en olierijke land protesten. Er zouden onder meer delen van snelwegen en een spoorlijn zijn geblokkeerd, meldden Russische persbureaus. Het internet is in grote delen van het land platgelegd.
Zeldzaam
Protesten zijn zeldzaam in de uitgestrekte voormalige Sovjetstaat, die groter is dan West-Europa. De verhoging van de prijs van lpg is teruggedraaid, maar de geest lijkt uit de fles. President Kassym-Jomart Tokajev heeft de hulp van een militaire alliantie van landen uit de regio (CSTO) ingeroepen. Rusland heeft 3000 militairen gestuurd en ook andere landen zoals Armenië en Kirgizië sturen troepen. De onvrede richt zich ook op Tokajevs nog altijd machtige voorganger, Noersoeltan Nazarbajev. Van hem zijn standbeelden omver getrokken.
Internationaal klinken oproepen aan zowel Tokajev als de demonstranten om naar een vreedzame oplossing te zoeken. VN-mensenrechtencommissaris Michelle Bachelet roept de demonstranten op geen geweld te gebruiken, maar met de overheid te praten.
De Amerikaanse minister Antony Blinken (Buitenlandse Zaken) heeft bij zijn Kazachse collega aangedrongen op een "vreedzame" en "rechten respecterende" oplossing. EU-buitenlandchef Josep Borrell maakt zich zorgen over burgerrechten en waarschuwt voor de inzet van buitenlandse troepen.
Meer uit Buitenland
NAIROBI (ANP) - Een gezonde en duurzame planeet kan niet alleen miljoenen mensenlevens verlengen en een einde maken aan honger, maar op termijn ook de wereldeconomie biljoenen dollars per jaar opleveren. Tot die conclusie komen 287 wetenschappers uit 82 landen in het zogenoemde Global Environmental Outlook van VN-milieuorganisatie UNEP. Het is het meest uitgebreide rapport dat het agentschap ooit produceerde.
13 minuten geleden
PRAAG (ANP) - Andrej Babiš is aangesteld als nieuwe premier van Tsjechië. In een live op tv uitgezonden ceremonie benoemde president Petr Pavel de 71-jarige partijleider van de populistische ANO in zijn nieuwe rol.
46 minuten geleden
VILNIUS (ANP/RTR) - Litouwen heeft een nationale noodsituatie uitgeroepen vanwege smokkelballonnen die vanuit Belarus richting het land kwamen. Dat meldt de overheid van dat land. De ballonnen leiden onder meer tot problemen voor de luchtvaart. De noodsituatie geeft de krijgsmacht meer flexibiliteit om op te treden, in samenwerking met de politie of onafhankelijk.
2 uur geleden
PARIJS (ANP/AFP) - Wereldwijd zijn in het afgelopen jaar 67 journalisten omgekomen tijdens hun werk. Dat meldt journalistenorganisatie Reporters sans frontières (RSF) in haar jaarlijkse verslag. Het jaar ervoor ging het om 66 journalisten.
3 uur geleden
BONN (ANP/AFP/BELGA) - Het jaar 2025 zal waarschijnlijk samen met 2023 op een gedeelde tweede plaats eindigen als warmste jaren ooit, achter recordjaar 2024. Dat stelt de Europese klimaatdienst Copernicus. Vorige maand kwam de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) al met eenzelfde voorspelling.
4 uur geleden
PHNOM PENH (ANP/AFP) - Cambodja heeft militair ingegrepen na diverse aanvallen van buurland Thailand. Dat meldt de Cambodjaanse senaatsvoorzitter en oud-premier Hun Sen op Facebook, nadat Cambodja eerder had ontkend dat het had gereageerd op beschietingen en luchtaanvallen vanuit Thailand.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR/BLOOMBERG) - De Amerikaanse regering heeft chipconcern Nvidia toestemming gegeven om H200-chips voor kunstmatige intelligentie naar China te exporteren. Dat maakte president Donald Trump maandag bekend. De Amerikaanse regering zal 25 procent van de opbrengsten inhouden.
7 uur geleden