VVD blijft de grootste, maar D66 is de grote winnaar
DEN HAAG (ANP) - De liberalen winnen de verkiezingen. De VVD van Mark Rutte wordt opnieuw de grootste partij. Maar de nieuwe D66-leider Sigrid Kaag is met een verrassende winst van 8 zetels de grote winnaar. De partij behaalt 27 zetels, het grootste aantal ooit. Verder verliezen linkse partijen en winnen rechtse partijen, aldus de exitpoll van Ipsos in opdracht van de NOS.
Rutte wint 3 zetels en komt uit op 36 zetels. Hij kan aan de slag gaan om zijn vierde kabinet te formeren. Daarbij zal hij eerst met D66 om de tafel gaan zitten. Ook andere partijleiders verklaarden al dat deze beide winnaars het voortouw moeten nemen bij de kabinetsformatie.
Vooraf verklaarde de VVD-leider in elk geval te willen optrekken met het CDA. Maar de partij van Wopke Hoekstra staat in de exitpoll op een verlies van 5 zetels. Hoekstra noemde de uitslag "zeer teleurstellend" en beaamt dat zijn partij bescheidenheid past na deze afstraffing.
Klimaatramp
Rutte zal in de formatie meer rekening moeten houden met de wensen van de sociaal-liberalen dan bij de formatie in 2017. Het beleid moet "progressiever, eerlijker en groener" dan de afgelopen vier jaar, verklaarde Kaag direct. Zij noemt met name de "klimaatramp", en investeringen in onderwijs en woningen als onderwerpen die niet langer kunnen wachten.
Een nieuwe kabinet kan al bestaan uit drie partijen. In de exitpoll hebben VVD, CDA en D66 samen een meerderheid van 77 zetels. De gekozen lijsttrekkers komen donderdagmiddag samen bij Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib om een verkenner aan te wijzen. Die komt normaal uit de grootste partij. De verkenner gaat met alle partijen praten en daarna kijken welke coalitie mogelijk is.
Linkse partijen
De voorlopige uitslag is een bittere pil voor de linkse partijen. SP en GroenLinks verloren elk 6 zetels en komen uit op 8 zetels. De partijleiders Jesse Klaver van GroenLinks en Lilian Marijnissen van SP denken er niet aan om op te stappen. De PvdA van Lilianne Ploumen verliest niets maar wint ook niets; ze blijft op 9 zetels.
Zowel Klaver als Ploumen sluit regeringsdeelname niet op voorhand uit. De leider van GroenLinks vindt dat "iedere partij verantwoordelijkheid moet nemen". Voor zijn collega van de PvdA is het belangrijkste: "waar kan ik het beste voor de belangen van mijn kiezers opkomen".
Verzet tegen coronamaatregelen
Op de rechterflank is er forse winst voor Forum voor Democratie. De partij gaat in de peiling van 2 naar 8 zetels. De partij implodeerde nog kort geleden, maar dat heeft Thierry Baudet geen kwaad gedaan. Hij profileerde zich tijdens de campagne, waarbij hij als enige partij het land doortrok in coronatijd, vooral met zijn verzet tegen de coronamaatregelen.
Nieuw in de Kamer wordt volgens de exitpoll JA21 van Joost Eerdmans en Annabel Nanninga. Deze afscheiding van Forum voor Democratie verraste met 3 zetels. De PVV verloor 3 zetels en komt op 17. Geert Wilders vindt het desondanks een "prachtig resultaat" en verklaarde alvast "keihard oppositie" te gaan voeren tegen VVD en D66.
Volt
Een andere grote nieuwkomer is het progressieve en pro-Europese Volt met 3 zetels. De BoerBurgerBeweging en BIJ1 van Sylvana Simons mogen volgens de exitpoll hopen op elk 1 zetel. Bij de kleinere partijen zakt DENK van 3 naar 2 zetels en 50PLUS gaat terug van 4 naar 1 zetel. De partij voor de Dieren blijft op 5 zetels staan. Dat geldt ook voor de SGP met 3 zetels.
Er komen volgens de exitpoll zeventien partijen in de Tweede Kamer, dat zijn er vier meer dan in 2017. Het is geen record. Ook na de verkiezingen van 1918 zaten er zoveel partijen in de Kamer. Daarna is het nooit meer voorgekomen dat zoveel partijen de Kamer bevolkten.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Medewerkers van politieke partij DENK steunen de Kamerleden van de politieke partij in hun oproep aan het bestuur om op te stappen. Rogier Bakker, beleidsmedewerker van de Tweede Kamerfractie, deelt een gezamenlijke oproep van de medewerkers op LinkedIn. Zijn collega's reageren daaronder met #stephanmoetterug.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - NSC pleit in haar verkiezingsprogramma voor een minimumloon van 18 euro per uur. Ook wil de partij het eigen risico van de zorgverzekering hervormen door een maximaal bedrag van 80 euro per behandeling in te voeren. Het wettelijk verplichte eigen risico blijft 385 euro per jaar. De partij moet onder leiding van Eddy van Hijum gaan "zorgen voor zekerheid", zoals de titel van het programma luidt.
14 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair landbouwminister Femke Wiersma (BBB) en financiënminister Eelco Heinen staan tegenover elkaar in discussies over de begroting voor aankomend jaar. Wiersma wil aanspraak maken op geld dat voor het landbouwministerie gereserveerd was, zodat zij met een vervolgpakket aan stikstofmaatregelen kan komen. Maar Heinen wil daar nu nog niets over zeggen. "Het begint met goede plannen, daar ben ik nu nog in afwachting van."
1 dag geleden
LEEUWARDEN (ANP) - De Fryske Nasjonale Partij wil met "gezond verstand en pragmatische oplossingen" bij de komende verkiezingen een Tweede Kamerzetel veroveren. Daarbij moet er meer aandacht uitgaan naar de regio, want nu is vooral de Randstad nog belangrijk, aldus lijsttrekker Aant Jelle Soepboer.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair staatssecretaris Thierry Aartsen van Milieu noemt het een teleurstelling dat er geen akkoord is gesloten op de VN-top over het terugdringen van plasticgebruik. Nu dreigt volgens de VVD-bewindsman een verdrievoudiging van het gebruik van plastic, "terwijl nu al 90 procent in het milieu belandt".
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - De VVD gaat door een lastige periode, erkent ook VVD-vicepremier Sophie Hermans. "Soms zit het tegen, het is wat het is." In de Peilingwijzer, het gewogen gemiddelde van verschillende peilingen, staat de VVD op 20 tot 24 zetels. Dat is zes zetels lager dan ongeveer een maand geleden. Er was in die periode veel ophef over partijleider Dilan Yeşilgöz, mede omdat zij zanger Douwe Bob van Jodenhaat betichtte en daar aanvankelijk geen excuses voor maakte.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en lijsttrekker namens NSC Eddy van Hijum heeft nog geprobeerd om Diederik Boomsma "binnenboord te houden". Dat is niet gelukt, want Boomsma is overgestapt naar JA21. "Ik respecteer vooral dat hij zijn zetel niet meeneemt", aldus Van Hijum.
1 dag geleden