VS welwillend over Ruttes plan voor hoger NAVO-budget
BRUSSEL (ANP) - De Verenigde Staten staan open voor het compromisvoorstel om een deel van het hogere defensiebudget dat ze van NAVO-landen eisen te besteden aan bijvoorbeeld infrastructuur en cyberveiligheid. De nieuwe afspraken die op de top in Den Haag moeten worden gemaakt gaan "zeker over meer dan alleen raketten, tanks en houwitsers", zei de Amerikaanse NAVO-ambassadeur dinsdag.
De Amerikaanse president Donald Trump eist dat NAVO-bondgenoten voortaan 5 procent van hun economie uitgeven aan defensie. Dat is volgens velen een haast onhaalbare verhoging. NAVO-topman Mark Rutte stelt daarom voor 1,5 procentpunt van die 5 procent te besteden aan andere zaken die de veiligheid ook ten goede zouden komen. NAVO-landen kunnen dan snelwegen aanleggen waarover ook tanks naar de Russische grens zouden kunnen rijden, of hun ICT-netwerken beter beveiligen tegen Russische saboteurs. Dat maakt het makkelijker voor lidstaten om het geld te vinden, én het benodigde draagvlak in politiek en samenleving.
De toekomstige 'Den Haag-norm' moet volgens de Amerikaanse ambassadeur Matt Whitaker voorzien in het geld dat de bewapening kost die volgens NAVO-planners nodig is om de alliantie te verdedigen, en daarnaast in geld voor andere zaken. Voor dat eerste zou volgens ingewijden ongeveer 3,5 procent van het bruto binnenlands product (bbp) nodig zijn. De NAVO heeft duidelijk omschreven waar dat geld naartoe moet, en daar wordt niet aan gemorreld, maakte Rutte al duidelijk.
Geen grabbelton
Dat probeerden landen als Spanje de afgelopen tijd wel. Zij zouden straks 1,5 procent van hun bbp mogelijk vrijer kunnen besteden, zonder de strakke NAVO-regels. Het is nog onduidelijk wie zou moeten controleren of dat geld de veiligheid ten goede komt.
Whitaker waarschuwde vast dat de nieuwe bestedingen wel "met defensie te maken moeten hebben. Het is niet een grabbelton voor alles dat je maar kunt bedenken".
Kansloos
De ambassadeur liet zich niet uit over de voorgestelde verdeling van 3,5 procent van het bbp voor 'harde' defensie-uitgaven en 1,5 procent voor 'zachtere' zaken. Maar geen van de NAVO-landen heeft daartegen in de eerste besprekingen bezwaar gemaakt, zeggen NAVO-bronnen. Verzet van de VS, die gelden als onmisbare pijler van de alliantie, zou het plan bij voorbaat kansloos maken. Rutte zou het niet hebben geopperd als de VS er niet aan zouden willen, schatte premier Schoof al eerder in.
Meer uit Buitenland
NEW YORK/PARIJS (ANP/RTR/AFP) - De noodhulpcoördinator van de Verenigde Naties heeft een Israëlisch plan voor de distributie van hulp in de Palestijnse Gazastrook gehekeld als een "cynische bijzaak, een opzettelijke afleiding, een vijgenblad voor verder geweld en ontheemding". Volgens de Britse diplomaat Tom Fletcher wil Israël het gebied liever ontvolken.
1 uur geleden
CANNES (ANP) - De Amerikaanse acteur Robert De Niro heeft op de openingsavond van het Filmfestival van Cannes hard uitgehaald naar de Amerikaanse president Donald Trump en de manier waarop die de democratie en de kunstwereld bedreigt. De Niro kreeg het podium omdat hij een ere-Palm in ontvangst mocht nemen voor zijn volledige oeuvre. De prijs werd hem overhandigd door Leonardo DiCaprio.
2 uur geleden
LUXEMBURG (ANP) - Ook Luxemburg, een van de hekkensluiters in de NAVO, wil nog dit jaar aan de NAVO-afspraken over defensiebudgetten voldoen. Het kleine NAVO-land wilde daarvoor eigenlijk tot 2030 de tijd nemen.
2 uur geleden
CAIRO/GAZA (ANP/RTR/AFP) - Door een Israëlische luchtaanval op een ziekenhuis in de Gazastrook is een bekende Palestijnse journalist gedood die door Israël ervan werd beschuldigd samen te werken met de Palestijnse beweging Hamas. Hij lag gewond in een ziekenhuis in het zuidelijke Khan Younis na een eerdere aanval, aldus het gezondheidsministerie in het gebied.
3 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De Belgische socialistische vakbond ACOD heeft dinsdag herhaaldelijk een campagnefilmpje Speak up for Palestine uitgezonden op VRT 1, waar ook het Eurovisie Songfestival wordt uitgezonden. De bond deed dat uit protest tegen de deelname van Israël aan het muziekevenement, meldde het Belgische VRT NWS.
4 uur geleden
RIYAD (ANP/AFP) - De Amerikaanse president Donald Trump stuurt zijn buitenlandminister Marco Rubio naar Turkije voor vredesoverleg later deze week met de Russen en Oekraïners. Het is nog onduidelijk hoe de Oekraïense en Russische delegatie zijn samengesteld.
5 uur geleden
RIYAD (ANP/RTR) - De Verenigde Staten heffen alle sancties tegen Syrië op. Dat heeft de Amerikaanse president Donald Trump aangekondigd. Volgens Trump dienden de sancties een belangrijke functie, maar moet Syrië nu verder.
5 uur geleden