VN-rapport waarschuwt voor risico's oude microben in smeltend ijs
NAIROBI (ANP) - Nu wereldwijd gletsjers wegsmelten en permafrost begint te ontdooien, komen ook tal van bacteriën, virussen en schimmels uit hun 'winterslaap' van duizenden jaren. Wetenschappers tonen zich bezorgd over de risico's die het openen van deze "bevroren doos van Pandora" met zich meebrengt. Ze doen dat in een woensdag verschenen rapport van het VN-milieuprogramma (UNEP) over kwesties die dringend "meer aandacht van beleidsmakers nodig hebben".
Een horrorscenario waarin een oud virus dat na duizenden jaren uit een ontdooiende bodem vrijkomt een pandemie ontketent, lijkt met de huidige kennis niet voor de hand te liggen. "Wijdverbreide uitbraken zijn onwaarschijnlijk", schrijven microbiologen in het VN-rapport. Toch is hun boodschap verder niet geruststellend.
De specialisten zien diverse risico's. Zo kunnen microben die vrijkomen uit ontdooiende grond of gletsjers eigenschappen hebben die voor mensen zeer ongunstig zijn. Die kunnen ze via een proces dat horizontale genoverdracht heet overdragen aan andere organismen.
Antibioticaresistentie
Het kan bijvoorbeeld gaan om genen die beïnvloeden hoe een virus zijn gastheren kan besmetten en het immuunsysteem kan ontwijken. Bij bacteriën die uit nu nog bevroren omgevingen zijn gehaald, zijn ook genen gevonden die bijdragen aan antibioticaresistentie.
"Naarmate de wereldwijde temperaturen recordhoogte bereiken, zullen deze micro-organismen actiever worden in veel ecosystemen", waarschuwt UNEP. De organisatie benadrukt dat ook dit een reden is om klimaatverandering zoveel mogelijk te beperken.
Drinkwater
Gletsjers en permafrost hebben daarnaast belangrijke functies. Zo zijn mensen voor hun drinkwater sterk afhankelijk van het functioneren van gletsjers. Permafrost in het hoge noorden speelt vooral een grote rol in het opslaan van koolstof. Als de bevroren bodems smelten, komen grote hoeveelheden CO2 en methaan in de atmosfeer terecht, waar de gassen bijdragen aan verdere opwarming.
Een ander groeiend risico waar UNEP in het rapport de aandacht op vestigt, is het sterk stijgende risico dat ouderen lopen door hitte. Wereldwijd worden mensen van 65 jaar en ouder steeds vaker blootgesteld aan extreme temperaturen. Het aantal sterfgevallen onder 65-plussers door extreme hitte is sinds de jaren 90 met ongeveer 85 procent gestegen. Een van de oplossingen die UNEP voorstelt, is het ingrijpend vergroenen van steden.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse president Donald Trump waarschuwt dat hij een nationale noodtoestand kan uitroepen als Washington D.C. niet meewerkt met het verwijderen van "gevaarlijke" ongedocumenteerde migranten. Hij schrijft op zijn platform Truth Social dat burgemeester Muriel Bowser heeft laten weten dat de hoofdstedelijke politie daarin niet langer wil samenwerken met immigratiedienst ICE.
22 minuten geleden
LOS ANGELES (ANP) - De Britse Netflix-serie Adolescence was zondagavond de grote winnaar van de Emmy Awards in Los Angeles. De dramaserie over een tiener die wordt beschuldigd van de moord op een klasgenoot won acht prijzen, waaronder die voor beste miniserie. Ook kreeg de reeks prijzen voor onder meer scenario, regie en acteerwerk. De 15-jarige Owen Cooper won de Emmy voor beste mannelijke bijrol en werd daarmee de jongste mannelijke winnaar ooit.
1 uur geleden
CANBERRA (ANP) - Stijgende zeespiegels en overstromingen door klimaatverandering zullen in 2050 gevolgen hebben voor zo'n 1,5 miljoen inwoners van kustgebieden in Australië. Dat blijkt uit een maandag gepubliceerd rapport in opdracht van de overheid. Tegen 2090 kan dat aantal oplopen tot 3 miljoen.
4 uur geleden
SEOUL (ANP) - Noord-Korea noemt zijn positie als kernwapenstaat onomkeerbaar. Dat zei de permanente vertegenwoordiging van Pyongyang bij de Verenigde Naties in Wenen, meldt staatspersbureau KCNA maandag. Daarmee wijst het land de Amerikaanse oproepen tot denuclearisatie resoluut van de hand.
7 uur geleden
JERUZALEM (ANP/RTR) - Israëlische troepen hebben zondag minstens dertig woongebouwen in Gaza-Stad verwoest en duizenden mensen uit hun huizen verdreven, melden Palestijnse functionarissen. Bij de aanvallen zijn sinds zonsopgang zeker 48 doden gevallen, meldt het Palestijnse persbureau Wafa. De aanvallen vielen samen met een bezoek van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio.
8 uur geleden
DOHA (ANP/DPA) - Qatar wil blijven bemiddelen in de Gaza-oorlog, ondanks de Israëlische aanval in Doha van dinsdag. Dat zei premier Mohammed bin Abdulrahman al-Thani bij een Arabisch-islamitische top in de Qatarese hoofdstad.
14 uur geleden
KATHMANDU (ANP/RTR) - Het dodental als gevolg van de anticorruptieprotesten in Nepal is opgelopen tot 72, zei het gezondheidsministerie zondag. Reddingsteams zoeken nog steeds naar lichamen in winkelcentra en andere gebouwen die zijn beschadigd door de onrusten.
18 uur geleden