Vergeten Surinaams muziektheater nu in vol Concertgebouw
AMSTERDAM (ANP) - Het Koninklijk Concertgebouworkest (KCO) presenteert donderdag 15 februari in Amsterdam de Nederlandse première van Het pand der goden, een muziekdramatisch werk uit 1906 van de Surinaamse componist Johannes Nicolaas Helstone (Berg en Dal 1853 - Paramaribo 1927). De opera, waarvoor hij niet alleen de muziek maar ook het libretto schreef, werd meer dan een eeuw geleden met veel succes uitgevoerd in Paramaribo, maar raakte toch al snel in de vergetelheid.
Voor de concertante uitvoering van nu is echter nog maar een handvol kaarten beschikbaar. De productie telt vijf bedrijven en gaat over de jonge Olindo die zich in de godenwereld begeeft om daar zijn ontvoerde zus te zoeken. Er wordt in het Nederlands gezongen.
Helstone kwam, tien jaar voor de officiële afschaffing van de slavernij, ter wereld op de plantage Berg en Dal aan de Surinamerivier. Christelijke zendelingen, Hernhutters afkomstig uit Duitsland, hadden daar een post. Dankzij hun inspanningen kon het jonge talent studeren aan het conservatorium in Leipzig en aan de slag als organist, pianist en componist in Berlijn, Parijs en Wenen. Toch keerde hij naar Suriname terug om zijn land te helpen om in cultureel opzicht verder vooruit te komen.
Bestaansrecht
De komende uitvoering is het gevolg van contacten tussen het Concertgebouworkest en nazaten van de componist. De familie had archieven met werken van de musicus, die zijn ondergebracht in het Allard Pierson Museum in Amsterdam. Er is inmiddels ook een Helstone Fonds, opgericht door Astrid Helstone en Diederik Burgersdijk, dat onderzoek naar en uitvoeringen van Helstone, zijn leerlingen en andere componisten uit voormalige Nederlandse koloniale gebieden mogelijk wil maken.
Johannes Nicolaas Helstone is een achteroudoom van Astrid Helstone. "Met deze muziek willen we iets teruggeven. Aan Suriname, maar ook aan Nederland. Het is alsof er, met het negeren van deze kunst, gesneden is in de geschiedenis. We willen die muziek weer bestaansrecht geven, geplaatst in zijn historische context", zegt ze in de uitgave Preludium van het Concertgebouw en het Concertgebouworkest. De muziek in kwestie kon volgens haar "verstoffen en verdwijnen" doordat "alles wat met Suriname te maken had, werd gezien als minderwaardig; niet serieus te nemen."
Het Concertgebouworkest voert Het pand der goden uit samen met Cappella Amsterdam, dirigent Otto Tausk en verschillende solisten en een verteller. Er komt een Engelse boventiteling bij. Er wordt een opname van gemaakt, die zondagmiddag 18 februari wordt uitgezonden op NPO Klassiek.
Meer uit Binnenland
ZEVENBERGEN (ANP) - Dat Moerdijk ook wordt genoemd in een onderzoek naar locaties voor een kleine kerncentrale in Noord-Brabant leidde woensdag tijdens een informatieavond tot vragen van bewoners. Afgelopen weken werd bekend dat het dorp mogelijk moet verdwijnen ten behoeve van een ander energieproject: Powerport. Het onderzoek naar locaties voor een kleine kerncentrale viel daar "bijzonder ongelukkig" mee samen, zei gedeputeerde Wilma Dirken van de provincie.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Schrijver Anja Meulenbelt krijgt de P.C. Hooft-prijs 2026 voor haar beschouwend proza. Ze krijgt 60.000 euro, die hoort bij de belangrijke literaire oeuvreprijs voor een Nederlandse schrijver.
9 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - Stint-ondernemers Edwin Renzen en Peter Noorlander hebben woensdag in de rechtbank toegegeven dat zij onjuiste informatie hebben opgenomen in gebruikershandleidingen. Zo schreven zij dat de elektrische bolderkar voldeed aan Europese veiligheidsrichtlijnen, terwijl dit niet klopte. Ook in een aanvraag bij het ministerie van Infrastructuur meldden zij volgens het Openbaar Ministerie ten onrechte dat de Stint voldeed aan de benodigde veiligheidseisen. Het OM verdenkt de bedrijven van het tweetal van onder meer valsheid in geschrifte.
9 uur geleden
UITWIJK (ANP) - In het dorpje Uitwijk in de gemeente Altena is vogelgriep vastgesteld op een vleeskuikenbedrijf. Alle kuikens op de locatie in Noord-Brabant worden gedood.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Regionale omroepen zijn vanaf 2026 live te volgen op NPO Start, de streamingdienst van de publieke omroep. Minister Gouke Moes (Media, BBB) heeft hiertoe besloten, omdat hij het belangrijk vindt dat regionale publieke omroepen "voor iedereen beter vindbaar en zichtbaar zijn". De demissionaire bewindsman gaat daarom ook de Mediawet aanpassen, schrijft hij in een Kamerbrief.
10 uur geleden
BILTHOVEN (ANP) - Iets meer dan 2,25 miljoen mensen hebben dit najaar een vaccinatie tegen het coronavirus gekregen. Dat meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). De opkomst is iets lager dan vorig jaar, toen er ruim 2,5 miljoen prikken werden gezet tijdens de najaarsronde. Het jaar daarvoor, in 2023, kregen ruim 2,7 miljoen mensen een coronavaccinatie.
10 uur geleden
HOORN (ANP) - Acteur en komiek Hans Otjes is overleden. Hij stierf maandag op 78-jarige leeftijd in zijn woonplaats Hoorn, heeft zijn familie woensdag bekendgemaakt.
11 uur geleden