Vergeten Surinaams muziektheater nu in vol Concertgebouw
AMSTERDAM (ANP) - Het Koninklijk Concertgebouworkest (KCO) presenteert donderdag 15 februari in Amsterdam de Nederlandse première van Het pand der goden, een muziekdramatisch werk uit 1906 van de Surinaamse componist Johannes Nicolaas Helstone (Berg en Dal 1853 - Paramaribo 1927). De opera, waarvoor hij niet alleen de muziek maar ook het libretto schreef, werd meer dan een eeuw geleden met veel succes uitgevoerd in Paramaribo, maar raakte toch al snel in de vergetelheid.
Voor de concertante uitvoering van nu is echter nog maar een handvol kaarten beschikbaar. De productie telt vijf bedrijven en gaat over de jonge Olindo die zich in de godenwereld begeeft om daar zijn ontvoerde zus te zoeken. Er wordt in het Nederlands gezongen.
Helstone kwam, tien jaar voor de officiële afschaffing van de slavernij, ter wereld op de plantage Berg en Dal aan de Surinamerivier. Christelijke zendelingen, Hernhutters afkomstig uit Duitsland, hadden daar een post. Dankzij hun inspanningen kon het jonge talent studeren aan het conservatorium in Leipzig en aan de slag als organist, pianist en componist in Berlijn, Parijs en Wenen. Toch keerde hij naar Suriname terug om zijn land te helpen om in cultureel opzicht verder vooruit te komen.
Bestaansrecht
De komende uitvoering is het gevolg van contacten tussen het Concertgebouworkest en nazaten van de componist. De familie had archieven met werken van de musicus, die zijn ondergebracht in het Allard Pierson Museum in Amsterdam. Er is inmiddels ook een Helstone Fonds, opgericht door Astrid Helstone en Diederik Burgersdijk, dat onderzoek naar en uitvoeringen van Helstone, zijn leerlingen en andere componisten uit voormalige Nederlandse koloniale gebieden mogelijk wil maken.
Johannes Nicolaas Helstone is een achteroudoom van Astrid Helstone. "Met deze muziek willen we iets teruggeven. Aan Suriname, maar ook aan Nederland. Het is alsof er, met het negeren van deze kunst, gesneden is in de geschiedenis. We willen die muziek weer bestaansrecht geven, geplaatst in zijn historische context", zegt ze in de uitgave Preludium van het Concertgebouw en het Concertgebouworkest. De muziek in kwestie kon volgens haar "verstoffen en verdwijnen" doordat "alles wat met Suriname te maken had, werd gezien als minderwaardig; niet serieus te nemen."
Het Concertgebouworkest voert Het pand der goden uit samen met Cappella Amsterdam, dirigent Otto Tausk en verschillende solisten en een verteller. Er komt een Engelse boventiteling bij. Er wordt een opname van gemaakt, die zondagmiddag 18 februari wordt uitgezonden op NPO Klassiek.
Meer uit Binnenland
ROTTERDAM (ANP) - Het Nationaal Vuurwerk in Rotterdam gaat bij de komende jaarwisseling waarschijnlijk toch door. Een meerderheid van de Rotterdamse gemeenteraad stemde donderdagavond onverwacht voor een op het laatste moment opgestelde motie om eenmalig alsnog geld vrij te maken voor het evenement.
2 uur geleden
BELÉM (ANP) - Klimaatbeleid moet veel meer dan nu gaan over de gezondheid van mensen. Met die boodschap is de Nederlandse arts en onderzoeker Evelyn Brakema naar de klimaattop in Brazilië gereisd. "Ik kan in mijn spreekkamer veel doen voor mensen, maar het allerbelangrijkste dat je kunt doen voor de volksgezondheid is ambitieus klimaatbeleid maken", zegt Brakema, die naast haar werk voorzitter is van de Groene Zorg Alliantie.
10 uur geleden
BREDA (ANP) - Nederland moet nu al kijken welke randvoorwaarden nodig zijn om grote waterbeschermingsprogramma's zoals de Deltawerken in de komende jaren uit te voeren. Die boodschap gaf Deltacommissaris Co Verdaas op het jaarlijkse Deltacongres in Breda. Volgens Verdaas moeten grote keuzes worden gemaakt over het waterbeheer, maar is het ook noodzakelijk dat daarvoor genoeg menskracht is en dat de wetgeving daarop aansluit.
10 uur geleden
HAARLEM (ANP) - Na een explosie aan de Archimedeskade in Haarlem heeft de politie een minderjarige verdachte aangehouden. Een politiewoordvoerder wil in verband met de privacy van de verdachte niets delen over de woonplaats, leeftijd of het geslacht, alleen dat het om een tiener gaat.
10 uur geleden
HOUTEN (ANP) - Het aantal zachte dagen in Nederland, waarop de temperatuur 15 graden of hoger is, is dit jaar opgelopen tot 207. Daarmee is een nieuw record gevestigd, meldt Weeronline. Het vorige record stond op 206 dagen en werd gehaald in 2022 en 2014. De meetreeks loopt sinds 1901.
11 uur geleden
DRIEBERGEN (ANP) - Drie schadelijke programma's waarmee cybercriminelen inbraken en gegevens stalen, zijn deze week uit de lucht gehaald. Volgens de politie "is het hele businessmodel van veel cybercriminelen tegelijkertijd verstoord".
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Pas vanaf 2030 krijgen vrouwen met zeer dicht borstweefsel niet alleen een röntgenfoto voor de screening van borstkanker, maar ook een MRI-scan. In het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord (AZWA) was al afgesproken dat hier geld voor komt, maar volgens demissionair staatssecretaris Judith Tielen (Volksgezondheid) duurt het "nog enkele jaren voordat noodzakelijke stappen en goede voorbereiding afgerond zijn".
12 uur geleden