Veertien Nederlandse rechterlijke dwalingen in Europese database
AMSTERDAM (ANP) - Veertien Nederlandse zaken zijn opgenomen in de nieuwe Europese database EUREX. Die brengt rechterlijke dwalingen in Europa in kaart die uiteindelijk hebben geleid tot vrijspraak. De database start met in totaal 115 vrijspraken uit zeventien Europese landen.
Wereldwijd komen steeds meer strafzaken aan het licht waarbij onschuldige burgers na jaren procederen worden vrijgesproken van misdrijven die ze nooit begingen. Dat is mede het gevolg van de introductie van steeds geavanceerdere DNA-technieken.
Het doel van de database is om nieuwe misstappen te voorkomen en een initiatief van onderzoekers van de Universiteit Leiden, Maastricht University en de Universiteit van Luzern. "Er wordt vaak gedacht dat rechterlijke dwalingen vooral een Amerikaans fenomeen zijn", zegt rechtspsycholoog Linda Geven van de Universiteit Leiden. "Maar ze komen ook geregeld in Europa voor. We willen de aandacht vestigen op deze onterechte veroordelingen en ervan leren om ze in de toekomst te voorkomen."
Opmerkelijke cijfers
Op basis van de 115 Europese zaken presenteerden de onderzoekers uit Nederland, Duitsland en Zwitserland dinsdag al enkele opmerkelijke cijfers: onterecht veroordeelden zitten gemiddeld ruim zeven jaar vast en in ruim 30 procent van de gevallen heeft een valse bekentenis bijgedragen aan de oorspronkelijke veroordeling. In de Nederlandse zaken, waaronder ook twee uit Bonaire, was de gemiddelde tijd in detentie vijf jaar en vier maanden.
Bij de veertien Nederlandse zaken die in de database worden genoemd gaat het om twaalf mannen en de twee vrouwen Ina Post en Lucia de Berk. De eerste veroordeling was in 1984 van Martien Hunnik, bekend van de Hilversumse showbizzmoord. De meest recente zaken zijn de Rosmalense flatmoord en de Pettense campingmoord, die beide in 2022 werden toegevoegd aan het rijtje rechterlijke dwalingen.
Rechterlijke dwalingen hebben niet alleen ernstige gevolgen voor de onschuldige veroordeelden en hun families, benadrukken de rechtspsychologen. Ze schaden ook het vertrouwen in het rechtssysteem. Een rechterlijke dwaling kan bijvoorbeeld ontstaan als een onschuldige verdachte onder grote druk een valse bekentenis aflegt, aldus Geven. Hierdoor gaan ooggetuigen twijfelen en soms ook hun verklaring bijstellen. Ook komt het voor dat verdachten bewust valse verklaringen afleggen om iemand anders te beschermen.
Meer uit Binnenland
HILVERSUM (ANP) - De NPO respecteert het besluit van AVROTROS om in 2026 niet deel te nemen aan het Eurovisie Songfestival in Wenen. Dat laat een woordvoerder donderdagavond weten. "We onderzoeken op dit moment de mogelijkheden om het Eurovisie Songfestival alsnog bij de Nederlandse kijkers te brengen en hopen daar snel op terug te komen", meldt de NPO.
10 uur geleden
LEEUWARDEN (ANP) - De vijf verdachten die donderdag voor de rechtbank verschenen in een groot proces dat draait om een groep vermeende soevereinen, blijven in de cel tot de volgende zitting. Dat heeft de rechtbank in Leeuwarden beslist. Justitie verdenkt de mannen ervan onderdeel te zijn van een groep die een anti-institutioneel gedachtegoed aanhangt en vanuit die overtuiging aanslagen wilde plegen. De verdachten ontkennen dit.
10 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Nederland gaat volgend jaar voor het eerst in 24 jaar niet naar het Eurovisie Songfestival. AVROTROS houdt vast aan het voornemen niet deel te nemen als Israël erbij is. De omroep heeft die beslissing genomen in nauwe afstemming met de NPO, heeft de omroep bekendgemaakt. Volgens de omroep is "deelname onder de huidige omstandigheden niet te verenigen met de publieke waarden die voor ons essentieel zijn".
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Informateur Sybrand Buma ziet "geen werkbare meerderheidsvariant" voor een mogelijke coalitie. Ook een minderheidscoalitie met voldoende steun om "aan het werk te gaan" ziet hij niet, zei hij donderdag na afloop van gesprekken met partijleiders.
11 uur geleden
GRONINGEN (ANP) - De rechtbank in Groningen heeft tbs met dwangverpleging opgelegd aan Curtly E. (46) uit Groningen voor het doodsteken van zijn 12-jarige zoon Gianny-Davey op 29 december vorig jaar. E. handelde in een psychose en was volledig ontoerekeningsvatbaar, oordeelt de rechtbank.
13 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Maak Europese regels voor kleine voertuigen zoals e-steps. Die oproep doet demissionair minister Robert Tieman (Infrastructuur en Waterstaat) donderdag in een overleg met EU-ministers. Zijn verklaring wordt gesteund door vijftien andere landen waaronder Duitsland, Polen en België.
14 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Binnenkort gaat de Tweede Kamer in debat over het plan om een illegaal verblijf in Nederland strafbaar te stellen. Aan het begin van de zomer leidde het tot veel discussie toen de PVV dit wilde toevoegen aan een nieuwe strenge asielwet, en een Kamermeerderheid daarmee instemde. Het debat gaat over een aanpassing die demissionair asielminister David van Weel (VVD) voorstelt om tegemoet te komen aan de zorgen hierover.
15 uur geleden