Tweede Kamer twijfelt over experimenten met kleiner stembiljet
DEN HAAG (ANP) - In de Tweede Kamer bestaan flinke twijfels over experimenten met nieuwe stembiljetten bij verkiezingen. Demissionair minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken) wil wettelijk de mogelijkheid creëren om tien jaar lang in enkele kleine gemeenten te oefenen met kleinere stembiljetten.
Het liefst wilde ze al met de gemeenteraadsverkiezingen volgend jaar 16 maart ermee beginnen, maar omdat dit te krap wordt, zal ze dit doorschuiven naar enkele herindelingsverkiezingen volgend najaar. Als ook dit niet lukt, omdat de gemeenten te groot zouden zijn, wordt het pas toegepast bij de provinciale statenverkiezingen in 2023. De Kamer had weerzin tegen de haast bij de invoering en wees op mogelijke problemen die gemeenten kunnen ondervinden bij de voorbereidingen. De minister denkt ook dat het "verstandiger is" om later met de eerste experimenten te beginnen.
Vooral bij de landelijke verkiezingen dit voorjaar was de klacht dat het formulier veel te groot en onhandig was, zowel voor de kiezers als voor degenen die de stemmen tellen. Dat kwam door het grote aantal deelnemende partijen, 37 in totaal. Ollongren sprak woensdagavond in een Kamerdebat van "een badlaken" en dat het maar nét was gelukt om alle partijen met alle namen op de voorkant te krijgen. Ook de kleine letters en het opvouwen van het formulier was volgens haar voor veel mensen lastig. Een makkelijker en hanteerbaarder formulier "doen we juist voor de kiezer en het is mooi meegenomen als het beter te tellen is", aldus de bewindsvrouw.
Proefmodellen
Maar een aantal partijen vraagt zich af of een ander biljet wel echt nodig is, of beter. Ook is niet iedereen enthousiast over de twee proefmodellen die nu voorliggen. In het eerste model moeten mensen een formulier pakken waarop de naam en het logo van één partij staan gedrukt met de namen van alle kandidaten van die partij. Vooral de PVV is hier tegen, omdat veel mensen niet en public een biljet van de PVV willen pakken vanwege het stigma dat ze opgeplakt zouden krijgen. Stemmen is op deze manier niet meer geheim, vindt PVV-Tweede Kamerlid Martin Bosma.
Het tweede model bevat alle namen en logo's van de partijen, maar daaronder staan geen namen meer van alle kandidaten maar alleen nummers. Kiezers moeten dan het vakje voor de gewenste partij rood maken evenals een vakje bij een nummer, dat correspondeert met de gewenste kandidaat. De namen bij die nummers worden vooraf op een overzichtsformulier naar de kiezers gestuurd, zoals nu ook gebeurt. Ook in het stemlokaal en in het stemhokje hangen overzichten van alle partijen met hun kandidaten en de nummers daarbij.
Ollongren wil eerst aan de slag met model twee. Het eerste model vergt nog denkwerk over de manier waarop de formulieren van de partijen worden uitgestald, om het stemgeheim niet in gevaar te brengen.
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - Op de Dam in Amsterdam demonstreren honderden studenten en docenten tegen bezuinigingen op het hoger onderwijs. Met het protest willen organisaties als de Algemene Onderwijsbond (AOb) en de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) druk op de politiek blijven zetten om bezuinigingen die al zijn ingeboekt terug te draaien en geen nieuwe bezuinigingen door te voeren.
20 minuten geleden
UTRECHT (ANP) - In de NS-dienstregeling van 2026 wordt de eerste trein van de dag op een aantal plekken vervroegd en de laatste trein van de dag verlaat. De hogesnelheidslijn (HSL) blijft "kwetsbaar" en in januari en februari zorgen werkzaamheden voor veel impact rond Schiphol, Den Haag en Haarlem. Dat meldt de NS over de nieuwe regeling, die op zondag 14 december ingaat.
2 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - In de rechtbank in Den Bosch is de strafzaak over het dodelijke ongeluk met een Stint in het Brabantse Oss begonnen. "De vraag wat er werkelijk is gebeurd heeft de afgelopen jaren onze levens beheerst", zeiden Stint-ondernemers Edwin Renzen en Peter Noorlander bij aanvang van de zitting. "Het is voor ons, net als voor iedereen in deze zaak, een vreselijk drama. Ook wij zijn ouder en beseffen als geen ander wat dit ongeluk teweeg heeft gebracht."
3 uur geleden
TER APEL (ANP) - In het aanmeldcentrum in Ter Apel verblijven voor het eerst in bijna een maand meer dan 2100 asielzoekers. Daarmee wordt voor de vierde dag op rij de limiet van 2000 mensen overschreden.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het aantal aardgasvrije woningen neemt toe. Blokverwarming en cv-ketels worden steeds vaker vervangen door stadsverwarming en warmtepompen, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In 2024 was 11,2 procent van de woningen aardgasvrij. Twee jaar eerder was dat nog 8,7 procent.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De menswaardigheid in de opvang voor Oekraïense vluchtelingen is in gevaar, waarschuwen de Ombudsman en de Kinderombudsman. Ze slaan alarm over de leefomstandigheden van Oekraïners in Nederland in brieven aan alle gemeenten en woonminister Mona Keijzer. De ombudsmannen roepen hen "met klem" op de situatie voor Oekraïners te verbeteren.
7 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - Nabestaanden en slachtoffers van het dodelijke ongeluk met een Stint in het Brabantse Oss hopen dat de strafzaak hen duidelijkheid en gerechtigheid biedt. "Ze hopen dat er iemand ter verantwoording wordt geroepen", zegt een woordvoerder van Namens de Familie, de organisatie die de drie gezinnen en de bestuurster van de elektrische bolderkar bijstaat. "Ze willen weten hoe het heeft kunnen gebeuren." Dinsdag begint het strafproces in de rechtbank in Den Bosch.
7 uur geleden