Tweede Kamer houdt koning buiten formatie
DEN HAAG (ANP) - De koning wordt niet toch weer betrokken bij de formatie van een nieuw kabinet. Een voorstel van het CDA, de SGP, de ChristenUnie en de BBB daartoe haalde het niet. Onder meer de VVD stemde tegen. Die partij staat op zich positief tegenover het idee, maar wil de gevolgen ervan eerst verder onderzoeken, zegt VVD-Kamerlid Ingrid Michon-Derkzen. Bij de "eerste gelegenheid" zal ze om een "uitgebreide analyse" hiervan vragen.
De Kamer was ontevreden met de zogeheten verkennersfase in de formatie. Dat is de periode van twee weken tussen de verkiezingen en de installatie van de nieuwe Tweede Kamerleden. Om geen tijd te verliezen spreekt een verkenner met de partijen over hoe zij kijken naar de verkiezingsuitslag. Tot 2012 deed de koning(in) dat. Maar na de rommelige kabinetsformatie in 2010 - die leidde tot het eerste kabinet Rutte, van VVD, CDA met gedoogsteun van de PVV - wilde de Kamer de regie naar zich toe trekken. Toenmalig koningin Beatrix was in die omstandigheden kwetsbaar gebleken, omdat zij kon worden beschuldigd van politieke keuzes terwijl ze geen inhoudelijke invloed had op het verloop.
Maar de vorige formatie, in 2021, ging dat op dramatische wijze mis. Er kwamen twee verkenners omdat D66, als grote winnaar van de verkiezingen, ook iemand wilde aanwijzen. Bovendien waren de verkenners - Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66) - beiden nog politiek actief. De gesprekken gingen al snel over de inhoud, én over de mensen. Zo werd onder meer gesproken over een "functie elders" voor het 'lastige' Kamerlid en toen nog CDA'er Pieter Omtzigt. Die notitie in de aantekeningen van Ollongren, vastgelegd door een ANP-fotograaf, leidde tot een grote vertrouwenscrisis op het Binnenhof.
Andere wijzigingen
Hoewel de koning dus niet terugkomt, heeft de Kamer wel andere wijzigingen aangenomen om het formatieproces beter te laten verlopen. Een plan van D66 en GroenLinks-PvdA haalde een meerderheid. Die partijen willen onder meer dat de grootste partij één persoon als verkenner aanwijst. Het moet om iemand gaan met "afstand tot de dagelijkse politiek" en diens aanstelling moet brede steun in de Kamer hebben. Ook gaat de Kamer heldere termijnen afspreken voor een informateur, bijvoorbeeld zes of acht weken. Na het verstrijken van de termijn komt er een Kamerdebat.
Verder wordt het mogelijk voor de Kamer om aanstaande bewindslieden te verhoren. In die gesprekken kan de Kamer de "kwaliteit en integriteit" van beoogde ministers en staatssecretarissen toetsen, laat D66 weten.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet gaat gewoon door met het plan om het eigen risico te halveren, zoals de ingekrompen coalitie destijds met de PVV had afgesproken. Volgens demissionair en partijloos premier Dick Schoof zijn de financiële aspecten hiervan onderdeel van het nieuwe zorgakkoord dat begin juli werd gesloten met veel zorgpartijen. Schoof zei dat vrijdag tijdens zijn persconferentie na de laatste ministerraad voor de zomer na aantijgingen van oud-zorgminister en vicepremier Fleur Agema (PVV) op X.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet gaat in hoger beroep tegen de gerechtelijke uitspraak die de natuurvergunning van Schiphol vernietigde. Dat schrijft staatssecretaris Jean Rummenie (Natuur) in een Kamerbrief. De staatssecretaris moet opnieuw de vergunningaanvraag beoordelen, ook nu een hoger beroep is ingesteld.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het volgende kabinet moet het begrotingssaldo richting 2030 structureel met 7 miljard euro verbeteren, door te bezuinigen of belastingen te verhogen. Dat adviseert de Studiegroep Begrotingsruimte (SBR), een groep topambtenaren die in de aanloop naar Tweede Kamerverkiezingen in kaart brengt hoeveel bestedingsruimte de nieuw te vormen regering heeft.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Minister Mona Keijzer (Volkshuisvesting, BBB) heeft een plan gemaakt om statushouders die door woningnood nog steeds in een asielzoekerscentrum (azc) verblijven aan een huis te helpen. Ze wil tijdelijke locaties inrichten waar deze statushouders, maar ook andere groepen terechtkunnen. Bovendien wil ze alleenstaanden vaker een woning laten delen.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het stikstofdoel in de wet wordt vervangen door een norm voor emissie, als het aan landbouwminister Femke Wiersma ligt. Ze komt met een wetsvoorstel om de zogeheten kritische depositiewaarde (KDW) te vervangen door uitstootdoelen. De demissionaire BBB-minister wil hiermee tegemoetkomen aan een langgekoesterde wens van boeren, die juridisch ingewikkeld ligt.
12 uur geleden
LONDEN (ANP) - De vooral Europese bondgenoten die Oekraïne na een staakt-het-vuren willen beschermen zaten donderdag veel op één lijn met hun Amerikaanse gesprekspartners, constateert demissionair premier Dick Schoof. Hij zag bij een videovergadering van de zogenoemde coalitie van bereidwillige landen "brede overeenstemming dat de druk op Rusland verder opgevoerd moet worden". Voor het eerst schoven vertegenwoordigers van de Amerikaanse regering en kringen rond president Donald Trump aan.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister Eelco Heinen (Financiën) is blij met de nieuwe economische ramingen van het Centraal Planbureau (CPB). Die laten zien dat de economie ondanks alle geopolitieke spanningen blijft groeien, al gaat het wel langzamer dan eerder gedacht. Ook de nog altijd stijgende koopkracht stemt de VVD-bewindsman tevreden.
1 dag geleden