Top BuZa vreesde voor polarisatie op ministerie om onvrede Gaza
DEN HAAG (ANP) - De top van het ministerie van Buitenlandse Zaken zag dat "de eenheid" op hun departement "onder druk" stond omdat de oorlog in Gaza veel discussie tussen ambtenaren losmaakte. Begin november kwamen de hoogste ambtenaren van het departement bijeen voor een "24-uursheisessie" die grotendeels ging over de onvrede op het departement, blijkt uit documenten die het ANP heeft opgevraagd.
Onder een deel van de ambtenaren is onvrede over de lijn van het demissionaire kabinet, dat volgens critici het optreden van Israël en de vele burgerslachtoffers in Gaza onvoldoende veroordeelt. Zij voelden zich in de eerste weken na de Hamas-aanval van 7 oktober op Israël niet gehoord en "daarmee komt het welzijn en onderling vertrouwen in gedrang binnen BZ", aldus de ambtelijke top indertijd.
Medewerkers van onder andere Buitenlandse Zaken demonstreren nog steeds elke week voor het ministerie tegen de oorlog in de Gazastrook. Bovendien stuurden groepen ambtenaren kritische brieven aan het kabinet, die vervolgens in de media verschenen.
De lijn
Naar aanleiding van de onrust organiseerde het ministerie 'luistersessies' en andere gesprekken. De leiding hoopte op onderling begrip en "ambtelijk professionalisme". Die laatste term wordt meermaals genoemd in de stukken die zijn opgevraagd met een beroep op de Wet open overheid (Woo). Daarmee wordt onder meer bedoeld dat ambtenaren niet onder druk worden gezet door "collega's die niet in de lijn zitten". 'De lijn' is jargon voor de hoge ambtenaren die in bepaalde gevallen goedkeuring moeten geven voor besluiten of stukken.
Ook twee maanden na het begin van de Israëlische aanval op Gaza in reactie op de terreuraanval van Hamas was binnen het ministerie nog "verontwaardiging over het kabinetsbeleid". Wel was toen "de hitte er vanaf". "Het is ook al weer twee maanden geleden en de verkiezingen zijn er overheen gekomen", aldus een ambtenaar in een e-mail begin december.
Irritatie
Hoewel de hoogste ambtenaren in de zogenoemde bestuursraad meegingen met verzoeken tot gesprekken en de urgentie hiertoe zeiden te voelen, werden niet alle plannen van ambtenaren omarmd. Zo zagen de directeuren een plan voor een 'red team' dat tegenvoorstellen doet, niet zitten. Gevreesd werd dat dit "polarisatie alleen maar zal aanscherpen".
In de stukken klinkt vaak irritatie van de top van het ministerie door over ambtenaren die naar de media zijn gestapt. Een hoge ambtenaar schrijft in een e-mail op zoek te willen naar manieren om de interne onrust te "kanaliseren". "En dus de gang naar de media hopelijk voor kunnen zijn", staat daarbij tussen haakjes.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De miljoenennota bevat nauwelijks structurele maatregelen om de woningbouwopgave vlot te trekken, vindt NEPROM. Volgens de brancheorganisatie van projectontwikkelaars komt dat doordat het kabinet demissionair is en "scherpe keuzes politiek moeilijk liggen". "Maar woningzoekenden hebben daar geen boodschap aan: er is nu actie nodig."
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair premier Dick Schoof wil zich bescheiden opstellen als blijkt dat de Tweede Kamer de zojuist gepresenteerde miljoenennota van zijn kabinet wil aanpassen. Partijleider Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA heeft geopperd dat partijen na de verkiezingen een akkoord hierover moeten sluiten.
13 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Asielministers David van Weel (VVD) en Mona Keijzer (BBB) gaan ondanks meerdere waarschuwingen van de Algemene Rekenkamer door met flinke bezuinigingen op de asielopvang in 2027. In dat jaar hebben de demissionaire ministers daarvoor 922 miljoen euro gereserveerd, een flinke daling ten opzichte van de 4,2 miljard euro die voor 2026 is begroot. Dat terwijl het ministerie verwacht dat het aantal asielzoekers dat wordt opgevangen juist stijgt in 2027.
13 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair landbouwminister Femke Wiersma wil voor industrie, mobiliteit en landbouw een "streefwaarde" aan stikstofreductie in 2030 vast leggen. Hoe hoog dit percentage moet zijn, kan de BBB-minister op Prinsjesdag nog niet zeggen. Ze gaat erover in gesprek met de sectoren zelf.
14 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De Woonbond reageert kritisch op de miljoenennota, waaruit naar voren komt dat huurders niet worden gecompenseerd voor hogere woonlasten. Weliswaar komen meer mensen volgend jaar in aanmerking voor huurtoeslag, maar die toeslag dekt volgens de belangenvereniging maar een deel van de gestegen huren.
14 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Dat het kabinet opnieuw niet heeft gekozen voor "een stabiele meerjarige begroting voor asielopvang is een gemiste kans", stelt het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) in een reactie op de miljoenennota. "Stabiele financiering is een absolute voorwaarde om rust en menselijkheid in de asielopvang te krijgen en jaarlijks een miljard te besparen", aldus de organisatie.
14 uur geleden
ZOETERMEER (ANP) - De bouwsector vindt het "teleurstellend" dat de aangekondigde 2,6 miljard euro die het demissionaire kabinet uittrekt voor het aanpakken van de stikstofproblemen "in feite slechts eerder toegezegde middelen in een nieuw jasje" zijn. De stikstofproblemen oplossen is cruciaal voor de bouw en infra, benadrukt brancheorganisatie Bouwend Nederland.
14 uur geleden