Temperatuurrecords blijven sneuvelen in aanloop naar klimaattop
BRUSSEL (ANP) - De temperaturen op aarde blijven dit jaar met uitzonderlijk grote stappen stijgen. Metingen van de Europese dienst Copernicus Climate Service laten zien dat ook in oktober weer een warmterecord is verbroken - en niet met geringe cijfers. Wereldwijd was het wel 0,4 graden warmer dan in oktober 2019, toen het vorige record voor de oktobermaand werd gevestigd. Volgens Copernicus is het vrijwel zeker dat 2023 de boeken in zal gaan als het warmste jaar sinds de metingen begonnen.
De cijfers van de wetenschappelijke klimaatdienst van de EU verschijnen enkele weken voor de volgende VN-klimaattop. Die begint op 30 november in Dubai. Copernicus-bestuurder Samantha Burgess wijst er in aanloop naar de top op dat de gemiddelde temperatuurstijging dit jaar al richting de 1,5 graad kruipt. Tot nog toe is het dit jaar 1,43 graad warmer dan in pre-industriële tijden. "De urgentie voor ambitieuze klimaatactie is nog nooit zo hoog geweest", concludeert Burgess.
De grens van 1,5 graad wordt onder meer genoemd in het Klimaatakkoord van Parijs van eind 2015. Bijna ieder land ter wereld is daarbij aangesloten, met uitzondering van Iran, Libië en Jemen. De belangrijkste afspraak die in Parijs werd gemaakt, is dat landen hun uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen dusdanig verminderen dat de temperatuurstijging ruim onder de 2 graden blijft en bij voorkeur onder de 1,5 graad.
In oktober was de temperatuurpiek al hoger dan die 1,5 graad: het was volgens de data van Copernicus 1,7 graad warmer dan tussen 1850 en 1900, de periode waarmee de dienst de metingen altijd vergelijkt. Daar speelt momenteel ook het complexe weerpatroon El Niño een rol in. Dit effect keert om de paar jaar terug en zorgt maandenlang voor hogere temperaturen.
Klimaatwetenschappers zien naarmate het warmer wordt het risico op zogeheten kantelpunten in klimaatsystemen stijgen. Als bijvoorbeeld de permafrost in het hoge noorden smelt, komt een grote hoeveelheid methaangas vrij. Dat is een krachtig broeikasgas, dat ervoor zal zorgen dat de opwarming nog verder versnelt. Zo kan een vicieuze cirkel ontstaan.
Andere kantelpunten die grote gevolgen kunnen hebben, zijn verdwijnende ijskappen. Ook daarover laat Copernicus geen misverstanden bestaan: "Oktober was de zesde maand op rij waarin het zee-ijs rond Antarctica op een recordlaag niveau was voor de tijd van het jaar."
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP/AFP) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft tijdens een kabinetsoverleg uitgehaald naar Somalië en de mensen die daar vandaan komen. Hij noemde Somaliërs onder meer "uitschot" ("garbage") en zei dat ze niets toevoegen.
5 minuten geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse minister van Defensie Pete Hegseth heeft het besluit van admiraal Frank Bradley om een tweede aanval uit te voeren op een Venezolaanse boot "de juiste beslissing" genoemd. Hegseth was zelf niet aanwezig toen het bevel werd gegeven, maar staat daar wel achter.
1 uur geleden
LONDEN (ANP/AFP) - Een ei van de wereldberoemde Russische juwelier Fabergé heeft op een veiling in Londen een recordbedrag van bijna 23 miljoen pond (26 miljoen euro) opgebracht. Het gaat om het Winterei, dat tsaar Nicolaas II in 1913 met Pasen aan zijn moeder Maria Fjodorovna gaf.
2 uur geleden
VATICAANSTAD (ANP/AFP) - Paus Leo wil volgend jaar graag een bezoek brengen aan Afrika, zei hij na afloop van zijn eerste buitenlandse reis als paus. Leo hoopt naar Algerije te gaan, onder meer om de "bruggen te bouwen tussen de islamitische en de christelijke wereld en de dialoog voort te zetten".
2 uur geleden
MOSKOU (ANP/AFP) - Als Europese landen oorlog willen, is Rusland daar "klaar" voor, zegt president Vladimir Poetin voorafgaand aan zijn ontmoeting met afgevaardigden van de Verenigde Staten. Poetin herhaalde zijn eerdere beschuldiging dat de VS vrede proberen te stichten in Oekraïne, maar daarin worden gedwarsboomd door Europa.
4 uur geleden
DOHA (ANP/AFP) - Qatar, dat bemiddelt bij de verdere onderhandelingen tussen Hamas en Israël, voert de druk op om beide partijen "snel aan tafel te krijgen" voor de tweede fase van het vredesoverleg. Dat kondigde de woordvoerder van de Qatarese minister van Buitenlandse Zaken, Majed al-Ansari, aan.
6 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De Amerikaanse pogingen een einde te maken aan de Russische oorlog tegen Oekraïne gaan "op den duur" lukken, verwacht NAVO-topman Mark Rutte. Maar dan moet Rusland wel meedoen, "en dat wordt vandaag getest".
6 uur geleden