Temperatuurrecords blijven sneuvelen in aanloop naar klimaattop
BRUSSEL (ANP) - De temperaturen op aarde blijven dit jaar met uitzonderlijk grote stappen stijgen. Metingen van de Europese dienst Copernicus Climate Service laten zien dat ook in oktober weer een warmterecord is verbroken - en niet met geringe cijfers. Wereldwijd was het wel 0,4 graden warmer dan in oktober 2019, toen het vorige record voor de oktobermaand werd gevestigd. Volgens Copernicus is het vrijwel zeker dat 2023 de boeken in zal gaan als het warmste jaar sinds de metingen begonnen.
De cijfers van de wetenschappelijke klimaatdienst van de EU verschijnen enkele weken voor de volgende VN-klimaattop. Die begint op 30 november in Dubai. Copernicus-bestuurder Samantha Burgess wijst er in aanloop naar de top op dat de gemiddelde temperatuurstijging dit jaar al richting de 1,5 graad kruipt. Tot nog toe is het dit jaar 1,43 graad warmer dan in pre-industriële tijden. "De urgentie voor ambitieuze klimaatactie is nog nooit zo hoog geweest", concludeert Burgess.
De grens van 1,5 graad wordt onder meer genoemd in het Klimaatakkoord van Parijs van eind 2015. Bijna ieder land ter wereld is daarbij aangesloten, met uitzondering van Iran, Libië en Jemen. De belangrijkste afspraak die in Parijs werd gemaakt, is dat landen hun uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen dusdanig verminderen dat de temperatuurstijging ruim onder de 2 graden blijft en bij voorkeur onder de 1,5 graad.
In oktober was de temperatuurpiek al hoger dan die 1,5 graad: het was volgens de data van Copernicus 1,7 graad warmer dan tussen 1850 en 1900, de periode waarmee de dienst de metingen altijd vergelijkt. Daar speelt momenteel ook het complexe weerpatroon El Niño een rol in. Dit effect keert om de paar jaar terug en zorgt maandenlang voor hogere temperaturen.
Klimaatwetenschappers zien naarmate het warmer wordt het risico op zogeheten kantelpunten in klimaatsystemen stijgen. Als bijvoorbeeld de permafrost in het hoge noorden smelt, komt een grote hoeveelheid methaangas vrij. Dat is een krachtig broeikasgas, dat ervoor zal zorgen dat de opwarming nog verder versnelt. Zo kan een vicieuze cirkel ontstaan.
Andere kantelpunten die grote gevolgen kunnen hebben, zijn verdwijnende ijskappen. Ook daarover laat Copernicus geen misverstanden bestaan: "Oktober was de zesde maand op rij waarin het zee-ijs rond Antarctica op een recordlaag niveau was voor de tijd van het jaar."
Meer uit Buitenland
BRUSSEL (ANP) - De Duitse regeringsleider Friedrich Merz erkent de Belgische bezorgdheid over de inzet van bevroren Russisch geld voor Oekraïne. Alle landen moeten hetzelfde risico dragen, zei de bondskanselier na overleg met de Belgische premier Bart De Wever en Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.
9 uur geleden
NEW YORK (ANP) - De Canadees-Amerikaanse toparchitect Frank Gehry is op 96-jarige leeftijd overleden, meldt The New York Times. Hij ontwierp onder meer het Guggenheim-museum in het Noord-Spaanse Bilbao. Volgens de krant was hij een van de grootste Amerikaanse architecten.
11 uur geleden
BRASILIA (ANP/RTR) - De Braziliaanse oud-president Jair Bolsonaro heeft voor de verkiezingen van volgend jaar zijn steun uitgesproken voor zijn oudste zoon Flávio Bolsonaro als presidentskandidaat. Dat maakte het hoofd van hun Liberale Partij bekend en Flávio heeft dit zelf bevestigd op X.
12 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Europarlementariërs zien de manier waarop de Verenigde Staten de EU heeft afgeschilderd in hun laatste veiligheidsstrategie als een aanval op de Europese waarden en manier van leven. In een Nationale Veiligheidsstrategie stelt de regering-Trump dat het verzet in Europa tegen de gevestigde orde moet worden aangewakkerd en dat radicaal-rechtse bewegingen moeten worden gesteund.
14 uur geleden
DUBLIN (ANP/AFP) - De Ierse politie onderzoekt een incident met onbekende drones rond de aankomst van het vliegtuig met de Oekraïense president Zelensky in de Ierse hoofdstad Dublin. Regeringsleider Micheál Martin heeft gezegd dat hij is geïnformeerd over drone-activiteiten op de avond van de landing. Later deze maand buigt de Nationale Veiligheidsraad zich over de kwestie, meldt de Ierse omroep RTE.
15 uur geleden
LONDEN (ANP) - De Soedanese stad el-Fasher is volgens waarnemers 'een enorme plaats delict' met hopen opgestapelde lijken in straten en massagraven. De Rapid Support Forces (RSF) die de stad zes weken geleden innamen, proberen bewijs voor hun massamoorden te vernietigen, meldt de Britse krant The Guardian.
18 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - België doet volgend jaar mee aan het Eurovisie Songfestival. Dat heeft de Franstalige omroep RTBF vrijdag besloten. Wie de Belgische kandidaat wordt, is nog niet bekend.
18 uur geleden