Temperatuurrecords blijven sneuvelen in aanloop naar klimaattop
BRUSSEL (ANP) - De temperaturen op aarde blijven dit jaar met uitzonderlijk grote stappen stijgen. Metingen van de Europese dienst Copernicus Climate Service laten zien dat ook in oktober weer een warmterecord is verbroken - en niet met geringe cijfers. Wereldwijd was het wel 0,4 graden warmer dan in oktober 2019, toen het vorige record voor de oktobermaand werd gevestigd. Volgens Copernicus is het vrijwel zeker dat 2023 de boeken in zal gaan als het warmste jaar sinds de metingen begonnen.
De cijfers van de wetenschappelijke klimaatdienst van de EU verschijnen enkele weken voor de volgende VN-klimaattop. Die begint op 30 november in Dubai. Copernicus-bestuurder Samantha Burgess wijst er in aanloop naar de top op dat de gemiddelde temperatuurstijging dit jaar al richting de 1,5 graad kruipt. Tot nog toe is het dit jaar 1,43 graad warmer dan in pre-industriële tijden. "De urgentie voor ambitieuze klimaatactie is nog nooit zo hoog geweest", concludeert Burgess.
De grens van 1,5 graad wordt onder meer genoemd in het Klimaatakkoord van Parijs van eind 2015. Bijna ieder land ter wereld is daarbij aangesloten, met uitzondering van Iran, Libië en Jemen. De belangrijkste afspraak die in Parijs werd gemaakt, is dat landen hun uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen dusdanig verminderen dat de temperatuurstijging ruim onder de 2 graden blijft en bij voorkeur onder de 1,5 graad.
In oktober was de temperatuurpiek al hoger dan die 1,5 graad: het was volgens de data van Copernicus 1,7 graad warmer dan tussen 1850 en 1900, de periode waarmee de dienst de metingen altijd vergelijkt. Daar speelt momenteel ook het complexe weerpatroon El Niño een rol in. Dit effect keert om de paar jaar terug en zorgt maandenlang voor hogere temperaturen.
Klimaatwetenschappers zien naarmate het warmer wordt het risico op zogeheten kantelpunten in klimaatsystemen stijgen. Als bijvoorbeeld de permafrost in het hoge noorden smelt, komt een grote hoeveelheid methaangas vrij. Dat is een krachtig broeikasgas, dat ervoor zal zorgen dat de opwarming nog verder versnelt. Zo kan een vicieuze cirkel ontstaan.
Andere kantelpunten die grote gevolgen kunnen hebben, zijn verdwijnende ijskappen. Ook daarover laat Copernicus geen misverstanden bestaan: "Oktober was de zesde maand op rij waarin het zee-ijs rond Antarctica op een recordlaag niveau was voor de tijd van het jaar."
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP/BLOOMBERG) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft zondag gewaarschuwd dat de geplande overname van Warner Bros. Discovery door Netflix mogelijk op bezwaren van mededingingstoezichthouders stuit. Volgens Trump kan het marktaandeel van het samengevoegde bedrijf te groot worden.
2 uur geleden
BOEKAREST (ANP/RTR) - De Roemeense hoofdstad Boekarest heeft bij de lokale verkiezingen een liberale burgemeester gekozen, zo blijkt uit de gedeeltelijke resultaten. Dit geeft premier Ilie Bolojan de overhand in de fragiele pro-Europese regeringscoalitie en betekent een nederlaag voor de radicaal-rechtse kandidaat die als favoriet gold.
5 uur geleden
SÃO PAULO (ANP/AFP) - Acht gravures van de Franse schilder Henri Matisse zijn gestolen uit een bibliotheek in de Braziliaanse stad São Paulo. Dat heeft de lokale overheid bekendgemaakt. De dieven maakten ook vijf werken buit van de Braziliaanse schilder Candido Portinari.
6 uur geleden
PARAMARIBO (ANP) - Zestig erfgenamen van de vijftien slachtoffers van de Decembermoorden van 1982 hebben een vordering ingesteld tegen de staat Suriname. Zij eisen eerherstel van de slachtoffers en hun nabestaanden en schadeloosstelling van de erfgenamen, vertelde advocaat Hugo Essed zondag in het programma Welingelichte Kringen van Radio ABC Suriname. Hij heeft de afgelopen week het verzoekschrift ingediend bij de kantonrechter, namens nabestaanden in Suriname en Nederland.
6 uur geleden
ABUJA (ANP/RTR) - De Nigeriaanse overheid heeft de vrijlating bewerkstelligd van honderd schoolkinderen die vorige maand waren ontvoerd van een kostschool in de staat Niger. Dat meldt de Nigeriaanse omroep Channels Television, die geen details gaf over de vrijlating.
7 uur geleden
COTONOU (ANP/RTR) - President Patrice Talon van Benin heeft verklaard dat de situatie in zijn land "volledig onder controle" is nadat veiligheidstroepen een couppoging van een groep soldaten hadden beëindigd. "Het verraad zal niet ongestraft blijven", zei Talon in een tv-toespraak. Eerder zondag meldde een regeringswoordvoerder dat veertien mensen waren opgepakt voor een couppoging. Alle arrestanten zouden militairen en ex-militairen zijn.
7 uur geleden
JERUZALEM (ANP/AFP) - De Israëlische legerchef Eyal Zamir heeft gezegd dat de demarcatielijn waarachter Israëlische troepen zich in Gaza hebben teruggetrokken een "nieuwe grens" is. Dat zei Zamir tegen Israëlische reservisten in de Palestijnse Gazastrook, aldus een militaire verklaring.
10 uur geleden