Temperatuurrecords blijven sneuvelen in aanloop naar klimaattop
BRUSSEL (ANP) - De temperaturen op aarde blijven dit jaar met uitzonderlijk grote stappen stijgen. Metingen van de Europese dienst Copernicus Climate Service laten zien dat ook in oktober weer een warmterecord is verbroken - en niet met geringe cijfers. Wereldwijd was het wel 0,4 graden warmer dan in oktober 2019, toen het vorige record voor de oktobermaand werd gevestigd. Volgens Copernicus is het vrijwel zeker dat 2023 de boeken in zal gaan als het warmste jaar sinds de metingen begonnen.
De cijfers van de wetenschappelijke klimaatdienst van de EU verschijnen enkele weken voor de volgende VN-klimaattop. Die begint op 30 november in Dubai. Copernicus-bestuurder Samantha Burgess wijst er in aanloop naar de top op dat de gemiddelde temperatuurstijging dit jaar al richting de 1,5 graad kruipt. Tot nog toe is het dit jaar 1,43 graad warmer dan in pre-industriële tijden. "De urgentie voor ambitieuze klimaatactie is nog nooit zo hoog geweest", concludeert Burgess.
De grens van 1,5 graad wordt onder meer genoemd in het Klimaatakkoord van Parijs van eind 2015. Bijna ieder land ter wereld is daarbij aangesloten, met uitzondering van Iran, Libië en Jemen. De belangrijkste afspraak die in Parijs werd gemaakt, is dat landen hun uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen dusdanig verminderen dat de temperatuurstijging ruim onder de 2 graden blijft en bij voorkeur onder de 1,5 graad.
In oktober was de temperatuurpiek al hoger dan die 1,5 graad: het was volgens de data van Copernicus 1,7 graad warmer dan tussen 1850 en 1900, de periode waarmee de dienst de metingen altijd vergelijkt. Daar speelt momenteel ook het complexe weerpatroon El Niño een rol in. Dit effect keert om de paar jaar terug en zorgt maandenlang voor hogere temperaturen.
Klimaatwetenschappers zien naarmate het warmer wordt het risico op zogeheten kantelpunten in klimaatsystemen stijgen. Als bijvoorbeeld de permafrost in het hoge noorden smelt, komt een grote hoeveelheid methaangas vrij. Dat is een krachtig broeikasgas, dat ervoor zal zorgen dat de opwarming nog verder versnelt. Zo kan een vicieuze cirkel ontstaan.
Andere kantelpunten die grote gevolgen kunnen hebben, zijn verdwijnende ijskappen. Ook daarover laat Copernicus geen misverstanden bestaan: "Oktober was de zesde maand op rij waarin het zee-ijs rond Antarctica op een recordlaag niveau was voor de tijd van het jaar."
Meer uit Buitenland
BISSAU (ANP/AFP) - Een groep militairen zegt de macht te hebben overgenomen in het West-Afrikaanse Guinee-Bissau. Eerder op de dag werden er schoten gelost in de hoofdstad en sprak president Umaro Sissoco Embalo al van een coup. Hij zei dat hij was gearresteerd. In een verklaring melden de militairen dat ze de president hebben afgezet, dat het verkiezingsproces is opgeschort en dat de grenzen zijn gesloten.
15 minuten geleden
TBILISI (ABNP/RTR) - Een leider van een van de belangrijkste oppositiegroeperingen in de voormalige Sovjetrepubliek Georgië is veroordeeld tot een extra gevangenisstraf van anderhalf jaar voor minachting van de rechtbank. Tijdens een zitting eerder dit jaar gooide hij water naar een rechter.
34 minuten geleden
WARSCHAU (ANP/RTR) - Polen wil drie Zweedse onderzeeboten kopen. Met de aanschaf van de A26-onderzeeërs van defensiefabrikant Saab, die vooral de Oostzee moeten beschermen, zijn miljarden euro's gemoeid.
1 uur geleden
LONDEN (ANP/AFP) - De rechtszaak tegen het Verenigd Koninkrijk om Palestine Action te bestempelen als terroristische organisatie is woensdag begonnen. De overheid verbood de pro-Palestijnse groep in juli, enkele dagen nadat activisten een luchtmachtbasis in het zuiden van Engeland waren binnengedrongen. Een van de oprichters stapte na het verbod naar de rechter, haar advocaat noemde het een "autoritaire beperking van protest".
1 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse vreemdelingenpolitie ICE heeft de moeder opgepakt van de neef van Witte Huis-woordvoerder Karoline Leavitt. De vrouw zou op een inmiddels verlopen toeristenvisum als kind vanuit Brazilië naar de VS zijn gekomen, bericht nieuwszender NBC News.
1 uur geleden
BISSAU (ANP/RTR/AFP) - Er zijn schoten gelost in de hoofdstad van het West-Afrikaanse Guinee-Bissau. President Umaro Sissoco Embalo spreekt van een coup en zei tegen tijdschrift Jeune Afrique dat hij is gearresteerd.
1 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Europa moet koers houden, maar ook het tempo opvoeren om de beste uitkomst voor Oekraïne en Europa te bereiken, zei Kallas na een ingelast digitaal overleg over Oekraïne met de EU-ministers van Buitenlandse Zaken. Om Rusland te dwingen tot vrede, moet de druk verder worden opgevoerd via nieuwe sancties en meer militaire en financiële steun aan Oekraïne, zei ze woensdag tijdens een persconferentie.
1 uur geleden