Temperatuurrecords blijven sneuvelen in aanloop naar klimaattop
BRUSSEL (ANP) - De temperaturen op aarde blijven dit jaar met uitzonderlijk grote stappen stijgen. Metingen van de Europese dienst Copernicus Climate Service laten zien dat ook in oktober weer een warmterecord is verbroken - en niet met geringe cijfers. Wereldwijd was het wel 0,4 graden warmer dan in oktober 2019, toen het vorige record voor de oktobermaand werd gevestigd. Volgens Copernicus is het vrijwel zeker dat 2023 de boeken in zal gaan als het warmste jaar sinds de metingen begonnen.
De cijfers van de wetenschappelijke klimaatdienst van de EU verschijnen enkele weken voor de volgende VN-klimaattop. Die begint op 30 november in Dubai. Copernicus-bestuurder Samantha Burgess wijst er in aanloop naar de top op dat de gemiddelde temperatuurstijging dit jaar al richting de 1,5 graad kruipt. Tot nog toe is het dit jaar 1,43 graad warmer dan in pre-industriële tijden. "De urgentie voor ambitieuze klimaatactie is nog nooit zo hoog geweest", concludeert Burgess.
De grens van 1,5 graad wordt onder meer genoemd in het Klimaatakkoord van Parijs van eind 2015. Bijna ieder land ter wereld is daarbij aangesloten, met uitzondering van Iran, Libië en Jemen. De belangrijkste afspraak die in Parijs werd gemaakt, is dat landen hun uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen dusdanig verminderen dat de temperatuurstijging ruim onder de 2 graden blijft en bij voorkeur onder de 1,5 graad.
In oktober was de temperatuurpiek al hoger dan die 1,5 graad: het was volgens de data van Copernicus 1,7 graad warmer dan tussen 1850 en 1900, de periode waarmee de dienst de metingen altijd vergelijkt. Daar speelt momenteel ook het complexe weerpatroon El Niño een rol in. Dit effect keert om de paar jaar terug en zorgt maandenlang voor hogere temperaturen.
Klimaatwetenschappers zien naarmate het warmer wordt het risico op zogeheten kantelpunten in klimaatsystemen stijgen. Als bijvoorbeeld de permafrost in het hoge noorden smelt, komt een grote hoeveelheid methaangas vrij. Dat is een krachtig broeikasgas, dat ervoor zal zorgen dat de opwarming nog verder versnelt. Zo kan een vicieuze cirkel ontstaan.
Andere kantelpunten die grote gevolgen kunnen hebben, zijn verdwijnende ijskappen. Ook daarover laat Copernicus geen misverstanden bestaan: "Oktober was de zesde maand op rij waarin het zee-ijs rond Antarctica op een recordlaag niveau was voor de tijd van het jaar."
Meer uit Buitenland
BRUSSEL (ANP) - De kritiek van de VS dat de vrijheid in Europa in gevaar is, is volgens EU-buitenlandchef Kaja Kallas aan het verkeerde adres gericht. De Verenigde Staten zouden dergelijke kritiek beter aan Rusland kunnen richten, zei ze op een bijeenkomst over buitenlands beleid in het Europees Parlement.
10 minuten geleden
AOMORI (ANP/AFP) - Het aantal gewonden door de zware beving die maandag plaatsvond nabij Japan, is opgelopen tot zeker vijftig. Dat meldt het Japanse persbureau Kyodo. Ook raakten wegen beschadigd en kwamen enkele duizenden mensen tijdelijk zonder stroom te zitten. De tsunamiwaarschuwing die vrijwel direct na de beving werd uitgevaardigd, is inmiddels ingetrokken.
18 minuten geleden
ROME/VATICAANSTAD (ANP) - Paus Leo XIV hoopt dat de gesprekken over een einde aan de oorlog in Oekraïne leiden tot een duurzame vrede. Dat heeft hij volgens het Vaticaan tegen president Volodymyr Zelensky gezegd tijdens een audiëntie in de residentie van de paus, Castel Gandolfo. Zelensky is in Rome als onderdeel van een reeks gesprekken in Europa.
36 minuten geleden
IVANOVO (ANP/RTR/AFP) - Ten noordoosten van Moskou, in de provincie Ivanovo, is een groot Russisch militair transportvliegtuig neergestort, meldt de Russische staatszender Vesti. Alle zeven inzittenden zouden bij de crash zijn omgekomen. Volgens het Russische ministerie van Defensie is onderzoek ingesteld naar het incident. Het vliegtuig was kort ervoor gerepareerd en voerde een testvlucht uit. Het zou zijn neergekomen in onbewoond gebied, aldus het ministerie in een verklaring.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP/AFP/RTR) - Het Internationaal Strafhof in Den Haag (ICC) heeft de Soedanese militieleider Ali Muhammad Ali Abd-Al-Rahman veroordeeld tot twintig jaar gevangenisstraf. Hij was eerder al schuldig bevonden aan 27 misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden. Het ging onder meer om moord, verkrachting en marteling.
1 uur geleden
JAKARTA (ANP/AFP) - Bij een brand in een kantoorgebouw in Jakarta zijn zeker twintig personen omgekomen. Dat bevestigt de Indonesische politie na berichtgeving van lokale media. Het vuur is volgens Kompas TV inmiddels geblust. Op beelden van die nieuwszender is te zien hoe tientallen brandweerlieden bezig zijn met het in veiligheid brengen van mensen die nog binnen zijn. De geborgen lichamen zijn naar een politiebureau gebracht voor identificatie.
1 uur geleden
NAIROBI (ANP) - Een gezonde en duurzame planeet kan niet alleen miljoenen mensenlevens verlengen en een einde maken aan honger, maar op termijn ook de wereldeconomie biljoenen dollars per jaar opleveren. Tot die conclusie komen 287 wetenschappers uit 82 landen in het zogenoemde Global Environmental Outlook van VN-milieuorganisatie UNEP. Het is het meest uitgebreide rapport dat het agentschap ooit produceerde.
2 uur geleden