Temperatuurrecords blijven sneuvelen in aanloop naar klimaattop
BRUSSEL (ANP) - De temperaturen op aarde blijven dit jaar met uitzonderlijk grote stappen stijgen. Metingen van de Europese dienst Copernicus Climate Service laten zien dat ook in oktober weer een warmterecord is verbroken - en niet met geringe cijfers. Wereldwijd was het wel 0,4 graden warmer dan in oktober 2019, toen het vorige record voor de oktobermaand werd gevestigd. Volgens Copernicus is het vrijwel zeker dat 2023 de boeken in zal gaan als het warmste jaar sinds de metingen begonnen.
De cijfers van de wetenschappelijke klimaatdienst van de EU verschijnen enkele weken voor de volgende VN-klimaattop. Die begint op 30 november in Dubai. Copernicus-bestuurder Samantha Burgess wijst er in aanloop naar de top op dat de gemiddelde temperatuurstijging dit jaar al richting de 1,5 graad kruipt. Tot nog toe is het dit jaar 1,43 graad warmer dan in pre-industriële tijden. "De urgentie voor ambitieuze klimaatactie is nog nooit zo hoog geweest", concludeert Burgess.
De grens van 1,5 graad wordt onder meer genoemd in het Klimaatakkoord van Parijs van eind 2015. Bijna ieder land ter wereld is daarbij aangesloten, met uitzondering van Iran, Libië en Jemen. De belangrijkste afspraak die in Parijs werd gemaakt, is dat landen hun uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen dusdanig verminderen dat de temperatuurstijging ruim onder de 2 graden blijft en bij voorkeur onder de 1,5 graad.
In oktober was de temperatuurpiek al hoger dan die 1,5 graad: het was volgens de data van Copernicus 1,7 graad warmer dan tussen 1850 en 1900, de periode waarmee de dienst de metingen altijd vergelijkt. Daar speelt momenteel ook het complexe weerpatroon El Niño een rol in. Dit effect keert om de paar jaar terug en zorgt maandenlang voor hogere temperaturen.
Klimaatwetenschappers zien naarmate het warmer wordt het risico op zogeheten kantelpunten in klimaatsystemen stijgen. Als bijvoorbeeld de permafrost in het hoge noorden smelt, komt een grote hoeveelheid methaangas vrij. Dat is een krachtig broeikasgas, dat ervoor zal zorgen dat de opwarming nog verder versnelt. Zo kan een vicieuze cirkel ontstaan.
Andere kantelpunten die grote gevolgen kunnen hebben, zijn verdwijnende ijskappen. Ook daarover laat Copernicus geen misverstanden bestaan: "Oktober was de zesde maand op rij waarin het zee-ijs rond Antarctica op een recordlaag niveau was voor de tijd van het jaar."
Meer uit Buitenland
OSLO (ANP/AFP/RTR) - De Venezolaanse oppositiepolitica María Corina Machado is niet aanwezig bij de uitreiking van haar Nobelprijs voor de Vrede, later woensdag in Oslo. Het Nobelinstituut zegt tegen de Noorse publieke omroep NRK niet te weten waar zij is, maar dat ze in ieder geval niet in Noorwegen is.
16 minuten geleden
PHNOM PENH (ANP/AFP) - Meer dan honderdduizend Cambodjanen zijn geëvacueerd uit het grensgebied tussen Cambodja en Thailand. Ruim twintigduizend families zijn ondergebracht in schuilplekken of bij familieleden thuis, meldt het ministerie van Defensie. Aan de Thaise kant zijn 400.000 mensen geëvacueerd, aldus het Thaise ministerie van Defensie.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De humanitaire situatie voor kinderen wereldwijd is in "een vrije val" terechtgekomen, waarschuwt UNICEF in zijn jaarrapport. Volgens de kinderrechtenorganisatie is de nood extremer dan in tientallen jaren en zullen in 2026 meer dan 200 miljoen kinderen humanitaire hulp nodig hebben.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP/AFP) - Het opgelaaide geweld in Congo leidt tot groeiende internationale bezorgdheid. Westerse landen, waaronder Nederland, roepen de rebellen van M23 en hun Rwandese bondgenoten in een gezamenlijke verklaring op hun opmars te staken.
8 uur geleden
BRADFORD (ANP/RTR/AFP) - Kunstenares Nnena Kalu heeft de Britse Turner Prize gewonnen. De jury prees onder meer de hangende sculpturen die ze maakt van allerlei materialen. "Gedurfd en pakkend", luidt het oordeel over haar werk.
9 uur geleden
PARIJS (ANP/RTR/AFP/BLOOMBERG) - De Franse Nationale Vergadering heeft voorlopig een nieuwe politieke crisis afgewend. Een begrotingsvoorstel voor sociale zekerheid kreeg na onderhandelingen de steun van een meerderheid van de parlementariërs.
10 uur geleden
TEGUCIGALPA (ANP/AFP) - De Hondurese president Xiomara Castro beschuldigt de Amerikaanse president Donald Trump van inmenging in de verkiezingen in haar land en spreekt over manipulatie van de uitslag. De definitieve uitslag van de verkiezingen van 30 november is nog niet bekend, maar de door Trump gesteunde conservatieve kandidaat Nasry Asfura heeft een krappe voorsprong in de voorlopige resultaten.
10 uur geleden