Temperatuurrecords blijven sneuvelen in aanloop naar klimaattop
BRUSSEL (ANP) - De temperaturen op aarde blijven dit jaar met uitzonderlijk grote stappen stijgen. Metingen van de Europese dienst Copernicus Climate Service laten zien dat ook in oktober weer een warmterecord is verbroken - en niet met geringe cijfers. Wereldwijd was het wel 0,4 graden warmer dan in oktober 2019, toen het vorige record voor de oktobermaand werd gevestigd. Volgens Copernicus is het vrijwel zeker dat 2023 de boeken in zal gaan als het warmste jaar sinds de metingen begonnen.
De cijfers van de wetenschappelijke klimaatdienst van de EU verschijnen enkele weken voor de volgende VN-klimaattop. Die begint op 30 november in Dubai. Copernicus-bestuurder Samantha Burgess wijst er in aanloop naar de top op dat de gemiddelde temperatuurstijging dit jaar al richting de 1,5 graad kruipt. Tot nog toe is het dit jaar 1,43 graad warmer dan in pre-industriële tijden. "De urgentie voor ambitieuze klimaatactie is nog nooit zo hoog geweest", concludeert Burgess.
De grens van 1,5 graad wordt onder meer genoemd in het Klimaatakkoord van Parijs van eind 2015. Bijna ieder land ter wereld is daarbij aangesloten, met uitzondering van Iran, Libië en Jemen. De belangrijkste afspraak die in Parijs werd gemaakt, is dat landen hun uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen dusdanig verminderen dat de temperatuurstijging ruim onder de 2 graden blijft en bij voorkeur onder de 1,5 graad.
In oktober was de temperatuurpiek al hoger dan die 1,5 graad: het was volgens de data van Copernicus 1,7 graad warmer dan tussen 1850 en 1900, de periode waarmee de dienst de metingen altijd vergelijkt. Daar speelt momenteel ook het complexe weerpatroon El Niño een rol in. Dit effect keert om de paar jaar terug en zorgt maandenlang voor hogere temperaturen.
Klimaatwetenschappers zien naarmate het warmer wordt het risico op zogeheten kantelpunten in klimaatsystemen stijgen. Als bijvoorbeeld de permafrost in het hoge noorden smelt, komt een grote hoeveelheid methaangas vrij. Dat is een krachtig broeikasgas, dat ervoor zal zorgen dat de opwarming nog verder versnelt. Zo kan een vicieuze cirkel ontstaan.
Andere kantelpunten die grote gevolgen kunnen hebben, zijn verdwijnende ijskappen. Ook daarover laat Copernicus geen misverstanden bestaan: "Oktober was de zesde maand op rij waarin het zee-ijs rond Antarctica op een recordlaag niveau was voor de tijd van het jaar."
Meer uit Buitenland
PARIJS (ANP) - Zeker veertig mensen zijn in Parijs aangehouden nadat ze illegaal vuurwerk en rookbommen hadden afgestoken. Dat melden onder andere televisiestation BFMTV en de krant Le Parisien.
1 uur geleden
BRASILIA (ANP/AFP) - Het Braziliaanse Hooggerechtshof heeft huisarrest opgelegd aan tien personen die oud-president Jair Bolsonaro zouden hebben geholpen bij zijn poging om een staatsgreep te plegen. Ze werden al eerder veroordeeld, maar waren tot nu toe nog op vrije voeten in afwachting van hun hoger beroep.
5 uur geleden
NIAMEY (ANP/AFP) - De Nigerese militaire junta heeft een algehele mobilisatie afgekondigd om een opstand van jihadisten te bestrijden. Volgens de junta kunnen nu "mensen, eigendommen en diensten worden gevorderd om bij te dragen aan de verdediging van het thuisland".
6 uur geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - De Russische president Vladimir Poetin zegt dat Oekraïne in zijn ogen geen haast heeft om de oorlog te beëindigen. Hij dreigde dat Rusland al zijn doelen met geweld zou bereiken als Kyiv het conflict niet op vreedzame wijze zou willen oplossen.
8 uur geleden
KYIV/MOSKOU (ANP/AFP/RTR) - In Kyiv en omgeving hebben 1 miljoen mensen volgens een Oekraïense energiemaatschappij nog steeds geen stroom na de Russische aanvallen van zaterdagochtend. In de regio wonen naar schatting 3 miljoen mensen. De temperatuur is volgens weerberichten 1 graad Celsius en zakt zondag en komende week naar temperaturen voortdurend onder nul.
8 uur geleden
HALIFAX (ANP/AFP) - De Canadese premier Mark Carney heeft bij het bezoek van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky bekendgemaakt dat zijn land met een nieuw steunpakket voor Oekraïne komt. Het gaat om economische hulp ter waarde van 2,5 miljard Canadese dollar (1,6 miljard euro). Dat geld moet Oekraïne helpen om leningen van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) te kunnen krijgen.
8 uur geleden
TAIPEI/YILAN (ANP/AFP/RTR) - Ruim 30 kilometer voor de noordoostkust van Taiwan heeft zich op een diepte van 73 kilometer een aardbeving voorgedaan met een kracht van tussen de 6.6 en 7.0, aldus de plaatselijke autoriteiten en meteorologische instellingen. Het epicentrum was onder de zeebodem ten oosten van de kustplaats Yilan, die niet ver van de hoofdstad Taipei ligt.
10 uur geleden