Temperatuurrecords blijven sneuvelen in aanloop naar klimaattop
BRUSSEL (ANP) - De temperaturen op aarde blijven dit jaar met uitzonderlijk grote stappen stijgen. Metingen van de Europese dienst Copernicus Climate Service laten zien dat ook in oktober weer een warmterecord is verbroken - en niet met geringe cijfers. Wereldwijd was het wel 0,4 graden warmer dan in oktober 2019, toen het vorige record voor de oktobermaand werd gevestigd. Volgens Copernicus is het vrijwel zeker dat 2023 de boeken in zal gaan als het warmste jaar sinds de metingen begonnen.
De cijfers van de wetenschappelijke klimaatdienst van de EU verschijnen enkele weken voor de volgende VN-klimaattop. Die begint op 30 november in Dubai. Copernicus-bestuurder Samantha Burgess wijst er in aanloop naar de top op dat de gemiddelde temperatuurstijging dit jaar al richting de 1,5 graad kruipt. Tot nog toe is het dit jaar 1,43 graad warmer dan in pre-industriële tijden. "De urgentie voor ambitieuze klimaatactie is nog nooit zo hoog geweest", concludeert Burgess.
De grens van 1,5 graad wordt onder meer genoemd in het Klimaatakkoord van Parijs van eind 2015. Bijna ieder land ter wereld is daarbij aangesloten, met uitzondering van Iran, Libië en Jemen. De belangrijkste afspraak die in Parijs werd gemaakt, is dat landen hun uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen dusdanig verminderen dat de temperatuurstijging ruim onder de 2 graden blijft en bij voorkeur onder de 1,5 graad.
In oktober was de temperatuurpiek al hoger dan die 1,5 graad: het was volgens de data van Copernicus 1,7 graad warmer dan tussen 1850 en 1900, de periode waarmee de dienst de metingen altijd vergelijkt. Daar speelt momenteel ook het complexe weerpatroon El Niño een rol in. Dit effect keert om de paar jaar terug en zorgt maandenlang voor hogere temperaturen.
Klimaatwetenschappers zien naarmate het warmer wordt het risico op zogeheten kantelpunten in klimaatsystemen stijgen. Als bijvoorbeeld de permafrost in het hoge noorden smelt, komt een grote hoeveelheid methaangas vrij. Dat is een krachtig broeikasgas, dat ervoor zal zorgen dat de opwarming nog verder versnelt. Zo kan een vicieuze cirkel ontstaan.
Andere kantelpunten die grote gevolgen kunnen hebben, zijn verdwijnende ijskappen. Ook daarover laat Copernicus geen misverstanden bestaan: "Oktober was de zesde maand op rij waarin het zee-ijs rond Antarctica op een recordlaag niveau was voor de tijd van het jaar."
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP/BLOOMBERG/RTR) - De VS hebben zaterdag opnieuw een olietanker in het Caribisch gebied aangehouden en geënterd. De Amerikaanse minister van Binnenlandse Veiligheid Kristi Noem zegt dat op X, nadat Amerikaanse media erover bericht hadden op basis van bronnen. Eerder deze week had president Trump een blokkade afgekondigd voor olietankers die op een sanctielijst staan en die van en naar Venezuela varen.
23 minuten geleden
TEL AVIV (ANP/AFP) - Het Israëlische leger heeft zaterdag twee Palestijnen gedood in het noorden van de bezette Westelijke Jordaanoever. Het leger beschuldigde de twee ervan Israëlische militairen te hebben aangevallen.
2 uur geleden
MAAGDENBURG (ANP/DPA) - In Maagdenburg zijn de slachtoffers van de aanslag op de kerstmarkt van precies een jaar geleden herdacht. Op de herdenkingsbijeenkomst verzekerde de Duitse bondskanselier Friedrich Merz de overlevenden en nabestaanden van de voortdurende steun van zijn regering.
5 uur geleden
KYIV (ANP/RTR/AFP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky wil dat Washington zijn leidende rol behoudt in de vredesbesprekingen met Rusland. Hij reageert daarmee op opmerkingen van de Franse president Emmanuel Macron, die suggereerde dat Europa opnieuw directe gesprekken met Rusland moet aangaan als de pogingen van de VS mislukken.
6 uur geleden
MOSKOU (ANP) - Minstens drie mensen zijn om het leven gekomen en veertig anderen zijn in het ziekenhuis opgenomen na een massale vergiftiging in een pension in Moskou. Dat meldt de Britse krant Daily Mail op basis van een verklaring van lokale autoriteiten.
7 uur geleden
VAN HORN (ANP) - Een 33-jarige Duitse heeft zaterdag als eerste rolstoelgebruiker een reis richting de ruimte gemaakt. Michaela Benthaus, die in Nederland woont en werkt, vloog mee in een toeristische vlucht van Blue Origin naar de rand van de dampkring en terug.
8 uur geleden
KYIV (ANP/RTR) - De Verenigde Staten hebben voorgesteld om in Florida gesprekken te voeren samen met Oekraïense en Russische vertegenwoordigers. Dat zei de Oekraïense president Volodymyr Zelensky zaterdag tegen verslaggevers.
10 uur geleden