Temperatuurrecords blijven sneuvelen in aanloop naar klimaattop
BRUSSEL (ANP) - De temperaturen op aarde blijven dit jaar met uitzonderlijk grote stappen stijgen. Metingen van de Europese dienst Copernicus Climate Service laten zien dat ook in oktober weer een warmterecord is verbroken - en niet met geringe cijfers. Wereldwijd was het wel 0,4 graden warmer dan in oktober 2019, toen het vorige record voor de oktobermaand werd gevestigd. Volgens Copernicus is het vrijwel zeker dat 2023 de boeken in zal gaan als het warmste jaar sinds de metingen begonnen.
De cijfers van de wetenschappelijke klimaatdienst van de EU verschijnen enkele weken voor de volgende VN-klimaattop. Die begint op 30 november in Dubai. Copernicus-bestuurder Samantha Burgess wijst er in aanloop naar de top op dat de gemiddelde temperatuurstijging dit jaar al richting de 1,5 graad kruipt. Tot nog toe is het dit jaar 1,43 graad warmer dan in pre-industriële tijden. "De urgentie voor ambitieuze klimaatactie is nog nooit zo hoog geweest", concludeert Burgess.
De grens van 1,5 graad wordt onder meer genoemd in het Klimaatakkoord van Parijs van eind 2015. Bijna ieder land ter wereld is daarbij aangesloten, met uitzondering van Iran, Libië en Jemen. De belangrijkste afspraak die in Parijs werd gemaakt, is dat landen hun uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen dusdanig verminderen dat de temperatuurstijging ruim onder de 2 graden blijft en bij voorkeur onder de 1,5 graad.
In oktober was de temperatuurpiek al hoger dan die 1,5 graad: het was volgens de data van Copernicus 1,7 graad warmer dan tussen 1850 en 1900, de periode waarmee de dienst de metingen altijd vergelijkt. Daar speelt momenteel ook het complexe weerpatroon El Niño een rol in. Dit effect keert om de paar jaar terug en zorgt maandenlang voor hogere temperaturen.
Klimaatwetenschappers zien naarmate het warmer wordt het risico op zogeheten kantelpunten in klimaatsystemen stijgen. Als bijvoorbeeld de permafrost in het hoge noorden smelt, komt een grote hoeveelheid methaangas vrij. Dat is een krachtig broeikasgas, dat ervoor zal zorgen dat de opwarming nog verder versnelt. Zo kan een vicieuze cirkel ontstaan.
Andere kantelpunten die grote gevolgen kunnen hebben, zijn verdwijnende ijskappen. Ook daarover laat Copernicus geen misverstanden bestaan: "Oktober was de zesde maand op rij waarin het zee-ijs rond Antarctica op een recordlaag niveau was voor de tijd van het jaar."
Meer uit Buitenland
KYIV (ANP/RTR/BLOOMBERG) - Oekraïne zegt een aanval te hebben uitgevoerd op een Russisch boorplatform en een militair patrouilleschip in de Kaspische Zee. Volgens het land maakt het deel uit van een reeks aanvallen in het gebied, maar het is de eerste die officieel door de Oekraïense krijgsmacht is erkend.
14 minuten geleden
MIAMI (ANP/AFP) - De Russische gezant Kirill Dmitriev is onderweg naar het Amerikaanse Miami om deel te nemen aan gesprekken over het beëindigen van de oorlog in Oekraïne, meldt hij op X.
1 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - Zowel Democratische als Republikeinse politici zijn kritisch nadat de Amerikaanse overheid slechts een deel van de Epstein-documenten heeft vrijgegeven. Tot nu toe zijn rond de 300.000 pagina's openbaar gemaakt. Het Congres gaf vorige maand opdracht alle documenten vrij te geven, met 19 december als deadline.
1 uur geleden
DAMASCUS (ANP/AFP) - Bij grootschalige Amerikaanse luchtaanvallen op terreurgroep Islamitische Staat (IS) in Syrië zijn zeker vijf doden gevallen, meldt het Syrisch Observatorium voor de Mensenrechten. De Verenigde Staten voerden de aanvallen vrijdag uit als vergelding, nadat drie Amerikanen om het leven kwamen bij een aanslag in de Syrische stad Palmyra vorige week.
2 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft luitenant-generaal Francis L. Donovan benoemd tot commandant van de Amerikaanse strijdkrachten voor Latijns-Amerika (Southcom). Hij wordt onder andere verantwoordelijk voor de troepenopbouw in het Caribisch gebied bij Venezuela, na kritiek op de vorige commandant.
2 uur geleden
SYDNEY (ANP/RTR) - De Australische premier Anthony Albanese noemt de Joodse gemeenschap van het land "volledig onbreekbaar". Hij woonde vrijdagavond een herdenkingsdienst bij in een synagoge in Sydney voor de slachtoffers van een schietpartij tijdens een chanoekaviering aan zee. Albanese zei in een toespraak dat de bijeenkomst in de synagoge "een avond van eenheid, veerkracht, trots, geloof en liefde" was.
3 uur geleden
WASHINGTON (ANP/AFP) - Een flink deel van de honderdduizenden pagina's uit het dossier rond zedendelinquent Jeffrey Epstein die het Amerikaanse ministerie van Justitie vrijdag heeft vrijgegeven, is zwartgelakt. Dat leidt tot kritiek en nieuwe twijfels over de transparantie van het onderzoek naar de overleden zakenman.
4 uur geleden