Temperatuurrecords blijven sneuvelen in aanloop naar klimaattop
BRUSSEL (ANP) - De temperaturen op aarde blijven dit jaar met uitzonderlijk grote stappen stijgen. Metingen van de Europese dienst Copernicus Climate Service laten zien dat ook in oktober weer een warmterecord is verbroken - en niet met geringe cijfers. Wereldwijd was het wel 0,4 graden warmer dan in oktober 2019, toen het vorige record voor de oktobermaand werd gevestigd. Volgens Copernicus is het vrijwel zeker dat 2023 de boeken in zal gaan als het warmste jaar sinds de metingen begonnen.
De cijfers van de wetenschappelijke klimaatdienst van de EU verschijnen enkele weken voor de volgende VN-klimaattop. Die begint op 30 november in Dubai. Copernicus-bestuurder Samantha Burgess wijst er in aanloop naar de top op dat de gemiddelde temperatuurstijging dit jaar al richting de 1,5 graad kruipt. Tot nog toe is het dit jaar 1,43 graad warmer dan in pre-industriële tijden. "De urgentie voor ambitieuze klimaatactie is nog nooit zo hoog geweest", concludeert Burgess.
De grens van 1,5 graad wordt onder meer genoemd in het Klimaatakkoord van Parijs van eind 2015. Bijna ieder land ter wereld is daarbij aangesloten, met uitzondering van Iran, Libië en Jemen. De belangrijkste afspraak die in Parijs werd gemaakt, is dat landen hun uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen dusdanig verminderen dat de temperatuurstijging ruim onder de 2 graden blijft en bij voorkeur onder de 1,5 graad.
In oktober was de temperatuurpiek al hoger dan die 1,5 graad: het was volgens de data van Copernicus 1,7 graad warmer dan tussen 1850 en 1900, de periode waarmee de dienst de metingen altijd vergelijkt. Daar speelt momenteel ook het complexe weerpatroon El Niño een rol in. Dit effect keert om de paar jaar terug en zorgt maandenlang voor hogere temperaturen.
Klimaatwetenschappers zien naarmate het warmer wordt het risico op zogeheten kantelpunten in klimaatsystemen stijgen. Als bijvoorbeeld de permafrost in het hoge noorden smelt, komt een grote hoeveelheid methaangas vrij. Dat is een krachtig broeikasgas, dat ervoor zal zorgen dat de opwarming nog verder versnelt. Zo kan een vicieuze cirkel ontstaan.
Andere kantelpunten die grote gevolgen kunnen hebben, zijn verdwijnende ijskappen. Ook daarover laat Copernicus geen misverstanden bestaan: "Oktober was de zesde maand op rij waarin het zee-ijs rond Antarctica op een recordlaag niveau was voor de tijd van het jaar."
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse president Donald Trump wil dat voortaan alle Amerikaanse schepen gratis door het Panama- en het Suezkanaal mogen varen. "Die kanalen zouden niet bestaan zonder de Verenigde Staten", schrijft Trump op Truth Social.
3 uur geleden
SHAHID RAJAEE (ANP/AFP) - De brand in de Iraanse haven Shahid Rajaee na de enorme explosie van zaterdag is heviger geworden, bericht de staatstelevisie. Volgens de autoriteiten zijn zeker acht mensen omgekomen en 750 mensen gewond geraakt bij de ramp.
5 uur geleden
LONDEN (ANP/AFP) - Honderden klimaatactivisten van het Britse Just Stop Oil lopen voor de laatste keer in een mars door Londen. De groep stopt na zaterdag met actievoeren, omdat haar missie voor een belangrijk deel volbracht zou zijn nu de regering een aantal eisen heeft overgenomen in haar beleid.
7 uur geleden
MUSCAT (ANP/AFP/RTR) - De derde gespreksronde tussen Iran en de Verenigde Staten over een mogelijke nieuwe atoomdeal verliep positief, stellen beide landen. Volgens de Amerikanen is er vooruitgang geboekt en de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Abbas Araqchi sprak van een bevredigend verloop van de gesprekken.
8 uur geleden
ROME (ANP/RTR) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft rond de uitvaart van paus Franciscus behalve zijn Amerikaanse ambtgenoot Donald Trump ook een aantal Europese bondgenoten ontmoet. Hij sprak onder anderen met de Franse president Emmanuel Macron, de Britse premier Keir Starmer, de Italiaanse premier Giorgia Meloni en Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.
8 uur geleden
ROME (ANP/DPA/AFP) - Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, zal een ontmoeting hebben met de Amerikaanse president Donald Trump. Dat meldde haar woordvoerder zaterdag, na een kort gesprek tussen de twee leiders in de marge van de uitvaartdienst van paus Franciscus in Rome.
8 uur geleden
SHAHID RAJAEE (ANP/AFP/RTR) - Bij een grote explosie in de haven Shahid Rajaee aan de Straat van Hormuz zijn volgens media en autoriteiten zeker vier doden gevallen en honderden mensen gewond geraakt. Over de oorzaak van de ontploffing is nog niets officieel bekendgemaakt. De ontploffing was volgens media op een terrein waar chemische stoffen waren opgeslagen.
10 uur geleden