Temperatuurrecords blijven sneuvelen in aanloop naar klimaattop
BRUSSEL (ANP) - De temperaturen op aarde blijven dit jaar met uitzonderlijk grote stappen stijgen. Metingen van de Europese dienst Copernicus Climate Service laten zien dat ook in oktober weer een warmterecord is verbroken - en niet met geringe cijfers. Wereldwijd was het wel 0,4 graden warmer dan in oktober 2019, toen het vorige record voor de oktobermaand werd gevestigd. Volgens Copernicus is het vrijwel zeker dat 2023 de boeken in zal gaan als het warmste jaar sinds de metingen begonnen.
De cijfers van de wetenschappelijke klimaatdienst van de EU verschijnen enkele weken voor de volgende VN-klimaattop. Die begint op 30 november in Dubai. Copernicus-bestuurder Samantha Burgess wijst er in aanloop naar de top op dat de gemiddelde temperatuurstijging dit jaar al richting de 1,5 graad kruipt. Tot nog toe is het dit jaar 1,43 graad warmer dan in pre-industriële tijden. "De urgentie voor ambitieuze klimaatactie is nog nooit zo hoog geweest", concludeert Burgess.
De grens van 1,5 graad wordt onder meer genoemd in het Klimaatakkoord van Parijs van eind 2015. Bijna ieder land ter wereld is daarbij aangesloten, met uitzondering van Iran, Libië en Jemen. De belangrijkste afspraak die in Parijs werd gemaakt, is dat landen hun uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen dusdanig verminderen dat de temperatuurstijging ruim onder de 2 graden blijft en bij voorkeur onder de 1,5 graad.
In oktober was de temperatuurpiek al hoger dan die 1,5 graad: het was volgens de data van Copernicus 1,7 graad warmer dan tussen 1850 en 1900, de periode waarmee de dienst de metingen altijd vergelijkt. Daar speelt momenteel ook het complexe weerpatroon El Niño een rol in. Dit effect keert om de paar jaar terug en zorgt maandenlang voor hogere temperaturen.
Klimaatwetenschappers zien naarmate het warmer wordt het risico op zogeheten kantelpunten in klimaatsystemen stijgen. Als bijvoorbeeld de permafrost in het hoge noorden smelt, komt een grote hoeveelheid methaangas vrij. Dat is een krachtig broeikasgas, dat ervoor zal zorgen dat de opwarming nog verder versnelt. Zo kan een vicieuze cirkel ontstaan.
Andere kantelpunten die grote gevolgen kunnen hebben, zijn verdwijnende ijskappen. Ook daarover laat Copernicus geen misverstanden bestaan: "Oktober was de zesde maand op rij waarin het zee-ijs rond Antarctica op een recordlaag niveau was voor de tijd van het jaar."
Meer uit Buitenland
BRUSSEL (ANP) - Het is de EU-lidstaten niet gelukt om harde afspraken te maken hoeveel uitstoot ze precies gaan terugdringen per 2035, wat belangrijk is voor de aankomende VN-klimaattop in Brazilië. Wel hebben EU-landen een zogeheten intentieverklaring ondertekend, meldt Deense minister Lars Aagaard na overleg van de EU-klimaatministers. Er is afgesproken dat de EU in 2035 tussen de 66,3 en 72,5 procent minder uitstoot, aldus EU-bronnen.
10 minuten geleden
PARIJS (ANP/AFP) - Ruim 500.000 demonstranten zijn in Frankrijk donderdag de straat opgegaan uit protest tegen de voorgenomen bezuinigingen, schatten de autoriteiten. In Parijs ging het om circa 55.000 mensen. Vakbond CGT spreekt zelfs van ruim 1 miljoen deelnemers. Door het hele land waren er opstootjes.
33 minuten geleden
AYLESBURY (ANP) - De doodgeschoten rechts-conservatieve activist Charlie Kirk had president van de Verenigde Staten kunnen worden, zegt president Donald Trump. Dat heeft hij Kirk naar eigen zeggen voorgehouden.
42 minuten geleden
AMMAN (ANP/AFP/RTR) - Jordanië heeft de aanslag op de grens met de bezette Westelijke Jordaanoever veroordeeld, meldt staatspersbureau Petra. Bij die schietpartij bij de Allenbybrug kwamen twee Israëliërs om het leven. Het zou gaan om twee militairen van rond de 20 en 60 jaar. De schutter, volgens Jordanië een 57-jarige man die de afgelopen maanden zou hebben gewerkt als vrachtwagenchauffeur voor noodhulpzendingen bestemd voor Gaza, zou zijn gedood. Jordanië heeft een onderzoek ingesteld.
1 uur geleden
NEW YORK (ANP/AFP) - De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties stemt vrijdag over het opnieuw instellen van sancties tegen Iran, meldt de raad. Het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Duitsland hadden daarom gevraagd. Die landen stellen dat Iran zich niet aan de afspraken uit de nucleaire deal houdt. De Franse president Emmanuel Macron gaat ervan uit dat de sancties snel terugkeren.
1 uur geleden
AYLESBURY (ANP) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft donderdag tijdens zijn staatsbezoek aan het Verenigd Koninkrijk gezegd dat de talkshow van Jimmy Kimmel terecht van de buis wordt gehaald.
1 uur geleden
AYLESBURY (ANP) - De erkenning van een Palestijnse staat is een twistpunt tussen de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk, zegt de Amerikaanse president Donald Trump op staatsbezoek bij de bondgenoot. De Britse premier Keir Starmer ontkent dat hij de voorgenomen erkenning heeft uitgesteld om de stemming tijdens het bezoek niet te bederven.
2 uur geleden