Temperatuurrecords blijven sneuvelen in aanloop naar klimaattop
BRUSSEL (ANP) - De temperaturen op aarde blijven dit jaar met uitzonderlijk grote stappen stijgen. Metingen van de Europese dienst Copernicus Climate Service laten zien dat ook in oktober weer een warmterecord is verbroken - en niet met geringe cijfers. Wereldwijd was het wel 0,4 graden warmer dan in oktober 2019, toen het vorige record voor de oktobermaand werd gevestigd. Volgens Copernicus is het vrijwel zeker dat 2023 de boeken in zal gaan als het warmste jaar sinds de metingen begonnen.
De cijfers van de wetenschappelijke klimaatdienst van de EU verschijnen enkele weken voor de volgende VN-klimaattop. Die begint op 30 november in Dubai. Copernicus-bestuurder Samantha Burgess wijst er in aanloop naar de top op dat de gemiddelde temperatuurstijging dit jaar al richting de 1,5 graad kruipt. Tot nog toe is het dit jaar 1,43 graad warmer dan in pre-industriële tijden. "De urgentie voor ambitieuze klimaatactie is nog nooit zo hoog geweest", concludeert Burgess.
De grens van 1,5 graad wordt onder meer genoemd in het Klimaatakkoord van Parijs van eind 2015. Bijna ieder land ter wereld is daarbij aangesloten, met uitzondering van Iran, Libië en Jemen. De belangrijkste afspraak die in Parijs werd gemaakt, is dat landen hun uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen dusdanig verminderen dat de temperatuurstijging ruim onder de 2 graden blijft en bij voorkeur onder de 1,5 graad.
In oktober was de temperatuurpiek al hoger dan die 1,5 graad: het was volgens de data van Copernicus 1,7 graad warmer dan tussen 1850 en 1900, de periode waarmee de dienst de metingen altijd vergelijkt. Daar speelt momenteel ook het complexe weerpatroon El Niño een rol in. Dit effect keert om de paar jaar terug en zorgt maandenlang voor hogere temperaturen.
Klimaatwetenschappers zien naarmate het warmer wordt het risico op zogeheten kantelpunten in klimaatsystemen stijgen. Als bijvoorbeeld de permafrost in het hoge noorden smelt, komt een grote hoeveelheid methaangas vrij. Dat is een krachtig broeikasgas, dat ervoor zal zorgen dat de opwarming nog verder versnelt. Zo kan een vicieuze cirkel ontstaan.
Andere kantelpunten die grote gevolgen kunnen hebben, zijn verdwijnende ijskappen. Ook daarover laat Copernicus geen misverstanden bestaan: "Oktober was de zesde maand op rij waarin het zee-ijs rond Antarctica op een recordlaag niveau was voor de tijd van het jaar."
Meer uit Buitenland
MEXICO STAD (ANP/AFP) - Mexico heeft het Amerikaanse bedrijf Google aangeklaagd omdat het de naam van de Golf van Mexico heeft veranderd in Golf van Amerika voor gebruikers van Google Maps in de Verenigde Staten. Google nam de stap nadat de Amerikaanse president Donald Trump de naamswijziging had bevolen.
8 minuten geleden
LONDEN (ANP/AFP) - Een grote Afrikaanse liefdadigheidsinstelling heeft toegegeven dat haar rangers van natuurparken in Congo-Brazzaville mensenrechten hebben geschonden. "African Parks erkent dat bij sommige incidenten mensenrechten geschonden zijn en we betreuren de pijn en het lijden van de slachtoffers ten zeerste", stelt African Parks in een verklaring. De Britse prins Harry is bestuurslid van African Parks.
34 minuten geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - Het Kremlin weigert een reactie op plannen van Europese landen voor een speciaal tribunaal voor de vervolging van de hoofdverantwoordelijken van de Russische inval in Oekraïne. "We reageren hier niet op", zei een woordvoerder volgens staatspersbureau TASS.
2 uur geleden
OSLO (ANP) - Nederland en negen andere Noord-Europese landen nodigen voortaan Oekraïne uit voor vergaderingen van hun militaire verbond. Ook mag Oekraïne in het vervolg meedoen met hun militaire oefeningen en gaan ze van elkaar leren, zegt defensieminister Ruben Brekelmans.
2 uur geleden
MELITOPOL (ANP/AFP) - In de Oekraïense stad Melitopol in de regio Zaporizja is een bronzen buste van Jozef Stalin onthuld. Volgens de plaatselijke pro-Russische Communistische Partij is het beeld het eerste monument voor Stalin in het door Rusland ingenomen deel van Oekraïne.
2 uur geleden
BOEDAPEST (ANP/RTR) - Hongarije heeft twee Oekraïense diplomaten het land uitgezet die als spion zouden hebben gewerkt, maakte de Hongaarse buitenlandminister Péter Szijjártó bekend op Facebook. Eerder op de dag meldde de Oekraïense veiligheidsdienst juist twee mensen te hebben opgepakt die spioneerden voor de Hongaarse staat.
3 uur geleden
OSLO (ANP) - De leiders van de coalitie van bereidwillige landen houden zaterdag een videovergadering met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Ze bespreken dan onder meer het werk aan een staakt-het-vuren, dat idealiter nog dit weekend van kracht zou worden, zeggen Noord-Europese leiders. Een aantal leiders reist mogelijk naar Oekraïne voor de vergadering.
3 uur geleden