Spreidingswet gaat 1 februari in, maar eventuele dwang pas in 2025
DEN HAAG (ANP) - De spreidingswet gaat al op 1 februari in, maar dat betekent niet dat gemeenten meteen vanaf dat moment kunnen worden gedwongen om asielzoekers op te vangen. Pas aan het eind van dit jaar moet de verdeling van het aantal geraamde opvangplekken over gemeenten in de twaalf provincies klaar zijn. De minister van Justitie en Veiligheid neemt op 31 december een officieel besluit over de verdeling. Daarna hebben gemeenten nog uiterlijk zes maanden de tijd om de opvangplekken te realiseren.
Begin februari horen provincies hoeveel plekken ze moeten regelen. Het is niet zo dat in alle gemeenten asielopvang hoeft te komen. De provincie bespreekt de mogelijkheden eerst met de gemeenten. Op 1 november moeten de twaalf provincies aan het departement doorgeven of gemeenten voldoende plekken aanbieden om de taakstelling te halen. Als het niet lukt om het aantal opgelegde opvangplekken te spreiden, kan het ministerie de druk opvoeren. Uiteindelijk kan een provincie of gemeente worden gedwongen, maar dat zal dus pas ergens in 2025 zijn. De minister kan dan een locatie aanwijzen waar opvang moet komen.
Het gaat bij de spreidingswet om reguliere opvangplekken of plekken voor jonge alleenstaande asielzoekers (amv's). Als er genoeg gewone asielcentra zijn is de (crisis-)noodopvang in sporthallen, vakantieparken, boten en andere tijdelijke locaties niet meer of minder nodig. De afgelopen jaren was de asielopvang afgebouwd terwijl er nu meer asielzoekers komen.
Noodopvang laat te wensen over
Daarom moesten de inmiddels demissionaire asielstaatssecretaris Eric van der Burg, zijn ambtenaren en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) veel energie erin steken om gemeenten ertoe te bewegen tijdelijke noodopvang te regelen. Deze opvang laat te wensen over, door onder meer slechte hygiëne en weinig privacy. Ook voor kinderen is deze opvang slecht. De rechter en de inspectie hebben hierover enkele keren vernietigend geoordeeld.
Van der Burg heeft de spreidingswet in 2022, toen de asielcrisis op het hoogtepunt was, bedacht omdat de nood hoog was. Nog steeds doet bijna de helft van de 342 gemeenten niets of weinig aan asielopvang. De spreidingswet kan leiden tot kleinere opvanglocaties. Dat kan in gemeenten goed vallen, omdat ze vaak opzien tegen grote aantallen asielzoekers tegelijk. Gemeenten hoeven overigens niet te wachten op de termijnen, maar kunnen meteen al aan de slag, hoopt de staatssecretaris.
Gemeenten krijgen van het Rijk geld voor de opvang. Als ze vrijwillig meer asielzoekers opvangen dan nodig, dan krijgen ze een bonus.
Meer uit Politiek
HILVERSUM (ANP) - VVD, D66 en JA21 kruipen in zeteltal naar elkaar toe in een nieuwe peiling van Ipsos I&O. De drie liberale partijen staan ongeveer op gelijke hoogte, nu de VVD is gezakt naar 14 virtuele zetels (nu 24 in de Kamer). De sociaalliberale D66 stijgt naar 13 zetels (nu 9) en het conservatief-liberale JA21 volgt met 12 zetels. De partij van de huidige eenling Joost Eerdmans blijft flink in de lift met weer 3 zetels erbij sinds begin september.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Partijen vallen CDA-leider Henri Bontenbal aan omdat hij extra belastingen wil heffen bij burgers en bedrijven om de hogere defensie-uitgaven te betalen. Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA vreest voor een hogere btw op boodschappen en dat dit mensen met een kleine portemonnee zal raken. Bontenbal vindt het beter om voor de verkiezingen eerlijk te zijn hierover en de kiezer niet daarna te verrassen.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het zal wennen zijn voor NSC. Als lid van de coalitie lag de partij met nu nog negentien zetels veelvuldig onder vuur in de Kamer. Maar woensdag tijdens het debat over de begrotingsplannen voor volgend jaar kon NSC-leider Eddy van Hijum ongestoord zijn verhaal doen. Hij was de eerste fractievoorzitter die helemaal niet werd onderbroken.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - BBB-leider Caroline van der Plas weigerde tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen in te gaan op kritische vragen van oppositiepartijen over Gaza. "Ik ga er geen Gazadebat van maken", reageerde ze toen Rob Jetten vroeg of ze harder stelling wilde nemen tegen de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. Daar namen de D66-leider en ook de Partij voor de Dieren, DENK en Volt geen genoegen mee.
10 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Het opheffen van handelsvoordelen die Israël heeft rond het exporteren van onder meer groente en fruit naar Europa, zoals de Europese Commissie voorstelt, zijn geen echte sancties. Hoewel dit na twee jaar "een historische stap vooruit is", is "het weghalen van voordelen of een voorkeursbehandeling geen echte boycot", reageert een woordvoerder van de beweging Boycot, Desinvestering, Sancties (BDS) in Nederland.
13 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Linkse oppositiepartijen stoorden zich tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen aan de in hun ogen te afwachtende houding van VVD-leider Dilan Yeşilgöz over het Israëlische geweld in Gaza. PvdD en Volt riepen de liberale politica op om te spreken van een genocide, nu ook een VN-commissie tot dat oordeel is gekomen. Maar daarin ging ze niet mee. Ze wilde ook niet instemmen met het verzoek om gewonde kinderen uit Gaza naar Nederlandse ziekenhuizen te halen.
13 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het aantal gemeenten in Zuid-Holland dat al te lang te weinig statushouders huisvest, loopt hard op. Zeventien gemeenten hebben al zeker twee jaar te weinig woonruimte geregeld voor asielzoekers met een verblijfsvergunning. De provincie moet eigenlijk ingrijpen, maar ziet daar voorlopig van af. Zuid-Holland wil wel een verbeterplan hebben van deze gemeenten, met daarin een deadline waarop ze hun achterstand hebben weggewerkt.
15 uur geleden