Spreidingswet gaat 1 februari in, maar eventuele dwang pas in 2025
DEN HAAG (ANP) - De spreidingswet gaat al op 1 februari in, maar dat betekent niet dat gemeenten meteen vanaf dat moment kunnen worden gedwongen om asielzoekers op te vangen. Pas aan het eind van dit jaar moet de verdeling van het aantal geraamde opvangplekken over gemeenten in de twaalf provincies klaar zijn. De minister van Justitie en Veiligheid neemt op 31 december een officieel besluit over de verdeling. Daarna hebben gemeenten nog uiterlijk zes maanden de tijd om de opvangplekken te realiseren.
Begin februari horen provincies hoeveel plekken ze moeten regelen. Het is niet zo dat in alle gemeenten asielopvang hoeft te komen. De provincie bespreekt de mogelijkheden eerst met de gemeenten. Op 1 november moeten de twaalf provincies aan het departement doorgeven of gemeenten voldoende plekken aanbieden om de taakstelling te halen. Als het niet lukt om het aantal opgelegde opvangplekken te spreiden, kan het ministerie de druk opvoeren. Uiteindelijk kan een provincie of gemeente worden gedwongen, maar dat zal dus pas ergens in 2025 zijn. De minister kan dan een locatie aanwijzen waar opvang moet komen.
Het gaat bij de spreidingswet om reguliere opvangplekken of plekken voor jonge alleenstaande asielzoekers (amv's). Als er genoeg gewone asielcentra zijn is de (crisis-)noodopvang in sporthallen, vakantieparken, boten en andere tijdelijke locaties niet meer of minder nodig. De afgelopen jaren was de asielopvang afgebouwd terwijl er nu meer asielzoekers komen.
Noodopvang laat te wensen over
Daarom moesten de inmiddels demissionaire asielstaatssecretaris Eric van der Burg, zijn ambtenaren en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) veel energie erin steken om gemeenten ertoe te bewegen tijdelijke noodopvang te regelen. Deze opvang laat te wensen over, door onder meer slechte hygiëne en weinig privacy. Ook voor kinderen is deze opvang slecht. De rechter en de inspectie hebben hierover enkele keren vernietigend geoordeeld.
Van der Burg heeft de spreidingswet in 2022, toen de asielcrisis op het hoogtepunt was, bedacht omdat de nood hoog was. Nog steeds doet bijna de helft van de 342 gemeenten niets of weinig aan asielopvang. De spreidingswet kan leiden tot kleinere opvanglocaties. Dat kan in gemeenten goed vallen, omdat ze vaak opzien tegen grote aantallen asielzoekers tegelijk. Gemeenten hoeven overigens niet te wachten op de termijnen, maar kunnen meteen al aan de slag, hoopt de staatssecretaris.
Gemeenten krijgen van het Rijk geld voor de opvang. Als ze vrijwillig meer asielzoekers opvangen dan nodig, dan krijgen ze een bonus.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Precies 175 dagen na de Tweede Kamerverkiezingen hebben PVV, VVD, NSC en BBB een akkoord bereikt over een nieuw kabinet. Tot op het laatste moment is het spannend of de partijen er uitkomen. Het akkoord is pas definitief als de vier fracties het eens zijn met het onderhandelaarsakkoord. Twee verkenners en vier informateurs in drie informatierondes waren nodig om dit resultaat te bereiken.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - NSC-leider Pieter Omtzigt is blij dat er een onderhandelaarsakkoord ligt. Hij vindt het niet vreemd dat de gesprekken woensdag toch langer duurden dan verwacht. "Nou, dat is volgens mij de story van deze kabinetsformatie, dat elke fase net weer een uurtje langer duurt dan we denken", zei de partijleider. Hij sprak van een "evenwichtig akkoord".
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Er zijn "belangrijke laatste stappen gezet" voor het onderhandelaarsakkoord tussen PVV, VVD, NSC en BBB. Dat zegt VVD-leider Dilan Yeşilgöz, die "nu eerst naar de fractie gaat om het door te nemen, en dan gaan we het goed wegen". De VVD-leider verwacht dat de fractie nog tot in de avond bezig is met het lezen van het akkoord.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het onderhandelaarsakkoord tussen PVV, VVD, NSC en BBB is "heel mooi voor Nederland", zegt BBB-leider Caroline van der Plas. "Dus ik feliciteer het land ook bij dezen."
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Bijna zes maanden na de verkiezingen zijn PVV, VVD, NSC en BBB het eens geworden over de vorming van een nieuw, rechts kabinet. "We hebben een onderhandelaarsakkoord", zei PVV-leider Geert Wilders woensdag nadat de vier partijleiders de laatste hobbels hadden opgelost.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Mark Rutte reageert geschokt op het bericht dat de Slovaakse premier Robert Fico is beschoten en daarbij gewond is geraakt. "Ik wens hem veel sterkte, mijn gedachten zijn met hem en zijn familie", zegt de demissionair premier op X. Ook Kamerleden betuigen hun medeleven.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het laatste overleg woensdag tussen de leiders van PVV, VVD, NSC en BBB voordat het hoofdlijnenakkoord naar de fracties gaat, duurt langer dan verwacht. De precieze reden van de vertraging blijft nog onduidelijk. VVD en NSC wijzen naar elkaar.
5 uur geleden