SP en FVD willen alsnog referenda in de wet vastleggen
DEN HAAG (ANP) - Nadat het bindend correctief referendum in de Tweede Kamer dinsdag is weggestemd, hebben de SP en Forum voor Democratie (FVD) weer voorstellen ingediend om een referendum alsnog vast te leggen in de wet. De SP doet een nieuwe poging om het correctief bindend referendum mogelijk te maken en FVD stelt een referendum naar Zwitsers model voor.
Voor het zogeheten 'facultatief initiërend referendum' dat FVD voorstelt, is geen grondwetswijziging nodig. Als 200.000 handtekeningen worden opgehaald, kan over vrijwel ieder onderwerp een referendum worden gehouden, stelt FVD voor. Voorstellen die strijdig zijn met de grondwet, het Europees of Internationaal recht mogen niet aan een referendum worden onderworpen.
In tegenstelling tot het dinsdag gesneuvelde wetsvoorstel, ook van de SP, gaat het nieuwe SP-voorstel om een bindend correctief referendum voor zowel de landelijke, provinciale als gemeentelijke politiek. Ook wordt er in de nieuwe wet, waarvoor een grondwetswijziging nodig is, geen drempel vastgelegd bij welke opkomst het referendum geldig is. Dat wordt later in een zogeheten uitvoeringswet vastgelegd. Hetzelfde geldt voor het aantal benodigde handtekeningen en het opkomstpercentage. Ook bij welk opkomstpercentage van de kiezers de uitslag geldig is en moet worden overgenomen, komt in die wet te staan. Zo'n uitvoeringswet kan met een gewone meerderheid van de Tweede en Eerste Kamer worden aangenomen of verworpen.
Voor een grondwetswijziging moet twee keer worden gestemd: voor en na Tweede Kamerverkiezingen. De wetswijziging voor de verkiezingen is aangenomen als een normale meerderheid voor stemt. Na verkiezingen, in de zogeheten tweede lezing, is tweederdemeerderheid nodig.
Het wetsvoorstel dat dinsdag is verworpen, had 87 voor- en 55 tegenstemmers. "De eerste lezing gaat goed komen", zegt initiatiefnemer Renske Leijten (SP). Daarna kan de invoering van een correctief referendum wat haar betreft een belangrijk verkiezingsthema worden. "Als je van democratie houdt, weet je op welke partijen je straks niet moet stemmen." Daarmee doelt ze op de partijen die dinsdag tegen de wetsvoorstellen hebben gestemd: CDA, VVD, SGP, Volt. DENK en Fractie Den Haan.
Bij een raadplegend referendum is de regering, provincie of gemeente niet verplicht om de uitslag over te nemen; bij een correctief referendum wel.
Meer uit Politiek
VENRAY (ANP) - Venray verwacht na de brand in het gemeentehuis de uitgebrachte stemmen voor de Tweede Kamerverkiezingen vrijdag geteld te hebben. In de middag wordt de uitslag doorgegeven, zei burgemeester Michiel Uitdehaag donderdagmiddag tijdens een persmoment.
13 uur geleden
WILLEMSTAD (ANP) - De groep mensen die is gaan stemmen tijdens de Tweede Kamerverkiezingen op Sint Eustatius is zeer klein. Van de 1935 mensen die mochten stemmen, is 9,7 procent komen opdagen: 187 mensen. In 2023 was de opkomst 17,7 procent.
14 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Tweede Kamervoorzitter Martin Bosma ontvangt pas dinsdagmiddag de fractievoorzitters in de nieuwe Tweede Kamer om de verkiezingsuitslag te bespreken en een verkenner aan te wijzen. De bijeenkomst wordt pas na het weekeinde gehouden, omdat dan naar verwachting pas volledig duidelijk is welke partij de meeste stemmen heeft gekregen. De verwachting was eerder dat de fractieleiders deze vrijdag bijeen zouden komen.
14 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Eddy van Hijum gaat met het partijbestuur overleggen over de toekomst en zijn eigen rol bij NSC. "De vorm waarin, de manier waarop en mijn eigen betrokkenheid daarin zal onderwerp van gesprek zijn," zegt hij op de dag na de verkiezingen. De partij komt niet terug in de Tweede Kamer; eerder waren ze met twintig leden vertegenwoordigd.
15 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Wat Dilan Yeşilgöz betreft zijn er "mooie oplossingen en allerlei variaties" mogelijk voor de door de VVD gewenste 'centrumrechtse coalitie'. De liberalen willen graag regeren met D66, CDA en JA21. Volgens de huidige prognoses komt die combinatie neer op 75 zetels, niet genoeg voor een meerderheid. Welke partij daar dan eventueel bij zou moeten, zegt de VVD-leider niet.
15 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Partijleider van Partij voor de Dieren Esther Ouwehand wil dat de BBB het ministerie voor Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur zo snel mogelijk opgeeft. De BBB heeft 3 zetels verloren en lijkt op 4 uit te komen en de VVD heeft 22 zetels, waardoor het huidige demissionaire kabinet op 26 zetels komt.
15 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Forum voor Democratie-lijsttrekker Lidewij de Vos wil kijken naar mogelijke raakvlakken met D66, al heeft FVD volgens De Vos "een veel grotere voorkeur" om samen te werken met de PVV. "D66 ligt natuurlijk niet heel erg voor de hand om mee samen te werken."
15 uur geleden