Schotse premier Nicola Sturgeon stapt op

Volgens Britse media komt haar aftreden als een verrassing. Ondanks dat er kritiek is en er sprake is van onenigheid binnen Schotland en Sturgeons Schotse Nationale Partij (SNP), leek haar positie niet zwaar onder druk te staan. Bovendien is er niet één duidelijke opvolger aan te wijzen.

Sturgeon is sinds 2014 de leider van Schotland en zegt in haar speech trots te zijn dat ze de eerste vrouw en langstzittende premier is. Ze nam het destijds over van Alex Salmond, die opstapte nadat een kleine meerderheid van de Schotten in een referendum tegen onafhankelijkheid had gestemd. Sturgeon heeft sinds de Brexit van een nieuw referendum haar grootste prioriteit gemaakt. Ze zegt zichzelf de afgelopen weken te hebben afgevraagd of haar aanblijven het beste zou zijn voor "het land, de partij en de onafhankelijkheidskwestie". Ze kwam tot de conclusie van niet en treedt daarom terug, maar zegt niet volledig uit de politiek te stappen.

Nieuw referendum

Ze behaalde met de SNP een verkiezingsoverwinning in 2021. Haar partij kwam één zetel tekort voor een absolute meerderheid in het parlement, maar omdat andere pro-onafhankelijkheidspartijen ook veel zetels hadden beschouwt ze die uitslag als een mandaat voor een nieuw referendum. De Britse regering moet daarvoor toestemming geven en premier Rishi Sunak wil er voorlopig niets van weten.

Sturgeon kondigde afgelopen zomer aan een nieuwe volksraadpleging te organiseren, maar het hooggerechtshof heeft dat in november geblokkeerd. Haar plan was daarom om van de Britse algemene verkiezingen in 2024 een verkapt referendum te maken. Ze zou dat als enige punt zetten op het verkiezingsprogramma van de SNP, waardoor elke stem op haar partij zou gelden als een stem voor onafhankelijkheid. Niet alle partijleden staan achter dat plan en in maart houdt de partij een congres om de aanpak te bespreken.

Sturgeon benadrukte dat haar aftreden geen gevolg was van politieke problemen op korte termijn. De Schotse premier lag recent bijvoorbeeld overhoop met de Britse regering over een wet die het makkelijker zou moeten maken voor mensen om hun gender aan te passen. Londen gebruikte een zeldzaam veto om die wet te blokkeren, naar verluidt uit bezorgdheid over de veiligheid van vrouwen. Ook die kwestie heeft tot verdeeldheid geleid binnen de SNP.