Schatting: Oranjes verdienden ruim half miljard euro aan kolonies
DEN HAAG (ANP) - De Oranjes hebben omgerekend naar hedendaagse prijzen zeker 545 miljoen euro verdiend aan de Nederlandse kolonies, waar slavernij wijdverbreid was. Dat is een van de resultaten van het onderzoek naar het slavernijverleden dat het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties uit heeft laten voeren op verzoek van Tweede Kamerleden. Het gaat om een eerste schatting over de periode van 1675 tot 1770.
Willem III, IV en V hadden als stadhouder een belangrijke politieke functie in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, een voorloper van Nederland. Hun "koloniaal profijt" maakt de helft uit van de nu bekende inkomsten van de stadhouders in genoemde periode.
De Oranjes hebben op uiteenlopende manieren geprofiteerd van de kolonies en dus van slavernij, valt te lezen in het onderzoek. De Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) was bijvoorbeeld een belangrijke koloniale inkomstenbron. De adellijke familie heeft niet geïnvesteerd in de VOC. Maar de aandeelhouders hebben bij oprichting geregeld dat de Oranjes kregen uitbetaald alsof zij circa 3 procent van de aandelen hadden. Zij hebben vervolgens regelmatig hun invloed gebruikt om problemen op te lossen voor de handelsonderneming.
Eerste schatting
Minister Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken) heeft het boek, dat de basis moet vormen voor verder onderzoek, donderdag in ontvangst genomen in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag. Het onderzoek is uitgevoerd door meerdere instituten en onder aanvoering van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde in Leiden.
Historici zeggen al langer dat de familie Van Oranje-Nassau zeer betrokken was bij de koloniale overheersing van het toenmalige Nederlands-Indië, Suriname en de Caraïbische eilanden. Het was nog niet bekend hoe groot de financiële belangen waren. De auteurs van het boek hebben een eerste inschatting gemaakt op basis van de nu bekende bronnen.
Gevoelig moment
De resultaten komen op een gevoelig moment naar buiten. Op 1 juli aanstaande wordt herdacht dat 150 jaar geleden feitelijk een einde kwam aan de slavernij onder Nederlands bewind. Bij een herdenking in het Oosterpark in Amsterdam zal de koning die dag een toespraak houden. Ingewijden verwachten dat hij de excuses die Mark Rutte eerder aanbood voor dit verleden zal herhalen.
Oud-hoogleraar Gert Oostindie (Universiteit Leiden) geeft leiding aan een uitgebreider onderzoek naar de rol van het Huis Oranje-Nassau in de koloniale geschiedenis. Hij is hier eind 2022 mee begonnen en verwacht drie jaar nodig te hebben.
Meer uit Binnenland
UTRECHT (ANP) - Op NS-stations is momenteel geen of verkeerde roisinformatie te zien op de borden. Dat komt door een technische storing. Ook komen vertragingen en wijzigingen niet goed door in de NS-reisplanner-app.
49 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - De situatie rondom de komst van een asielopvang in Albergen is moeilijk te vergelijken met de huidige gang van zaken. Dat zegt de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) na een oordeel van de Nationale ombudsman. "Dit speelde allemaal voor de komst van de spreidingswet", zegt een woordvoerder van de VNG. "Het benadrukt wel opnieuw dat inwoners gehoord moeten worden."
2 uur geleden
JAKARTA (ANP) - Nederland heeft vier topstukken uit de collectie van de Nederlandse wetenschapper Eugène Dubois teruggegeven aan Indonesië. De overhandiging van een schedelkapje, een dijbeen en een kies van de homo erectus en een schelp met krassen erin vond plaats in Museum Nasional Indonesia in Jakarta. De Nederlandse ambassadeur in Indonesië, Marc Gerritsen, overhandigde de fossielen aan de Indonesische cultuurminister Fadli Zon.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De provincie Zuid-Holland heeft Qbuzz toestemming gegeven om ook volgend jaar nog met dieselbussen te rijden. Tot 1 april mag Qbuzz de diesels blijven gebruiken in het noorden van de provincie, in gemeenten als Alphen aan den Rijn, Gouda en Leiden. Het vervoersbedrijf moet noodgedwongen ruim zestig oude dieselbussen inzetten, omdat er vorig jaar problemen waren met de levering van elektrische bussen.
3 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - De advocaat van Peter Gillis mag van de rechtbank in Den Bosch extra onderzoek verrichten naar foto's die zijn ex-partner Nicol Kremers als bewijs aanvoert van mishandelingen waarvan Gillis wordt verdacht. Het gaat om een aantal digitale bestanden waarvan de verdediging de betrouwbaarheid betwist. De rechter bepaalde dat een tegenonderzoek onder voorwaarden is toegestaan.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De man die volgens Egyptische media is neergestoken in de Egyptische havenstad Hurghada is een 31-jarige Nederlander uit Noord-Holland. Dat bevestigt het Ministerie van Buitenlandse Zaken. De man kwam in de nacht van dinsdag op woensdag om het leven.
4 uur geleden
ASSEN (ANP) - In Drenthe is bij het dorp Hijken (gemeente Midden-Drenthe) een dode wolf aangetroffen. Het dier is volgens de politie aangereden. De bestuurder van het voertuig dat bij de aanrijding betrokken was, heeft de politie woensdagochtend gebeld, meldt een politiewoordvoerder die berichtgeving door RTV Drenthe bevestigt. Het is de derde keer in ruim een week dat er in Drenthe een dode wolf is aangetroffen.
4 uur geleden