Schatting: Oranjes verdienden ruim half miljard euro aan kolonies
DEN HAAG (ANP) - De Oranjes hebben omgerekend naar hedendaagse prijzen zeker 545 miljoen euro verdiend aan de Nederlandse kolonies, waar slavernij wijdverbreid was. Dat is een van de resultaten van het onderzoek naar het slavernijverleden dat het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties uit heeft laten voeren op verzoek van Tweede Kamerleden. Het gaat om een eerste schatting over de periode van 1675 tot 1770.
Willem III, IV en V hadden als stadhouder een belangrijke politieke functie in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, een voorloper van Nederland. Hun "koloniaal profijt" maakt de helft uit van de nu bekende inkomsten van de stadhouders in genoemde periode.
De Oranjes hebben op uiteenlopende manieren geprofiteerd van de kolonies en dus van slavernij, valt te lezen in het onderzoek. De Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) was bijvoorbeeld een belangrijke koloniale inkomstenbron. De adellijke familie heeft niet geïnvesteerd in de VOC. Maar de aandeelhouders hebben bij oprichting geregeld dat de Oranjes kregen uitbetaald alsof zij circa 3 procent van de aandelen hadden. Zij hebben vervolgens regelmatig hun invloed gebruikt om problemen op te lossen voor de handelsonderneming.
Eerste schatting
Minister Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken) heeft het boek, dat de basis moet vormen voor verder onderzoek, donderdag in ontvangst genomen in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag. Het onderzoek is uitgevoerd door meerdere instituten en onder aanvoering van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde in Leiden.
Historici zeggen al langer dat de familie Van Oranje-Nassau zeer betrokken was bij de koloniale overheersing van het toenmalige Nederlands-Indië, Suriname en de Caraïbische eilanden. Het was nog niet bekend hoe groot de financiële belangen waren. De auteurs van het boek hebben een eerste inschatting gemaakt op basis van de nu bekende bronnen.
Gevoelig moment
De resultaten komen op een gevoelig moment naar buiten. Op 1 juli aanstaande wordt herdacht dat 150 jaar geleden feitelijk een einde kwam aan de slavernij onder Nederlands bewind. Bij een herdenking in het Oosterpark in Amsterdam zal de koning die dag een toespraak houden. Ingewijden verwachten dat hij de excuses die Mark Rutte eerder aanbood voor dit verleden zal herhalen.
Oud-hoogleraar Gert Oostindie (Universiteit Leiden) geeft leiding aan een uitgebreider onderzoek naar de rol van het Huis Oranje-Nassau in de koloniale geschiedenis. Hij is hier eind 2022 mee begonnen en verwacht drie jaar nodig te hebben.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - De dodelijke slachtoffers die vielen bij het auto-ongeluk in Den Haag waarbij het voertuig kort door de politie werd achtervolgd, zijn twee vrouwen en een man. De persoon die gewond raakte, is een vrouw. Dat heeft een woordvoerder van het Openbaar Ministerie (OM) donderdag bekendgemaakt.
33 minuten geleden
UTRECHT (ANP) - Peter Plasman, de advocaat van de vrouw die Marco Borsato beschuldigde van ontucht, is ervan overtuigd dat het proces rond de zanger nog niet klaar is. "Gezien de inzet en de belangen die aan de orde zijn, verwacht ik dat het Openbaar Ministerie in hoger beroep zal gaan", zei hij bij het verlaten van de rechtbank in Utrecht.
1 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Advocaten Geert-Jan Knoops en Carry Knoops weten nog niet of Marco Borsato een zaak wil maken van de tegenaangifte die hij in 2021 deed tegen de vrouw die hem beschuldigde van ontucht. De zanger beschuldigde haar en haar moeder van het doen van een valse aangifte, smaad en laster.
1 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Marco Borsato heeft onder luid gejuich en gejoel van fans het gerechtsgebouw in Utrecht verlaten nadat de rechtbank hem had vrijgesproken van ontucht met een minderjarige. "Ik hoop nu door te kunnen gaan met mijn leven. Dat heeft zes jaar stilgestaan", zei hij opgelucht bij vertrek tegen de verzamelde pers. "Ik ga naar mijn gezin. Ik moet echt even bijkomen."
1 uur geleden
HAARLEM (ANP) - Het Openbaar Ministerie is het niet eens met de beslissing van de rechtbank in Haarlem om op Schiphol betrapte drugskoeriers voortaan lagere straffen te geven. Het OM wil dat het gerechtshof naar de nieuwe normen kijkt en gaat daarom in beroep, laat een woordvoerder weten.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Bij een auto-ongeluk in Den Haag waarbij het voertuig kort door de politie werd achtervolgd, zijn drie mensen om het leven gekomen, meldt het Openbaar Ministerie (OM). Een persoon is gewond geraakt. Over de identiteit van de slachtoffers is niets bekendgemaakt.
1 uur geleden
UTRECHT (ANP) - De rechtbank in Utrecht heeft Marco Borsato (58) donderdag vrijgesproken in zijn zedenzaak. Volgens de rechters is er onvoldoende wettig en overtuigend bewijs voor de aanklacht dat de zanger van september 2014 tot en met januari 2015 ontucht heeft gepleegd met een 15-jarig meisje. Het Openbaar Ministerie had een celstraf van vijf maanden geëist.
2 uur geleden