Schatting: Oranjes verdienden ruim half miljard euro aan kolonies
DEN HAAG (ANP) - De Oranjes hebben omgerekend naar hedendaagse prijzen zeker 545 miljoen euro verdiend aan de Nederlandse kolonies, waar slavernij wijdverbreid was. Dat is een van de resultaten van het onderzoek naar het slavernijverleden dat het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties uit heeft laten voeren op verzoek van Tweede Kamerleden. Het gaat om een eerste schatting over de periode van 1675 tot 1770.
Willem III, IV en V hadden als stadhouder een belangrijke politieke functie in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, een voorloper van Nederland. Hun "koloniaal profijt" maakt de helft uit van de nu bekende inkomsten van de stadhouders in genoemde periode.
De Oranjes hebben op uiteenlopende manieren geprofiteerd van de kolonies en dus van slavernij, valt te lezen in het onderzoek. De Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) was bijvoorbeeld een belangrijke koloniale inkomstenbron. De adellijke familie heeft niet geïnvesteerd in de VOC. Maar de aandeelhouders hebben bij oprichting geregeld dat de Oranjes kregen uitbetaald alsof zij circa 3 procent van de aandelen hadden. Zij hebben vervolgens regelmatig hun invloed gebruikt om problemen op te lossen voor de handelsonderneming.
Eerste schatting
Minister Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken) heeft het boek, dat de basis moet vormen voor verder onderzoek, donderdag in ontvangst genomen in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag. Het onderzoek is uitgevoerd door meerdere instituten en onder aanvoering van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde in Leiden.
Historici zeggen al langer dat de familie Van Oranje-Nassau zeer betrokken was bij de koloniale overheersing van het toenmalige Nederlands-Indië, Suriname en de Caraïbische eilanden. Het was nog niet bekend hoe groot de financiële belangen waren. De auteurs van het boek hebben een eerste inschatting gemaakt op basis van de nu bekende bronnen.
Gevoelig moment
De resultaten komen op een gevoelig moment naar buiten. Op 1 juli aanstaande wordt herdacht dat 150 jaar geleden feitelijk een einde kwam aan de slavernij onder Nederlands bewind. Bij een herdenking in het Oosterpark in Amsterdam zal de koning die dag een toespraak houden. Ingewijden verwachten dat hij de excuses die Mark Rutte eerder aanbood voor dit verleden zal herhalen.
Oud-hoogleraar Gert Oostindie (Universiteit Leiden) geeft leiding aan een uitgebreider onderzoek naar de rol van het Huis Oranje-Nassau in de koloniale geschiedenis. Hij is hier eind 2022 mee begonnen en verwacht drie jaar nodig te hebben.
Meer uit Binnenland
NIJVERDAL (ANP) - Bassist Herman Deinum van de bluesband Cuby & the Blizzards is op 79-jarige leeftijd overleden. Deinum stierf vrijdag in zijn woonplaats Nijverdal, deelt het Cuby and the Blizzards (C+B) Museum. "Fans kwamen speciaal voor hem naar de concerten, om van zijn duidelijk hoorbare, melodieuze, stuwende baspartijen te genieten", aldus het museum.
3 uur geleden
VUGHT (ANP) - "We focussen ons nu op het terugkeren van de rust in de penitentiaire inrichting." Een uur na de beëindiging van de gijzeling van twee medewerkers van de gevangenis in Vught zegt een woordvoerder van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) dat dat "nu het belangrijkste is".
5 uur geleden
ORANJESTAD (ANP) - De Arubaanse premier Mike Eman annuleert zijn bezoek aan Nederland. Als reden geeft hij 'de voelbare spanning in de regio'. Amerika heeft in de afgelopen maanden een grote militaire macht opgebouwd voor de grens met Venezuela. Aruba ligt enkele tientallen kilometers van het Zuid-Amerikaanse land.
7 uur geleden
VUGHT (ANP) - De gijzeling in de psychiatrische afdeling van de gevangenis in het Brabantse Vught is voorbij. Een gedetineerde hield daar twee medewerkers vast tegen hun wil. Aan het begin van de avond werden zij in veiligheid gebracht. "De gedetineerde is onder controle", laat de Dienst Justitiële Inrichtingen weten.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De gegijzelden die op de psychiatrische afdeling van de gevangenis in Vught worden vastgehouden, zijn twee medewerkers. Dat laat het ministerie van Justitie en Veiligheid weten. Eerder was nog onbekend om hoeveel mensen het ging, en of het gedetineerden of medewerkers zijn.
7 uur geleden
VUGHT (ANP) - Op de psychiatrische afdeling van de penitentiaire inrichting in Vught is een gijzeling gaande, meldt de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI). De politie is ter plaatse en doet er alles aan om de situatie zo snel mogelijk onder controle te krijgen. De families van de betrokkenen zijn ingelicht, meldt de dienst.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het gemelde incident in de gevangenis in Vught vindt niet plaats in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI), meldt het ministerie van Justitie en Veiligheid. In de EBI zit onder meer Ridouan Taghi opgesloten. Verdere informatie over het incident had de woordvoerder niet.
8 uur geleden