Rutte zinspeelt op NAVO-norm van 3 procent
BRUSSEL (ANP) - De NAVO-landen zouden zich moeten spiegelen aan de Koude Oorlog, toen "Europeanen veel meer dan 3 procent" van hun bruto binnenlands product (bbp) aan hun defensie besteedden, vindt NAVO-topman Mark Rutte. "De gevaren voor onze vrijheid en veiligheid zijn net zo groot - zo niet groter."
De NAVO-landen spraken onder grote Amerikaanse druk tien jaar geleden af minstens 2 procent van hun bbp in defensie te steken. Maar "we zullen veel meer dan 2 procent nodig hebben", zei Rutte in zijn eerste grote toespraak sinds zijn aantreden als secretaris-generaal. "We zijn niet klaar voor wat in vier tot vijf jaar op ons af komt."
Rutte verbindt zich nog niet met zoveel woorden aan dit concrete nieuwe streefdoel, zei hij. "We hebben meer tijd nodig om dat met de bondgenoten te bespreken." De Financial Times berichtte donderdag dat de 32 NAVO-landen zich inmiddels beraden over het opkrikken van de norm naar 3 procent in 2030. Volgens de Britse zakenkrant is er ook sprake van een tussendoel van 2,5 procent.
Wettelijk vastleggen
Van de NAVO-landen voldoen er inmiddels 23 aan de oude afspraak van 2 procent. Nederland lukt dat ook voor het eerst, en de Tweede Kamer is bezig de norm nu ook wettelijk vast te leggen.
Rutte riep ook Europese burgers op om hun politici te manen om meer in defensie te steken. Het verhogen van het defensiebudget is momenteel zijn "belangrijkste punt", onderstreepte hij. "Het is tijd om op een oorlogsmentaliteit over te gaan en de turbo te zetten op onze defensieproductie en defensie. We zijn niet in oorlog, maar ook zeker niet in vredestijd", waarschuwde de oud-premier voor een gehoor van honderden Brusselse beleidsmakers, veiligheidsexperts en journalisten. We moeten "de volgende grote oorlog op NAVO-grondgebied voorkomen".
Donald Trump
De aankomende Amerikaanse president Donald Trump heeft gedreigd dat Europese bondgenoten niet meer op de VS kunnen rekenen als zij hun defensie-uitgaven niet opschroeven. Maar grote NAVO-landen als Spanje en Italië zijn nog ver van de norm verwijderd. Laat staan van een mogelijk verhoogd doel. Bij een verhoging naar 3 procent zou Nederland al gauw 10 miljard euro extra aan defensie moeten spenderen.
Critici waarschuwen dat te veel haast kwakkelende Europese economieën in het nauw kan brengen. Ook zou er te weinig menskracht en wapentuig voorhanden zijn om het geld goed te kunnen uitgeven. Verder zouden al te voortvarende NAVO-landen het gevaar lopen hun geld inefficiënt te besteden en dubbel werk te doen.
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - De gemeente Amsterdam wil de meldingsbereidheid rond antisemitisme vergroten. Dat staat in de dinsdag gepubliceerde Aanpak Antisemitisme. Ook moet er onder meer een Amsterdams-Jiddisch woordenboek komen. Dat "onderstreept niet alleen de langdurige aanwezigheid van de Joodse gemeenschap in de stad, maar ook de diepgaande invloed die zij heeft gehad op de ontwikkeling van de Amsterdamse taal en cultuur".
17 minuten geleden
MAASTRICHT (ANP) - De provincie Limburg en het Rijk zouden met partners over de grens in België en Duitsland moeten samenwerken om de wasbeer te bestrijden. Dat is noodzakelijk om te voorkomen dat de invasieve soort zich verder in Limburg en de rest van Nederland verspreidt, zeggen wetenschappers in een rapport dat de provincie en het ministerie van Landbouw (LVVN) lieten opstellen over het bestrijden van de wasbeer.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer wil onderzoeken hoe elke leerling op school gelijk kan worden behandeld, ongeacht de "levensbeschouwelijke richting" van een school. Dinsdagmiddag werd tot frustratie van de SGP en ChristenUnie een motie van de VVD hiervoor aangenomen. Volgens de christelijke partijen is dit "ongrondwettig en illiberaal" en strijdig met de vrijheid van onderwijs.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Voor woningbouw van 2030 tot en met 2035 is naar schatting nog 3,9 miljard euro nodig. Dat heeft adviesbureau Rebel berekend in opdracht van het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening. Het geld zou nodig zijn om in die jaren ruim een miljoen woningen te bouwen.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Inspectie Justitie en Veiligheid geeft toe dat zij fouten maakte in een onderzoek naar de geheime detentielocatie van Inez Weski (70). De voormalige advocate diende in oktober een klacht in tegen de inspectie. Die startte daarop een intern onderzoek.
2 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Niels van der Laan en Jeroen Woe zijn uitgeroepen tot Mediapersonen van het Jaar. De makers van het populaire NPO 1-programma Even tot hier werden dinsdag onderscheiden met de bijbehorende wisselbeker in Beeld & Geluid in Hilversum. De prijs is een initiatief van mediavakblad BM.
2 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - De rechtbank in Den Bosch heeft op de eerste zittingsdag in de Stint-zaak vooral over technische details gesproken met de Stint-ondernemers Edwin Renzen en Peter Noorlander. Daarmee gaan de rechters woensdag door.
2 uur geleden