Rutte zinspeelt op NAVO-norm van 3 procent
BRUSSEL (ANP) - De NAVO-landen zouden zich moeten spiegelen aan de Koude Oorlog, toen "Europeanen veel meer dan 3 procent" van hun bruto binnenlands product (bbp) aan hun defensie besteedden, vindt NAVO-topman Mark Rutte. "De gevaren voor onze vrijheid en veiligheid zijn net zo groot - zo niet groter."
De NAVO-landen spraken onder grote Amerikaanse druk tien jaar geleden af minstens 2 procent van hun bbp in defensie te steken. Maar "we zullen veel meer dan 2 procent nodig hebben", zei Rutte in zijn eerste grote toespraak sinds zijn aantreden als secretaris-generaal. "We zijn niet klaar voor wat in vier tot vijf jaar op ons af komt."
Rutte verbindt zich nog niet met zoveel woorden aan dit concrete nieuwe streefdoel, zei hij. "We hebben meer tijd nodig om dat met de bondgenoten te bespreken." De Financial Times berichtte donderdag dat de 32 NAVO-landen zich inmiddels beraden over het opkrikken van de norm naar 3 procent in 2030. Volgens de Britse zakenkrant is er ook sprake van een tussendoel van 2,5 procent.
Wettelijk vastleggen
Van de NAVO-landen voldoen er inmiddels 23 aan de oude afspraak van 2 procent. Nederland lukt dat ook voor het eerst, en de Tweede Kamer is bezig de norm nu ook wettelijk vast te leggen.
Rutte riep ook Europese burgers op om hun politici te manen om meer in defensie te steken. Het verhogen van het defensiebudget is momenteel zijn "belangrijkste punt", onderstreepte hij. "Het is tijd om op een oorlogsmentaliteit over te gaan en de turbo te zetten op onze defensieproductie en defensie. We zijn niet in oorlog, maar ook zeker niet in vredestijd", waarschuwde de oud-premier voor een gehoor van honderden Brusselse beleidsmakers, veiligheidsexperts en journalisten. We moeten "de volgende grote oorlog op NAVO-grondgebied voorkomen".
Donald Trump
De aankomende Amerikaanse president Donald Trump heeft gedreigd dat Europese bondgenoten niet meer op de VS kunnen rekenen als zij hun defensie-uitgaven niet opschroeven. Maar grote NAVO-landen als Spanje en Italië zijn nog ver van de norm verwijderd. Laat staan van een mogelijk verhoogd doel. Bij een verhoging naar 3 procent zou Nederland al gauw 10 miljard euro extra aan defensie moeten spenderen.
Critici waarschuwen dat te veel haast kwakkelende Europese economieën in het nauw kan brengen. Ook zou er te weinig menskracht en wapentuig voorhanden zijn om het geld goed te kunnen uitgeven. Verder zouden al te voortvarende NAVO-landen het gevaar lopen hun geld inefficiënt te besteden en dubbel werk te doen.
Meer uit Binnenland
HOUTEN (ANP) - Het wordt de komende dagen geleidelijk kouder, met kans op natte sneeuw of hagel. Volgens Weeronline neemt de temperatuur vanaf vrijdag vooral 's nachts af en kan het plaatselijk zelfs matig vriezen.
1 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - De rechtbank in Rotterdam heeft een 14-jarige jongen veroordeeld tot een jaar jeugddetentie en een PIJ-maatregel (jeugd-tbs) voor het doodsteken van de 13-jarige Joni in Schiedam in februari. Dat gebeurde tijdens een ruzie.
1 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De directie van het Concertgebouw Amsterdam heeft een brief van medewerkers gekregen met vragen over het compromis dat de zaal sloot over het chanoekaconcert. Dat bevestigt een woordvoerder na berichtgeving van De Volkskrant. Die schrijft dat zo'n zestig medewerkers ontstemd zijn over de beslissing dat voorzanger Shai Abramson niet mag optreden tijdens het openbare concert. De brief is geen aanleiding de beslissing te heroverwegen, aldus de woordvoerder.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Twee supermarkten waarschuwen consumenten voor salamiworsten die mogelijk de E.coli-bacterie STEC bevatten. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) meldt dat de bacterie ernstige gezondheidsrisico's kan hebben voor mensen met een lage weerstand, zoals zwangere vrouwen en ouderen. Eet de salami niet, is het advies.
2 uur geleden
DORDRECHT (ANP) - De rechtbank in Dordrecht heeft dinsdag een 36-jarige vrouw uit Rotterdam veroordeeld tot tien jaar cel voor het doodsteken van haar 37-jarige partner. De steekpartij vond op 16 maart vorig jaar plaats in de woning van de vrouw aan de Brautigamstraat in de Rotterdamse wijk Feijenoord. Het slachtoffer had onder meer steekwonden in hals, borst en rug.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een herindeling van het Nederlandse luchtruim voor militaire en burgerluchtvaart is nuttig en noodzakelijk. Dat concludeert een onafhankelijke adviescommissie die onderzoek deed naar de geplande herstructurering.
2 uur geleden
LEEUWARDEN (ANP) - De provincie Friesland zet 1,2 miljoen euro in om bushaltes toegankelijker te maken voor mensen met een fysieke beperking en slechtzienden. Gemeenten kunnen vanaf december een aanvraag indienen voor zaken zoals geleidingslijnen en verhogingen.
2 uur geleden