Rutte zinspeelt op NAVO-norm van 3 procent
BRUSSEL (ANP) - De NAVO-landen zouden zich moeten spiegelen aan de Koude Oorlog, toen "Europeanen veel meer dan 3 procent" van hun bruto binnenlands product (bbp) aan hun defensie besteedden, vindt NAVO-topman Mark Rutte. "De gevaren voor onze vrijheid en veiligheid zijn net zo groot - zo niet groter."
De NAVO-landen spraken onder grote Amerikaanse druk tien jaar geleden af minstens 2 procent van hun bbp in defensie te steken. Maar "we zullen veel meer dan 2 procent nodig hebben", zei Rutte in zijn eerste grote toespraak sinds zijn aantreden als secretaris-generaal. "We zijn niet klaar voor wat in vier tot vijf jaar op ons af komt."
Rutte verbindt zich nog niet met zoveel woorden aan dit concrete nieuwe streefdoel, zei hij. "We hebben meer tijd nodig om dat met de bondgenoten te bespreken." De Financial Times berichtte donderdag dat de 32 NAVO-landen zich inmiddels beraden over het opkrikken van de norm naar 3 procent in 2030. Volgens de Britse zakenkrant is er ook sprake van een tussendoel van 2,5 procent.
Wettelijk vastleggen
Van de NAVO-landen voldoen er inmiddels 23 aan de oude afspraak van 2 procent. Nederland lukt dat ook voor het eerst, en de Tweede Kamer is bezig de norm nu ook wettelijk vast te leggen.
Rutte riep ook Europese burgers op om hun politici te manen om meer in defensie te steken. Het verhogen van het defensiebudget is momenteel zijn "belangrijkste punt", onderstreepte hij. "Het is tijd om op een oorlogsmentaliteit over te gaan en de turbo te zetten op onze defensieproductie en defensie. We zijn niet in oorlog, maar ook zeker niet in vredestijd", waarschuwde de oud-premier voor een gehoor van honderden Brusselse beleidsmakers, veiligheidsexperts en journalisten. We moeten "de volgende grote oorlog op NAVO-grondgebied voorkomen".
Donald Trump
De aankomende Amerikaanse president Donald Trump heeft gedreigd dat Europese bondgenoten niet meer op de VS kunnen rekenen als zij hun defensie-uitgaven niet opschroeven. Maar grote NAVO-landen als Spanje en Italië zijn nog ver van de norm verwijderd. Laat staan van een mogelijk verhoogd doel. Bij een verhoging naar 3 procent zou Nederland al gauw 10 miljard euro extra aan defensie moeten spenderen.
Critici waarschuwen dat te veel haast kwakkelende Europese economieën in het nauw kan brengen. Ook zou er te weinig menskracht en wapentuig voorhanden zijn om het geld goed te kunnen uitgeven. Verder zouden al te voortvarende NAVO-landen het gevaar lopen hun geld inefficiënt te besteden en dubbel werk te doen.
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - De politie heeft zondag een 24-jarige man uit Zwaag aangehouden in het onderzoek naar het overlijden van de 24-jarige tweelingbroer van zangeres S10. Het is de zesde aanhouding in de zaak. In totaal zitten nu drie mensen vast.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het inperken van de mogelijkheden om in bezwaar te gaan tegen bouwplannen is een risico voor de rechtsstaat. Daarvoor waarschuwt de Nederlandse orde van advocaten (NOvA) in een maandag gepubliceerde analyse van de verkiezingsprogramma's.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Raad van State heeft een overwegend positief advies uitgebracht over het wetsvoorstel van Esther Ouwehand (Partij voor de Dieren) om het lijden van dieren bij de slacht te beperken. Een van de voorgestelde maatregelen is een verplichting om dieren te bedwelmen voorafgaand aan de rituele slacht. Volgens de RvS is er "meer ruimte dan voorheen" om het belang van dierenwelzijn zwaarder te laten wegen bij het beoordelen van beperkingen van de godsdienstvrijheid.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De provincie Zuid-Holland heeft elf locaties in het Groene Hart aangewezen waar windturbines zouden mogen komen. Uit een verkennend onderzoek bleek al dat in het open polderlandschap ruimte is voor maximaal 67 turbines van 240 meter, wat tot veel maatschappelijke en politieke ophef leidde.
5 uur geleden
TER APEL (ANP) - De dwangsom die het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) moet betalen omdat er te veel mensen in het aanmeldcentrum in Ter Apel hebben verbleven, is opgelopen tot boven de 1 miljoen euro. Dit weekend sliepen er alle nachten weer meer dan 2000 asielzoekers. Sinds 9 september gebeurt dat weer vaak, voor elke keer moet het orgaan 50.000 euro aan de gemeente Westerwolde betalen.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Ruim een derde van de achttien gecertificeerde bedrijven die controles uitvoeren na asbestsanering, voert zijn werk niet goed uit. Daardoor worden gebouwen schoon verklaard terwijl er nog asbestresten aanwezig zijn, waarschuwt de Arbeidsinspectie.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Sinds de Brexit in 2020 vestigen minder Britten zich in Nederland. Er keren sindsdien ook minder Britten vanuit Nederland terug naar het Verenigd Koninkrijk. Ook het aantal Nederlanders dat naar het VK vertrok, daalde verder vanaf het moment dat het VK uit de EU stapte. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
7 uur geleden