Rutte zinspeelt op NAVO-norm van 3 procent
BRUSSEL (ANP) - De NAVO-landen zouden zich moeten spiegelen aan de Koude Oorlog, toen "Europeanen veel meer dan 3 procent" van hun bruto binnenlands product (bbp) aan hun defensie besteedden, vindt NAVO-topman Mark Rutte. "De gevaren voor onze vrijheid en veiligheid zijn net zo groot - zo niet groter."
De NAVO-landen spraken onder grote Amerikaanse druk tien jaar geleden af minstens 2 procent van hun bbp in defensie te steken. Maar "we zullen veel meer dan 2 procent nodig hebben", zei Rutte in zijn eerste grote toespraak sinds zijn aantreden als secretaris-generaal. "We zijn niet klaar voor wat in vier tot vijf jaar op ons af komt."
Rutte verbindt zich nog niet met zoveel woorden aan dit concrete nieuwe streefdoel, zei hij. "We hebben meer tijd nodig om dat met de bondgenoten te bespreken." De Financial Times berichtte donderdag dat de 32 NAVO-landen zich inmiddels beraden over het opkrikken van de norm naar 3 procent in 2030. Volgens de Britse zakenkrant is er ook sprake van een tussendoel van 2,5 procent.
Wettelijk vastleggen
Van de NAVO-landen voldoen er inmiddels 23 aan de oude afspraak van 2 procent. Nederland lukt dat ook voor het eerst, en de Tweede Kamer is bezig de norm nu ook wettelijk vast te leggen.
Rutte riep ook Europese burgers op om hun politici te manen om meer in defensie te steken. Het verhogen van het defensiebudget is momenteel zijn "belangrijkste punt", onderstreepte hij. "Het is tijd om op een oorlogsmentaliteit over te gaan en de turbo te zetten op onze defensieproductie en defensie. We zijn niet in oorlog, maar ook zeker niet in vredestijd", waarschuwde de oud-premier voor een gehoor van honderden Brusselse beleidsmakers, veiligheidsexperts en journalisten. We moeten "de volgende grote oorlog op NAVO-grondgebied voorkomen".
Donald Trump
De aankomende Amerikaanse president Donald Trump heeft gedreigd dat Europese bondgenoten niet meer op de VS kunnen rekenen als zij hun defensie-uitgaven niet opschroeven. Maar grote NAVO-landen als Spanje en Italië zijn nog ver van de norm verwijderd. Laat staan van een mogelijk verhoogd doel. Bij een verhoging naar 3 procent zou Nederland al gauw 10 miljard euro extra aan defensie moeten spenderen.
Critici waarschuwen dat te veel haast kwakkelende Europese economieën in het nauw kan brengen. Ook zou er te weinig menskracht en wapentuig voorhanden zijn om het geld goed te kunnen uitgeven. Verder zouden al te voortvarende NAVO-landen het gevaar lopen hun geld inefficiënt te besteden en dubbel werk te doen.
Meer uit Binnenland
TER APEL (ANP) - Vakbond CNV is positief over nieuwe, ingestelde veiligheidsmaatregelen rondom "de beruchte" buslijn Emmen-Stadskanaal, die via Ter Apel gaat. Asielzoekers maken gebruik van de lijn en de afgelopen periode is het aantal incidenten fors toegenomen, meldde busvervoerder Qbuzz eerder deze week. Het gaat dan om intimidatie, bedreigingen en fysiek geweld aan het adres van buschauffeurs, stelt CNV.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het rode gebied in het reisadvies voor het grensgebied van Thailand en Cambodja is door het ministerie van Buitenlandse Zaken uitgebreid. In plaats van een rood reisadvies voor stroken van 20 kilometer vanaf de grens beide kanten op, gaat het nu om 50 kilometer. Volgens het ministerie is de situatie ter plekke "gevaarlijk en onvoorspelbaar".
5 uur geleden
DEN HAAG/DEN BOSCH (ANP) - In de provincies Noord-Brabant, Zeeland en Zuid-Holland is bezorgd gereageerd op het nieuws dat de problemen aan de Haringvlietbrug erger zijn dan verwacht. De in 1964 geopende brug, onderdeel van de A29, is voor het verkeer een belangrijke schakel tussen deze drie provincies. Demissionair minister Robert Tieman (Infrastructuur) meldde donderdag dat lasverbindingen op korte termijn versterkt moeten worden om te voorkomen dat flinke scheuren ontstaan.
6 uur geleden
AMERSFOORT (ANP) - Mensen met verward gedrag moeten meer passende woon- en behandelplekken krijgen, vindt belangenorganisatie MIND. Die zet zich in voor cliënten in de geestelijke gezondheidszorg en hun naasten.
6 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Het gerechtshof in Amsterdam heeft donderdag in hoger beroep straffen van 9,5 tot 15,5 jaar opgelegd aan zeven verdachten in de zaak rond de overval op een waardetransport in Amsterdam-Noord op 19 mei 2021. Tijdens een achtervolging schoten de vluchtende overvallers op de politie. Zes verdachten zijn daarom niet alleen voor de overval maar ook voor dat schieten veroordeeld.
7 uur geleden
HAARLEM (ANP) - Het Openbaar Ministerie gaat het Noord-Hollandse Statenlid Ronald van Tiggelen (PVV) vervolgen voor het aanrijden van een demonstrante van Extinction Rebellion op 3 maart. Dat laat de advocaat van de 67-jarige activiste weten. Het OM bevestigt een 73-jarige man uit Zandvoort te gaan vervolgen, maar noemt geen naam.
7 uur geleden
AMERSFOORT (ANP) - Mensen die een gevangenisstraf hebben uitgezeten of zorg hebben gekregen, hebben moeite om te leren hoe ze meer op eigen benen kunnen staan. Dat stelt de ggz. "Voor de meest kwetsbare mensen zijn de overgangen in ons systeem te groot. Zonder langdurige begeleiding en een woonplek lopen zij vast. Met soms alle gevolgen van dien", zegt Ruth Peetoom, voorzitter van de brancheorganisatie voor de geestelijke gezondheidszorg.
7 uur geleden