Rutte zinspeelt op NAVO-norm van 3 procent
BRUSSEL (ANP) - De NAVO-landen zouden zich moeten spiegelen aan de Koude Oorlog, toen "Europeanen veel meer dan 3 procent" van hun bruto binnenlands product (bbp) aan hun defensie besteedden, vindt NAVO-topman Mark Rutte. "De gevaren voor onze vrijheid en veiligheid zijn net zo groot - zo niet groter."
De NAVO-landen spraken onder grote Amerikaanse druk tien jaar geleden af minstens 2 procent van hun bbp in defensie te steken. Maar "we zullen veel meer dan 2 procent nodig hebben", zei Rutte in zijn eerste grote toespraak sinds zijn aantreden als secretaris-generaal. "We zijn niet klaar voor wat in vier tot vijf jaar op ons af komt."
Rutte verbindt zich nog niet met zoveel woorden aan dit concrete nieuwe streefdoel, zei hij. "We hebben meer tijd nodig om dat met de bondgenoten te bespreken." De Financial Times berichtte donderdag dat de 32 NAVO-landen zich inmiddels beraden over het opkrikken van de norm naar 3 procent in 2030. Volgens de Britse zakenkrant is er ook sprake van een tussendoel van 2,5 procent.
Wettelijk vastleggen
Van de NAVO-landen voldoen er inmiddels 23 aan de oude afspraak van 2 procent. Nederland lukt dat ook voor het eerst, en de Tweede Kamer is bezig de norm nu ook wettelijk vast te leggen.
Rutte riep ook Europese burgers op om hun politici te manen om meer in defensie te steken. Het verhogen van het defensiebudget is momenteel zijn "belangrijkste punt", onderstreepte hij. "Het is tijd om op een oorlogsmentaliteit over te gaan en de turbo te zetten op onze defensieproductie en defensie. We zijn niet in oorlog, maar ook zeker niet in vredestijd", waarschuwde de oud-premier voor een gehoor van honderden Brusselse beleidsmakers, veiligheidsexperts en journalisten. We moeten "de volgende grote oorlog op NAVO-grondgebied voorkomen".
Donald Trump
De aankomende Amerikaanse president Donald Trump heeft gedreigd dat Europese bondgenoten niet meer op de VS kunnen rekenen als zij hun defensie-uitgaven niet opschroeven. Maar grote NAVO-landen als Spanje en Italië zijn nog ver van de norm verwijderd. Laat staan van een mogelijk verhoogd doel. Bij een verhoging naar 3 procent zou Nederland al gauw 10 miljard euro extra aan defensie moeten spenderen.
Critici waarschuwen dat te veel haast kwakkelende Europese economieën in het nauw kan brengen. Ook zou er te weinig menskracht en wapentuig voorhanden zijn om het geld goed te kunnen uitgeven. Verder zouden al te voortvarende NAVO-landen het gevaar lopen hun geld inefficiënt te besteden en dubbel werk te doen.
Meer uit Binnenland
LEEUWARDEN (ANP) - Bij een mogelijke steekpartij in Leeuwarden is een persoon zwaargewond geraakt. Volgens de politie is het nog zeer onduidelijk wat er is gebeurd. Op X meldt de politie dat een voertuig is aangehouden dat mogelijk betrokken zou kunnen zijn bij het incident. De drie inzittenden zijn aangehouden.
50 minuten geleden
BARNEVELD (ANP) - In het Gelderse dorp Terschuur (gemeente Barneveld) is vogelgriep vastgesteld op een bedrijf met leghennen. Alle 62.000 kippen op de boerderij worden gedood. Dat moet voorkomen dat het virus zich verder kan verspreiden.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het besluit van de Verenigde Naties om in te stemmen met een plan om een internationale troepenmacht naar de Gazastrook te sturen, is volgens demissionair minister David van Weel (Buitenlandse Zaken) "een belangrijke stap naar de volgende fases" in het vredesplan van de Amerikaanse president Donald Trump. Dat liet Van Weel maandagavond weten op X.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Het Nederlandse bouwbedrijf Strukton heeft een rol gespeeld bij de uitbuiting van arbeidsmigranten bij de bouw van een metro in Riyad, meldt Amnesty International in een rapport. Meer dan tien jaar lang werkten tienduizenden arbeidsmigranten onder slechte omstandigheden aan de metro, die volgens Amnesty International van belang is voor de voorbereidingen op het WK voetbal in 2034.
3 uur geleden
TILBURG (ANP) - De bewoners van negen appartementen in woonzorgcentrum Leyhoeve aan de Dokter Bloemenlaan in Tilburg kunnen nog niet naar huis. Door de brand van zaterdag zijn hun woningen nog onbewoonbaar. De meeste van de getroffen bewoners worden elders in het wooncomplex opgevangen.
6 uur geleden
GRONINGEN (ANP) - Het aantal meldingen van schade na de aardbeving in het Groningse Zeerijp is maandagmiddag opgelopen tot 1635, meldt het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG). De beving in Zeerijp was een van de zwaarste ooit gemeten in het gaswinningsgebied.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Tot en met oktober van dit jaar zijn er 10.631 incidenten met nepagenten geregistreerd, meldt de politie. In heel 2024 ging het om 8329 incidenten.
12 uur geleden