Rutte zinspeelt op NAVO-norm van 3 procent
BRUSSEL (ANP) - De NAVO-landen zouden zich moeten spiegelen aan de Koude Oorlog, toen "Europeanen veel meer dan 3 procent" van hun bruto binnenlands product (bbp) aan hun defensie besteedden, vindt NAVO-topman Mark Rutte. "De gevaren voor onze vrijheid en veiligheid zijn net zo groot - zo niet groter."
De NAVO-landen spraken onder grote Amerikaanse druk tien jaar geleden af minstens 2 procent van hun bbp in defensie te steken. Maar "we zullen veel meer dan 2 procent nodig hebben", zei Rutte in zijn eerste grote toespraak sinds zijn aantreden als secretaris-generaal. "We zijn niet klaar voor wat in vier tot vijf jaar op ons af komt."
Rutte verbindt zich nog niet met zoveel woorden aan dit concrete nieuwe streefdoel, zei hij. "We hebben meer tijd nodig om dat met de bondgenoten te bespreken." De Financial Times berichtte donderdag dat de 32 NAVO-landen zich inmiddels beraden over het opkrikken van de norm naar 3 procent in 2030. Volgens de Britse zakenkrant is er ook sprake van een tussendoel van 2,5 procent.
Wettelijk vastleggen
Van de NAVO-landen voldoen er inmiddels 23 aan de oude afspraak van 2 procent. Nederland lukt dat ook voor het eerst, en de Tweede Kamer is bezig de norm nu ook wettelijk vast te leggen.
Rutte riep ook Europese burgers op om hun politici te manen om meer in defensie te steken. Het verhogen van het defensiebudget is momenteel zijn "belangrijkste punt", onderstreepte hij. "Het is tijd om op een oorlogsmentaliteit over te gaan en de turbo te zetten op onze defensieproductie en defensie. We zijn niet in oorlog, maar ook zeker niet in vredestijd", waarschuwde de oud-premier voor een gehoor van honderden Brusselse beleidsmakers, veiligheidsexperts en journalisten. We moeten "de volgende grote oorlog op NAVO-grondgebied voorkomen".
Donald Trump
De aankomende Amerikaanse president Donald Trump heeft gedreigd dat Europese bondgenoten niet meer op de VS kunnen rekenen als zij hun defensie-uitgaven niet opschroeven. Maar grote NAVO-landen als Spanje en Italië zijn nog ver van de norm verwijderd. Laat staan van een mogelijk verhoogd doel. Bij een verhoging naar 3 procent zou Nederland al gauw 10 miljard euro extra aan defensie moeten spenderen.
Critici waarschuwen dat te veel haast kwakkelende Europese economieën in het nauw kan brengen. Ook zou er te weinig menskracht en wapentuig voorhanden zijn om het geld goed te kunnen uitgeven. Verder zouden al te voortvarende NAVO-landen het gevaar lopen hun geld inefficiënt te besteden en dubbel werk te doen.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - 76 journalisten van ruim twintig verschillende media roepen politiek Den Haag dinsdag in een open brief in De Telegraaf op om de Wet open overheid (Woo) "niet te begrenzen". De journalisten benadrukken in de brief aan de formerende partijen dat die wet "cruciaal is voor de uitoefening van ons vak".
14 minuten geleden
ZALTBOMMEL (ANP) - In het Gelderse Zaltbommel is in de nacht van maandag op dinsdag rond 01.15 uur een overleden persoon aangetroffen, meldt de politie Gelderland op X. Het slachtoffer werd gevonden in een woning aan de Wichard van Pondlaan. "Hulp mocht helaas niet meer baten", aldus de politie.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) waarschuwt voor veel meer kankerdiagnoses bij 80-plussers in de nabije toekomst. Onderzoek van het IKNL en het Erasmus MC voorspelt een jaarlijkse groei van 5 procent. Tussen 1989 en 2019 was dat nog 2,7 procent.
1 uur geleden
NUNSPEET (ANP) - De bestuurder van de auto die inreed op een groep mensen in Nunspeet is een 56-jarige vrouw uit de Gelderse plaats, meldt de politie. Zij is lichtgewond geraakt.
7 uur geleden
NUNSPEET (ANP) - Bij het ongeluk in Nunspeet waarbij een auto inreed op een groep mensen, lijkt vooralsnog geen opzet in het spel te zijn, meldt de politie. "Maar daar doen we nog onderzoek naar", aldus de politie op X.
8 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - Na de vierde actiedag van 3FM Serious Request staat de teller op 10.135.897 euro. Dat is maandagavond bekendgemaakt op NPO 3FM. Nog nooit eerder werd op de vierde dag zoveel geld opgehaald.
9 uur geleden
NUNSPEET (ANP) - Het ernstige ongeluk in Nunspeet waarbij meerdere mensen gewond zijn geraakt, is veroorzaakt door een auto die op een groep mensen inreed. Dat meldt een woordvoerder van de veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland.
9 uur geleden