Rutte zinspeelt op NAVO-norm van 3 procent
BRUSSEL (ANP) - De NAVO-landen zouden zich moeten spiegelen aan de Koude Oorlog, toen "Europeanen veel meer dan 3 procent" van hun bruto binnenlands product (bbp) aan hun defensie besteedden, vindt NAVO-topman Mark Rutte. "De gevaren voor onze vrijheid en veiligheid zijn net zo groot - zo niet groter."
De NAVO-landen spraken onder grote Amerikaanse druk tien jaar geleden af minstens 2 procent van hun bbp in defensie te steken. Maar "we zullen veel meer dan 2 procent nodig hebben", zei Rutte in zijn eerste grote toespraak sinds zijn aantreden als secretaris-generaal. "We zijn niet klaar voor wat in vier tot vijf jaar op ons af komt."
Rutte verbindt zich nog niet met zoveel woorden aan dit concrete nieuwe streefdoel, zei hij. "We hebben meer tijd nodig om dat met de bondgenoten te bespreken." De Financial Times berichtte donderdag dat de 32 NAVO-landen zich inmiddels beraden over het opkrikken van de norm naar 3 procent in 2030. Volgens de Britse zakenkrant is er ook sprake van een tussendoel van 2,5 procent.
Wettelijk vastleggen
Van de NAVO-landen voldoen er inmiddels 23 aan de oude afspraak van 2 procent. Nederland lukt dat ook voor het eerst, en de Tweede Kamer is bezig de norm nu ook wettelijk vast te leggen.
Rutte riep ook Europese burgers op om hun politici te manen om meer in defensie te steken. Het verhogen van het defensiebudget is momenteel zijn "belangrijkste punt", onderstreepte hij. "Het is tijd om op een oorlogsmentaliteit over te gaan en de turbo te zetten op onze defensieproductie en defensie. We zijn niet in oorlog, maar ook zeker niet in vredestijd", waarschuwde de oud-premier voor een gehoor van honderden Brusselse beleidsmakers, veiligheidsexperts en journalisten. We moeten "de volgende grote oorlog op NAVO-grondgebied voorkomen".
Donald Trump
De aankomende Amerikaanse president Donald Trump heeft gedreigd dat Europese bondgenoten niet meer op de VS kunnen rekenen als zij hun defensie-uitgaven niet opschroeven. Maar grote NAVO-landen als Spanje en Italië zijn nog ver van de norm verwijderd. Laat staan van een mogelijk verhoogd doel. Bij een verhoging naar 3 procent zou Nederland al gauw 10 miljard euro extra aan defensie moeten spenderen.
Critici waarschuwen dat te veel haast kwakkelende Europese economieën in het nauw kan brengen. Ook zou er te weinig menskracht en wapentuig voorhanden zijn om het geld goed te kunnen uitgeven. Verder zouden al te voortvarende NAVO-landen het gevaar lopen hun geld inefficiënt te besteden en dubbel werk te doen.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Het is riskant wanneer de overheid openbare informatie over burgers gaat verzamelen om te controleren of ze zich aan de regels houden. Daarvoor waarschuwt de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). De privacytoezichthouder wil daarom dat er strenge regels komen voor zulk onderzoek. Die moeten zorgen voor "het juiste evenwicht" tussen de belangen van de overheid en de rechten van burgers.
1 uur geleden
ZEERIJP (ANP) - Bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) zijn sinds de beving in Zeerijp van vorige week 2517 meldingen van schade binnengekomen, meldt de organisatie woensdag. Daarmee is het aantal met 400 toegenomen sinds dinsdag.
1 uur geleden
ZWOLLE (ANP) - Het Openbaar Ministerie heeft woensdag bij de rechtbank in Zwolle twintig jaar gevangenisstraf geëist tegen de 42-jarige Amanuel W., verdacht van het leiden van een grote, zeer gewelddadige bende mensensmokkelaars. Eritreeër W. zou op grote schaal landgenoten vanuit Libië naar Europa hebben gesmokkeld en daar grof geld mee hebben verdiend. "In omvang en ernst is dit een zaak van de buitencategorie", aldus de officier van justitie.
2 uur geleden
TERNEUZEN (ANP) - In het havengebied van het Zeeuwse Terneuzen zijn maandagavond vanaf 19.00 uur meerdere drones gesignaleerd. Dat bevestigt de politie op basis van berichtgeving van Omroep Zeeland.
3 uur geleden
LEIDSCHENDAM (ANP) - In natuurgebied de Nieuwe Driemanspolder tussen Den Haag en Zoetermeer zijn in de afgelopen week zeker 25 zwanen gevonden die vogelgriep hadden. Ongeveer 20 daarvan dreven dood in het water. De andere 5 leefden nog, maar kregen een spuitje. De plaatselijke Dierenambulance vreest dat het aantal dode zwanen in het gebied in de komende dagen zeker verdubbelt.
3 uur geleden
LEEUWARDEN (ANP) - Het Openbaar Ministerie heeft in hoger beroep acht jaar cel geëist tegen de verdachten van het mishandelen en vernederen van cliënten op de voormalige zorgboerderij Aurora Borealis in het Groningse Wedde. Ook eiste het OM een beroepsverbod van dertien jaar. "De verdachten hebben veel oog voor zichzelf, maar toonden geen enkele compassie met de bewoners", zei de aanklager woensdag in het gerechtshof in Leeuwarden.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Boerenorganisatie LTO Nederland wil dat een nieuw kabinet snel werk maakt van een spoedwet om Nederland van het stikstofslot te halen. Voorzitter Ger Koopmans wil per 1 juli 2026 een wet die volgens hem moet zorgen voor zekerheid voor duizenden boeren die nu geen geldige vergunning hebben. Dat zegt hij na zijn gesprek met D66 en CDA in aanloop naar een nieuw kabinet. "Tempo is noodzakelijk voor Nederland, maar ook voor de ondernemers."
6 uur geleden