Rutte zinspeelt op NAVO-norm van 3 procent
BRUSSEL (ANP) - De NAVO-landen zouden zich moeten spiegelen aan de Koude Oorlog, toen "Europeanen veel meer dan 3 procent" van hun bruto binnenlands product (bbp) aan hun defensie besteedden, vindt NAVO-topman Mark Rutte. "De gevaren voor onze vrijheid en veiligheid zijn net zo groot - zo niet groter."
De NAVO-landen spraken onder grote Amerikaanse druk tien jaar geleden af minstens 2 procent van hun bbp in defensie te steken. Maar "we zullen veel meer dan 2 procent nodig hebben", zei Rutte in zijn eerste grote toespraak sinds zijn aantreden als secretaris-generaal. "We zijn niet klaar voor wat in vier tot vijf jaar op ons af komt."
Rutte verbindt zich nog niet met zoveel woorden aan dit concrete nieuwe streefdoel, zei hij. "We hebben meer tijd nodig om dat met de bondgenoten te bespreken." De Financial Times berichtte donderdag dat de 32 NAVO-landen zich inmiddels beraden over het opkrikken van de norm naar 3 procent in 2030. Volgens de Britse zakenkrant is er ook sprake van een tussendoel van 2,5 procent.
Wettelijk vastleggen
Van de NAVO-landen voldoen er inmiddels 23 aan de oude afspraak van 2 procent. Nederland lukt dat ook voor het eerst, en de Tweede Kamer is bezig de norm nu ook wettelijk vast te leggen.
Rutte riep ook Europese burgers op om hun politici te manen om meer in defensie te steken. Het verhogen van het defensiebudget is momenteel zijn "belangrijkste punt", onderstreepte hij. "Het is tijd om op een oorlogsmentaliteit over te gaan en de turbo te zetten op onze defensieproductie en defensie. We zijn niet in oorlog, maar ook zeker niet in vredestijd", waarschuwde de oud-premier voor een gehoor van honderden Brusselse beleidsmakers, veiligheidsexperts en journalisten. We moeten "de volgende grote oorlog op NAVO-grondgebied voorkomen".
Donald Trump
De aankomende Amerikaanse president Donald Trump heeft gedreigd dat Europese bondgenoten niet meer op de VS kunnen rekenen als zij hun defensie-uitgaven niet opschroeven. Maar grote NAVO-landen als Spanje en Italië zijn nog ver van de norm verwijderd. Laat staan van een mogelijk verhoogd doel. Bij een verhoging naar 3 procent zou Nederland al gauw 10 miljard euro extra aan defensie moeten spenderen.
Critici waarschuwen dat te veel haast kwakkelende Europese economieën in het nauw kan brengen. Ook zou er te weinig menskracht en wapentuig voorhanden zijn om het geld goed te kunnen uitgeven. Verder zouden al te voortvarende NAVO-landen het gevaar lopen hun geld inefficiënt te besteden en dubbel werk te doen.
Meer uit Binnenland
DE BILT (ANP) - In het midden, oosten en zuidoosten van het land kan het dinsdagavond, -nacht en woensdagochtend plaatselijk glad zijn, waarschuwt het KNMI. De gladheid ontstaat door bevriezing van natte weggedeelten of door lichte regen op een bevroren ondergrond, mogelijk zeer lokaal.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Forum voor Democratie wil bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart meedoen in minimaal honderd gemeenten. Op haar website meldt de partij dat de deelname in dit aantal gemeenten vaststaat en dat nog wordt onderzocht of het op meer plekken kan.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Tijdens de jaarwisseling zal de luchtkwaliteit korte tijd slecht of mogelijk zeer slecht zijn, verwacht het RIVM. Dit geldt vooral voor plaatsen waar vuurwerk wordt afgestoken. Het gaat slechts matig waaien, waardoor er plaatselijk hoge concentraties fijnstof zijn.
10 uur geleden
WEESP (ANP) - De vuurwerkvondst in een huis in Weesp maandagavond betrof een lading van ruim 1100 kilo, meldt de politie. Er moesten moesten enkele tientallen woningen aan de Papelaan worden ontruimd nadat het zware vuurwerk werd gevonden.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Unie van Waterschappen roept Nederlanders op het frituurvet dat in aanloop naar oud en nieuw wordt gebruikt om oliebollen te bakken niet door de gootsteen of het toilet te spoelen. Het vet stolt in het riool en zorgt geregeld voor verstoppingen, waarschuwt de koepelorganisatie. Dat en het zuiveren van het frituurvet uit het water kost de waterschappen jaarlijks miljoenen euro's.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De opsporingsdiensten hebben meer verboden vuurwerk in beslag genomen dan vorig jaar, blijkt uit de dinsdag bijgewerkte Vuurwerkbarometer van het Openbaar Ministerie. In de afgelopen week is 7433 kilo in beslag genomen. Daarmee staat de teller dit jaar op ruim 112.223 kilo, terwijl het jaar nog niet voorbij is.
11 uur geleden
UTRECHT (ANP) - TivoliVredenburg heeft in 2025 voor het eerst meer dan 1,5 miljoen bezoekers ontvangen, meldt het poppodium dinsdag. Bij de Utrechtse concertzaal vonden dit recordjaar ruim 2300 concerten en evenementen plaats en stonden zo'n 15.000 artiesten, musici en sprekers op de podia. TivoliVredenburg werd ooit ontworpen voor 600.000 gasten.
11 uur geleden