Rutte zinspeelt op NAVO-norm van 3 procent
BRUSSEL (ANP) - De NAVO-landen zouden zich moeten spiegelen aan de Koude Oorlog, toen "Europeanen veel meer dan 3 procent" van hun bruto binnenlands product (bbp) aan hun defensie besteedden, vindt NAVO-topman Mark Rutte. "De gevaren voor onze vrijheid en veiligheid zijn net zo groot - zo niet groter."
De NAVO-landen spraken onder grote Amerikaanse druk tien jaar geleden af minstens 2 procent van hun bbp in defensie te steken. Maar "we zullen veel meer dan 2 procent nodig hebben", zei Rutte in zijn eerste grote toespraak sinds zijn aantreden als secretaris-generaal. "We zijn niet klaar voor wat in vier tot vijf jaar op ons af komt."
Rutte verbindt zich nog niet met zoveel woorden aan dit concrete nieuwe streefdoel, zei hij. "We hebben meer tijd nodig om dat met de bondgenoten te bespreken." De Financial Times berichtte donderdag dat de 32 NAVO-landen zich inmiddels beraden over het opkrikken van de norm naar 3 procent in 2030. Volgens de Britse zakenkrant is er ook sprake van een tussendoel van 2,5 procent.
Wettelijk vastleggen
Van de NAVO-landen voldoen er inmiddels 23 aan de oude afspraak van 2 procent. Nederland lukt dat ook voor het eerst, en de Tweede Kamer is bezig de norm nu ook wettelijk vast te leggen.
Rutte riep ook Europese burgers op om hun politici te manen om meer in defensie te steken. Het verhogen van het defensiebudget is momenteel zijn "belangrijkste punt", onderstreepte hij. "Het is tijd om op een oorlogsmentaliteit over te gaan en de turbo te zetten op onze defensieproductie en defensie. We zijn niet in oorlog, maar ook zeker niet in vredestijd", waarschuwde de oud-premier voor een gehoor van honderden Brusselse beleidsmakers, veiligheidsexperts en journalisten. We moeten "de volgende grote oorlog op NAVO-grondgebied voorkomen".
Donald Trump
De aankomende Amerikaanse president Donald Trump heeft gedreigd dat Europese bondgenoten niet meer op de VS kunnen rekenen als zij hun defensie-uitgaven niet opschroeven. Maar grote NAVO-landen als Spanje en Italië zijn nog ver van de norm verwijderd. Laat staan van een mogelijk verhoogd doel. Bij een verhoging naar 3 procent zou Nederland al gauw 10 miljard euro extra aan defensie moeten spenderen.
Critici waarschuwen dat te veel haast kwakkelende Europese economieën in het nauw kan brengen. Ook zou er te weinig menskracht en wapentuig voorhanden zijn om het geld goed te kunnen uitgeven. Verder zouden al te voortvarende NAVO-landen het gevaar lopen hun geld inefficiënt te besteden en dubbel werk te doen.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - De filedruk, het aantal files en de tijd dat weggebruikers stilstonden, is het afgelopen jaar met 3 procent gestegen vergeleken met 2024. Dat meldt de ANWB op basis van cijfers van TomTom. De stijging komt voornamelijk door grenscontroles in Duitsland. De verkeersbond zag het aantal files aan de oostgrens enorm toenemen.
19 minuten geleden
BARENDRECHT (ANP) - Minder mensen stappen over van zorgverzekering, meldt vergelijkingssite Zorgwijzer. Vermoedelijk komt dat door de premies die veelal gelijk blijven of zelfs licht dalen. Zorgwijzer ziet het aantal Nederlanders dat overstapt met ruim een kwart dalen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.
2 uur geleden
DE BILT (ANP) - Het kan zaterdagochtend glad zijn op de weg. Daarvoor waarschuwt het KNMI. Voor een groot deel van Nederland is code geel afgegeven. Ook omdat het mistig wordt.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Nederlandse recensenten hebben de film One Battle After Another met Leonardo DiCaprio uitgeroepen tot de beste bioscoopfilm van het jaar. Als beste Nederlandse film van 2025 werd Voor de meisjes van regisseur Mike van Diem gekozen. Dat maakte de Kring van Nederlandse Filmjournalisten (KNF), die de verkiezing sinds 2003 organiseert, zaterdag bekend.
3 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - Na afloop van een concert van de hiphopgroep Broederliefde in Ahoy in Rotterdam zijn vrijdagavond twee mensen gewond geraakt door een steekpartij, meldt de politie rond middernacht op X. De steekpartij vond plaats toen fans na het optreden de concertzaal verlieten. De twee slachtoffers zijn naar het ziekenhuis gebracht.
8 uur geleden
WINTERSWIJK (ANP) - Voorzitter Auke Spijkstra van de Winterswijkse IJsvereniging is tevreden met de eerste marathon op natuurijs die dit jaar werd gehouden op de schaatsbaan De Witte Poorte. "Het is hartstikke goed gegaan, iedereen is heel blij", zei hij bij de finish van de schaatsbaan in Winterswijk, waar de marathon van de mannen net was afgelopen.
13 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De kerstdagen zijn sinds het begin van de metingen nog nooit zo zonnig verlopen als dit jaar. Volgens Weeronline scheen de zon op beide kerstdagen 6,7 uur in De Bilt. Tegelijkertijd is het de koudste kerst sinds het jaar 2000.
17 uur geleden