Rutte zinspeelt op NAVO-norm van 3 procent
BRUSSEL (ANP) - De NAVO-landen zouden zich moeten spiegelen aan de Koude Oorlog, toen "Europeanen veel meer dan 3 procent" van hun bruto binnenlands product (bbp) aan hun defensie besteedden, vindt NAVO-topman Mark Rutte. "De gevaren voor onze vrijheid en veiligheid zijn net zo groot - zo niet groter."
De NAVO-landen spraken onder grote Amerikaanse druk tien jaar geleden af minstens 2 procent van hun bbp in defensie te steken. Maar "we zullen veel meer dan 2 procent nodig hebben", zei Rutte in zijn eerste grote toespraak sinds zijn aantreden als secretaris-generaal. "We zijn niet klaar voor wat in vier tot vijf jaar op ons af komt."
Rutte verbindt zich nog niet met zoveel woorden aan dit concrete nieuwe streefdoel, zei hij. "We hebben meer tijd nodig om dat met de bondgenoten te bespreken." De Financial Times berichtte donderdag dat de 32 NAVO-landen zich inmiddels beraden over het opkrikken van de norm naar 3 procent in 2030. Volgens de Britse zakenkrant is er ook sprake van een tussendoel van 2,5 procent.
Wettelijk vastleggen
Van de NAVO-landen voldoen er inmiddels 23 aan de oude afspraak van 2 procent. Nederland lukt dat ook voor het eerst, en de Tweede Kamer is bezig de norm nu ook wettelijk vast te leggen.
Rutte riep ook Europese burgers op om hun politici te manen om meer in defensie te steken. Het verhogen van het defensiebudget is momenteel zijn "belangrijkste punt", onderstreepte hij. "Het is tijd om op een oorlogsmentaliteit over te gaan en de turbo te zetten op onze defensieproductie en defensie. We zijn niet in oorlog, maar ook zeker niet in vredestijd", waarschuwde de oud-premier voor een gehoor van honderden Brusselse beleidsmakers, veiligheidsexperts en journalisten. We moeten "de volgende grote oorlog op NAVO-grondgebied voorkomen".
Donald Trump
De aankomende Amerikaanse president Donald Trump heeft gedreigd dat Europese bondgenoten niet meer op de VS kunnen rekenen als zij hun defensie-uitgaven niet opschroeven. Maar grote NAVO-landen als Spanje en Italië zijn nog ver van de norm verwijderd. Laat staan van een mogelijk verhoogd doel. Bij een verhoging naar 3 procent zou Nederland al gauw 10 miljard euro extra aan defensie moeten spenderen.
Critici waarschuwen dat te veel haast kwakkelende Europese economieën in het nauw kan brengen. Ook zou er te weinig menskracht en wapentuig voorhanden zijn om het geld goed te kunnen uitgeven. Verder zouden al te voortvarende NAVO-landen het gevaar lopen hun geld inefficiënt te besteden en dubbel werk te doen.
Meer uit Binnenland
ROTTERDAM (ANP) - Het Openbaar Ministerie gaat in hoger beroep in de zaak van zes van de tien verdachten in een proces dat draait om een groep vermeende soevereinen. De rechtbank legde eind november straffen op tot 3,5 jaar cel, waarvan een jaar voorwaardelijk. Aanhangers van het soevereine gedachtengoed keren zich af van de overheid en zouden bereid zijn daarbij geweld te gebruiken.
51 minuten geleden
DEN BOSCH (ANP) - "De Stint is het meest kwetsbare vervoermiddel dat op de Nederlandse wegen rijdt", zei de officier van justitie op de vierde zittingsdag van de Stint-zaak in de rechtbank in Den Bosch. "Dat brengt een bijzondere verantwoordelijkheid met zich mee en een bijzondere zorgplicht. Een zorgplicht die beide verdachten jarenlang onvoldoende serieus hebben genomen."
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De uitspraken van demissionair staatssecretaris Jurgen Nobel (VVD) van Participatie en Integratie en demissionair minister-president Dick Schoof na ongeregeldheden rond de wedstrijd Ajax - Maccabi in Amsterdam zijn niet strafbaar. Volgens het Openbaar Ministerie waren uitlatingen over onder anderen islamitische jongeren "beledigend, maar mochten zij deze vanuit hun functie en binnen het maatschappelijk debat doen".
1 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - De rechtbank in Rotterdam stelt de 52-jarige Sofian A., verdacht van een dodelijke steekpartij in 2003, op vrije voeten. Vrijdag vroeg het Openbaar Ministerie A. te ontslaan van rechtsvervolging omdat hij het geweld uit zelfverdediging zou hebben gepleegd. A. komt vrij in afwachting van het vonnis in zijn zaak.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het CDA steunt de aanpassing die demissionair asielminister David van Weel (VVD) voorstelt aan het plan om een illegaal verblijf in Nederland strafbaar te stellen. Daarmee komt een meerderheid voor de zogeheten novelle waarin dit staat in zicht. Ook de PVV lijkt bereid voor te stemmen.
1 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Nederland heeft in 2030 genoeg windturbines en zonnepanelen op land om het doel uit het Klimaatakkoord te halen. Dat concludeert het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in de jaarlijkse voortgangsrapportage. De dertig RES-regio's, waarin gemeenten, provincies en waterschappen samenwerken aan hun regionale energiestrategie, moeten in 2030 voor minstens 35 terawattuur (TWh) aan duurzame energie zorgen.
1 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - Het Openbaar Ministerie vindt dat de Stint-producenten in 2014 onterecht hebben besloten de noodstopvoorziening van de Stint te halen. De Stints waren sinds de introductie in 2011 voorzien van een noodknop. Drie jaar later besloot de Stint-fabrikant de voorziening te verwijderen.
2 uur geleden