Rutte zinspeelt op NAVO-norm van 3 procent
BRUSSEL (ANP) - De NAVO-landen zouden zich moeten spiegelen aan de Koude Oorlog, toen "Europeanen veel meer dan 3 procent" van hun bruto binnenlands product (bbp) aan hun defensie besteedden, vindt NAVO-topman Mark Rutte. "De gevaren voor onze vrijheid en veiligheid zijn net zo groot - zo niet groter."
De NAVO-landen spraken onder grote Amerikaanse druk tien jaar geleden af minstens 2 procent van hun bbp in defensie te steken. Maar "we zullen veel meer dan 2 procent nodig hebben", zei Rutte in zijn eerste grote toespraak sinds zijn aantreden als secretaris-generaal. "We zijn niet klaar voor wat in vier tot vijf jaar op ons af komt."
Rutte verbindt zich nog niet met zoveel woorden aan dit concrete nieuwe streefdoel, zei hij. "We hebben meer tijd nodig om dat met de bondgenoten te bespreken." De Financial Times berichtte donderdag dat de 32 NAVO-landen zich inmiddels beraden over het opkrikken van de norm naar 3 procent in 2030. Volgens de Britse zakenkrant is er ook sprake van een tussendoel van 2,5 procent.
Wettelijk vastleggen
Van de NAVO-landen voldoen er inmiddels 23 aan de oude afspraak van 2 procent. Nederland lukt dat ook voor het eerst, en de Tweede Kamer is bezig de norm nu ook wettelijk vast te leggen.
Rutte riep ook Europese burgers op om hun politici te manen om meer in defensie te steken. Het verhogen van het defensiebudget is momenteel zijn "belangrijkste punt", onderstreepte hij. "Het is tijd om op een oorlogsmentaliteit over te gaan en de turbo te zetten op onze defensieproductie en defensie. We zijn niet in oorlog, maar ook zeker niet in vredestijd", waarschuwde de oud-premier voor een gehoor van honderden Brusselse beleidsmakers, veiligheidsexperts en journalisten. We moeten "de volgende grote oorlog op NAVO-grondgebied voorkomen".
Donald Trump
De aankomende Amerikaanse president Donald Trump heeft gedreigd dat Europese bondgenoten niet meer op de VS kunnen rekenen als zij hun defensie-uitgaven niet opschroeven. Maar grote NAVO-landen als Spanje en Italië zijn nog ver van de norm verwijderd. Laat staan van een mogelijk verhoogd doel. Bij een verhoging naar 3 procent zou Nederland al gauw 10 miljard euro extra aan defensie moeten spenderen.
Critici waarschuwen dat te veel haast kwakkelende Europese economieën in het nauw kan brengen. Ook zou er te weinig menskracht en wapentuig voorhanden zijn om het geld goed te kunnen uitgeven. Verder zouden al te voortvarende NAVO-landen het gevaar lopen hun geld inefficiënt te besteden en dubbel werk te doen.
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - Merel Westrik is de winnaar van het jubileumseizoen van Wie is de Mol?. Zij wist Nathan Rutjes te onthullen als de mol, de saboteur in het spel. De ontknoping vond zaterdagavond live plaats vanuit De Hallen in Amsterdam.
7 minuten geleden
DEN BOSCH (ANP) - De teller van de actie Serious Request van 3FM staat na twee dagen op 5.931.644 euro. Dat is zaterdag gemeld door de NPO. Nog nooit eerder was er na twee dagen al zoveel geld ingezameld bij de jaarlijkse actie van de zender. Het goede doel is dit jaar Spieren voor Spieren, een stichting die zich inzet voor kinderen met een spierziekte.
1 uur geleden
LEIDEN (ANP) - Manosfeer is dit jaar het 'verschijnwoord' en graaiflatie het 'verdwijnwoord', volgens het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT). Dat instituut volgt continu hoe het Nederlands zich ontwikkelt, welke woorden winnen aan populariteit en welke stilaan verdwijnen.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Blankenburgverbinding levert veel minder geld op dan verwacht. De tunnel die de A20 bij Vlaardingen verbindt met de A15 bij Rozenburg zou dit jaar naar schatting ongeveer 75 miljoen euro opleveren, maar dat bedrag is bijgesteld naar 25 miljoen. Dat bevestigt het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat na berichtgeving door RTL Nieuws.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Vorig jaar liepen Nederlanders 5,6 miljoen sportblessures op, ongeveer 300.000 meer dan in het jaar daarvoor. Dat meldt VeiligheidNL, een kenniscentrum voor letselpreventie. Volgens het centrum is het 'blessurerisico' toch gedaald, omdat meer Nederlanders zijn gaan sporten.
12 uur geleden
HOUTEN (ANP) - 2025 was een uitzonderlijk droog jaar. Tot dusver viel er 672 millimeter regen, terwijl er gemiddeld 869 millimeter valt over een heel jaar. "De laatste keer dat een jaar zo droog verliep was in 2018 en het is pas de derde keer deze eeuw dat gemiddeld over het land minder dan 700 millimeter viel", meldt Weeronline.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Haagse politiechef Karin Krukkert verwacht dat agenten van haar eenheid gewond zullen raken tijdens de komende jaarwisseling. Daarvoor waarschuwt ze op Omroep West. "Het is niet de vraag óf we gewonde collega's hebben aan het eind van de jaarwisseling. Maar, hoe treurig ook, dat het een gegeven is", aldus Krukkert.
13 uur geleden