Rutte zinspeelt op NAVO-norm van 3 procent
BRUSSEL (ANP) - De NAVO-landen zouden zich moeten spiegelen aan de Koude Oorlog, toen "Europeanen veel meer dan 3 procent" van hun bruto binnenlands product (bbp) aan hun defensie besteedden, vindt NAVO-topman Mark Rutte. "De gevaren voor onze vrijheid en veiligheid zijn net zo groot - zo niet groter."
De NAVO-landen spraken onder grote Amerikaanse druk tien jaar geleden af minstens 2 procent van hun bbp in defensie te steken. Maar "we zullen veel meer dan 2 procent nodig hebben", zei Rutte in zijn eerste grote toespraak sinds zijn aantreden als secretaris-generaal. "We zijn niet klaar voor wat in vier tot vijf jaar op ons af komt."
Rutte verbindt zich nog niet met zoveel woorden aan dit concrete nieuwe streefdoel, zei hij. "We hebben meer tijd nodig om dat met de bondgenoten te bespreken." De Financial Times berichtte donderdag dat de 32 NAVO-landen zich inmiddels beraden over het opkrikken van de norm naar 3 procent in 2030. Volgens de Britse zakenkrant is er ook sprake van een tussendoel van 2,5 procent.
Wettelijk vastleggen
Van de NAVO-landen voldoen er inmiddels 23 aan de oude afspraak van 2 procent. Nederland lukt dat ook voor het eerst, en de Tweede Kamer is bezig de norm nu ook wettelijk vast te leggen.
Rutte riep ook Europese burgers op om hun politici te manen om meer in defensie te steken. Het verhogen van het defensiebudget is momenteel zijn "belangrijkste punt", onderstreepte hij. "Het is tijd om op een oorlogsmentaliteit over te gaan en de turbo te zetten op onze defensieproductie en defensie. We zijn niet in oorlog, maar ook zeker niet in vredestijd", waarschuwde de oud-premier voor een gehoor van honderden Brusselse beleidsmakers, veiligheidsexperts en journalisten. We moeten "de volgende grote oorlog op NAVO-grondgebied voorkomen".
Donald Trump
De aankomende Amerikaanse president Donald Trump heeft gedreigd dat Europese bondgenoten niet meer op de VS kunnen rekenen als zij hun defensie-uitgaven niet opschroeven. Maar grote NAVO-landen als Spanje en Italië zijn nog ver van de norm verwijderd. Laat staan van een mogelijk verhoogd doel. Bij een verhoging naar 3 procent zou Nederland al gauw 10 miljard euro extra aan defensie moeten spenderen.
Critici waarschuwen dat te veel haast kwakkelende Europese economieën in het nauw kan brengen. Ook zou er te weinig menskracht en wapentuig voorhanden zijn om het geld goed te kunnen uitgeven. Verder zouden al te voortvarende NAVO-landen het gevaar lopen hun geld inefficiënt te besteden en dubbel werk te doen.
Meer uit Binnenland
WINTERSWIJK (ANP) - In Winterswijk is zaterdagochtend de natuurijsbaan om 08.15 uur geopend voor schaatsliefhebbers. De Winterswijkse IJsvereniging heeft de 400-meterbaan recent wit gemaakt en dat heeft bijgedragen aan de eerste opening van het seizoen.
29 minuten geleden
AMSTERDAM (ANP) - Ruim drie maanden na de moord op de 17-jarige Lisa uit Abcoude is er nog weinig te merken van extra maatregelen voor de veiligheid van vrouwen. Gemeenten hadden die toegezegd. Uit een rondgang van het ANP blijkt dat er nog weinig concrete dingen zijn gebeurd.
2 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Renze Klamer stopt als presentator van het programma RTL Tonight. Dat maakte de zender vrijdag bekend. Volgens RTL gaat het om een gezamenlijke beslissing.
14 uur geleden
ZEERIJP (ANP) - Het aantal schademeldingen bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) na de aardbeving bij Zeerijp is opgelopen naar 3346, meldt de organisatie vrijdag. Deze update over het aantal schademeldingen is de laatste in een reeks. De aardbeving met een kracht van 3.4 vond vorige week plaats in de nacht van donderdag op vrijdag.
17 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - De passagiers die in een trein zaten die vrijdagmiddag bij Hilversum werd stilgezet vanwege "een verdachte situatie", hebben het voertuig inmiddels verlaten. Dat meldt de politie. Er zijn drie mensen aangehouden.
17 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Er is een "verdachte situatie" in een trein op het traject Amersfoort-Amsterdam, meldt de politie. De trein staat momenteel stil voor station Hilversum, in de buurt van station Hilversum Sportpark, aldus een NS-woordvoerder. De politie meldt dat het treinverkeer in beide richtingen gestremd is.
18 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Volkszanger René Karst is op 59-jarige leeftijd overleden. Dat heeft zijn management via Instagram bekendgemaakt. Karst scoorde grote hits met nummers als Atje Voor De Sfeer en Liever Te Dik In De Kist.
22 uur geleden