Rutte wil dat Kosovo en Servië nu aan de slag gaan met EU-plan
PRISTINA (ANP) - Servië en Kosovo moeten nu beginnen met het uitvoeren van het EU-plan om de spanningen tussen beide landen te verminderen. Er is geen tijd meer voor woorden, het is tijd voor actie, verklaarden premier Mark Rutte en zijn Luxemburgse collega Xavier Bettel tijdens een bezoek aan Kosovo.
Begin dit jaar werden de Balkan-landen het onder leiding van EU-buitenlandchef Josep Borrell eens over een basisplan om de problemen aan te pakken. Maar sindsdien zijn de spanningen weer hoog opgelopen. Die eindigden in zware ongeregeldheden eind mei in Noord-Kosovo waar de meerderheid Servisch is.
Het plan van Borrell is cruciaal, zei Rutte tijdens een persconferentie na overleg met de Kosovaarse premier Albin Kurti. Ga de dialoog weer aan en voer het plan stap voor stap uit, zei hij. "Maak het zo saai mogelijk." Maar ga eindelijk aan de slag, voegde Bettel toe.
Afscheiding in 1999
Een dag eerder bracht het tweetal dezelfde boodschap over in Belgrado aan de Servische president Aleksandar Vucic. Als Servië en Kosovo willen integreren in de EU zullen ze hun conflict moeten bijleggen, zei Rutte daar. Servië is kandidaat-lid en Kosovo heeft dat aangevraagd.
Kosovo scheidde zich in 1999 af van Servië. Dat land heeft die stap nooit erkend. Vier Servische gemeenschappen in het noorden van Kosovo richten zich - gestimuleerd door de Servische regering - volledig op Belgrado. De Kosovaarse premier Kurti probeerde zijn greep op deze minderheid te vergroten.
Normalisatie
Maar dat pakte verkeerd uit. Het zeer pro-Europese Kosovo kreeg kritiek van de VS en de EU besloot zeer uitzonderlijke maatregelen te nemen tegen Kosovo. Een deel van de financiële steun werd opgeschort. Kurti maakt zich nu zorgen over de relatie met de EU, is te horen in Pristina.
Het basisplan houdt onder meer in dat beide landen hun relaties normaliseren. Ze zouden elkaars grenzen accepteren, overigens zonder dat Servië Kosovo erkent. Ook zou Servië de toetreding van Kosovo tot internationale organisaties zoals de VN niet langer tegenwerken. De Servische minderheid in Kosovo zou meer autonomie krijgen.
Vrees voor keuze minderheid
Dat laatste ligt moeilijk bij de regering in Pristina. Zij vreest dat de Servische minderheid dan mogelijk weer aansluiting gaat zoeken bij Servië. Maar ook Belgrado kwam afspraken niet na en keerde zich onder meer tegen toetreding van Kosovo tot de Raad van Europa.
Kurti zegt nog steeds volledig achter het basisplan van Borrell te staan. Maar dat de overeenkomst destijds niet op papier is gezet, noemt hij "een grote fout" want dat leidde er volgens hem toe dat afspraken zijn geschonden en het nog niet is geïmplementeerd.
Bal nu bij beide landen
Rutte en Bettel benadrukten geen kant te kiezen. Zowel Kosovo als Servië komt volgens hen afspraken niet na. "Beiden moeten nu leveren", aldus Bettel.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De Eerste en Tweede Kamer krijgen een half jaar de tijd om het wetsvoorstel over het EU-migratiepact te behandelen, voordat dit op 12 juni 2026 in werking treedt. Demissionair asielminister David van Weel (VVD) meldde vrijdag dat het voorstel naar de Tweede Kamer wordt gestuurd en verzocht om de behandeling "prioriteit" te geven. Normaal gesproken duurt een wetsbehandeling veel langer.
18 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister Robert Tieman van Infrastructuur en Waterstaat bespreekt alternatieven voor de bezuiniging op infrastructuur die bij Prinsjesdag is doorgevoerd, zei hij vrijdag na de ministerraad. Hij wil met het ministerie van Financiën zoeken naar manieren om te voorkomen dat zijn ministerie "disproportioneel zwaar wordt geraakt".
19 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Staatssecretaris Thierry Aartsen (Openbaar Vervoer, VVD) denkt dat het "verstandig" is om meer geld te steken in het spoor, maar vindt het aan het volgende kabinet om daarover te besluiten. Donderdag meldde ProRail dat de spoorbeheerder de komende jaren steeds vaker alleen noodzakelijk onderhoud kan plegen. Maar voor klussen om het spoor 'toekomstklaar' te maken is geen budget.
20 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een coalitie met D66, CDA, VVD en JA21 is momenteel het meest realistische scenario voor Henri Bontenbal. Dat zei de CDA-leider na besprekingen met D66, VVD en de nieuwe informateur Rianne Letschert. Hij benadrukte dat de gesprekken nog lopen, maar dat hij verwacht dat er eerst naar JA21 wordt gekeken en dus niet naar GroenLinks-PvdA.
21 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66, CDA en VVD omarmen het rapport waarin oud-ASML-topman Peter Wennink stelt dat moeilijke keuzes nodig zijn om de welvaart in Nederland te behouden. "Eigenlijk moet je dit rapport met beide handen aanpakken om ervoor te zorgen dat we ook over tien jaar hier genoeg verdienen om alle ambities van de overheid te betalen", stelde Rob Jetten van D66 voor het begin van onderhandelingen met CDA en VVD. CDA-leider Henri Bontenbal vindt dat het rapport goed aansluit bij het formatiestuk dat hij en Jetten hebben opgesteld.
22 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het meningsverschil over mestregels tussen twee demissionaire BBB-ministers is vrijdag voor het begin van de ministerraad aan de oppervlakte gekomen tegenover de verzamelde pers. Femke Wiersma (Landbouw) is ervan overtuigd dat versoepelingen van mestregels op sommige plekken kunnen, terwijl Robert Tieman (Infrastructuur en Waterstaat) zijn oordeel laat afhangen van technische adviezen. Haagse bronnen spraken al van een hoogoplopend conflict.
22 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66-leider en beoogd premier Rob Jetten hoopt dat er "heel snel" een nieuw kabinet komt, zodat een einde komt aan het "desastreuze" mestbeleid van demissionair landbouwminister Femke Wiersma (BBB). "Het zou schandalig zijn als dit doorgaat, omdat het uiteindelijk boeren op nog grotere afstand zet en de komende jaren nog grotere maatregelen moeten worden genomen", aldus Jetten vrijdag voor aanvang van formatiegesprekken tussen D66, CDA en VVD.
23 uur geleden