Rutte wil als topman NAVO band met Azië sterker maken

Volgens Rutte is de relatie met Azië belangrijk om de "wereld stabiel te houden". Hij heeft zich tot dusver weinig uitgelaten over zijn mogelijk toekomstige rol als leider van het Atlantische bondgenootschap.

Hij is een van de twee kandidaten om Jens Stoltenberg op te volgen als NAVO-topman. De andere kandidaat is de Roemeense president Klaus Iohannis. De 32 landen van de NAVO moeten unaniem een opvolger kiezen.

"Raadselachtig"

Rutte zei in de 'collegetour' dat de nauwe band van China met Rusland voor hem "raadselachtig" is. Hij herhaalde dat de Russische inval in Oekraïne een directe bedreiging is voor Europa. Hij zal de kwestie later deze dag aansnijden in een gesprek met de Chinese partijleider Xi Jinping.

In de zaal zaten een paar honderd studenten om Rutte vragen te stellen. Hij omschreef zich als "een oude vriend van China". Hij was voor het eerst in 2005 in het land, vertelde hij de studenten. Toen was hij nog staatssecretaris.

Grenzen

Rutte noemde China een land dat "prioriteit" heeft als het gaat om studenten. Er studeren zo'n 5600 Chinezen in Nederland. "We willen dat jullie blijven komen. We zijn open voor business." Maar hij erkende ook dat er grenzen zijn, onder meer door huisvestingsproblemen.

Op handelsgebied vindt hij het "cruciaal" dat de Chinezen wat doen aan een gelijk speelveld (China steunt zijn eigen bedrijven die daardoor een voordeel op buitenlandse bedrijven hebben) en bescherming van intellectueel eigendom. Volgens hem probeert de regering in Beijing op dit vlak ook stappen te zetten, maar is het nog "onvoldoende".

Relatieverbetering

"We hebben veel meer handel nodig", verklaarde Rutte. Hij had het onderwerp op de eerste dag van zijn bezoek aan China ook besproken met vertegenwoordigers van het Nederlandse bedrijfsleven. Daarbij was het vooral gegaan over de vraag hoe de relatie verbeterd kan worden.

Op handelsgebied is Nederland de afgelopen jaren juist voorzichtiger geworden. Er is meer aandacht voor het eigen belang en de nationale veiligheid. Dat laatste is volgens het kabinet reden om exportbeperkingen op te leggen aan chipmachinemaker ASML.