Rutte verzekerd van NAVO-baan na opgave Roemeense rivaal
BOEKAREST (ANP) - De weg is vrij voor demissionair premier Mark Rutte om de hoogste baas van de NAVO te worden. De enige tegenkandidaat, de Roemeense president Klaus Iohannis, heeft zich teruggetrokken. Na alle andere NAVO-landen steunt ook Roemenië nu Rutte, zegt Iohannis. Belangrijkste obstakel Hongarije liet dinsdag al weten zich achter de Nederlander te scharen.
Als Rutte inderdaad officieel wordt aangesteld als opvolger van secretaris-generaal Jens Stoltenberg, treedt hij 1 oktober aan. Hij is de vierde Nederlander die de westerse militaire alliantie gaat leiden. Jaap de Hoop Scheffer, die in 2009 afzwaaide, was de laatste.
De langstzittende Nederlandse premier ooit kondigde vorige zomer aan de Haagse politiek te verlaten nadat het vierde kabinet onder zijn leiding was gevallen. Het is de bedoeling dat op 2 juli het nieuwe kabinet onder leiding van Dick Schoof aan de slag gaat. Van een machtsvacuüm of een noodgedwongen zoektocht naar een tussenpaus, zoals in Den Haag eerder werd gevreesd, komt het niet.
Turkije
De 57-jarige Rutte verkondigde lang dat de internationale politiek hem niet trok, maar dat veranderde eind vorig jaar. Toen sprak hij uit dat hij wel voelde voor de opvolging van Stoltenberg. Nu Rusland oorlog voert in Oekraïne en weer recht tegenover het Westen staat, staat de NAVO plotseling weer in het middelpunt van de macht en de aandacht.
Al snel spraken de Verenigde Staten, veruit het belangrijkste NAVO-lid, en zwaargewichten als het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Duitsland zich voor hem uit. De meeste andere bondgenoten volgden een voor een, al vroeg Turkije nog wel een beleefdheidsbezoek aan president Recep Tayyip Erdogan.
Oost-Europeanen
Iohannis probeerde zich nog op te werpen als kandidaat namens de oostelijke NAVO-landen, die zich bedreigd voelen door Rusland en die sinds de Russische invasie van Oekraïne aan invloed hebben gewonnen. De VS konden snelle overeenstemming over Rutte - ruim voor de belangrijke NAVO-top in Washington in juli, dat uitdrukkelijk een viering van de eendracht moet worden - daardoor vergeten.
Maar Rutte slaagde er uiteindelijk in ook de Oost-Europeanen voor zich te winnen. Zelfs de Hongaarse premier Viktor Orbán, die lang gold als de grootste horde. Nadat Orbán akkoord was gegaan, verklaarde ook Slowakije de Nederlandse premier te steunen. Toen was het alleen nog wachten tot Iohannis zich zou terugtrekken.
Troostprijs
De kansloze Roemeense president hield vol in de hoop op een troostprijs zoals een topfunctie in de EU, speculeerden diplomaten. Maar "eind vorige week" liet Iohannis de bondgenoten dan toch weten dat hij zich zou terugtrekken, zegt hij zelf.
De Roemeense ambassadeur op het NAVO-hoofdkwartier in Brussel zal zijn 31 collega's begin volgende week meedelen dat ook de laatste bondgenoot Rutte steunt. De ambassadeurs maken de benoeming naar verwachting dan niet veel later definitief.
Meer uit Buitenland
LOS ANGELES (ANP) - Voor het eerst zijn zondag daadwerkelijk troepen van de Nationale Garde ingezet in Los Angeles tegen demonstranten die zich verzetten tegen de arrestatie van migranten in hun stad. Voor de derde dag op rij kwam het op meerdere plekken in de tweede stad van de Verenigde Staten tot botsingen tussen demonstranten en de politie en extra ordetroepen.
47 minuten geleden
TEL AVIV (ANP) - Het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat het activistenschip Madleen van de Freedom Flotilla Coalition, dat op weg was naar Gaza, zijn koers heeft verlegd naar de kust van Israël. Iedereen aan boord is veilig volgens het bericht van het ministerie, en de activisten zullen volgens Israël eenmaal aan wal terugkeren naar hun landen van herkomst.
2 uur geleden
TEL AVIV (ANP) - Freedom Flotilla Coalition stelt dat Israëlische militairen in de nacht van zondag op maandag activistenschip Madleen hebben "geënterd". Het contact met het schip, dat onderdeel is van Freedom Flotilla Coalition, is verbroken, voegde de organisatie daaraan toe in een bericht op Telegram.
3 uur geleden
MÜNCHEN (ANP) - Een voetbalfan is zondag om het leven gekomen na een val van de tribune tijdens de finale van de Nations League tussen Portugal en Spanje in München. Dat heeft de UEFA bevestigd aan het Duitse sportpersbureau SID.
3 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - Amerikaanse Democratische gouverneurs hebben zondag kritiek geuit op de inzet van troepen van de Nationale Garde door president Donald Trump om de protesten in Los Angeles de kop in te drukken. De gouverneurs stellen in een gezamenlijke verklaring dat de beslissingsmacht om de Nationale Garde in te zetten bij de leiders van de betreffende staat moet liggen en niet bij de president van het land.
5 uur geleden
TEHERAN (ANP) - Iran beweert duizenden geheime documenten te hebben verkregen uit de Israëlische militaire, wetenschappelijke en nucleaire sector. De informatie zou betrekking hebben op de Israëlische nucleaire faciliteiten, defensiecapaciteiten en relaties met de Verenigde Staten en Europa. Dat melden Iraanse, Israëlische en Amerikaanse media.
8 uur geleden
TEL AVIV (ANP) - Diverse Israëlische nieuwsorganisaties melden dat de Verenigde Staten en Israël een einde willen maken aan het mandaat van de VN-interimmacht in Libanon, UNIFIL. Ze menen dat het Libanese leger beter in staat is het staakt-het-vuren in Zuid-Libanon te handhaven, schrijft de krant Israel Hayom.
9 uur geleden