Rutte niet zomaar akkoord met compromis Polen en Hongarije
BRUSSEL (ANP) - Premier Mark Rutte wil eerst garanties over de rechtstaattoets die voor EU-subsidies moet gaan gelden voor hij akkoord gaat met het compromisvoorstel dat op tafel ligt. Hij wil onder meer zeker weten dat de reikwijdte niet wordt ingeperkt en de toets geen vertraging oploopt, zei hij voor het begin van een EU-top in Brussel. Rutte is "niet negatief en niet positief", maar "neutraal" over het voorstel.
Duitsland is met de Polen en Hongaren, die de EU-begroting en het coronaherstelfonds blokkeren uit protest tegen de rechtstaattoets, een compromis overeengekomen. Dat bepaalt onder andere dat de Europese rechter zich kan uitspreken over de nieuwe regels voor die van kracht worden. Als alle EU-landen instemmen, trekken Polen en Hongarije hun veto in en is de patstelling voorbij.
Rutte, de officieuze aanvoerder van de landen die een sterke rechtstaattoets voorstaan, wil daarmee alleen akkoord gaan als die vervolgens met terugwerkende kracht gaat gelden als het Europese Hof van Justitie zijn zegen heeft gegeven. In Nederland en geestverwante landen bestaat de vrees dat de rechtstaatregels vertraging oplopen en kwaadwillenden tot die tijd hun gang kunnen gaan. Rutte wil nu van de Europese Commissie weten of de rechtstaattoets hoe dan ook gaat gelden voor EU-geld dat vanaf 1 januari wordt uitgekeerd.
Europees Parlement
Ook vraagt Nederland eerst de instemming van het Europees Parlement en de verzekering door EU-juristen dat het nieuwe compromis geen afbreuk doet aan de toets zoals die eerder was afgesproken. Dat moet allebei nog deze donderdag kunnen lukken, denkt Rutte. De voorzitter van het Europees Parlement spreekt zich naar verwachting donderdagmiddag uit. Over het juridisch advies gaat Rutte niet, "maar ik denk dat het kan".
Als een EU-land naar het hof stapt om de nieuwe rechtstaatregels aan te vechten zou de Europese Commissie in de tussentijd toch al niet stilzitten, zegt een ingewijde. Als de commissie lucht krijgt van rechtstaatgebreken die ervoor kunnen zorgen dat EU-geld verkeert terechtkomt, verzamelt zij alvast bewijzen en argumenten om die te kunnen aanpakken.
Zeker weten
Rutte erkent ook dat "je echt wel één à anderhalf jaar verder" bent voor de commissie maatregelen zou kunnen nemen tegen een lidstaat. Maar als de commissie die bevoegdheid krijgt, met ingang van 1 januari, "dan ligt er iets dat echt historisch is". Hij wil het echter "echt zien. Ik wil het zeker weten."
Ruttes coalitiepartner D66 heeft er echter al geen fiducie meer in. Het compromisvoorstel geeft de Hongaarse premier Viktor Orbán respijt "om zijn herverkiezing veilig te stellen" in 2022 en brengt de commissie onder de knoet van de regeringsleiders, zegt Europarlementariër Sophie in 't Veld.
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - De demonstratie tegen het optreden van de Israëlische zanger Shai Abramson in het Concertgebouw is afgelopen. De laatste pro-Palestijnse actievoerders verlieten het Museumplein rond 21.30 uur, zag een ANP-verslaggever. Het aantal demonstranten was kort daarvoor snel afgenomen van enkele honderden tot enkele tientallen demonstranten.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Pro-Palestijnse demonstranten hebben rode en groene rookbommen afgestoken tussen het Museumplein en het Concertgebouw, waar de omstreden Israëlische voorzanger Shai Abramson zondagavond optreedt bij besloten chanoekavieringen. ANP-verslaggevers zien dat de politie massaal aanwezig is.
5 uur geleden
LIMA (ANP) - De voor moord en drugssmokkel veroordeelde Nederlander Joran van der Sloot is medisch behandeld nadat hij vrijdag zwaargewond zou zijn aangetroffen in zijn cel in de Peruaanse gevangenis waar hij zijn straf uitzit. Dat meldt het Peruaanse ministerie van Justitie en Mensenrechten in een verklaring. Volgens de krant La República zou hij een zelfmoordpoging hebben gedaan.
6 uur geleden
MOERGESTEL (ANP) - De twee kinderen die zaterdagavond zwaargewond in een woning in Moergestel werden aangetroffen, zijn buiten levensgevaar. Dat meldt de politie.
6 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Bij een protest van de extreemrechtse Nederlandse Volks-Unie in Utrecht heeft de politie twee mannen aangehouden. Een 48-jarige man uit Rotterdam is gearresteerd voor verstoring van de openbare orde en een 20-jarige man uit Zutphen voor het dragen van een verboden teken. Volgens de politie gaat het om een teken "dat in de Tweede Wereldoorlog door groepen werd gebruikt die nationaalsocialistisch gedachtegoed verheerlijkten". Een woordvoerder zegt dat het niet gaat om een hakenkruis, maar wil niet zeggen wat de man wel droeg.
8 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV) heeft met afschuw gereageerd op de dodelijke schietpartij op Bondi Beach in Sydney. "Ook in Nederland is alertheid geboden", zegt NCTV-baas Wieke Vink in een reactie.
9 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Actievoerders hebben zondagmiddag kort twee ingangen van het Concertgebouw in Amsterdam geblokkeerd. Dat bevestigt een woordvoerder na een bericht op sociale media. De politie heeft volgens hem ingegrepen. Een politiewoordvoerder bevestigt dat er aanhoudingen zijn verricht. Om hoeveel aanhoudingen het gaat en waarvoor, wil de politie niet zeggen.
9 uur geleden