Rutte niet zomaar akkoord met compromis Polen en Hongarije
BRUSSEL (ANP) - Premier Mark Rutte wil eerst garanties over de rechtstaattoets die voor EU-subsidies moet gaan gelden voor hij akkoord gaat met het compromisvoorstel dat op tafel ligt. Hij wil onder meer zeker weten dat de reikwijdte niet wordt ingeperkt en de toets geen vertraging oploopt, zei hij voor het begin van een EU-top in Brussel. Rutte is "niet negatief en niet positief", maar "neutraal" over het voorstel.
Duitsland is met de Polen en Hongaren, die de EU-begroting en het coronaherstelfonds blokkeren uit protest tegen de rechtstaattoets, een compromis overeengekomen. Dat bepaalt onder andere dat de Europese rechter zich kan uitspreken over de nieuwe regels voor die van kracht worden. Als alle EU-landen instemmen, trekken Polen en Hongarije hun veto in en is de patstelling voorbij.
Rutte, de officieuze aanvoerder van de landen die een sterke rechtstaattoets voorstaan, wil daarmee alleen akkoord gaan als die vervolgens met terugwerkende kracht gaat gelden als het Europese Hof van Justitie zijn zegen heeft gegeven. In Nederland en geestverwante landen bestaat de vrees dat de rechtstaatregels vertraging oplopen en kwaadwillenden tot die tijd hun gang kunnen gaan. Rutte wil nu van de Europese Commissie weten of de rechtstaattoets hoe dan ook gaat gelden voor EU-geld dat vanaf 1 januari wordt uitgekeerd.
Europees Parlement
Ook vraagt Nederland eerst de instemming van het Europees Parlement en de verzekering door EU-juristen dat het nieuwe compromis geen afbreuk doet aan de toets zoals die eerder was afgesproken. Dat moet allebei nog deze donderdag kunnen lukken, denkt Rutte. De voorzitter van het Europees Parlement spreekt zich naar verwachting donderdagmiddag uit. Over het juridisch advies gaat Rutte niet, "maar ik denk dat het kan".
Als een EU-land naar het hof stapt om de nieuwe rechtstaatregels aan te vechten zou de Europese Commissie in de tussentijd toch al niet stilzitten, zegt een ingewijde. Als de commissie lucht krijgt van rechtstaatgebreken die ervoor kunnen zorgen dat EU-geld verkeert terechtkomt, verzamelt zij alvast bewijzen en argumenten om die te kunnen aanpakken.
Zeker weten
Rutte erkent ook dat "je echt wel één à anderhalf jaar verder" bent voor de commissie maatregelen zou kunnen nemen tegen een lidstaat. Maar als de commissie die bevoegdheid krijgt, met ingang van 1 januari, "dan ligt er iets dat echt historisch is". Hij wil het echter "echt zien. Ik wil het zeker weten."
Ruttes coalitiepartner D66 heeft er echter al geen fiducie meer in. Het compromisvoorstel geeft de Hongaarse premier Viktor Orbán respijt "om zijn herverkiezing veilig te stellen" in 2022 en brengt de commissie onder de knoet van de regeringsleiders, zegt Europarlementariër Sophie in 't Veld.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - De kersttoespraak van koning Willem-Alexander telt dit jaar 757 woorden, dat is 11 woorden meer dan vorig jaar. De lengte van de kersttoespraak van de koning daalde de afgelopen jaren.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Koning Willem-Alexander zou het mooi vinden als "iedere generatie als eerste doel zou hebben om de wereld in een iets betere toestand over te dragen aan de generatie erna". Dat is niet eenvoudig, zei de koning donderdag in zijn jaarlijkse kersttoespraak.
6 uur geleden
ZAANDAM (ANP) - In een woning aan de Westzijde in Zaandam heeft een zeer grote brand gewoed. Het ging om een kraakpand, aldus een woordvoerder van de veiligheidsregio. Rond 12.15 uur meldde de brandweer dat de brand uit is.
7 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - In Artis is op kerstavond een olifantje geboren. Het kalf, een bul, stond al binnen enkele minuten op vier poten en dronk al snel bij moeder. In de Amsterdamse dierentuin leven nu vijf Aziatische olifanten: matriarch van de kudde Thong Thai en haar vier nakomelingen.
7 uur geleden
WAGENINGEN (ANP) - De hazelaars staan dit jaar eerder in bloei dan ooit. Dat kan leiden tot hooikoortsklachten, meldt Nature Today. "Niet eerder stonden hazelaars zo vroeg zo uitgebreid te bloeien als dit jaar. En niet eerder telde het LUMC zoveel hazelaarpollen in december als dit jaar."
7 uur geleden
MAASDIJK (ANP) - Een automobilist is om het leven gekomen door een ongeval in Maasdijk, waarbij zijn auto in brand vloog. Het ongeluk gebeurde rond 4.30 uur op de Coldenhovelaan in de Zuid-Hollandse plaats, meldt de politie op X.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - In meerdere plaatsen in het land kunnen mensen de schaatsen onderbinden. Zo hebben in De Lier (Zuid-Holland) en in Zeist (Utrecht) de vorst en het werk van vrijwilligers ervoor gezorgd dat schaatsers vanaf 8.30 uur over de baan kunnen rijden.
10 uur geleden