Rutte niet zomaar akkoord met compromis Polen en Hongarije
BRUSSEL (ANP) - Premier Mark Rutte wil eerst garanties over de rechtstaattoets die voor EU-subsidies moet gaan gelden voor hij akkoord gaat met het compromisvoorstel dat op tafel ligt. Hij wil onder meer zeker weten dat de reikwijdte niet wordt ingeperkt en de toets geen vertraging oploopt, zei hij voor het begin van een EU-top in Brussel. Rutte is "niet negatief en niet positief", maar "neutraal" over het voorstel.
Duitsland is met de Polen en Hongaren, die de EU-begroting en het coronaherstelfonds blokkeren uit protest tegen de rechtstaattoets, een compromis overeengekomen. Dat bepaalt onder andere dat de Europese rechter zich kan uitspreken over de nieuwe regels voor die van kracht worden. Als alle EU-landen instemmen, trekken Polen en Hongarije hun veto in en is de patstelling voorbij.
Rutte, de officieuze aanvoerder van de landen die een sterke rechtstaattoets voorstaan, wil daarmee alleen akkoord gaan als die vervolgens met terugwerkende kracht gaat gelden als het Europese Hof van Justitie zijn zegen heeft gegeven. In Nederland en geestverwante landen bestaat de vrees dat de rechtstaatregels vertraging oplopen en kwaadwillenden tot die tijd hun gang kunnen gaan. Rutte wil nu van de Europese Commissie weten of de rechtstaattoets hoe dan ook gaat gelden voor EU-geld dat vanaf 1 januari wordt uitgekeerd.
Europees Parlement
Ook vraagt Nederland eerst de instemming van het Europees Parlement en de verzekering door EU-juristen dat het nieuwe compromis geen afbreuk doet aan de toets zoals die eerder was afgesproken. Dat moet allebei nog deze donderdag kunnen lukken, denkt Rutte. De voorzitter van het Europees Parlement spreekt zich naar verwachting donderdagmiddag uit. Over het juridisch advies gaat Rutte niet, "maar ik denk dat het kan".
Als een EU-land naar het hof stapt om de nieuwe rechtstaatregels aan te vechten zou de Europese Commissie in de tussentijd toch al niet stilzitten, zegt een ingewijde. Als de commissie lucht krijgt van rechtstaatgebreken die ervoor kunnen zorgen dat EU-geld verkeert terechtkomt, verzamelt zij alvast bewijzen en argumenten om die te kunnen aanpakken.
Zeker weten
Rutte erkent ook dat "je echt wel één à anderhalf jaar verder" bent voor de commissie maatregelen zou kunnen nemen tegen een lidstaat. Maar als de commissie die bevoegdheid krijgt, met ingang van 1 januari, "dan ligt er iets dat echt historisch is". Hij wil het echter "echt zien. Ik wil het zeker weten."
Ruttes coalitiepartner D66 heeft er echter al geen fiducie meer in. Het compromisvoorstel geeft de Hongaarse premier Viktor Orbán respijt "om zijn herverkiezing veilig te stellen" in 2022 en brengt de commissie onder de knoet van de regeringsleiders, zegt Europarlementariër Sophie in 't Veld.
Meer uit Binnenland
LELYSTAD (ANP) - Het Openbaar Ministerie heeft vrijdag bij de rechtbank in Lelystad celstraffen tot 25 jaar geëist tegen de drie verdachten van de moord op de 18-jarige Ryan Al Najjar. Het gaat om haar vader (53) en twee broers (23 en 25).
1 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - NRC rectificeert de berichtgeving over voormalig D66-informateur Hans Wijers. De krant zegt niet in te kunnen staan voor de totstandkoming van het artikel waarin de krant beweerde dat Wijers VVD-leider Dilan Yeşilgöz een leugenaar had genoemd. De onderbouwing van dit verwijt is volgens hoofdredacteur Patricia Veldhuis niet meer houdbaar.
2 uur geleden
PARAMARIBO (ANP) - Een groep prominente Afro-Surinamers eist dat koning Willem-Alexander en koningin Máxima een krans leggen bij het standbeeld van Kwakoe, het slavernijmonument in Paramaribo. Het koningspaar brengt volgende week een staatsbezoek aan Suriname. Een bezoek aan Kwakoe is vooralsnog niet opgenomen in het programma.
4 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - De politie heeft donderdagochtend een persoon aangehouden op verdenking van doodsbedreiging van de schrijfster en columniste Lale Gül. Dit laat Gül weten aan het ANP. De politie Midden-Nederland zegt hier geen uitspraken over te doen.
4 uur geleden
ARNHEM (ANP) - Het ziekenhuis Rijnstate in Arnhem treft een schikking met de mensen die in het verleden gedupeerd zijn door verkeerd gebruik van sperma in een vruchtbaarheidskliniek. Het ziekenhuis bevestigt de overeenkomst vrijdag naar aanleiding van berichtgeving in het programma Pointer van KRO-NCRV.
4 uur geleden
UTRECHT (ANP) - De deskundigengroep dierziekten, die het ministerie van Landbouw adviseert over vogelgriep, maakt zich "veel zorgen" over de huidige stand van de vogelgriep in Nederland. Dat zegt Arjan Stegeman, hoogleraar Gezondheid van Landbouwhuisdieren van de Universiteit Utrecht en voorzitter van de deskundigengroep. Stegeman waarschuwt ook dat de huidige methode om vogelgriep te bestrijden verouderd is.
5 uur geleden
LELYSTAD (ANP) - De zussen van de vermoorde Ryan al Najjar zijn nog altijd doodsbang voor hun vader. "Mijn vader is nooit een vader geweest zoals andere vaders. Hij zorgde altijd voor spanning en angst en richtte zijn woede altijd op ons", zei een van de zussen van de 18-jarige vrouw uit het Friese Joure die in de nacht van 27 op 28 mei 2024 werd gedood in de buurt van Lelystad. Twee van haar broers en haar voortvluchtige vader worden verdacht van de moord.
5 uur geleden