Rutte niet zomaar akkoord met compromis Polen en Hongarije
BRUSSEL (ANP) - Premier Mark Rutte wil eerst garanties over de rechtstaattoets die voor EU-subsidies moet gaan gelden voor hij akkoord gaat met het compromisvoorstel dat op tafel ligt. Hij wil onder meer zeker weten dat de reikwijdte niet wordt ingeperkt en de toets geen vertraging oploopt, zei hij voor het begin van een EU-top in Brussel. Rutte is "niet negatief en niet positief", maar "neutraal" over het voorstel.
Duitsland is met de Polen en Hongaren, die de EU-begroting en het coronaherstelfonds blokkeren uit protest tegen de rechtstaattoets, een compromis overeengekomen. Dat bepaalt onder andere dat de Europese rechter zich kan uitspreken over de nieuwe regels voor die van kracht worden. Als alle EU-landen instemmen, trekken Polen en Hongarije hun veto in en is de patstelling voorbij.
Rutte, de officieuze aanvoerder van de landen die een sterke rechtstaattoets voorstaan, wil daarmee alleen akkoord gaan als die vervolgens met terugwerkende kracht gaat gelden als het Europese Hof van Justitie zijn zegen heeft gegeven. In Nederland en geestverwante landen bestaat de vrees dat de rechtstaatregels vertraging oplopen en kwaadwillenden tot die tijd hun gang kunnen gaan. Rutte wil nu van de Europese Commissie weten of de rechtstaattoets hoe dan ook gaat gelden voor EU-geld dat vanaf 1 januari wordt uitgekeerd.
Europees Parlement
Ook vraagt Nederland eerst de instemming van het Europees Parlement en de verzekering door EU-juristen dat het nieuwe compromis geen afbreuk doet aan de toets zoals die eerder was afgesproken. Dat moet allebei nog deze donderdag kunnen lukken, denkt Rutte. De voorzitter van het Europees Parlement spreekt zich naar verwachting donderdagmiddag uit. Over het juridisch advies gaat Rutte niet, "maar ik denk dat het kan".
Als een EU-land naar het hof stapt om de nieuwe rechtstaatregels aan te vechten zou de Europese Commissie in de tussentijd toch al niet stilzitten, zegt een ingewijde. Als de commissie lucht krijgt van rechtstaatgebreken die ervoor kunnen zorgen dat EU-geld verkeert terechtkomt, verzamelt zij alvast bewijzen en argumenten om die te kunnen aanpakken.
Zeker weten
Rutte erkent ook dat "je echt wel één à anderhalf jaar verder" bent voor de commissie maatregelen zou kunnen nemen tegen een lidstaat. Maar als de commissie die bevoegdheid krijgt, met ingang van 1 januari, "dan ligt er iets dat echt historisch is". Hij wil het echter "echt zien. Ik wil het zeker weten."
Ruttes coalitiepartner D66 heeft er echter al geen fiducie meer in. Het compromisvoorstel geeft de Hongaarse premier Viktor Orbán respijt "om zijn herverkiezing veilig te stellen" in 2022 en brengt de commissie onder de knoet van de regeringsleiders, zegt Europarlementariër Sophie in 't Veld.
Meer uit Binnenland
ASSEN (ANP) - Het Openbaar Ministerie geeft vrijdagochtend in de rechtbank in Assen een toelichting op de stand van zaken in het onderzoek naar de kunstroof uit het Drents Museum in Assen op 25 januari. Twee verdachten staan terecht tijdens deze eerste openbare zitting in de internationaal geruchtmakende zaak. De buit is nog altijd zoek.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Reizigers in Den Haag zouden tijdens de NAVO-top eind juni gratis gebruik moeten kunnen maken van bijvoorbeeld bus en tram. Het kabinet moet regelen dat het openbaar vervoer tijdelijk kosteloos beschikbaar is "als gebaar naar Hagenaars", vindt de Haagse gemeenteraad unaniem. De partijen willen dat er daarom een verzoek naar de overheid gaat.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Als het aan de gemeenteraad van Den Haag ligt, worden beelden van de jongeren die vorige week deelnamen aan rellen in Scheveningen zo snel mogelijk online gezet. De meeste fracties steunden in een raadsvergadering donderdagavond een motie daarvoor. Ze willen dat burgemeester Jan van Zanen bij het Openbaar Ministerie en de politie aandringt op publicatie van de beelden.
4 uur geleden
WAGENINGEN (ANP) - Veel bijen hebben de afgelopen winter niet overleefd. Ongeveer 22 procent van de bijenvolken is overleden, iets meer dan de winter ervoor. Volgens de universiteit in Wageningen is het de derde winter op rij dat meer dan 20 procent van de bijenvolken niet door de winter komt.
9 uur geleden
OSLO (ANP) - Het compromisvoorstel van NAVO-topman Mark Rutte voor een hoger defensiebudget van de NAVO-landen zou weleens kansrijk kunnen zijn, denkt premier Dick Schoof. Hij rekent er voorzichtig op dat de Verenigde Staten, die volgens velen een onhaalbaar hoge eis stelden, met Ruttes plan zouden kunnen leven. Maar Schoofs eigen kabinet is nog niet zover, tekent hij aan.
10 uur geleden
WARSCHAU (ANP) - EU-ministers van Buitenlandse Zaken, onder wie Caspar Veldkamp, vinden dat de druk op Rusland moet worden opgevoerd om een einde te maken aan de oorlog in Oekraïne. "We zien dat Rusland nog geen serieuze plannen heeft tot vrede", zei Veldkamp tegen het ANP, na afloop van een bijeenkomst met de ministers in Warschau. "Ze blijven letterlijk en figuurlijk ook burgerdoelen beschieten."
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De gemeente Den Haag en de politie hadden geen signalen vooraf dat er vorige week rellen konden uitbreken in Den Haag. Dat heeft burgemeester Jan van Zanen donderdag gezegd. De gemeenteraad vroeg hem om opheldering over de aanpak van de ongeregeldheden.
12 uur geleden