Rutte niet zomaar akkoord met compromis Polen en Hongarije
BRUSSEL (ANP) - Premier Mark Rutte wil eerst garanties over de rechtstaattoets die voor EU-subsidies moet gaan gelden voor hij akkoord gaat met het compromisvoorstel dat op tafel ligt. Hij wil onder meer zeker weten dat de reikwijdte niet wordt ingeperkt en de toets geen vertraging oploopt, zei hij voor het begin van een EU-top in Brussel. Rutte is "niet negatief en niet positief", maar "neutraal" over het voorstel.
Duitsland is met de Polen en Hongaren, die de EU-begroting en het coronaherstelfonds blokkeren uit protest tegen de rechtstaattoets, een compromis overeengekomen. Dat bepaalt onder andere dat de Europese rechter zich kan uitspreken over de nieuwe regels voor die van kracht worden. Als alle EU-landen instemmen, trekken Polen en Hongarije hun veto in en is de patstelling voorbij.
Rutte, de officieuze aanvoerder van de landen die een sterke rechtstaattoets voorstaan, wil daarmee alleen akkoord gaan als die vervolgens met terugwerkende kracht gaat gelden als het Europese Hof van Justitie zijn zegen heeft gegeven. In Nederland en geestverwante landen bestaat de vrees dat de rechtstaatregels vertraging oplopen en kwaadwillenden tot die tijd hun gang kunnen gaan. Rutte wil nu van de Europese Commissie weten of de rechtstaattoets hoe dan ook gaat gelden voor EU-geld dat vanaf 1 januari wordt uitgekeerd.
Europees Parlement
Ook vraagt Nederland eerst de instemming van het Europees Parlement en de verzekering door EU-juristen dat het nieuwe compromis geen afbreuk doet aan de toets zoals die eerder was afgesproken. Dat moet allebei nog deze donderdag kunnen lukken, denkt Rutte. De voorzitter van het Europees Parlement spreekt zich naar verwachting donderdagmiddag uit. Over het juridisch advies gaat Rutte niet, "maar ik denk dat het kan".
Als een EU-land naar het hof stapt om de nieuwe rechtstaatregels aan te vechten zou de Europese Commissie in de tussentijd toch al niet stilzitten, zegt een ingewijde. Als de commissie lucht krijgt van rechtstaatgebreken die ervoor kunnen zorgen dat EU-geld verkeert terechtkomt, verzamelt zij alvast bewijzen en argumenten om die te kunnen aanpakken.
Zeker weten
Rutte erkent ook dat "je echt wel één à anderhalf jaar verder" bent voor de commissie maatregelen zou kunnen nemen tegen een lidstaat. Maar als de commissie die bevoegdheid krijgt, met ingang van 1 januari, "dan ligt er iets dat echt historisch is". Hij wil het echter "echt zien. Ik wil het zeker weten."
Ruttes coalitiepartner D66 heeft er echter al geen fiducie meer in. Het compromisvoorstel geeft de Hongaarse premier Viktor Orbán respijt "om zijn herverkiezing veilig te stellen" in 2022 en brengt de commissie onder de knoet van de regeringsleiders, zegt Europarlementariër Sophie in 't Veld.
Meer uit Binnenland
ROTTERDAM (ANP) - De politie heeft deze week een 78-jarige man in Rotterdam opgepakt op verdenking van seksueel misbruik van kinderen in de Filipijnen en het livestreamen daarvan. Hij had volgens het Openbaar Ministerie contact met een Filipijnse vrouw die de livestreams voor hem regelde. De Filipijnse politie arresteerde haar in oktober en bevrijdde toen vier kinderen uit de misbruiksituatie.
33 minuten geleden
IJMUIDEN (ANP) - Greenpeace en stichting Frisse Wind doen vrijdag bij het Openbaar Ministerie aangifte tegen Tata Steel, laten de organisaties weten. Volgens een recent verslag van de omgevingsdienst is vorig jaar een hogere uitstoot van bepaalde stoffen gemeten door het staalbedrijf in IJmuiden.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Als het huidige beleid wordt voortgezet, stijgt het aantal verkeersslachtoffers de komende decennia sterk. Het verwachte aantal verkeersdoden ligt in 2040 dan tussen de 720 en 760, tegenover 675 in 2024. Dat staat in een rapport van het Instituut voor Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV).
3 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - De NPO respecteert het besluit van AVROTROS om in 2026 niet deel te nemen aan het Eurovisie Songfestival in Wenen. Dat laat een woordvoerder donderdagavond weten. "We onderzoeken op dit moment de mogelijkheden om het Eurovisie Songfestival alsnog bij de Nederlandse kijkers te brengen en hopen daar snel op terug te komen", meldt de NPO.
16 uur geleden
LEEUWARDEN (ANP) - De vijf verdachten die donderdag voor de rechtbank verschenen in een groot proces dat draait om een groep vermeende soevereinen, blijven in de cel tot de volgende zitting. Dat heeft de rechtbank in Leeuwarden beslist. Justitie verdenkt de mannen ervan onderdeel te zijn van een groep die een anti-institutioneel gedachtegoed aanhangt en vanuit die overtuiging aanslagen wilde plegen. De verdachten ontkennen dit.
16 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Nederland gaat volgend jaar voor het eerst in 24 jaar niet naar het Eurovisie Songfestival. AVROTROS houdt vast aan het voornemen niet deel te nemen als Israël erbij is. De omroep heeft die beslissing genomen in nauwe afstemming met de NPO, heeft de omroep bekendgemaakt. Volgens de omroep is "deelname onder de huidige omstandigheden niet te verenigen met de publieke waarden die voor ons essentieel zijn".
16 uur geleden
GRONINGEN (ANP) - De rechtbank in Groningen heeft tbs met dwangverpleging opgelegd aan Curtly E. (46) uit Groningen voor het doodsteken van zijn 12-jarige zoon Gianny-Davey op 29 december vorig jaar. E. handelde in een psychose en was volledig ontoerekeningsvatbaar, oordeelt de rechtbank.
19 uur geleden