Rutte: iedereen was helemaal klaar met Loekasjenko
BRUSSEL (ANP) - De EU-leiders zijn "echt helemaal klaar" met het Wit-Russische regime, zegt premier Mark Rutte. Daardoor waren ze het volgens hem ongekend snel eens over een gezamenlijk optreden tegen Minsk.
"Dit laat zien hoe ernstig we dit nemen", zei Rutte na afloop van de eerste dag van de EU-top in Brussel, die plotseling in het teken kwam te staan van Wit-Rusland. De "kaping" van een passerend Ryanair-vliegtuig om de meereizende Wit-Russische dissident Roman Protasevitsj en zijn vriendin op te pakken, vroeg om een antwoord van de EU.
Rutte, die bijna tien jaar geleden zijn eerste EU-top bijwoonde, heeft "op deze schaal niet eerder meegemaakt" dat de leiders het zo snel eens werden. "Iedereen was er echt helemaal klaar mee." De discussie over Wit-Rusland duurde tweeënhalf uur. Landen die normaliter hun bedenkingen hebben tegen sancties vanwege bijvoorbeeld hun economische belangen, stribbelden volgens Rutte niet tegen. "Misschien ook wel omdat Loekasjenko erin is geslaagd ons te verenigen met deze idiote actie."
De strafmaatregelen die de EU-landen overeen zijn gekomen raken president Aleksandr Loekasjenko en zijn trawanten "wel heftig", verzekert Rutte. Met name omdat de EU ook met economische sancties komt, die de grote staatsbedrijven moeten treffen waarmee in Wit-Rusland het geld wordt verdiend. "Het regime daar heeft natuurlijk zijn vingers in die staatsbedrijven zitten. Dat raakt aan de persoonlijke bankrekeningen van de top daar."
In de slotconclusies over Wit-Rusland verwijzen de leiders niet naar Rusland. Het staat niet vast dat Moskou de hand heeft gehad in de actie rond Protasevitsj, maar er bestaan wel vermoedens van betrokkenheid in Brussel. Een ‘strategisch debat’ over Rusland zou eigenlijk de hoofdschotel zijn tijdens het werkdiner maandag, maar werd op de achtergrond gedrongen door de ontwikkelingen in Wit-Rusland.
De betrekkingen van de EU met Rusland zijn een hoofdpijndossier. De EU wil enerzijds ferm reageren op zaken als inmenging in Europese politiek, het verspreiden van nepnieuws over Covid-19, de militaire dreiging in Oost-Oekraïne en de behandeling van Kremlincriticus Aleksej Navalni. Anderzijds is het in Europees belang de dialoog gaande te houden over zaken als bestrijding van de klimaatverandering en ontwapening. "Maar tientallen jaren van pogingen om de relatie te verbeteren zijn niet gelukt", zei Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. "Het is alleen maar erger geworden".
Binnen de EU staan de neuzen ook nog niet dezelfde kant op als het over de aanpak van Moskou gaat, ook al was het overleg van de leiders maandag "vruchtbaar en nuttig", volgens hun voorzitter Charles Michel. Op hun volgende top eind juni praten de 27 er verder over. Ze hebben de Europese Commissie gevraagd een ‘breed’ rapport op te stellen met beleidsvoorstellen, bijvoorbeeld hoe met Rusland om te gaan als het om energievoorziening gaat. Zo gaan er steeds meer stemmen op om het grote Nordstream 2-pijpleidingproject af te blazen.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Verkenner Wouter Koolmees spreekt maandag met Henri Bontenbal (CDA), Dilan Yeşilgöz (VVD), Rob Jetten (D66) en senaatsvoorzitter Mei Li Vos. Het is gebruikelijk om de voorzitter van de Eerste Kamer te spreken, licht een woordvoerder van de kabinetsformatie toe.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Wybren van Haga stopt als partijleider van BVNL. Dat heeft hij bekendgemaakt in een videoboodschap. Zijn partij haalde bij de Tweede Kamerverkiezingen opnieuw geen zetel. "Blijkbaar ben ik niet degene die door werkend Nederland en door onze mkb-ondernemers wordt gezien als de man die Nederland van het slot gaat halen."
4 uur geleden
LA PAZ (ANP/AFP) - Met de installatie van de rechtse Rodrigo Paz als president, heeft Bolivia voor het eerst in bijna 20 jaar geen linksradicale president meer. Paz zei dat hij "voor God, familie en vaderland" de eed aflegde en dat Bolivia nu anders en open naar de wereld kijkt. "Nooit meer een geïsoleerd Bolivia, dat wordt geketend door falende ideologieën en dat de rug naar de wereld toekeert", zei Paz bij zijn aantreden.
23 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Met de wisseling van Tweede Kamerleden verdwijnt volgende week in totaal ongeveer 136 jaar ervaring uit de Tweede Kamer. Dat blijkt uit een berekening van het ANP. De vertrekkende Kamerleden hadden bij elkaar bijna 178 jaar ervaring, terwijl hun vervangers ook weer zo'n 42 jaar aan Kamerwerk mee terugbrengen.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - De VVD overweegt haar eigen politici een deel van hun inkomen te laten afstaan aan de partij. Dat staat in een 'dilemmastuk' dat op een ledenvergadering in december aan bod komt. Als er een besluit over wordt genomen, is dat pas in het voorjaar, zegt een VVD-woordvoerder.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Voor de kerst ziet verkenner Wouter Koolmees nog geen nieuw kabinet op het bordes staan. "Die kans acht ik niet heel groot", zei hij vrijdag na drie dagen van overleg met de politieke leiders uit de Tweede Kamer die in de campagne allemaal verklaarden heel snel een nieuw kabinet te willen.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Jesse Klaver van GroenLinks-PvdA kan VVD-leider Dilan Yeşilgöz op geen enkele manier overhalen om samen in een coalitie te stappen, zei ze voor een gesprek met de linkse leider en verkenner Wouter Koolmees. De politica zei dat "de verschillen enorm" zijn en dat één gesprek dat niet gaat veranderen. "Dan zouden zij richting hun eigen kiezers een eigen draai moeten maken op alle punten. Dat lijkt me niet geloofwaardig."
2 dagen geleden