Rutte gaat zwaar gehavend nieuwe verkenningsronde in
DEN HAAG (ANP) - VVD-leider en demissionair premier Mark Rutte gaat na Pasen zwaar gehavend een nieuwe verkenningsronde in. Alle partijen keuren zijn optreden in de eerder geklapte verkenning af, en het vertrouwen is behoorlijk geschaad. D66 en het CDA dienden de motie van afkeuring in, en gaven hiermee ook een signaal dat effect zal hebben op de positie van Rutte in de nieuwe verkenning: het is niet meer vanzelfsprekend dat hij als grootste partij het voortouw neemt.
Oppositieleider Geert Wilders kwam met een motie van wantrouwen tegen Rutte om zijn "leugens en bedrog". De hele oppositie, inclusief de SGP, steunde die. Dat betekent dat bijna de helft van de Kamer - 72 Kamerleden - twee weken na de verkiezingen al geen vertrouwen meer in hem heeft.
Niet alleen de oppositie, maar ook D66-leider Sigrid Kaag sprak harde woorden over Rutte. Haar vertrouwen in hem heeft een deuk opgelopen, en hij moet wat haar betreft een pas op de plaats maken de komende weken. Eerst trokken VVD en D66 als winnaars van de verkiezingen en grootste partijen nog samen op. De partijen vormen niet meer vanzelfsprekend een 'liberaal motorblok': Kaag zei na afloop dat ze nog niet weet of ze samen met Rutte in een nieuw kabinet wil gaan. De komende dagen gaat ze met haar partij overleggen wie als verkenner kan worden aangesteld. "Dat is de eerste stap."
Rutte moest diep door het stof en zal het vertrouwen moeten terugwinnen nadat was gebleken dat hij toch CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt heeft besproken met de oud-verkenners Ollongren en Jorritsma. Iets wat hij eerst nog stellig ontkende.
Meer dan veertien uur lang debatteerde de Tweede Kamer over het gelekte verkenningsmemo, en de gesprekken waarop dit gebaseerd zou zijn. Veel partijen verdenken Rutte ervan dat hij Omtzigt, een bekend kritisch Kamerlid, probeerde 'weg te werken'. Maar Rutte zei, net als de oud-verkenners, dat hij zich een gesprek over Omtzigt niet kon herinneren. Die verklaring werd met hoongelach en verontwaardiging ontvangen door de partijen.
Toen Rutte ook nog onthulde dat hij donderdagochtend eerder te horen kreeg dat Omtzigt toch voorkwam in het gespreksverslag, eisten partijen ook hierover duidelijkheid. Maar de onderste steen kwam niet boven. Rutte wilde tot woede van de Kamer zijn bron niet prijsgeven. Zelfs de nieuwe verkenners Tamara van Ark en Wouter Koolmees moesten na middernacht nog naar de Kamer komen om hierover te verklaren. Alle betrokkenen ontkenden dat zij Rutte vroegtijdig hadden ingelicht. Ook de ambtenaren deden dat niet, zei Koolmees.
Na het chaotische debat, waarin vrijwel alle partijleiders spraken van een "vertrouwenscrisis", worden Van Ark en Koolmees overigens ook weer ontslagen als verkenners: er moet één verkenner komen, met meer afstand tot de partijen. Kaag diende hiertoe een motie in, en alle partijen steunden dit. Kaag noemde alle ondertekenaars op volgorde van partijgrootte, behalve VVD-leider Rutte: die kwam als laatste, na de eenmansfracties, aan de beurt.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Demissionair staatssecretaris Teun Struycken (Justitie, NSC) weet nog niet wat de strengere asielwet gaat betekenen voor het al nijpende cellentekort. De Tweede Kamer stemde na een chaotische dag in met de asielwet, waarin nu ook staat dat illegaliteit en hulp aan illegalen strafbaar zijn. Illegalen of helpers kunnen tot zes maanden celstraf krijgen, terwijl het kabinet vanwege het cellentekort nu al toestaat dat gevangenen tot twee weken eerder de cel mogen verlaten.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Staatssecretaris Thierry Aartsen (Milieu) is blij met het voorstel van het bedrijfsleven om jaarlijks minstens 115.000 ton gerecycled plastic in te kopen. Voorafgaand aan de ministerraad zegt de demissionaire VVD-bewindsman dat hij "nu eindelijk een keer die discussie kan gaan voeren."
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Een meerderheid van 94 Tweede Kamerleden heeft voor de asielnoodmaatregelenwet gestemd na een avond waarin de fracties van NSC en SGP tot op het laatst onbeslist waren. De partijen hadden veel moeite met het wijzigingsvoorstel van de PVV over de strafbaarstelling van illegaliteit, omdat ze vreesden dat humanitaire hulp aan illegalen daardoor strafbaar zou worden.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Een ruime meerderheid van 95 Kamerleden heeft voor de wet gestemd over een tweestatusstelsel. Hierin wordt geregeld dat vluchtelingen worden opgedeeld in twee groepen, waarvan er één minder rechten krijgt. Het is nog allerminst zeker of de wet ook op voldoende steun kan rekenen in de Eerste Kamer. Daar is de steun van het CDA belangrijk en die partij is tegen.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Justitie- en asielminister David van Weel (VVD) is bereid het artikel uit de asielnoodmaatregelenwet dat de strafbaarstelling van illegaliteit regelt, niet meteen in werking te laten treden. Hij laat eerst de Raad van State advies uitbrengen en bespreekt dit vervolgens met de Tweede Kamer.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - VVD en CDA willen een boycot van producten uit illegale Israëlische nederzettingen op de bezette Westelijke Jordaanoever. Ze willen dat demissionair minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken, NSC) hiervoor steun gaat zoeken in de Europese Unie. De bewindsman ontraadde donderdag de motie, maar een meerderheid in de Kamer stemde er toch mee in.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Regeringspartij NSC wil "zwart op wit" van justitie- en asielminister David van Weel dat de strenge asielwetgeving er niet voor zorgt dat het strafbaar wordt om humanitaire hulp te bieden aan mensen die illegaal in Nederland zijn. Komt die garantie er niet, dan kan NSC niet met het wetsvoorstel instemmen, zegt fractievoorzitter Nicolien van Vroonhoven.
2 dagen geleden