Rutte gaat zwaar gehavend nieuwe verkenningsronde in
DEN HAAG (ANP) - VVD-leider en demissionair premier Mark Rutte gaat na Pasen zwaar gehavend een nieuwe verkenningsronde in. Alle partijen keuren zijn optreden in de eerder geklapte verkenning af, en het vertrouwen is behoorlijk geschaad. D66 en het CDA dienden de motie van afkeuring in, en gaven hiermee ook een signaal dat effect zal hebben op de positie van Rutte in de nieuwe verkenning: het is niet meer vanzelfsprekend dat hij als grootste partij het voortouw neemt.
Oppositieleider Geert Wilders kwam met een motie van wantrouwen tegen Rutte om zijn "leugens en bedrog". De hele oppositie, inclusief de SGP, steunde die. Dat betekent dat bijna de helft van de Kamer - 72 Kamerleden - twee weken na de verkiezingen al geen vertrouwen meer in hem heeft.
Niet alleen de oppositie, maar ook D66-leider Sigrid Kaag sprak harde woorden over Rutte. Haar vertrouwen in hem heeft een deuk opgelopen, en hij moet wat haar betreft een pas op de plaats maken de komende weken. Eerst trokken VVD en D66 als winnaars van de verkiezingen en grootste partijen nog samen op. De partijen vormen niet meer vanzelfsprekend een 'liberaal motorblok': Kaag zei na afloop dat ze nog niet weet of ze samen met Rutte in een nieuw kabinet wil gaan. De komende dagen gaat ze met haar partij overleggen wie als verkenner kan worden aangesteld. "Dat is de eerste stap."
Rutte moest diep door het stof en zal het vertrouwen moeten terugwinnen nadat was gebleken dat hij toch CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt heeft besproken met de oud-verkenners Ollongren en Jorritsma. Iets wat hij eerst nog stellig ontkende.
Meer dan veertien uur lang debatteerde de Tweede Kamer over het gelekte verkenningsmemo, en de gesprekken waarop dit gebaseerd zou zijn. Veel partijen verdenken Rutte ervan dat hij Omtzigt, een bekend kritisch Kamerlid, probeerde 'weg te werken'. Maar Rutte zei, net als de oud-verkenners, dat hij zich een gesprek over Omtzigt niet kon herinneren. Die verklaring werd met hoongelach en verontwaardiging ontvangen door de partijen.
Toen Rutte ook nog onthulde dat hij donderdagochtend eerder te horen kreeg dat Omtzigt toch voorkwam in het gespreksverslag, eisten partijen ook hierover duidelijkheid. Maar de onderste steen kwam niet boven. Rutte wilde tot woede van de Kamer zijn bron niet prijsgeven. Zelfs de nieuwe verkenners Tamara van Ark en Wouter Koolmees moesten na middernacht nog naar de Kamer komen om hierover te verklaren. Alle betrokkenen ontkenden dat zij Rutte vroegtijdig hadden ingelicht. Ook de ambtenaren deden dat niet, zei Koolmees.
Na het chaotische debat, waarin vrijwel alle partijleiders spraken van een "vertrouwenscrisis", worden Van Ark en Koolmees overigens ook weer ontslagen als verkenners: er moet één verkenner komen, met meer afstand tot de partijen. Kaag diende hiertoe een motie in, en alle partijen steunden dit. Kaag noemde alle ondertekenaars op volgorde van partijgrootte, behalve VVD-leider Rutte: die kwam als laatste, na de eenmansfracties, aan de beurt.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Er zijn volgens het demissionaire kabinet geen aanwijzingen dat Aruba, Bonaire en Curaçao meegesleept worden in een mogelijk gewapend conflict in de Cariben. De spanning is in de regio hoog opgelopen door Amerikaanse acties tegen vermeende drugsbootjes uit Venezuela.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - De ministerraad heeft vrijdag ingestemd met het besluit van landbouwminister Femke Wiersma om stroomstootapparatuur in de veehouderij te verbieden. Voordat het besluit formeel van kracht kan worden, moet de Koning het voorstel ondertekenen, een formaliteit.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Minister Eelco Heinen (Financiën, VVD) is optimistisch dat er een oplossing wordt gevonden voor het gebruik van Russische tegoeden die op rekeningen in België staan. De Europese Commissie wil 90 miljard euro van die tegoeden gebruiken om Oekraïne te helpen.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Het is goed dat experts aanraden om minder vlees te eten, vindt demissionair staatssecretaris Judith Tielen (Preventie, VVD). Stappen om dat advies kracht bij te zetten laat ze aan een volgend kabinet.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Het verhogen van de stikstofgrens is voor demissionair landbouwminister Femke Wiersma "een hele klus". Dat erkende de BBB-minister naar aanleiding van berichten dat invoering hoogst onzeker is. Deze maand moet daar een besluit over vallen. "In de tussentijd ben ik in overleg met de provincies."
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Het nieuwe kabinet moet een minister van Digitale Zaken krijgen. Deze minister moet de "doorzettingsmacht" hebben om een nieuw digitaal systeem binnen de overheid van de grond te krijgen. Dat zei demissionair staatssecretaris Eddie van Marum na afloop van de ministerraad tegen het ANP. Behalve Binnenlandse Zaken gaat hij ook over digitalisering.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair onderwijsminister Gouke Moes maakte na afloop van de ministerraad in eerste instantie grappen over doodsbedreigingen aan het adres van Niels van der Laan, de acteur die de Hoofdpiet speelt in het Sinterklaasjournaal. De mensen die dat doen, krijgen volgens de BBB-bewindsman op pakjesavond "gewoon een zakje zout".
1 dag geleden