Rutte gaat zwaar gehavend nieuwe verkenningsronde in
DEN HAAG (ANP) - VVD-leider en demissionair premier Mark Rutte gaat na Pasen zwaar gehavend een nieuwe verkenningsronde in. Alle partijen keuren zijn optreden in de eerder geklapte verkenning af, en het vertrouwen is behoorlijk geschaad. D66 en het CDA dienden de motie van afkeuring in, en gaven hiermee ook een signaal dat effect zal hebben op de positie van Rutte in de nieuwe verkenning: het is niet meer vanzelfsprekend dat hij als grootste partij het voortouw neemt.
Oppositieleider Geert Wilders kwam met een motie van wantrouwen tegen Rutte om zijn "leugens en bedrog". De hele oppositie, inclusief de SGP, steunde die. Dat betekent dat bijna de helft van de Kamer - 72 Kamerleden - twee weken na de verkiezingen al geen vertrouwen meer in hem heeft.
Niet alleen de oppositie, maar ook D66-leider Sigrid Kaag sprak harde woorden over Rutte. Haar vertrouwen in hem heeft een deuk opgelopen, en hij moet wat haar betreft een pas op de plaats maken de komende weken. Eerst trokken VVD en D66 als winnaars van de verkiezingen en grootste partijen nog samen op. De partijen vormen niet meer vanzelfsprekend een 'liberaal motorblok': Kaag zei na afloop dat ze nog niet weet of ze samen met Rutte in een nieuw kabinet wil gaan. De komende dagen gaat ze met haar partij overleggen wie als verkenner kan worden aangesteld. "Dat is de eerste stap."
Rutte moest diep door het stof en zal het vertrouwen moeten terugwinnen nadat was gebleken dat hij toch CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt heeft besproken met de oud-verkenners Ollongren en Jorritsma. Iets wat hij eerst nog stellig ontkende.
Meer dan veertien uur lang debatteerde de Tweede Kamer over het gelekte verkenningsmemo, en de gesprekken waarop dit gebaseerd zou zijn. Veel partijen verdenken Rutte ervan dat hij Omtzigt, een bekend kritisch Kamerlid, probeerde 'weg te werken'. Maar Rutte zei, net als de oud-verkenners, dat hij zich een gesprek over Omtzigt niet kon herinneren. Die verklaring werd met hoongelach en verontwaardiging ontvangen door de partijen.
Toen Rutte ook nog onthulde dat hij donderdagochtend eerder te horen kreeg dat Omtzigt toch voorkwam in het gespreksverslag, eisten partijen ook hierover duidelijkheid. Maar de onderste steen kwam niet boven. Rutte wilde tot woede van de Kamer zijn bron niet prijsgeven. Zelfs de nieuwe verkenners Tamara van Ark en Wouter Koolmees moesten na middernacht nog naar de Kamer komen om hierover te verklaren. Alle betrokkenen ontkenden dat zij Rutte vroegtijdig hadden ingelicht. Ook de ambtenaren deden dat niet, zei Koolmees.
Na het chaotische debat, waarin vrijwel alle partijleiders spraken van een "vertrouwenscrisis", worden Van Ark en Koolmees overigens ook weer ontslagen als verkenners: er moet één verkenner komen, met meer afstand tot de partijen. Kaag diende hiertoe een motie in, en alle partijen steunden dit. Kaag noemde alle ondertekenaars op volgorde van partijgrootte, behalve VVD-leider Rutte: die kwam als laatste, na de eenmansfracties, aan de beurt.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer vindt het demissionaire kabinet te stil als het gaat om de spanningen in de Cariben. Partijen vinden de informatievoorziening aan Aruba, Curaçao en Bonaire onvoldoende, maar ook aan de Kamer zelf.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet gaat de Amerikaanse aanvallen op vermeende drugsboten uit Venezuela niet veroordelen. Minister David van Weel (Buitenlandse Zaken, VVD) zei dinsdagavond in een debat in de Tweede Kamer over de spanningen in de Cariben nog niet zo ver te willen gaan.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair landbouwminister Femke Wiersma wil "eerlijk en zorgvuldig" te werk gaan bij het openbaar maken van uitstootgegevens van boeren. Dat laat zij via een woordvoerder weten na een kritische brief van het Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding, dat haar ervan beticht de publicatie van deze data doelbewust te vertragen.
16 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een Kamermeerderheid roept demissionair klimaat- en energieminister Sophie Hermans opnieuw op de gaswinning bij Warffum te beëindigen. De VVD-bewindsvrouw herhaalde eerder deze week nog in een debat dat de wet haar dit niet toestaat. Een motie van de SP haalde het toch, met steun van D66, PVV, GroenLinks-PvdA, ChristenUnie, PvdD, DENK, 50PLUS en Volt.
17 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66 wil dat Rianne Letschert de nieuwe informateur wordt. Een woordvoerder van de partij bevestigt een bericht van BNR daarover. Letschert is bestuursvoorzitter van de Universiteit Maastricht en moet Sybrand Buma opvolgen als informateur.
18 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding haalt in een brief uit naar minister Femke Wiersma van Landbouw over het weigeren van het openbaar maken van uitstootgegevens van veehouderijen. Follow the Money en NRC hadden nogmaals een verzoek tot bemiddeling ingediend om de gegevens te krijgen. Het adviescollege vindt dat de minister doelbewust vertraagt en dat dit de belastingbetaler miljoenen euro's kost.
18 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Kinderen moeten in de klas beter leren lezen, schrijven en rekenen, schrijft een nieuwe wet voor waarmee de Tweede Kamer dinsdagmiddag heeft ingestemd. Het gaat om een vernieuwing van de zogeheten kerndoelen, waarin staat waaraan de lesprogramma's van scholen moeten voldoen. Daarin staat ook dat docenten meer aandacht moeten geven aan digitale vaardigheden en hoe leerlingen zich kunnen ontwikkelen tot betrokken burgers.
18 uur geleden