Rutte gaat zwaar gehavend nieuwe verkenningsronde in
DEN HAAG (ANP) - VVD-leider en demissionair premier Mark Rutte gaat na Pasen zwaar gehavend een nieuwe verkenningsronde in. Alle partijen keuren zijn optreden in de eerder geklapte verkenning af, en het vertrouwen is behoorlijk geschaad. D66 en het CDA dienden de motie van afkeuring in, en gaven hiermee ook een signaal dat effect zal hebben op de positie van Rutte in de nieuwe verkenning: het is niet meer vanzelfsprekend dat hij als grootste partij het voortouw neemt.
Oppositieleider Geert Wilders kwam met een motie van wantrouwen tegen Rutte om zijn "leugens en bedrog". De hele oppositie, inclusief de SGP, steunde die. Dat betekent dat bijna de helft van de Kamer - 72 Kamerleden - twee weken na de verkiezingen al geen vertrouwen meer in hem heeft.
Niet alleen de oppositie, maar ook D66-leider Sigrid Kaag sprak harde woorden over Rutte. Haar vertrouwen in hem heeft een deuk opgelopen, en hij moet wat haar betreft een pas op de plaats maken de komende weken. Eerst trokken VVD en D66 als winnaars van de verkiezingen en grootste partijen nog samen op. De partijen vormen niet meer vanzelfsprekend een 'liberaal motorblok': Kaag zei na afloop dat ze nog niet weet of ze samen met Rutte in een nieuw kabinet wil gaan. De komende dagen gaat ze met haar partij overleggen wie als verkenner kan worden aangesteld. "Dat is de eerste stap."
Rutte moest diep door het stof en zal het vertrouwen moeten terugwinnen nadat was gebleken dat hij toch CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt heeft besproken met de oud-verkenners Ollongren en Jorritsma. Iets wat hij eerst nog stellig ontkende.
Meer dan veertien uur lang debatteerde de Tweede Kamer over het gelekte verkenningsmemo, en de gesprekken waarop dit gebaseerd zou zijn. Veel partijen verdenken Rutte ervan dat hij Omtzigt, een bekend kritisch Kamerlid, probeerde 'weg te werken'. Maar Rutte zei, net als de oud-verkenners, dat hij zich een gesprek over Omtzigt niet kon herinneren. Die verklaring werd met hoongelach en verontwaardiging ontvangen door de partijen.
Toen Rutte ook nog onthulde dat hij donderdagochtend eerder te horen kreeg dat Omtzigt toch voorkwam in het gespreksverslag, eisten partijen ook hierover duidelijkheid. Maar de onderste steen kwam niet boven. Rutte wilde tot woede van de Kamer zijn bron niet prijsgeven. Zelfs de nieuwe verkenners Tamara van Ark en Wouter Koolmees moesten na middernacht nog naar de Kamer komen om hierover te verklaren. Alle betrokkenen ontkenden dat zij Rutte vroegtijdig hadden ingelicht. Ook de ambtenaren deden dat niet, zei Koolmees.
Na het chaotische debat, waarin vrijwel alle partijleiders spraken van een "vertrouwenscrisis", worden Van Ark en Koolmees overigens ook weer ontslagen als verkenners: er moet één verkenner komen, met meer afstand tot de partijen. Kaag diende hiertoe een motie in, en alle partijen steunden dit. Kaag noemde alle ondertekenaars op volgorde van partijgrootte, behalve VVD-leider Rutte: die kwam als laatste, na de eenmansfracties, aan de beurt.
Meer uit Politiek
APELDOORN (ANP) - De overstap van Eerste Kamerlid Arie Griffioen van BBB naar D66 doet BBB-partijleider Caroline van der Plas pijn. Na afloop van een algemene ledenvergadering in Apeldoorn zei Van der Plas dat ze het moeilijk te begrijpen vindt dat Griffioen overstapt naar D66, een partij die volgens Van der Plas recht tegenover BBB staat.
13 uur geleden
APELDOORN (ANP) - De BBB doet in 29 gemeenten mee aan de gemeenteraadsverkiezingen volgend jaar. De opvallendste gemeente waar de partij meedoet is Amsterdam. In Friesland doen met acht gemeenten de meeste mee.
14 uur geleden
BLOEMENDAAL (ANP) - De SP doet met de nieuwe afdeling Bloemendaal-Heemstede mee aan de gemeenteraadsverkiezingen in Bloemendaal. Voormalig voorzitter van de vakbond FNV Tuur Elzinga is de lijsttrekker voor de partij.
19 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Informateur Sybrand Buma heeft via zijn woordvoerder uitspraken genuanceerd die hij eerder vrijdag deed over de kabinetsformatie. Hij zei toen dat de optie van een kabinet met zowel GroenLinks-PvdA als de VVD definitief is "afgevallen". Hij laat nu weten dat hij bedoelde dat de VVD een blokkade heeft opgeworpen voor samenwerking met GroenLinks-PvdA, en dat hij "tot op heden geen reden" heeft "om aan te nemen dat dat is veranderd".
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Volgens informateur Sybrand Buma is een kabinet met zowel VVD als GroenLinks-PvdA "afgevallen". Dat zei hij na afloop van de formatiegesprekken met de partijleiders Rob Jetten (D66) en Henri Bontenbal (CDA) op vrijdag. De blokkade van de VVD tegen een samenwerking met GroenLinks-PvdA "is er en die blijft er". Buma zei dat het door D66 gewenste middenkabinet eigenlijk al was afgevallen voordat hij aan zijn opdracht begon.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - De overheidsfinanciën staan er iets gunstiger voor dan op Prinsjesdag werd gedacht. Het begrotingstekort komt dit jaar naar verwachting niet uit op 2,1 procent van de omvang van de economie, maar op 1,8 procent. Dat staat in de najaarsnota die demissionair minister Eelco Heinen (Financiën, VVD) naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.
1 dag geleden
MOERDIJK (ANP) - PVV-leider Geert Wilders vindt dat het dorp Moerdijk onder geen beding mag verdwijnen en zegt zich daar "met hand en tand" tegen te verzetten. Wilders hoopt een meerderheid in de Tweede Kamer te kunnen vinden om het besluit tegen te houden, zei hij vrijdag bij een bezoek aan Moerdijk.
1 dag geleden