Rutte: dekolonisatierapport indringend en confronterend
BRUSSEL (ANP) - De belangrijkste conclusies van het rapport Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945 - 1950 zijn "indringend en confronterend", zegt premier Mark Rutte in een eerste reactie. "Ze zijn hard maar onontkoombaar. Het kabinet onderschrijft de conclusies. We moeten de beschamende feiten onder ogen zien."
"Nederland voerde een koloniale oorlog waarin stelselmatig en wijdverbreid extreem geweld werd gebruikt, tot martelingen toe, die in de meeste gevallen onbestraft bleven", aldus Rutte op een persconferentie in Brussel. "De heersende cultuur was er een van wegkijken, afschuiven en een misplaatst koloniaal superioriteitsgevoel." Het is, stelt Rutte, "een pijnlijke constatering en we moeten ons dat aantrekken".
De verantwoordelijkheid voor "deze zwarte bladzijde uit onze geschiedenis" ligt volgens de premier eerst en vooral bij de gezagsdragers van toen. "De Nederlandse regering, het parlement, de krijgsmacht als instituut en de justitiële autoriteiten. Het kabinet neemt de volle verantwoordelijkheid voor hun collectieve falen, dat ten grondslag lag aan het extreme geweld in de beschreven periode."
Maatschappelijk debat
"Elke generatie moet zich opnieuw tot het eigen verleden verhouden, ook wij, en dat voelen we vandaag heel sterk", zei Rutte. "Dit onderzoek schetst de tragiek van deze periode nog eens in volle omvang."
Volgens de premier moet het onderzoek niet het eindpunt zijn in de discussie over het Nederlandse koloniale verleden, maar een volgende stap in de gezamenlijke verwerking. "Het maatschappelijk debat dat er ongetwijfeld gaat komen, moet er ook komen. Het kabinet zal aan dat debat deelnemen en het ook ondersteunen", zei hij.
Het onderzoek beslaat de periode van het uitroepen van de Republiek Indonesië door Soekarno op 17 augustus 1945 tot en met 1949, het jaar waarin Nederland op 27 december de soevereiniteitsoverdracht tekende. Het is uitgevoerd door het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV), het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) en het NIOD, het Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Het is "ontzettend bijzonder - en tegelijk bitterzoet - dat de veiligheid van meisjes en vrouwen in de troonrede wordt benoemd", zei campagneleider Danique de Jong van de inmiddels beëindigde crowdfundingactie 'Wij eisen de nacht op' dinsdag. Ze reageerde daarmee op de woorden van de koning, die in de rede had gezegd dat het onacceptabel is dat meisjes en vrouwen zich op straat onveilig voelen.
15 minuten geleden
WASSENAAR (ANP) - Joke Bruijs is op 73-jarige leeftijd overleden. Dat heeft haar management dinsdag aan het ANP bevestigd. Het overlijden volgt niet lang na de dood van haar ex-man Gerard Cox, die eerder deze maand overleed. Ze heeft besloten haar lichaam ter beschikking van de wetenschap te stellen en er zal dus geen uitvaart zijn.
2 uur geleden
KYIV (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft op X gereageerd op de troonrede. Hij dankte koning Willem-Alexander voor zijn "woorden van niet-aflatende steun".
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het Museum Panorama Mesdag wordt een rijksmuseum. Het museum verkeert volgens het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) in "zwaar weer". Daarom wil het ministerie het museum bijstaan met 1,8 miljoen euro, staat dinsdag in de miljoenennota.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De begroting van het Koninklijk Huis groeit in 2026 tot boven de 60 miljoen euro. De uitgaven van het Rijk aan het Koningshuis stijgen met bijna 1,9 miljoen euro in 2026, blijkt dinsdag uit de miljoenennota. Dat is een stijging van ruim 3,2 procent ten opzichte van vorig jaar.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een 57-jarige conciërge van een basisschool in Zoetermeer wordt verdacht van het maken en in bezit hebben van kinderporno. De Zoetermeerder zou ook op de school waar hij werkte stiekem foto's en video's hebben gemaakt, die mogelijk kinderpornografisch zijn. In totaal zijn honderdduizenden afbeeldingen en video's in beslag genomen.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het Nederlandse klimaatdoel voor 2030 is nauwelijks nog haalbaar. Zelfs als alles meezit, is het "heel erg onwaarschijnlijk" dat de uitstoot van broeikasgassen genoeg daalt om te voldoen aan de Klimaatwet. Tot die conclusie komt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in een doorrekening van het klimaatbeleid. Het planbureau roept de politiek op te zorgen voor "zekerheid en stabiliteit".
6 uur geleden