Rutte: belangrijkst is dat Polen en Hongaren zin niet kregen
BRUSSEL (ANP) - Premier Mark Rutte is tevreden met de rechtstaattoets die de Europese leiders op de EU-top overeen zijn gekomen. Het is Polen en Hongarije niet gelukt om iets aan de regels te veranderen, stelt Rutte. "Dat is het belangrijkst."
De regeringsleiders wisten met wat aanvullende afspraken Polen en Hongarije zover te krijgen hun verzet op te geven. Daarmee trokken ze ook hun veto tegen de EU-meerjarenbegroting en het coronaherstelfonds in. Aan de drie voorwaarden die Nederland stelde aan het compromis, is volgens Rutte voldaan.
De rechtstaattoets is een nieuw instrument waarmee de Europese Commissie lidstaten die de rechtstaat schenden financieel kan treffen. Brussel kan landen op hun EU-subsidies korten als de rechtstaat er zo beroerd aan toe is dat het geld niet goed terechtkomt. Hoe dat in de praktijk gaat werken is afwachten.
Meevaller
De Europese Commissie hoeft niet te wachten met de rechtstaattoets in stelling brengen tot de Europese rechter zich daarover heeft uitgesproken, stelt Rutte tevreden vast. En er is een meevaller voor de Europese belastingbetaler. De commissie blijkt zelfs in de tussentijd uitgekeerde subsidies te kunnen terugvorderen als er inderdaad iets niet in de haak is.
Hongarije en Polen vierden de aanvullende afspraken als een overwinning, omdat die de gewraakte rechtstaattoets zouden insnoeren. Maar dat kan helemaal niet, stelt Rutte. De raad van regeringsleiders is "natuurlijk een machtig interessant orgaan", maar hun afspraken zijn niet bindend. En een verordening zoals de rechtstaattoets wel.
Duidelijkheid
Omdat een gang naar de Europese rechter zomaar anderhalf jaar kan duren, vrezen critici van Hongarije en Polen dat Brussel nog lange tijd niet tegen hen zou kunnen optreden. Voor de Hongaarse premier Viktor Orbán bijvoorbeeld de gevolgen zou ondervinden, zou hij al herkozen kunnen zijn.
Rutte zou daarom graag zien dat het Europees Hof de zaak met spoed behandelt. "Omdat je gewoon duidelijkheid wilt. Dat zou echt voordelen hebben."
Meer uit Binnenland
HILVERSUM (ANP) - De NPO respecteert het besluit van AVROTROS om in 2026 niet deel te nemen aan het Eurovisie Songfestival in Wenen. Dat laat een woordvoerder donderdagavond weten. "We onderzoeken op dit moment de mogelijkheden om het Eurovisie Songfestival alsnog bij de Nederlandse kijkers te brengen en hopen daar snel op terug te komen", meldt de NPO.
6 uur geleden
LEEUWARDEN (ANP) - De vijf verdachten die donderdag voor de rechtbank verschenen in een groot proces dat draait om een groep vermeende soevereinen, blijven in de cel tot de volgende zitting. Dat heeft de rechtbank in Leeuwarden beslist. Justitie verdenkt de mannen ervan onderdeel te zijn van een groep die een anti-institutioneel gedachtegoed aanhangt en vanuit die overtuiging aanslagen wilde plegen. De verdachten ontkennen dit.
7 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Nederland gaat volgend jaar voor het eerst in 24 jaar niet naar het Eurovisie Songfestival. AVROTROS houdt vast aan het voornemen niet deel te nemen als Israël erbij is. De omroep heeft die beslissing genomen in nauwe afstemming met de NPO, heeft de omroep bekendgemaakt. Volgens de omroep is "deelname onder de huidige omstandigheden niet te verenigen met de publieke waarden die voor ons essentieel zijn".
7 uur geleden
GRONINGEN (ANP) - De rechtbank in Groningen heeft tbs met dwangverpleging opgelegd aan Curtly E. (46) uit Groningen voor het doodsteken van zijn 12-jarige zoon Gianny-Davey op 29 december vorig jaar. E. handelde in een psychose en was volledig ontoerekeningsvatbaar, oordeelt de rechtbank.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Maak Europese regels voor kleine voertuigen zoals e-steps. Die oproep doet demissionair minister Robert Tieman (Infrastructuur en Waterstaat) donderdag in een overleg met EU-ministers. Zijn verklaring wordt gesteund door vijftien andere landen waaronder Duitsland, Polen en België.
11 uur geleden
LEEUWARDEN (ANP) - Drie verdachten in een grote zaak die draait om een groep veronderstelde soevereinen hebben donderdag de rechtbank in Leeuwarden gevraagd of zij hun proces in vrijheid mogen afwachten. Het Friese trio maakt volgens het Openbaar Ministerie deel uit van een netwerk dat een anti-institutioneel gedachtegoed aanhangt en vanuit die overtuiging aanslagen wilde plegen. De verdachten ontkennen.
11 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - De Dutch Directors Guild (DDG) en Netwerk Scenarioschrijvers, die opkomen voor de belangen van filmmakers, scenarioschrijvers en regisseurs, vinden dat de NPO "onevenredig bezuinigt op kunst en cultuur". Dat laat DDG-voorzitter Mark Winkler weten aan het ANP.
12 uur geleden