Ruimtetelescoop James Webb veilig en wel aangekomen op werkplek
HOUSTON (ANP) - De nieuwe ruimtetelescoop James Webb is aangekomen op zijn eindbestemming, de plek waarvandaan hij de komende decennia het heelal moet observeren. Met een kleine koersverandering kwam hij in zijn baan rond de zon. De sonde heeft in iets minder dan een maand tijd ongeveer 1,46 miljoen kilometer afgelegd.
De vluchtleiding zette maandag de motoren van de telescoop 297 seconden lang aan, precies zoals gepland. Daardoor ging de snelheid iets omhoog, precies genoeg om hem 'in te parkeren'. De James Webb vliegt nu op een stabiele plek in de schaduw van de aarde en draait met de aarde mee rond de zon. Hij verbruikt daar zo min mogelijk energie, heeft vrij zicht op het universum en kan eenvoudig beelden en metingen doorsturen.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble, die sinds 1990 actief is. Zijn einde nadert. Daarom hebben Europa, de Verenigde Staten en Canada de nieuwe telescoop ontwikkeld. Vanuit Nederland zijn onder meer de Universiteit Leiden en onderzoeksinstituut TNO bij het project betrokken.
Tennisbaan
De nieuwe ruimtetelescoop is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel werd twee weken geleden opengeklapt. Hij vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. De hoofdspiegel bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen om scherp te stellen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Het goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
De James Webb moet onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Hij kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble. Op zijn werkplek ver weg van de zon is de temperatuur 233 graden onder nul. Die extreme kou maakt de metingen nauwkeuriger en betrouwbaarder. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
De James Webb kan nog niet meteen aan de slag. Een van de meetinstrumenten aan boord moet worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb waarschijnlijk de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
BRUSSEL (ANP) - De Duitse regeringsleider Friedrich Merz erkent de Belgische bezorgdheid over de inzet van bevroren Russisch geld voor Oekraïne. Alle landen moeten hetzelfde risico dragen, zei de bondskanselier na overleg met de Belgische premier Bart De Wever en Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.
30 seconden geleden
NEW YORK (ANP) - De Canadees-Amerikaanse toparchitect Frank Gehry is op 96-jarige leeftijd overleden, meldt The New York Times. Hij ontwierp onder meer het Guggenheim-museum in het Noord-Spaanse Bilbao. Volgens de krant was hij een van de grootste Amerikaanse architecten.
2 uur geleden
BRASILIA (ANP/RTR) - De Braziliaanse oud-president Jair Bolsonaro heeft voor de verkiezingen van volgend jaar zijn steun uitgesproken voor zijn oudste zoon Flávio Bolsonaro als presidentskandidaat. Dat maakte het hoofd van hun Liberale Partij bekend en Flávio heeft dit zelf bevestigd op X.
2 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Europarlementariërs zien de manier waarop de Verenigde Staten de EU heeft afgeschilderd in hun laatste veiligheidsstrategie als een aanval op de Europese waarden en manier van leven. In een Nationale Veiligheidsstrategie stelt de regering-Trump dat het verzet in Europa tegen de gevestigde orde moet worden aangewakkerd en dat radicaal-rechtse bewegingen moeten worden gesteund.
4 uur geleden
DUBLIN (ANP/AFP) - De Ierse politie onderzoekt een incident met onbekende drones rond de aankomst van het vliegtuig met de Oekraïense president Zelensky in de Ierse hoofdstad Dublin. Regeringsleider Micheál Martin heeft gezegd dat hij is geïnformeerd over drone-activiteiten op de avond van de landing. Later deze maand buigt de Nationale Veiligheidsraad zich over de kwestie, meldt de Ierse omroep RTE.
5 uur geleden
LONDEN (ANP) - De Soedanese stad el-Fasher is volgens waarnemers 'een enorme plaats delict' met hopen opgestapelde lijken in straten en massagraven. De Rapid Support Forces (RSF) die de stad zes weken geleden innamen, proberen bewijs voor hun massamoorden te vernietigen, meldt de Britse krant The Guardian.
8 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - België doet volgend jaar mee aan het Eurovisie Songfestival. Dat heeft de Franstalige omroep RTBF vrijdag besloten. Wie de Belgische kandidaat wordt, is nog niet bekend.
9 uur geleden