Ruimtetelescoop James Webb veilig en wel aangekomen op werkplek
HOUSTON (ANP) - De nieuwe ruimtetelescoop James Webb is aangekomen op zijn eindbestemming, de plek waarvandaan hij de komende decennia het heelal moet observeren. Met een kleine koersverandering kwam hij in zijn baan rond de zon. De sonde heeft in iets minder dan een maand tijd ongeveer 1,46 miljoen kilometer afgelegd.
De vluchtleiding zette maandag de motoren van de telescoop 297 seconden lang aan, precies zoals gepland. Daardoor ging de snelheid iets omhoog, precies genoeg om hem 'in te parkeren'. De James Webb vliegt nu op een stabiele plek in de schaduw van de aarde en draait met de aarde mee rond de zon. Hij verbruikt daar zo min mogelijk energie, heeft vrij zicht op het universum en kan eenvoudig beelden en metingen doorsturen.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble, die sinds 1990 actief is. Zijn einde nadert. Daarom hebben Europa, de Verenigde Staten en Canada de nieuwe telescoop ontwikkeld. Vanuit Nederland zijn onder meer de Universiteit Leiden en onderzoeksinstituut TNO bij het project betrokken.
Tennisbaan
De nieuwe ruimtetelescoop is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel werd twee weken geleden opengeklapt. Hij vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. De hoofdspiegel bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen om scherp te stellen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Het goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
De James Webb moet onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Hij kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble. Op zijn werkplek ver weg van de zon is de temperatuur 233 graden onder nul. Die extreme kou maakt de metingen nauwkeuriger en betrouwbaarder. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
De James Webb kan nog niet meteen aan de slag. Een van de meetinstrumenten aan boord moet worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb waarschijnlijk de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
OSLO (ANP) - De dochter van de Venezolaanse oppositieleider María Corina Machado heeft namens haar moeder de Nobelprijs voor de Vrede in ontvangst genomen. Ana Corina Sosa Machado droeg in Oslo een speech voor die door haar moeder was voorbereid. Daarin waarschuwde ze hoe fragiel democratie kan zijn.
44 minuten geleden
BRUSSEL (ANP) - De gezamenlijke strijd tegen smokkelaars van migranten moet worden opgevoerd, zei voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie. Smokkelaars moet het werk onmogelijk worden gemaakt, waarmee de levens van duizenden mensen worden gered. Woensdag wordt in Brussel een blauwdruk bekrachtigd om smokkelaars de pas af te snijden. Belangrijk onderdeel van de aanpak is het voorkomen dat migranten veel geld moeten betalen aan smokkelaars, om vervolgens een levensgevaarlijke tocht over zee of land te maken, zei Von der Leyen.
1 uur geleden
PARIJS/BRUSSEL (ANP) - De bondgenoten die Oekraïne na de oorlog tegen Rusland willen blijven beschermen, overleggen donderdag over de nieuwste Amerikaanse vredesplannen. Ook demissionair premier Dick Schoof neemt deel aan de videovergadering van de zogeheten Coalitie van Bereidwillige Landen.
1 uur geleden
GENÈVE (ANP/RTR) - Het mensenrechtenkantoor van de Verenigde Naties staat naar eigen zeggen in "overlevingsstand". Het kantoor van hoge commissaris Volker Türk (OHCHR) heeft minder geld, maar meer werk. Er zijn volgens Türk al werkzaamheden geschrapt of uitgesteld en ontslagen gevallen.
2 uur geleden
KOPENHAGEN (ANP) - Denemarken dreigt te worden vermalen in de concurrentiestrijd tussen de Verenigde Staten, China en Rusland om het noordpoolgebied, vreest de Deense militaire inlichtingendienst. De Verenigde Staten, lang de grote beschermheer, azen op Groenland en aarzelen niet om hun macht tegen bondgenoten te gebruiken.
2 uur geleden
OSLO (ANP/RTR/AFP) - María Corina Machado komt toch naar de Noorse hoofdstad Oslo, maar niet op tijd om zelf haar Nobelprijs voor de Vrede in ontvangst te nemen. Volgens het Nobelinstituut is de Venezolaanse oppositiepolitica veilig.
3 uur geleden
NEW DELHI (ANP) - De Italiaanse keuken is door UNESCO aangemerkt als immaterieel cultureel erfgoed dat beschermd moet worden. Italië had zijn culinaire traditie voorgelegd aan UNESCO omdat die belangrijk is voor de Italiaanse cultuur, manier van leven en ook de omgang met ingrediënten. Daar bleek men het bij een UNESCO-bijeenkomst in India over eens te zijn.
3 uur geleden