Ruimtetelescoop James Webb veilig en wel aangekomen op werkplek
HOUSTON (ANP) - De nieuwe ruimtetelescoop James Webb is aangekomen op zijn eindbestemming, de plek waarvandaan hij de komende decennia het heelal moet observeren. Met een kleine koersverandering kwam hij in zijn baan rond de zon. De sonde heeft in iets minder dan een maand tijd ongeveer 1,46 miljoen kilometer afgelegd.
De vluchtleiding zette maandag de motoren van de telescoop 297 seconden lang aan, precies zoals gepland. Daardoor ging de snelheid iets omhoog, precies genoeg om hem 'in te parkeren'. De James Webb vliegt nu op een stabiele plek in de schaduw van de aarde en draait met de aarde mee rond de zon. Hij verbruikt daar zo min mogelijk energie, heeft vrij zicht op het universum en kan eenvoudig beelden en metingen doorsturen.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble, die sinds 1990 actief is. Zijn einde nadert. Daarom hebben Europa, de Verenigde Staten en Canada de nieuwe telescoop ontwikkeld. Vanuit Nederland zijn onder meer de Universiteit Leiden en onderzoeksinstituut TNO bij het project betrokken.
Tennisbaan
De nieuwe ruimtetelescoop is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel werd twee weken geleden opengeklapt. Hij vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. De hoofdspiegel bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen om scherp te stellen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Het goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
De James Webb moet onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Hij kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble. Op zijn werkplek ver weg van de zon is de temperatuur 233 graden onder nul. Die extreme kou maakt de metingen nauwkeuriger en betrouwbaarder. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
De James Webb kan nog niet meteen aan de slag. Een van de meetinstrumenten aan boord moet worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb waarschijnlijk de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
AMSTERDAM (ANP) - Oekraïne en Rusland zijn dichter bij het bereiken van een vredesovereenkomst dan ooit, zei de Finse president Alexander Stubb donderdag bij een lezing aan de Universiteit van Amsterdam. "Maar we zijn er nog niet, en er kan nog van alles gebeuren."
14 minuten geleden
SOFIA (ANP/RTR/AFP) - De regering van Bulgarije stapt op na de wekenlange massaprotesten in het land. De demonstranten uitten hun onvrede over het economische beleid en corruptie.
2 uur geleden
BERLIJN (ANP) - Als Europa Oekraïne de oorlog tegen Rusland laat verliezen, betaalt het een hoge prijs, waarschuwt NAVO-topman Mark Rutte. Dan moet het vele honderden miljarden euro's extra in zijn verdediging tegen Rusland steken, gaan de economie en de nationale begrotingen onderuit en zijn zware bezuinigingen nodig, zei Rutte in een grote toespraak in Berlijn.
2 uur geleden
WENEN (ANP/AFP) - Het Oostenrijkse parlement heeft ingestemd met een gedeeltelijk hoofddoekverbod op scholen. Meisjes tot 14 jaar mogen hun hoofd niet meer bedekken volgens "islamitische tradities", bijvoorbeeld met een hoofddoek of boerka.
2 uur geleden
BERLIJN (ANP) - Oekraïne heeft de Verenigde Staten voorstellen gestuurd over het afstaan van grondgebied aan Rusland, zegt de Duitse bondskanselier Friedrich Merz. De door Oekraïne aangepaste Amerikaanse vredesvoorstellen, met daarin ook "welke territoriale concessies Oekraïne zou kunnen accepteren", zijn afgerond, zei Merz donderdag tijdens een persconferentie met NAVO-topman Mark Rutte.
4 uur geleden
GAZA-STAD (ANP) - In de Gazastrook vinden overstromingen plaats als gevolg van een winterse storm. Hulporganisaties zeggen dat de al moeilijke leefomstandigheden voor de Palestijnen, onder wie velen die meermaals ontheemd zijn geraakt door de oorlog, verder onder druk komen te staan.
6 uur geleden
OSLO (ANP/AFP) - De Venezolaanse oppositieleider en Nobelprijswinnaar María Corina Machado is in de nacht van woensdag op donderdag in het openbaar verschenen in Oslo. Dat was te zien via een livestream op haar Instagram-account. Het was haar eerste publieke optreden in elf maanden.
6 uur geleden