Ruimtetelescoop James Webb veilig en wel aangekomen op werkplek
HOUSTON (ANP) - De nieuwe ruimtetelescoop James Webb is aangekomen op zijn eindbestemming, de plek waarvandaan hij de komende decennia het heelal moet observeren. Met een kleine koersverandering kwam hij in zijn baan rond de zon. De sonde heeft in iets minder dan een maand tijd ongeveer 1,46 miljoen kilometer afgelegd.
De vluchtleiding zette maandag de motoren van de telescoop 297 seconden lang aan, precies zoals gepland. Daardoor ging de snelheid iets omhoog, precies genoeg om hem 'in te parkeren'. De James Webb vliegt nu op een stabiele plek in de schaduw van de aarde en draait met de aarde mee rond de zon. Hij verbruikt daar zo min mogelijk energie, heeft vrij zicht op het universum en kan eenvoudig beelden en metingen doorsturen.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble, die sinds 1990 actief is. Zijn einde nadert. Daarom hebben Europa, de Verenigde Staten en Canada de nieuwe telescoop ontwikkeld. Vanuit Nederland zijn onder meer de Universiteit Leiden en onderzoeksinstituut TNO bij het project betrokken.
Tennisbaan
De nieuwe ruimtetelescoop is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel werd twee weken geleden opengeklapt. Hij vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. De hoofdspiegel bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen om scherp te stellen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Het goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
De James Webb moet onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Hij kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble. Op zijn werkplek ver weg van de zon is de temperatuur 233 graden onder nul. Die extreme kou maakt de metingen nauwkeuriger en betrouwbaarder. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
De James Webb kan nog niet meteen aan de slag. Een van de meetinstrumenten aan boord moet worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb waarschijnlijk de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
DUBAI (ANP/AFP) - De Verenigde Staten doneren 3 miljard dollar (circa 2,7 miljard euro) aan het grote klimaatfonds Green Climate Fund. De Amerikaanse vicepresident Kamala Harris maakte zaterdag het geldbedrag bekend op de klimaattop in Dubai en zei dat het bedoeld was om ontwikkelingslanden te helpen met investeringen in onder meer schone energie en voorbereidingen op de gevolgen van klimaatverandering. Het is voor het eerst sinds lange tijd dat de VS weer geld in dit fonds stoppen.
39 minuten geleden
ISTANBUL (ANP/RTR) - De Turkse president Recep Tayyip Erdogan stelt dat er voor nu geen kans meer is op vrede in de Gazastrook, een dag na het aflopen van een korte wapenstilstand. Israël is hier met zijn "compromisloze aanpak" verantwoordelijk voor, aldus Erdogan volgens omroep NTV en andere Turkse media.
1 uur geleden
BERLIJN (ANP/DPA) - Hevige sneeuwval zorgt in meerdere Europese landen voor overlast, onder meer in Duitsland en Oostenrijk. In Duitsland is veel sneeuw gevallen in het zuiden en zuidoosten, vooral München en omgeving worstelen met problemen als gevolg van de winterse weersomstandigheden.
1 uur geleden
DUBAI (ANP) - Naar schatting al meer dan 110 landen op de klimaattop in Dubai steunen een belofte om hernieuwbare energie te verdriedubbelen in 2030. Het is de hoop van onder meer de Europese Unie en Nederland dat COP28 eindigt met een belofte van alle landen wereldwijd.
4 uur geleden
GAZA-STAD (ANP/AFP) - In de Gazastrook zijn 240 mensen om het leven gekomen sinds het aflopen van een tijdelijk staakt-het-vuren, meldt Hamas. De strijd lag tot vrijdag 06.00 uur lokale tijd een week stil. Het leger van Israël zegt sindsdien meer dan vierhonderd doelen in de Gazastrook te hebben aangevallen.
5 uur geleden
SEOUL (ANP/AFP) - Zuid-Korea is erin geslaagd een eigen spionagesatelliet te lanceren. Dat gebeurde dankzij een Falcon 9-raket van SpaceX. Het land hoopt zo minder afhankelijk te worden van Amerikaans spionagebeeld voor de monitoring van Noord-Korea. De noorderburen lanceerden anderhalve week geleden zelf ook een spionagesatelliet.
8 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - Donald Trump is niet onschendbaar in een van de strafzaken die tegen hem dient. Het gaat om de zaak die tegen hem is aangespannen om verkiezingsinmenging in 2020. De oud-president probeerde daar onderuit te komen door zich te beroepen op de immuniteit die hij als president genoot. Rechter Tanya Chutkan liet vrijdag in duidelijke taal weten het daar niet mee eens te zijn.
8 uur geleden