Ruimtetelescoop James Webb veilig en wel aangekomen op werkplek
HOUSTON (ANP) - De nieuwe ruimtetelescoop James Webb is aangekomen op zijn eindbestemming, de plek waarvandaan hij de komende decennia het heelal moet observeren. Met een kleine koersverandering kwam hij in zijn baan rond de zon. De sonde heeft in iets minder dan een maand tijd ongeveer 1,46 miljoen kilometer afgelegd.
De vluchtleiding zette maandag de motoren van de telescoop 297 seconden lang aan, precies zoals gepland. Daardoor ging de snelheid iets omhoog, precies genoeg om hem 'in te parkeren'. De James Webb vliegt nu op een stabiele plek in de schaduw van de aarde en draait met de aarde mee rond de zon. Hij verbruikt daar zo min mogelijk energie, heeft vrij zicht op het universum en kan eenvoudig beelden en metingen doorsturen.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble, die sinds 1990 actief is. Zijn einde nadert. Daarom hebben Europa, de Verenigde Staten en Canada de nieuwe telescoop ontwikkeld. Vanuit Nederland zijn onder meer de Universiteit Leiden en onderzoeksinstituut TNO bij het project betrokken.
Tennisbaan
De nieuwe ruimtetelescoop is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel werd twee weken geleden opengeklapt. Hij vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. De hoofdspiegel bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen om scherp te stellen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Het goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
De James Webb moet onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Hij kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble. Op zijn werkplek ver weg van de zon is de temperatuur 233 graden onder nul. Die extreme kou maakt de metingen nauwkeuriger en betrouwbaarder. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
De James Webb kan nog niet meteen aan de slag. Een van de meetinstrumenten aan boord moet worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb waarschijnlijk de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
NAQURA (ANP/AFP) - Afgevaardigden van Israël en Libanon hebben in het VN-hoofdkwartier in Naqura, aan de grens van Libanon met Israël, met elkaar gesproken. Volgens Israël was de sfeer "positief". De Libanese premier Nawaf Salam heeft beklemtoond dat het onderhoud onderdeel was van gesprekken over een afgelopen jaar overeengekomen staakt-het-vuren. "We zijn nog niet aan vredesgesprekken toe", zei Salam. Hij erkent dat economische banden met Israël voor Libanon goed kunnen zijn, maar daar zijn we volgens hem nog ver van.
1 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Ook niet-NAVO-landen Australië en Nieuw-Zeeland springen bij om Oekraïne aan noodzakelijke Amerikaanse wapens te helpen. De twee landen hebben toegezegd bij te dragen aan het zogeheten PURL-inkoopprogramma, zegt NAVO-topman Mark Rutte.
5 uur geleden
NEW ORLEANS (ANP) - Het Amerikaanse Homeland Security is begonnen met een grote operatie in New Orleans om migranten op te pakken. Tientallen en mogelijk honderden agenten worden de komende weken naar de stad in de zuidelijke staat Louisiana gestuurd.
6 uur geleden
KYIV (ANP/RTR) - Oekraïne heeft de Russische Droezjba-oliepijplijn aangevallen, meldt onder meer The Kyiv Independent op basis van ingewijden. De aanval zou hebben plaatsgevonden in de regio Tambov, enkele honderden kilometers ten zuidoosten van Moskou.
7 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De Europese Commissie ziet een gezamenlijke EU-lening als enige alternatief voor een reparatielening aan Oekraïne op basis van de bevroren Russische tegoeden. Dat staat in een concreet voorstel voor het financieren van Oekraïne in 2026 en 2027.
8 uur geleden
GENÈVE (ANP) - Volker Türk, de mensenrechtenchef van de Verenigde Naties, zegt dat de onderdrukking in Oeganda toeneemt in aanloop naar de verkiezingen van volgende maand. Nederland sloot in september een overeenkomst met dat Afrikaanse land over het opzetten van een opvangcentrum voor migranten die door Nederland worden uitgezet.
8 uur geleden
BERLIJN (ANP/DPA) - Duitsland heeft woensdag de eerste delen in gebruik genomen van een raketafweersysteem van Israëlische makelij. Het Arrow 3-schild beschermt ook Israël, eerder dit jaar bijvoorbeeld nog tegen Iraanse raketten.
8 uur geleden