Ruimtetelescoop James Webb succesvol gelanceerd
KOUROU (ANP) - Ruimtetelescoop James Webb is zaterdagmiddag aan de reis begonnen die hem naar zijn werkplek op 1,5 miljoen kilometer afstand van de aarde moet brengen. De opvolger van ruimtetelescoop Hubble werd om precies 13.20 uur met een Ariane 5-raket gelanceerd vanaf de Europese ruimtebasis Kourou in Frans-Guyana.
De James Webb is gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR betrokken bij het 8 miljard euro kostende project.
De ruimtetelescoop is zo groot als een tennisveld en moest opgevouwen worden om in de laadcapsule van de Ariane 5-raket te passen. Drie minuten na lancering werd de capsule afgestoten en na 27 minuten werd de telescoop losgelaten. De James Webb zal zich gedurende zijn reis langzaam ontvouwen.
Ontdekkingen
De James Webb kan een miljard jaar verder terugkijken in de tijd dan de Hubble dat kan. Hij moet onder meer zoeken naar planeten waar leven mogelijk is, naar verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Hij moet zeker tien jaar in gebruik blijven.
"De belofte van de Webb is niet om te ontdekken wat we verwachten, maar om ontdekkingen te doen over het heelal waar we ons nu nog geen voorstelling van kunnen maken", zei Bill Nelson, het hoofd van NASA, na afloop van de lancering. "Ik kan niet wachten om te zien wat hij aan het licht zal brengen!"
Hubble
Voorganger Hubble werd in 1990 gelanceerd en draait sindsdien in een baan rond de aarde, op een hoogte van ruim 500 kilometer. Na ruim dertig jaar is de Hubble aan het einde van zijn leven. De afgelopen tijd stond de telescoop regelmatig uit wegens technische problemen. Ergens in de komende tien jaar zal de Hubble uit zijn baan zakken. Daarna verbrandt hij in de dampkring.
De James Webb moet over ongeveer een maand zijn werkplek bereiken. De eerste beelden en gegevens worden in de zomer van 2022 verwacht.
Meer uit Buitenland
LONDEN/BRUSSEL (ANP/RTR) - Oekraïne verwacht de Verenigde Staten dinsdag een aangepast vredesplan voor te leggen, zegt president Volodymyr Zelensky. De jongste Amerikaanse vredesvoorstellen zijn maandag bijgesteld in overleg met Europese bondgenoten.
2 uur geleden
AOMORI (ANP/AFP/RTR) - Ten oosten van de Japanse stad Aomori, in het Kamikita-district, heeft voor de kust een aardbeving plaatsgevonden met een kracht van ruim 7. De beving was aanleiding om direct een tsunamiwaarschuwing uit te vaardigen, meldt het Japanse NHK. Zeker enkele duizenden mensen moesten een veilig heenkomen zoeken.
7 uur geleden
SANTA CRUZ (ANP/DPA) - Een vierde persoon is overleden door het jongste incident met hoge golven op het Canarische eiland Tenerife. Een vrouw die zondag na een hartstilstand werd opgenomen in een ziekenhuis, stierf daar. Naar een andere vrouw wordt nog gezocht. Eerder waren al drie lichamen geborgen. Onder de doden zijn twee Slovaken.
8 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De EU-ministers van Asiel en Migratie hebben maandag ingestemd met nieuwe, strengere terugkeerregels voor asielzoekers die niet in de EU mogen blijven. Een van de onderdelen van het akkoord is dat EU-lidstaten 'terugkeerhubs' in derde landen mogen realiseren voor afgewezen asielzoekers. Nederland wil zo'n centrum in Oeganda opzetten en is daarover al een paar maanden met het Afrikaanse land in gesprek.
9 uur geleden
JERUZALEM (ANP) - De Israëlische politie heeft een inval gedaan bij het kantoor van de VN-hulporganisatie voor Palestijnse vluchtelingen (UNRWA) in Oost-Jeruzalem, meldt UNRWA-chef Philippe Lazzarini. Hij schrijft op X dat de agenten de VN-vlag hebben neergehaald en vervangen door een Israëlische vlag.
10 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De EU-ministers van Asiel en Migratie hebben een politiek akkoord bereikt over de verdeling van asielzoekers over de EU, de zogeheten solidariteitspool. Daarin wordt jaarlijks aangegeven welke landen asielzoekers moeten overnemen van landen die de instroom niet aankunnen. In 2026 moeten 21.000 asielzoekers worden overgenomen, zo is afgesproken. Landen kunnen ook kiezen voor het afkopen ervan, voor 20.000 euro per asielzoeker.
10 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky gaat maandag naar Brussel om met NAVO-topman Mark Rutte en EU-kopstukken te overleggen over de nieuwste Amerikaanse vredesplannen. Behalve Rutte spreekt Zelensky de voorzitters van de Europese Commissie en van de raad van EU-regeringsleiders, Ursula von der Leyen en António Costa.
10 uur geleden