Ruimtetelescoop James Webb succesvol gelanceerd
KOUROU (ANP) - Ruimtetelescoop James Webb is zaterdagmiddag aan de reis begonnen die hem naar zijn werkplek op 1,5 miljoen kilometer afstand van de aarde moet brengen. De opvolger van ruimtetelescoop Hubble werd om precies 13.20 uur met een Ariane 5-raket gelanceerd vanaf de Europese ruimtebasis Kourou in Frans-Guyana.
De James Webb is gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR betrokken bij het 8 miljard euro kostende project.
De ruimtetelescoop is zo groot als een tennisveld en moest opgevouwen worden om in de laadcapsule van de Ariane 5-raket te passen. Drie minuten na lancering werd de capsule afgestoten en na 27 minuten werd de telescoop losgelaten. De James Webb zal zich gedurende zijn reis langzaam ontvouwen.
Ontdekkingen
De James Webb kan een miljard jaar verder terugkijken in de tijd dan de Hubble dat kan. Hij moet onder meer zoeken naar planeten waar leven mogelijk is, naar verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Hij moet zeker tien jaar in gebruik blijven.
"De belofte van de Webb is niet om te ontdekken wat we verwachten, maar om ontdekkingen te doen over het heelal waar we ons nu nog geen voorstelling van kunnen maken", zei Bill Nelson, het hoofd van NASA, na afloop van de lancering. "Ik kan niet wachten om te zien wat hij aan het licht zal brengen!"
Hubble
Voorganger Hubble werd in 1990 gelanceerd en draait sindsdien in een baan rond de aarde, op een hoogte van ruim 500 kilometer. Na ruim dertig jaar is de Hubble aan het einde van zijn leven. De afgelopen tijd stond de telescoop regelmatig uit wegens technische problemen. Ergens in de komende tien jaar zal de Hubble uit zijn baan zakken. Daarna verbrandt hij in de dampkring.
De James Webb moet over ongeveer een maand zijn werkplek bereiken. De eerste beelden en gegevens worden in de zomer van 2022 verwacht.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP/AFP) - De inzet van duizenden troepen van de Nationale Garde door president Donald Trump in Washington DC is onwettig, oordeelde een federale rechter donderdag. Rechter Jia Cobb beval een einde te maken aan de inzet, maar schortte haar bevel 21 dagen op om de regering de tijd te geven in beroep te gaan.
6 uur geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - Het Russische leger zegt dat het de Oekraïense stad Koepjansk opnieuw heeft veroverd. Legerleider Valeri Gerasimov zei dat tegen president Poetin, toen hij een bezoek bracht aan een commandopost. Oekraïne ontkent dat Rusland de strategisch belangrijke stad in beslag heeft genomen.
6 uur geleden
BELÉM (ANP/RTR) - Na de brand op de locatie van de klimaattop COP30 in de Braziliaanse stad Belém zijn dertien mensen behandeld omdat ze rook hebben ingeademd. Ze werden ter plekke behandeld, meldt de organisatie in een verklaring. De brand was binnen zes minuten onder controle. De brandweer denkt dat de brand is ontstaan door een elektrisch apparaat, waarschijnlijk een magnetron.
6 uur geleden
BUENOS AIRES/JOHANNESBURG (ANP/DPA/AFP/RTR) - De Argentijnse president Javier Milei gaat volgens Argentijnse media ook niet naar de topconferentie van de G20, komend weekend in Zuid-Afrika. Eerder werd al bekend dat de staatshoofden van China, Rusland en de VS ook niet komen.
9 uur geleden
BERLIJN (ANP) - Duitse jongeren die willen ontkomen aan de nieuwe militaire dienst, kunnen te rade bij de radicaal-linkse partij Die Linke. Die werkt aan een gids met tips om afgekeurd te worden. Stoned bij de keuring verschijnen bijvoorbeeld, zegt partijleider Jan van Aken.
9 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De EU-ministers van Buitenlandse Zaken hebben donderdag "standvastig en kalm" gereageerd op het gelekte vredesplan voor Oekraïne, dat zonder medeweten van de EU is opgesteld door de VS en Rusland. Dat zei EU-buitenlandchef Kaja Kallas na afloop van de vergadering met de ministers in Brussel.
9 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De Europese Unie (EU) veroordeelt in de "krachtigste bewoordingen de ernstige en voortdurende wreedheden" die de paramilitaire beweging Rapid Support Forces (RSF) in Soedan begaat. Alle 27 lidstaten roepen de partijen op de onderhandelingen over een staakt-het-vuren te hervatten.
9 uur geleden