Ruimtetelescoop James Webb succesvol gelanceerd
KOUROU (ANP) - Ruimtetelescoop James Webb is zaterdagmiddag aan de reis begonnen die hem naar zijn werkplek op 1,5 miljoen kilometer afstand van de aarde moet brengen. De opvolger van ruimtetelescoop Hubble werd om precies 13.20 uur met een Ariane 5-raket gelanceerd vanaf de Europese ruimtebasis Kourou in Frans-Guyana.
De James Webb is gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR betrokken bij het 8 miljard euro kostende project.
De ruimtetelescoop is zo groot als een tennisveld en moest opgevouwen worden om in de laadcapsule van de Ariane 5-raket te passen. Drie minuten na lancering werd de capsule afgestoten en na 27 minuten werd de telescoop losgelaten. De James Webb zal zich gedurende zijn reis langzaam ontvouwen.
Ontdekkingen
De James Webb kan een miljard jaar verder terugkijken in de tijd dan de Hubble dat kan. Hij moet onder meer zoeken naar planeten waar leven mogelijk is, naar verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Hij moet zeker tien jaar in gebruik blijven.
"De belofte van de Webb is niet om te ontdekken wat we verwachten, maar om ontdekkingen te doen over het heelal waar we ons nu nog geen voorstelling van kunnen maken", zei Bill Nelson, het hoofd van NASA, na afloop van de lancering. "Ik kan niet wachten om te zien wat hij aan het licht zal brengen!"
Hubble
Voorganger Hubble werd in 1990 gelanceerd en draait sindsdien in een baan rond de aarde, op een hoogte van ruim 500 kilometer. Na ruim dertig jaar is de Hubble aan het einde van zijn leven. De afgelopen tijd stond de telescoop regelmatig uit wegens technische problemen. Ergens in de komende tien jaar zal de Hubble uit zijn baan zakken. Daarna verbrandt hij in de dampkring.
De James Webb moet over ongeveer een maand zijn werkplek bereiken. De eerste beelden en gegevens worden in de zomer van 2022 verwacht.
Meer uit Buitenland
MOSKOU (ANP/AFP) - Als Europese landen oorlog willen, is Rusland daar "klaar" voor, zegt president Vladimir Poetin voorafgaand aan zijn ontmoeting met afgevaardigden van de Verenigde Staten. Poetin herhaalde zijn eerdere beschuldiging dat de VS vrede proberen te stichten in Oekraïne, maar daarin worden gedwarsboomd door Europa.
59 minuten geleden
DOHA (ANP/AFP) - Qatar, dat bemiddelt bij de verdere onderhandelingen tussen Hamas en Israël, voert de druk op om beide partijen "snel aan tafel te krijgen" voor de tweede fase van het vredesoverleg. Dat kondigde de woordvoerder van de Qatarese minister van Buitenlandse Zaken, Majed al-Ansari, aan.
2 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De Amerikaanse pogingen een einde te maken aan de Russische oorlog tegen Oekraïne gaan "op den duur" lukken, verwacht NAVO-topman Mark Rutte. Maar dan moet Rusland wel meedoen, "en dat wordt vandaag getest".
2 uur geleden
KYIV (ANP) - Oekraïense en Amerikaanse vertegenwoordigers hebben het plan dat een einde moet maken aan de oorlog met Rusland "verfijnd", zegt de Oekraïense president Volodymyr Zelensky op X. Functionarissen van beide landen spraken afgelopen week in Florida met elkaar. Het ging onder meer over bescherming tegen Russische aanvallen en "het voorkomen van schendingen van afspraken in het geval van een staakt-het-vuren", meldt Zelensky.
3 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - NAVO-landen trekken de komende dagen extra geld uit voor de inkoop van Amerikaanse wapens voor Oekraïne, verwacht NAVO-topman Mark Rutte. NAVO-lidstaten hebben al veel gedaan, maar "we moeten nog altijd meer doen", zei hij. Rutte is "voorzichtig optimistisch" dat het gaat lukken om de 1 miljard dollar bijeen te sprokkelen die Oekraïne maandelijks zegt nodig te hebben.
3 uur geleden
SHEFFIELD (ANP) - De Britse politie heeft zich bij de Hillsborough-stadionramp in 1989 schuldig gemaakt aan "fundamenteel falen" en laksheid. Dat staat in een nieuw rapport van de politiewaakhond, schrijft Sky News. Het was het grootste onafhankelijke onderzoek naar de ramp, waarbij 97 Liverpool-fans om het leven kwamen.
3 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - De veroordeelde Hondurese oud-president Juan Orlando Hernández is vrijgelaten uit een gevangenis in de Verenigde Staten, aldus gegevens van de Amerikaanse gevangenisautoriteiten. De Amerikaanse president Donald Trump heeft hem gratie verleend.
4 uur geleden