Regen en waterschimmel dreigen aardappel lang dwars te zitten
AMSTERDAM (ANP) - De vele regen van de afgelopen maanden zit aardappeltelers dwars. Dat komt niet alleen doordat aardappelpercelen noodgedwongen te laat worden geplant, maar ook doordat een waterschimmel om zich heen grijpt. Dit probleem blijft mogelijk nog jaren voelbaar, ook in de portemonnee van de consument.
Door de regen zijn er veel stukken land waar boeren pas later of helemaal niet hebben kunnen poten. Ook slaat op sommige plekken rot toe doordat aardappels lang onder water staan, zegt akkerbouwspecialist Arjen Brak van landbouworganisatie LTO. "Het worden geen topopbrengsten. Het zijn de twaalf natste aaneengesloten maanden ooit."
Ook vorig jaar was de regen rampzalig voor telers. In deze natte jaren is een beruchte waterschimmel, de phytophthora, een groot probleem geworden. Onderzoeker Geert Kessel van de Wageningen University & Research (WUR) noemt de natte omstandigheden "een walhalla" voor de veroorzaker van de aardappelziekte.
Booster
"Het begon vreselijk vroeg. In april en mei had je al planten met phytophthora, terwijl je dat normaal rond deze tijd in juni pas ziet", zegt hij. "Als phytophthora greep krijgt op je planten, kan een perceel binnen een à twee weken dood zijn."
De waterschimmel kon zich extra goed verspreiden doordat in 2021 een variant uit Denemarken overkwam die later resistent bleek voor veelgebruikte beschermingsmiddelen. Ook liggen nog aardappelen in de grond die door de nattigheid vorig jaar niet werden geoogst. De planten die daaruit ontstaan kunnen een soort "booster" zijn voor phytophthora, zegt Kessel.
Grote impact
Andries Middag, directeur van de Vereniging voor de Aardappelverwerkende Industrie, waarschuwt dat de aardappelziekte lange tijd een hoofdpijndossier blijft. De waterschimmel besmet namelijk geregeld het pootgoed, oftewel de aardappelen die de grond ingaan om er nieuwe uit te laten groeien. "Als we het niet onder controle krijgen, heeft dat grote impact."
Op de prijzen gaat dat sowieso effect hebben, denkt Middag. Want de vraag naar aardappels blijft even groot terwijl het aanbod krimpt. In de supermarkt werden ze de afgelopen twee jaar ruim 25 procent duurder, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek.
Kessel beaamt dat de waterschimmel lang voor moeilijkheden kan zorgen, omdat die in aardappelknollen overleeft. "Telers doen er alles aan om aantasting van pootgoed te voorkomen, maar in een seizen als vorig jaar lukt dat minder goed." Wereldwijd heeft dat ook gevolgen, want Nederland is 's werelds grootste exporteur van pootaardappels.
Meer uit Financieel
DEN HAAG (ANP) - Nederland is niet langer betrokken bij de financiering van een omstreden lng-project in Mozambique. Staatsbedrijf Atradius DSB stond via een zogenoemde exportkredietverzekering deels garant voor een lening die voor dit project was afgesloten, maar projectleider Total heeft laten weten dat dit niet meer nodig is. Dat meldt demissionair minister Eelco Heinen (Financiën) aan de Tweede Kamer.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De aandelenbeurzen in Europa zijn maandag overwegend lager gesloten. De dalende prijs van cryptomunten als de bitcoin en een mogelijke renteverhoging door de Bank of Japan drukten de stemming. De AEX-index eindigde wel met een plus.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - FNV heeft "geen goed woord over" voor het besluit dat het UWV langer mag doen over WIA-beoordelingen. De verwachting is dat de uitvoeringsinstantie hiermee minder boetes hoeft te betalen aan cliënten die te lang op een beoordeling moeten wachten. Volgens de vakbond wordt met dit besluit de rekening van de lange wachttijden neergelegd bij mensen die ziek zijn.
3 uur geleden
LUXEMBURG (ANP/BLOOMBERG) - Mediabedrijf RTL heeft plannen om tussen de 800 en 1000 banen te schrappen in Duitsland. Dat meldde het Duitse zakenblad WirtschaftsWoche, zonder bronnen te noemen. De Duitse tak bestaat uit onder meer de zender Vox, het nieuwskanaal n-tv en de streamingdienst RTL+.
3 uur geleden
NEW YORK (ANP) - De aandelenbeurzen in New York gingen maandag omlaag. Beleggers namen geen risico voorafgaand aan een toespraak die de Amerikaanse centralebankpresident Jerome Powell later op de dag houdt. De Federal Reserve houdt op 9 en 10 december de laatste rentevergadering van het jaar en beleggers zijn benieuwd of Powell iets gaat zeggen over een eventuele verdere verlaging van de leenkosten in de Verenigde Staten. Verscheidene Fed-bestuurders hebben de afgelopen tijd laten doorschemeren ruimte te zien voor een nieuwe renteverlaging.
5 uur geleden
LONDEN (ANP/RTR/BLOOMBERG) - De Britse overheid heeft haar steun van zo'n 1,2 miljard dollar (ongeveer 1 miljard euro) aan het olie- en gasconcern TotalEnergies voor het omstreden project in Mozambique voor vloeibaar gemaakt aardgas (lng) ingetrokken. Deze zomer zei het bedrijf het werk aan het project te willen hervatten, nadat dat in 2021 werd stilgelegd na een aanval door een aan Islamitische Staat gelieerde groep.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Kansspelautoriteit (Ksa) heeft Unibet een boete van 4 miljoen euro opgelegd, omdat de gokaanbieder te weinig deed om gokverslaving tegen te gaan. In alle onderzochte spelersdossiers tussen juli 2022 en 2024 schoot Unibet, onderdeel van Optdeck Service Limited, volgens de toezichthouder tekort.
6 uur geleden