Rabobank: wooncrisis vereist scherpe keuzes en langetermijnvisie
UTRECHT (ANP) - Een snelle oplossing voor de wooncrisis in Nederland bestaat niet en daarom moet het deze week aangetreden kabinet scherpe keuzes maken om de woningbouw uit het slop te trekken. Dat stellen woningmarkteconomen van de Rabobank in een donderdag verschenen rapport. Een langetermijnvisie voor de woningmarkt is daarbij met name belangrijk.
Het vorige kabinet heeft geprobeerd de bouw van nieuwe huizen aan te jagen, maar dat is tot op heden onvoldoende gelukt. Econoom Stefan de Groot ziet een "veelkoppig monster" als oorzaak: hij signaleert vier kernproblemen bij het bouwen van nieuwbouwwoningen. Daaronder vallen schaarse bouwgrond, langslepende processen en "een grillig karakter van de bouw, met terugkomende ups en downs". Ook zijn veel projecten financieel gezien moeilijk rond te krijgen.
Bij het bepalen van een langetermijnvisie spelen verder verschillende dilemma's een rol. "Houdt Nederland vast aan een stapeling van hoge kwaliteitseisen én een hoog aandeel betaalbare bouw? Dan zijn aanzienlijk hogere Rijksbijdragen nodig om ook voldoende nieuwbouwwoningen te realiseren", zo stelt De Groot als voorbeeld.
De politiek moet volgens de Rabobank-economen daarom scherpe keuzes maken, te beginnen met het creëren van een grotere voorraad bouwgrond. Om die aan te wijzen is regie vanuit de Rijksoverheid onmisbaar. Gemeenten die zelf willen en kunnen bouwen moeten tegelijkertijd de vrijheid krijgen om zelf te bepalen hoeveel huizen zij willen bouwen en waar deze komen.
Daarbij moeten gemeenten worden beschermd tegen grote financiële risico's, bijvoorbeeld met een garantiefonds. Samen met financiële ondersteuning vanuit het Rijk kunnen gemeenten net als vroeger daardoor meer ruimte krijgen. "Extra Rijksmiddelen kunnen gemeenten helpen om mee te werken aan grootschalige woningbouw op hun grondgebied. Dit was zeer succesvol in de Vinex-periode", legt De Groot uit, verwijzend naar de wijken die rond de eeuwwisseling werden gebouwd.
De economen geven nog meer opties aan het kabinet, zoals het afbouwen van belastingvoordelen voor woningeigenaren. Structurele hervormingen als deze blijven volgens hen op termijn nodig voor een stabiele woningmarkt. "Wij denken dat de voorgestelde maatregelen zeer kansrijk zijn", zegt De Groot, al is het volgens hem een "illusie" dat deze op korte termijn gerealiseerd zullen worden. "Toch is het belangrijk om woonbeleid juist op de lange termijn te richten, over coalitietermijnen heen, en daarbij een vaste koers te blijven varen."
Meer uit Financieel
NEW YORK (ANP) - Beleggers hebben het vrijdag rustig aan gedaan op de aandelenbeurzen in New York in afwachting van het rentebesluit van de Federal Reserve, dat volgende week op het programma staat. Op de financiële markten wordt gehoopt dat de Amerikaanse centrale bank de leenkosten dan verder gaat verlagen om de economie te ondersteunen.
5 uur geleden
SAN FRANCISCO (ANP/BLOOMBERG) - OpenAI heeft zich verzet tegen de pogingen van Elon Musk om de conversie van de ChatGPT-maker tot bedrijf te blokkeren. OpenAI, ooit gelanceerd als non-profitorganisatie, heeft een reeks e-mails en berichten vrijgegeven die suggereren dat de miljardair, die zelf bij de oprichting betrokken was, al in de vroegste fase vond dat de start-up een winstgevende component moest hebben.
6 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - Twee leden van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden hebben Apple en Google-moederbedrijf Alphabet vrijdag gevraagd zich voor te bereiden om TikTok op 19 januari uit hun Amerikaanse appstores te verwijderen. Vorige week bepaalde de federale rechtbank in de VS dat een Amerikaanse wet in stand mag blijven die het Chinese TikTok-moederbedrijf ByteDance dwingt zijn Amerikaanse onderdelen te verkopen. Als het bedrijf dat niet doet, kan de populaire videoapp TikTok volgens de wet in de VS worden verboden.
8 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De Deense farmaceut Novo Nordisk ging vrijdag omlaag op de aandelenbeurs in Kopenhagen na nieuws over afslankmedicijn Ozempic. Volgens een nieuwe studie is er een verband tussen Ozempic en een verhoogd risico op een zeldzame vorm van verlies van gezichtsvermogen, meldde persbureau Bloomberg. Het aandeel verloor bijna 4 procent, de sterkste daling sinds ongeveer een maand.
10 uur geleden
BOSTON (ANP/RTR) - Advies- en consultancybureau McKinsey gaat 650 miljoen dollar betalen, omgerekend bijna 620 miljoen euro, om te schikken in een opiatenonderzoek van het Amerikaanse ministerie van Justitie. Het onderzoek ging over advieswerk van McKinsey voor farmabedrijf Purdue Pharma over het verhogen van de verkoopcijfers. Purdue Pharma heeft op grote schaal de pijnstiller OxyContin verkocht. OxyContin, dat veel gelijkenissen vertoont met heroïne, wordt gezien als het medicijn waarmee de Amerikaanse verslavingsepidemie is begonnen.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Veel Nederlanders hebben na de viering van Sinterklaas al snel hun kerstbomen gekocht. De branchevereniging voor Nederlandse kerstbomenkwekers noteerde een enorme piek in de verkoop in het weekend na Sinterklaas. Ook voor komend weekend wordt weer grote drukte voorspeld met de verkoop van kerstbomen, zegt secretaris Jaap Bolhuis van de Vereniging Nederlandse Kerstbomenkwekers (VNK).
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Rabobank neemt binnenkort de verzorging van het betalingsverkeer van de Belastingdienst en de Dienst Toeslagen over. Tot 1 mei 2026 blijft ING hiervoor verantwoordelijk. ING blijft wel de Douane als klant houden.
11 uur geleden