Raad van State: disfunctioneren van rechtsstaat ligt op de loer
DEN HAAG (ANP) - De democratische rechtsstaat functioneert weliswaar, maar staat onder druk, ziet de Raad van State. "Daarom is blijvende aandacht, versterking én doorontwikkeling nodig om de rechtsstaat weerbaar en vitaal te houden", schrijft het hoogste adviesorgaan van de regering in een beschouwing in het donderdag verschenen jaarverslag. Als de kwetsbare vertrouwensrelatie tussen overheid en burgers en tussen burgers onderling niet verbetert, ligt "disfunctioneren van de rechtsstaat op de loer", waarschuwt de RvS.
Ondermijning van de rechtsstaat dreigt ook door "de neiging binnen het overheidsbestuur om de waarden van de democratische rechtsstaat niet zozeer als minimumwaarborg te beschouwen, maar als een streefmaximum", schrijft De RvS. Die ziet wetsvoorstellen langskomen waarbij de randen van de wet worden opgezocht. De wetgever moet niet over de grens heengaan, benadrukt de Raad.
Een voorbeeld is het initiatiefvoorstel van de VVD om het regime voor zware criminelen strenger te maken, zoals het stellen van een maximum aan het bezoek dat een gedetineerde mag ontvangen. Het loslaten van een wettelijk minimum is in strijd met de grondrechten, oordeelde de Raad daarover. Ook zware criminelen hebben grondrechten.
Toegang tot de rechter
Als de waarden van de democratische rechtstaat als maximum worden gezien, vergroot dat bovendien "de kans dat door de rechtsstatelijke bodem wordt gezakt, zoals in het recente verleden in enkele gevallen is gebeurd", waarschuwt de RvS.
De Raad doelt daarbij op het beknibbelen op de sociale advocatuur en de rechtsbijstand. Ook voor mensen die minder draagkrachtig zijn, moet toegang tot de rechter verzekerd zijn.
Polarisatie
Ook waarschuwt de Raad voor de toenemende polarisatie en fragmentatie in de samenleving. Burgers haken af en het maatschappelijk ongenoegen uit zich in "verschillende zorgwekkende vormen, zoals structureel wantrouwen, extreme tegenstellingen tussen bevolkingsgroepen en tussen politieke groeperingen, en zelfs complotdenken."
Onderhoud en versterking "van de dijken van de rechtsstaat hebben dus prioriteit", zegt de RvS in zijn beschouwing.
De Raad van State benadrukt dat een goed functionerende rechtsstaat hard nodig is om de enorme hoeveelheid, zich opstapelende, opgaven waar Nederland voor staat het hoofd te bieden. "Maatschappelijke opgaven die vaak al eerder hadden kunnen en moeten worden aangepakt, nemen toe. De overheid loopt al langere tijd op haar tandvlees, wordt overvraagd en maakt mede daardoor fouten."
Meer uit Binnenland
DEN BOSCH (ANP) - 3FM Serious Request heeft met het eindbedrag van de actie een uitzonderlijk hoog bedrag bereikt. Na zes dagen actievoeren is in het Glazen Huis in Den Bosch 18.423.566 euro opgehaald voor Spieren voor Spieren, zo maakte NPO 3FM woensdag bekend. Nog nooit eerder kwam het eindbedrag tijdens het slot van Serious Request op kerstavond zo hoog uit.
12 minuten geleden
ROTTERDAM (ANP) - De 41-jarige Eritreeër Kidane H. die het Openbaar Ministerie (OM) wil vervolgen voor onder meer mensensmokkel, is vanuit de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) uitgeleverd aan Nederland. De man is woensdagavond geland op Schiphol en begeleid door de marechaussee, meldt het OM.
1 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - 3FM Serious Request heeft bij de laatste tussenstand van de actie een recordbedrag opgehaald. De teller stond woensdag op 15.163.447 euro, met nog ongeveer anderhalf uur te gaan in het Glazen Huis in Den Bosch. Daarmee is het oude record uit 2012 definitief verbroken, is dinsdag op NPO 3FM bekendgemaakt.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Nederland keurt het visumverbod af dat de Amerikaanse regering heeft ingesteld tegen onder anderen voormalig Eurocommissaris Thierry Breton, om zijn betrokkenheid bij Europese wetgeving tegen de verspreiding van desinformatie via bijvoorbeeld social media. Dat laat demissionair minister David van Weel (Buitenlandse Zaken, VVD) via een woordvoerder weten.
2 uur geleden
NUNSPEET (ANP) - Een van de zwaargewonde slachtoffers die betrokken waren bij het ongeval in Nunspeet afgelopen maandag is overleden, meldt de politie woensdag. Van het dodelijke slachtoffer worden geen leeftijd en woonplaats gedeeld "in verband met herleidbaarheid", aldus de politie.
3 uur geleden
NUNSPEET (ANP) - Nog vijf mensen liggen in het ziekenhuis na de aanrijding in Nunspeet van afgelopen maandag, meldt burgemeester Céline Blom bij een bijeenkomst voor omstanders van het ongeval. Onder hen is ook de 56-jarige bestuurster die op de groep mensen inreed. Blom meldt ook dat alle gewonde kinderen weer thuis zijn. Zij weet niet precies hoeveel kinderen er in het ziekenhuis lagen, maar ze spreekt van "enkelen".
4 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Acteur Jeroen Krabbé en de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema spreken op zondag 25 januari tijdens de Nationale Holocaustherdenking. Dat meldt de NOS, die op televisie verslag doet van het evenement.
4 uur geleden