Raad van State: disfunctioneren van rechtsstaat ligt op de loer
DEN HAAG (ANP) - De democratische rechtsstaat functioneert weliswaar, maar staat onder druk, ziet de Raad van State. "Daarom is blijvende aandacht, versterking én doorontwikkeling nodig om de rechtsstaat weerbaar en vitaal te houden", schrijft het hoogste adviesorgaan van de regering in een beschouwing in het donderdag verschenen jaarverslag. Als de kwetsbare vertrouwensrelatie tussen overheid en burgers en tussen burgers onderling niet verbetert, ligt "disfunctioneren van de rechtsstaat op de loer", waarschuwt de RvS.
Ondermijning van de rechtsstaat dreigt ook door "de neiging binnen het overheidsbestuur om de waarden van de democratische rechtsstaat niet zozeer als minimumwaarborg te beschouwen, maar als een streefmaximum", schrijft De RvS. Die ziet wetsvoorstellen langskomen waarbij de randen van de wet worden opgezocht. De wetgever moet niet over de grens heengaan, benadrukt de Raad.
Een voorbeeld is het initiatiefvoorstel van de VVD om het regime voor zware criminelen strenger te maken, zoals het stellen van een maximum aan het bezoek dat een gedetineerde mag ontvangen. Het loslaten van een wettelijk minimum is in strijd met de grondrechten, oordeelde de Raad daarover. Ook zware criminelen hebben grondrechten.
Toegang tot de rechter
Als de waarden van de democratische rechtstaat als maximum worden gezien, vergroot dat bovendien "de kans dat door de rechtsstatelijke bodem wordt gezakt, zoals in het recente verleden in enkele gevallen is gebeurd", waarschuwt de RvS.
De Raad doelt daarbij op het beknibbelen op de sociale advocatuur en de rechtsbijstand. Ook voor mensen die minder draagkrachtig zijn, moet toegang tot de rechter verzekerd zijn.
Polarisatie
Ook waarschuwt de Raad voor de toenemende polarisatie en fragmentatie in de samenleving. Burgers haken af en het maatschappelijk ongenoegen uit zich in "verschillende zorgwekkende vormen, zoals structureel wantrouwen, extreme tegenstellingen tussen bevolkingsgroepen en tussen politieke groeperingen, en zelfs complotdenken."
Onderhoud en versterking "van de dijken van de rechtsstaat hebben dus prioriteit", zegt de RvS in zijn beschouwing.
De Raad van State benadrukt dat een goed functionerende rechtsstaat hard nodig is om de enorme hoeveelheid, zich opstapelende, opgaven waar Nederland voor staat het hoofd te bieden. "Maatschappelijke opgaven die vaak al eerder hadden kunnen en moeten worden aangepakt, nemen toe. De overheid loopt al langere tijd op haar tandvlees, wordt overvraagd en maakt mede daardoor fouten."
Meer uit Binnenland
GROENLO (ANP) - De hoeveelheid vuurwerk die dinsdag bij een verkooppunt in Groenlo (Gelderland) is weggehaald, was opgeteld 10.000 kilo. Die hoeveelheid ligt ruim boven wat volgens de vergunning is toegestaan, meldt de politie woensdag. Het gaat om zowel consumentenvuurwerk als professioneel vuurwerk.
51 minuten geleden
DE BILT (ANP) - Het KNMI waarschuwt niet langer voor plaatselijke gladheid. Code geel is rond het middaguur beëindigd in de provincies Overijssel, Gelderland, Utrecht, Noord-Brabant en Limburg, en daarmee staat het hele land nu weer op het laagste niveau, code groen.
1 uur geleden
DE BILT (ANP) - De wegen in het westen en noorden van het land worden weer begaanbaar na de gladheid van woensdagochtend. In de provincies Overijssel, Gelderland, Utrecht, Noord-Brabant en Limburg geldt nog wel code geel. De waarschuwing van het KNMI duurt vooralsnog tot het middaguur.
2 uur geleden
RIJSWIJK (ANP) - Twaalf rijexamens zijn woensdagochtend uitgesteld door gladheid. Een woordvoerster van het CBR zei dat de meeste rijexamens wel konden doorgaan. "Het gaat om een klein aantal dat niet door kon gaan. We hebben honderden examens op een dag."
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De wegen blijven woensdagochtend nog iets langer glad. Het KNMI heeft code geel, die in de meeste provincies tot 10.00 uur gold, met een uur verlengd. In Limburg en Noord-Brabant kan de gladheid tot 12.00 uur duren.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Rijkswaterstaat meldt dat er op verschillende snelwegen ongelukken zijn gebeurd door de gladheid. Vooral op de A58 in Zeeland en West-Brabant was het raak. Daar waren elf aanrijdingen. Door de gladheid was de A58 (Vlissingen-Bergen op Zoom) in beide richtingen tijdelijk dicht tussen Middelburg-Oost en het knooppunt Stelleplas. Die weg is inmiddels weer open, laat een woordvoerder van Rijkswaterstaat weten.
4 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Op meerdere plekken in het land hebben woensdagochtend minder treinen gereden door ijs aan de bovenleiding. De verstoringen waren in de loop van de ochtend voorbij.
6 uur geleden