Pro-Ierse Sinn Féin levert nieuwe premier Noord-Ierland
BELFAST (ANP/AFP) - Het Noord-Ierse parlement heeft zaterdag Michelle O'Neill tot premier benoemd. De katholieke O'Neill leidt Sinn Féin, een partij die aansluiting wil van Noord-Ierland bij de Ierse Republiek. Het is voor het eerst dat een Iers-nationalistische politicus Noord-Ierland zal leiden. Met de verkiezing van O'Neill is ook een einde gekomen aan een twee jaar durende politieke impasse in het Britse gebied.
Sinn Féin werd bij de verkiezingen van 2022 de grootste partij van Noord-Ierland. Ze kon echter geen regering vormen, omdat de pro-Britse Democratic Unionist Party (DUP), die tweede werd, weigerde mee te regeren. In Noord-Ierland is wettelijk vastgelegd dat de twee grootste partijen samen de regering vormen. Die afspraak is onderdeel van het vredesakkoord dat op Goede Vrijdag 1998 tot stand kwam en een einde maakte aan de dertigjarige burgeroorlog tussen pro-Britse protestanten en pro-Ierse katholieken in Noord-Ierland.
De DUP boycotte regeringsdeelname uit woede over de Brexit-afspraken. Die regelen een uitzonderingspositie voor Noord-Ierland, zodat de grens met buurland en EU-lid Ierland open kan blijven. Volgens de DUP is Noord-Ierland zo verder geïsoleerd geraakt van de rest van het Verenigd Koninkrijk.
Symbolische betekenis
In januari stemde de DUP echter in met nieuwe voorstellen van de Britse regering over de positie van Noord-Ierland na de Brexit. Daarmee kwam de weg vrij om een regering te vormen. De pro-Britse Emma Little-Pengelly wordt vicepremier in het nieuwe kabinet.
Premier en vicepremier hebben evenveel macht, maar voor nationalisten en katholieken is het van grote symbolische betekenis dat zij voor het eerst sinds de oprichting van Noord-Ierland in 1921 de minister-president leveren. "Dat deze dag zou komen was ondenkbaar voor de generatie van mijn ouders en grootouders", zei de 47-jarige O'Neill na haar benoeming. Ze noemde haar overwinning "historisch", maar zei ook de "identiteit, cultuur en tradities" van haar pro-Britse landgenoten te zullen respecteren.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP/RTR/BLOOMBERG) - De Amerikaanse regering heeft chipconcern Nvidia toestemming gegeven om H200-chips voor kunstmatige intelligentie naar China te exporteren. Dat maakte president Donald Trump maandag bekend. De Amerikaanse regering zal 25 procent van de opbrengsten inhouden.
35 minuten geleden
BRUSSEL (ANP/RTR) - In een overleg met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky hebben NAVO-baas Mark Rutte en EU-Commissievoorzitter Ursula von der Leyen opnieuw hun steun uitgesproken voor Oekraïne. "Terwijl de vredesbesprekingen voortduren, blijft de EU Oekraïne onverminderd steunen", schreef Von der Leyen maandagavond op X.
37 minuten geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - De maker van een app die gebruikers laat zien waar zich agenten van de Amerikaanse immigratiedienst ICE bevinden, klaagt de regering van Donald Trump aan. De app werd in oktober op verzoek van de autoriteiten uit de appstore van Apple verwijderd.
39 minuten geleden
PHILIPSBURG/DEN HAAG (ANP) - Premier Luc Mercelina van Sint-Maarten heeft maandag in Den Haag premier Dick Schoof gevraagd om tijdelijke militaire bijstand. Hij wil hulp bij het bestrijden van de stijgende criminaliteit op het eiland. Volgens Mercelina is er recent sprake van een toename van georganiseerde misdaad.
41 minuten geleden
LONDEN/BRUSSEL (ANP/RTR) - Oekraïne verwacht de Verenigde Staten dinsdag een aangepast vredesplan voor te leggen, zegt president Volodymyr Zelensky. De jongste Amerikaanse vredesvoorstellen zijn maandag bijgesteld in overleg met Europese bondgenoten.
7 uur geleden
AOMORI (ANP/AFP/RTR) - Ten oosten van de Japanse stad Aomori, in het Kamikita-district, heeft voor de kust een aardbeving plaatsgevonden met een kracht van ruim 7. De beving was aanleiding om direct een tsunamiwaarschuwing uit te vaardigen, meldt het Japanse NHK. Zeker enkele duizenden mensen moesten een veilig heenkomen zoeken.
12 uur geleden
SANTA CRUZ (ANP/DPA) - Een vierde persoon is overleden door het jongste incident met hoge golven op het Canarische eiland Tenerife. Een vrouw die zondag na een hartstilstand werd opgenomen in een ziekenhuis, stierf daar. Naar een andere vrouw wordt nog gezocht. Eerder waren al drie lichamen geborgen. Onder de doden zijn twee Slovaken.
13 uur geleden