Poolse premier wijst 'Europese chantage over rechtsorde' af
STRAATSBURG (ANP) - De Poolse premier Mateusz Morawiecki wijst "chantage" over de rechtsstaat in zijn land af, zei hij in het Europees Parlement in Straatsburg. "We moeten naar elkaar toe bewegen maar aanvaarden en respecteren dat er verschillen zijn." Hij beschuldigt Brussel ervan "steeds meer bevoegdheden naar zich toe te trekken" en benadrukte dat de Poolse grondwet boven het EU-recht staat.
Morawiecki was persoonlijk naar het parlement gekomen om over de rechtsstaatscrisis rond zijn land te debatteren. De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, trapte het debat af met de verzekering dat de commissie nauwkeurig onderzoekt welke maatregelen tegen Polen kunnen worden genomen. "We kunnen en zullen niet toestaan dat onze gemeenschappelijke waarden worden bedreigd", zei ze.
Het dagelijks EU-bestuur heeft een aantal mogelijkheden, waaronder EU-geld voor Polen bevriezen of opnieuw naar het EU-hof stappen. Het Poolse coronaherstelplan dat dit voorjaar werd ingediend en het land 36 miljard euro kan opleveren heeft de commissie nog steeds niet goedgekeurd.
Tuchtcollege
Polen ligt al geruime tijd op ramkoers met de Europese instellingen en andere EU-landen over de rechtsstaat in Polen. Die staat onder druk doordat de regering in Warschau volgens de Europese Commissie en het Europees Parlement haar greep op de rechtsorde probeert te verstevigen met onder meer een tuchtcollege voor rechters. Volgens het Europees Hof van Justitie moet dat college worden ontbonden, maar het Poolse grondwettelijke hof heeft onlangs geoordeeld dat het EU-recht in bepaalde gevallen geen voorrang op Pools recht heeft.
"De rechtsstaat is de lijm die de EU bijeen houdt", aldus Von der Leyen. "Zonder onafhankelijke rechters zijn de burgers minder beschermd." Morawiecki bezwoer dat de uitspraak van het Poolse grondwettelijke hof "niet een politieke ingreep" is. "Polen wordt op een eenzijdige manier aangevallen, ook in deze zaal."
Verscheidene Europarlementariërs haalden hard uit naar Morawiecki. Volgens Malik Azmani (VVD) bedreigt hij de stabiliteit en veiligheid van de EU. "Al jaren infecteert u het denken van het Poolse volk met leugens over Europa. Welke wetten vindt u zo verwerpelijk? De bescherming van de vrijheid van religie of de rechten van individuen? Of misschien de persvrijheid of de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht? Laat me u eraan herinneren dat Polen precies om deze waarden te beschermen tot de EU is toegetreden."
Meer uit Buitenland
ABUJA (ANP/AFP) - Het aantal slachtoffers van de massaontvoering vrijdag in Nigeria is voor de tweede keer naar boven bijgesteld. Er zijn 303 leerlingen en 12 leraren van een katholieke school meegenomen, zegt de Nigeriaanse christelijke koepelorganisatie CAN.
20 minuten geleden
WASHINGTON (ANP) - Elk vredesplan om de oorlog in Oekraïne te beëindigen moet de soevereiniteit van dat land waarborgen, zegt de Amerikaanse vicepresident JD Vance op X. De Verenigde Staten hebben een plan opgesteld dat grote concessies van Kyiv eist.
1 uur geleden
HANOI (ANP/AFP) - Het dodental in Vietnam door al weken aanhoudende zware regenval en overstromingen is gestegen naar minstens 55, meldt de regering van het land. Ook wordt nog gezocht naar 13 vermisten.
3 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR/AFP) - Republikeins congreslid Marjorie Taylor Greene verlaat op 5 januari het Huis van Afgevaardigden, laat zij weten in een verklaring op X. De aankondiging volgt op een conflict met de Amerikaanse president Donald Trump. Taylor Greene bekritiseerde Trump recent omdat hij zich lang verzette tegen de publicatie van documenten in de Epstein-affaire.
7 uur geleden
BELÉM (ANP) - De klimaattop in Belém is bijna voorbij, maar in de teksten die tot dusver naar buiten zijn gekomen en de reacties van onderhandelaars daarop zijn geen grote doorbraken te bespeuren. Laat op de avond (lokale tijd) zijn onderhandelaars nog wel met elkaar in gesprek op de COP30. Eurocommissaris Wopke Hoekstra (Klimaat) is bijvoorbeeld gaan praten met de voorzitter van de top, André Corrêa do Lago.
7 uur geleden
KYIV (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft met NAVO-chef Mark Rutte gesproken over "de diplomatieke mogelijkheden" om de oorlog tussen Oekraïne en Rusland te stoppen. Hij zegt in een bericht op X dat hij met Rutte sprak over het 28-puntenplan van zijn Amerikaanse ambtgenoot Donald Trump. Zelensky beklemtoonde dat hij bereid is "snel, voortvarend en constructief" mee te werken om het plan een succes te maken.
13 uur geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - De Russische president Vladimir Poetin noemt het conceptvoorstel voor vrede in Oekraïne van zijn Amerikaanse ambtgenoot Donald Trump een mogelijke basis om tot vrede in Oekraïne te komen. Hij zei dat het Kremlin het zogenoemde 28-puntenplan heeft ontvangen.
13 uur geleden