Poolse premier wijst 'Europese chantage over rechtsorde' af
STRAATSBURG (ANP) - De Poolse premier Mateusz Morawiecki wijst "chantage" over de rechtsstaat in zijn land af, zei hij in het Europees Parlement in Straatsburg. "We moeten naar elkaar toe bewegen maar aanvaarden en respecteren dat er verschillen zijn." Hij beschuldigt Brussel ervan "steeds meer bevoegdheden naar zich toe te trekken" en benadrukte dat de Poolse grondwet boven het EU-recht staat.
Morawiecki was persoonlijk naar het parlement gekomen om over de rechtsstaatscrisis rond zijn land te debatteren. De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, trapte het debat af met de verzekering dat de commissie nauwkeurig onderzoekt welke maatregelen tegen Polen kunnen worden genomen. "We kunnen en zullen niet toestaan dat onze gemeenschappelijke waarden worden bedreigd", zei ze.
Het dagelijks EU-bestuur heeft een aantal mogelijkheden, waaronder EU-geld voor Polen bevriezen of opnieuw naar het EU-hof stappen. Het Poolse coronaherstelplan dat dit voorjaar werd ingediend en het land 36 miljard euro kan opleveren heeft de commissie nog steeds niet goedgekeurd.
Tuchtcollege
Polen ligt al geruime tijd op ramkoers met de Europese instellingen en andere EU-landen over de rechtsstaat in Polen. Die staat onder druk doordat de regering in Warschau volgens de Europese Commissie en het Europees Parlement haar greep op de rechtsorde probeert te verstevigen met onder meer een tuchtcollege voor rechters. Volgens het Europees Hof van Justitie moet dat college worden ontbonden, maar het Poolse grondwettelijke hof heeft onlangs geoordeeld dat het EU-recht in bepaalde gevallen geen voorrang op Pools recht heeft.
"De rechtsstaat is de lijm die de EU bijeen houdt", aldus Von der Leyen. "Zonder onafhankelijke rechters zijn de burgers minder beschermd." Morawiecki bezwoer dat de uitspraak van het Poolse grondwettelijke hof "niet een politieke ingreep" is. "Polen wordt op een eenzijdige manier aangevallen, ook in deze zaal."
Verscheidene Europarlementariërs haalden hard uit naar Morawiecki. Volgens Malik Azmani (VVD) bedreigt hij de stabiliteit en veiligheid van de EU. "Al jaren infecteert u het denken van het Poolse volk met leugens over Europa. Welke wetten vindt u zo verwerpelijk? De bescherming van de vrijheid van religie of de rechten van individuen? Of misschien de persvrijheid of de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht? Laat me u eraan herinneren dat Polen precies om deze waarden te beschermen tot de EU is toegetreden."
Meer uit Buitenland
BEIJING (ANP/AFP) - In zijn nieuwjaarstoespraak tot het Chinese volk heeft president Xi Jinping zijn lof uitgesproken voor zijn landgenoten en hun inzet voor China en de Chinese belangen. Ook zei hij dat China zich wil blijven inzetten voor "wereldvrede en het bouwen van een gemeenschap met een gedeelde blik op de toekomst van de mensheid". Xi: "Laten we voorwaarts treden, moedig, vitaal en energiek als paarden, en vechten voor onze dromen en ons geluk."
37 minuten geleden
BRUSSEL/JERUZALEM (ANP/AFP) - Eurocommissaris Hadja Lahbib heeft beklemtoond dat Israëlische maatregelen tegen niet-gouvernementele organisaties die actief zijn in de Gazastrook "vitale hulp" aan de belegerde strook zullen blokkeren.
1 uur geleden
BRUSSEL (ANP/AFP) - De Russische bewering dat Oekraïne drones heeft afgevuurd op de woning van president Vladimir Poetin is een "opzettelijke afleiding" van de vredesinspanningen, schrijft EU-buitenlandchef Kaja Kallas op X.
1 uur geleden
TOKIO (ANP/AFP) - Bijna zestig vrouwelijke parlementsleden in Japan, onder wie premier Sanae Takaichi, hebben een petitie ingediend waarin ze pleiten voor meer toiletten in het parlementsgebouw. Bij de afgelopen verkiezingen is het aantal vrouwelijke politici flink gestegen, maar het aantal toiletten blijft in vergelijking ver achter.
2 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - Het Amerikaanse ministerie van Justitie moet naar eigen zeggen nog 5,2 miljoen pagina's doornemen uit de Epstein-files. Daarvoor zijn vierhonderd juristen extra nodig die vanuit andere ministeries te hulp moeten schieten. Het ministerie rekent op vrijwilligers die thuis kunnen werken. Het hele proces gaat een groot deel van januari in beslag nemen.
4 uur geleden
TAIPEI (ANP/AFP) - Chinese oorlogsbodems die betrokken waren bij militaire manoeuvres in onder meer de Straat van Taiwan, hebben zich volgens de kustwacht van het eiland teruggetrokken uit de territoriale wateren van Taiwan. De manoeuvres lijken voorbij te zijn, meldt Taipei. China bevestigt de militaire oefeningen "succesvol te hebben afgerond".
5 uur geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - Russische troepen rukken op in de Oekraïense verdedigingslinies en president Vladimir Poetin heeft opdracht gegeven tot uitbreiding van een bufferzone in de Oekraïense regio's Soemy en Charkiv in 2026. Dat heeft de Russische stafchef Valeri Gerasimov tegen Russische persbureaus gezegd.
7 uur geleden