Politiek wil starters woningmarkt helpen, al is dat niet makkelijk
DEN HAAG (ANP) - Dat starters op de woningmarkt hulp kunnen gebruiken, daar is de politiek het wel over eens. Hoewel meer starters het afgelopen jaar een woning kregen, blijft het voor velen lastig. De huizenprijzen zijn nog altijd torenhoog en de rente is fors gestegen. Partijen denken verschillend over hoe ze de wooncrisis moeten aanpakken. Hun maatregelen kunnen bovendien ongewenste neveneffecten hebben en klinken soms makkelijker dan ze zijn.
De partijen maken grofweg twee keuzes: starters de woningmarkt op sturen met meer geld of meer geschikte huizen voor starters (ver)bouwen. Vooral dat laatste vinden partijen aantrekkelijk. Onder meer GroenLinks-PvdA, NSC en de VVD willen meer geschikte starterswoningen. Veel alleenstaanden die een huis willen, vinden op de markt vooral gezinswoningen of groter. GroenLinks-PvdA wil bovendien het kamertekort onder studenten aanpakken.
Het ombouwen van bijvoorbeeld kantoren naar starterswoningen is ook een optie voor onder meer de VVD, D66, en Partij voor de Dieren. Dat lijkt aantrekkelijk. Vorig jaar stonden ongeveer 220.000 panden leeg. Toch klinkt het makkelijker dan het is. In 2022 werden er ruim 9500 panden getransformeerd tot woonruimte, fors minder dan in 2018 en 2019 toen er jaarlijks nog ruim 12.000 nieuwe woningen bijkwamen door transformatie. Volgens hoogleraar woningbouw aan de TU Delft Peter Boelhouwer is "het laaghangend fruit wel geplukt", zei hij tegen de NOS.
Leennorm verruimen
Iets anders wat bijvoorbeeld de VVD wil, is de leennormen voor starters verruimen. De partij wil ook verder met het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen en het mogelijk zelfs uitbreiden. Via dat fonds, waar voor komend jaar 70 miljoen euro in zit, kunnen starters die tot twee keer modaal verdienen een lening krijgen van maximaal 50.000 euro. Ook Volt wil het fonds uitbreiden, zonder te zeggen met hoeveel.
Het klinkt misschien goed om de leennormen voor starters te verruimen, maar daar zitten wel risico's aan. Experts waarschuwen dat het de huizenprijzen opdrijft. Per saldo is een starter dan amper beter af: wat iemand meer kan lenen, valt zowat weg te strepen tegen de gestegen huizenprijzen.
In een gesprek met het ANP benadrukt Boelhouwer dat zowel linkse als rechtse oplossingen sámen nodig zijn. Ook de verdere afbouw van de hypotheekrenteaftrek kan de positie van de starter verbeteren, zegt hij. Hetzelfde geldt voor het belasten van overwaarde bij verkoop: dat dempt de huizenprijzen, waardoor starters er makkelijker tussenkomen.
Meer uit Politiek
LELYSTAD (ANP) - De fractievoorzitter van de BBB in de provincie Flevoland, Anja Keuter, heeft haar zetel ingeleverd. Ze verlaat de provinciale politiek omdat ze van de rechter een taakstraf heeft gekregen voor illegale praktijken bij haar visserijbedrijf. "Ik wil voorkomen dat de fractie, zowel provinciaal als landelijk, wordt belast met de (negatieve) aandacht die deze uitspraak en een eventueel vervolgtraject met zich kunnen meebrengen", aldus Keuter in een schriftelijke reactie.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Wouter Koolmees vindt zijn taak als verkenner "een interessante puzzel" die "ingewikkeld" is, omdat verschillende partijen blokkades opwerpen. Daarmee doelt hij op de VVD, die een coalitie met GroenLinks-PvdA uitsluit, maar ook op de partijen die samenwerking met Forum voor Democratie of de PVV uitsluiten. Dinsdagavond brengt hij verslag uit aan Kamervoorzitter Martin Bosma. Daarover debatteert de Tweede Kamer donderdag.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Senaatsvoorzitter Mei Li Vos (GroenLinks-PvdA) is op gesprek geweest bij verkenner Wouter Koolmees en gaf toe dat het vooral om een formaliteit ging. "Kan, maar formaliteiten zijn ook goed", antwoordde ze toen een journalist dit vermoeden uitsprak. "Het is ook niet mijn rol om een voorkeur te geven, dat is echt aan de partijen in de Tweede Kamer", zei ze voor het gesprek. De politica heeft alleen de positie van de Eerste Kamer toegelicht.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet heeft 2,5 miljard euro klaargezet voor wegen, fietspaden en tramlijnen van en naar nieuwe woonwijken. Het geld was al afgesproken in het regeerakkoord door de toenmalige coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB en wordt nu door de drie betrokken bewindslieden verdeeld.
15 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Dilan Yeşilgöz ziet een formatie met in eerste instantie alleen D66, CDA en VVD als een mogelijke optie. "Dat zou kunnen", liet de VVD-leider desgevraagd weten na afloop van een gesprek met verkenner Wouter Koolmees. Al voegde ze eraan toe dat een formatie van vier of vijf partijen haar voorkeur heeft.
17 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De grenscontroles die de Koninklijke Marechaussee (KMar) uitvoert om migranten zonder geldige papieren tegen te houden, worden met een half jaar verlengd, schrijft asielminister David van Weel (VVD) in een Kamerbrief. Volgens de demissionaire bewindsman is dat nodig "gezien de voortdurende dreiging voor de openbare orde", zonder toe te lichten wat die dreiging precies inhoudt.
17 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Klaas Verschuure, die in het verleden wethouder was in Utrecht, is maandag voorgedragen om wethouder in Den Haag te worden. De Haagse afdeling van D66 wil dat hij de plek overneemt van Robert van Asten, die lid van de Tweede Kamer wordt.
19 uur geleden