Polen moet miljoen euro per dag betalen in rechtsstaatruzie
LUXEMBURG (ANP) - Polen moet elke dag een miljoen euro betalen zolang een tuchtcollege voor rechters niet is opgeheven. Deze dwangsom is bedoeld om het EU-land te dwingen om alsnog te luisteren naar het Europees Hof van Justitie.
De Europese Commissie had het hof om de strafmaatregel gevraagd omdat de regering in Warschau maar niet bij wil draaien in het slepende conflict met Brussel over de hervormingen van de Poolse rechterlijke macht. Die tasten de onafhankelijkheid van de Poolse rechtspraak aan, vindt Brussel, wat het Europees Hof in juli beaamde.
De Poolse regering is woedend en spreekt van "machtsmisbruik en chantage". Het hof "treedt buiten zijn bevoegdheden", zegt onderminister van Justitie Sebastian Kaleta. Polen kan weigeren de dwangsom over te maken naar de Europese Commissie, maar dat baat het land niet. Het bedrag kan ook worden ingehouden op EU-subsidies die het land ontvangt.
Coronaherstelfonds
Het juridische getouwtrek met de Europese instellingen begint een wissel te trekken op de Poolse schatkist. Het hof in Luxemburg legde Polen vorige maand ook al een dwangsom op omdat het land weigert een kolenmijn te sluiten die Tsjechisch grondgebied zou vervuilen. Dat kost Polen een half miljoen per dag. De ruzie over de rechtsstaat houdt ook de uitkering van miljarden euro's uit het Europese coronaherstelfonds aan Polen op.
Uit de hoogte van een dwangsom spreekt doorgaans onder meer hoe ernstig het Europees Hof het verzuim vindt. Een paar jaar geleden hield het hof het nog op 100.000 euro per dag, in weer een andere Poolse zaak.
Rechtsorde
Het Europees Hof droeg Polen in juli op het tuchtcollege te schorsen. Als het land dat blijft nalaten, dreigt er "ernstige en onherstelbare schade aan de rechtsorde van de Europese Unie en aan de waarden waarop de unie is gegrondvest, in het bijzonder de rechtsstaat", stelt het hof. Polen mag dan hebben aangekondigd het toezicht op rechters anders te willen regelen, maar hoe blijft onduidelijk. Het tuchtcollege heeft nog steeds rechtsmacht en in gang gezet onderzoek naar sommige rechters lijkt gewoon door te gaan.
Na de nederlaag bij het Europees Hof vroeg de Poolse regering het eigen grondwettelijk hof om uit te spreken dat het Pools recht soms boven het EU-recht gaat. Daar kan Warschau zich niet achter verschuilen, stelt de vicepresident van het hof in een eerste weerwoord tegen die uitspraak.
Meer uit Buitenland
DAMASCUS (ANP/AFP) - De Syrische interim-president Ahmed al-Sharaa heeft een jaar na de val van dictator Bashar al-Assad opgeroepen tot eenheid. Volgens hem moeten alle burgers met elkaar samenwerken om een sterk en stabiel land te kunnen bouwen.
16 minuten geleden
KHARTOEM (ANP/AFP) - De paramilitairen van de Soedanese Rapid Support Forces hebben het grootste olieveld van het land veroverd, meldt de faciliteit. De productie is stilgelegd en al het personeel is geëvacueerd naar Zuid-Soedan.
1 uur geleden
PARIJS (ANP) - De Verenigde Staten blijven voor Europa een belangrijke bondgenoot en economische partner, maar ze moeten wel de soevereiniteit van Europa respecteren. "Bondgenoten moeten zich niet bemoeien met het leven en met de interne politieke keuzes van deze bondgenoten", zei voorzitter van de EU-leiders António Costa maandag. "Inmenging in het politieke leven van Europa kunnen we niet accepteren", zei hij op een bijeenkomst van het Jacques Delors Institute, een denktank in Parijs.
1 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Zeven EU-regeringsleiders pleiten in een brief aan EU-kopstukken voor het gebruik van Russische bevroren tegoeden voor steun aan Oekraïne. Het gebruik van die tegoeden is volgens hen de meest financieel haalbare en politiek realistische oplossing voor de financiële nood van Oekraïne, schrijven de leiders van onder meer Polen, Zweden en Finland.
2 uur geleden
HNOM PENH (ANP/AFP/RTR) - Bij Thaise luchtaanvallen in het grensgebied met Cambodja zijn vier Cambodjaanse burgers om het leven gekomen. Dat meldt Neth Pheaktra, de minister van Informatie van het land. Zeker negen andere burgers zouden gewond zijn geraakt. Volgens Pheaktra vonden de aanvallen plaats in de grensprovincies Oddar Meanchey en Preah Vihear.
2 uur geleden
NEW YORK (ANP/AFP) - De Verenigde Naties hebben maandag bij de presentatie van hun noodhulpoproep voor 2026 scherpe kritiek geuit op de wereldwijde "apathie" tegenover grootschalig menselijk leed. De VN vraagt minimaal 23 miljard dollar (zo'n 20 miljard euro) om 87 miljoen mensen te helpen in onder meer Gaza, Oekraïne, Soedan, Haïti en Myanmar, maar waarschuwt dat grote bezuinigingen op ontwikkelingshulp dit bemoeilijken.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP/BLOOMBERG) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft zondag gewaarschuwd dat de geplande overname van Warner Bros. Discovery door Netflix mogelijk op bezwaren van mededingingstoezichthouders stuit. Volgens Trump kan het marktaandeel van het samengevoegde bedrijf te groot worden.
9 uur geleden