Polen moet miljoen euro per dag betalen in rechtsstaatruzie
LUXEMBURG (ANP) - Polen moet elke dag een miljoen euro betalen zolang een tuchtcollege voor rechters niet is opgeheven. Deze dwangsom is bedoeld om het EU-land te dwingen om alsnog te luisteren naar het Europees Hof van Justitie.
De Europese Commissie had het hof om de strafmaatregel gevraagd omdat de regering in Warschau maar niet bij wil draaien in het slepende conflict met Brussel over de hervormingen van de Poolse rechterlijke macht. Die tasten de onafhankelijkheid van de Poolse rechtspraak aan, vindt Brussel, wat het Europees Hof in juli beaamde.
De Poolse regering is woedend en spreekt van "machtsmisbruik en chantage". Het hof "treedt buiten zijn bevoegdheden", zegt onderminister van Justitie Sebastian Kaleta. Polen kan weigeren de dwangsom over te maken naar de Europese Commissie, maar dat baat het land niet. Het bedrag kan ook worden ingehouden op EU-subsidies die het land ontvangt.
Coronaherstelfonds
Het juridische getouwtrek met de Europese instellingen begint een wissel te trekken op de Poolse schatkist. Het hof in Luxemburg legde Polen vorige maand ook al een dwangsom op omdat het land weigert een kolenmijn te sluiten die Tsjechisch grondgebied zou vervuilen. Dat kost Polen een half miljoen per dag. De ruzie over de rechtsstaat houdt ook de uitkering van miljarden euro's uit het Europese coronaherstelfonds aan Polen op.
Uit de hoogte van een dwangsom spreekt doorgaans onder meer hoe ernstig het Europees Hof het verzuim vindt. Een paar jaar geleden hield het hof het nog op 100.000 euro per dag, in weer een andere Poolse zaak.
Rechtsorde
Het Europees Hof droeg Polen in juli op het tuchtcollege te schorsen. Als het land dat blijft nalaten, dreigt er "ernstige en onherstelbare schade aan de rechtsorde van de Europese Unie en aan de waarden waarop de unie is gegrondvest, in het bijzonder de rechtsstaat", stelt het hof. Polen mag dan hebben aangekondigd het toezicht op rechters anders te willen regelen, maar hoe blijft onduidelijk. Het tuchtcollege heeft nog steeds rechtsmacht en in gang gezet onderzoek naar sommige rechters lijkt gewoon door te gaan.
Na de nederlaag bij het Europees Hof vroeg de Poolse regering het eigen grondwettelijk hof om uit te spreken dat het Pools recht soms boven het EU-recht gaat. Daar kan Warschau zich niet achter verschuilen, stelt de vicepresident van het hof in een eerste weerwoord tegen die uitspraak.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP/AFP) - De inzet van duizenden troepen van de Nationale Garde door president Donald Trump in Washington DC is onwettig, oordeelde een federale rechter donderdag. Rechter Jia Cobb beval een einde te maken aan de inzet, maar schortte haar bevel 21 dagen op om de regering de tijd te geven in beroep te gaan.
33 minuten geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - Het Russische leger zegt dat het de Oekraïense stad Koepjansk opnieuw heeft veroverd. Legerleider Valeri Gerasimov zei dat tegen president Poetin, toen hij een bezoek bracht aan een commandopost. Oekraïne ontkent dat Rusland de strategisch belangrijke stad in beslag heeft genomen.
35 minuten geleden
BELÉM (ANP/RTR) - Na de brand op de locatie van de klimaattop COP30 in de Braziliaanse stad Belém zijn dertien mensen behandeld omdat ze rook hebben ingeademd. Ze werden ter plekke behandeld, meldt de organisatie in een verklaring. De brand was binnen zes minuten onder controle. De brandweer denkt dat de brand is ontstaan door een elektrisch apparaat, waarschijnlijk een magnetron.
36 minuten geleden
BUENOS AIRES/JOHANNESBURG (ANP/DPA/AFP/RTR) - De Argentijnse president Javier Milei gaat volgens Argentijnse media ook niet naar de topconferentie van de G20, komend weekend in Zuid-Afrika. Eerder werd al bekend dat de staatshoofden van China, Rusland en de VS ook niet komen.
3 uur geleden
BERLIJN (ANP) - Duitse jongeren die willen ontkomen aan de nieuwe militaire dienst, kunnen te rade bij de radicaal-linkse partij Die Linke. Die werkt aan een gids met tips om afgekeurd te worden. Stoned bij de keuring verschijnen bijvoorbeeld, zegt partijleider Jan van Aken.
3 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De EU-ministers van Buitenlandse Zaken hebben donderdag "standvastig en kalm" gereageerd op het gelekte vredesplan voor Oekraïne, dat zonder medeweten van de EU is opgesteld door de VS en Rusland. Dat zei EU-buitenlandchef Kaja Kallas na afloop van de vergadering met de ministers in Brussel.
3 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De Europese Unie (EU) veroordeelt in de "krachtigste bewoordingen de ernstige en voortdurende wreedheden" die de paramilitaire beweging Rapid Support Forces (RSF) in Soedan begaat. Alle 27 lidstaten roepen de partijen op de onderhandelingen over een staakt-het-vuren te hervatten.
3 uur geleden