Polen moet miljoen euro per dag betalen in rechtsstaatruzie
LUXEMBURG (ANP) - Polen moet elke dag een miljoen euro betalen zolang een tuchtcollege voor rechters niet is opgeheven. Deze dwangsom is bedoeld om het EU-land te dwingen om alsnog te luisteren naar het Europees Hof van Justitie.
De Europese Commissie had het hof om de strafmaatregel gevraagd omdat de regering in Warschau maar niet bij wil draaien in het slepende conflict met Brussel over de hervormingen van de Poolse rechterlijke macht. Die tasten de onafhankelijkheid van de Poolse rechtspraak aan, vindt Brussel, wat het Europees Hof in juli beaamde.
De Poolse regering is woedend en spreekt van "machtsmisbruik en chantage". Het hof "treedt buiten zijn bevoegdheden", zegt onderminister van Justitie Sebastian Kaleta. Polen kan weigeren de dwangsom over te maken naar de Europese Commissie, maar dat baat het land niet. Het bedrag kan ook worden ingehouden op EU-subsidies die het land ontvangt.
Coronaherstelfonds
Het juridische getouwtrek met de Europese instellingen begint een wissel te trekken op de Poolse schatkist. Het hof in Luxemburg legde Polen vorige maand ook al een dwangsom op omdat het land weigert een kolenmijn te sluiten die Tsjechisch grondgebied zou vervuilen. Dat kost Polen een half miljoen per dag. De ruzie over de rechtsstaat houdt ook de uitkering van miljarden euro's uit het Europese coronaherstelfonds aan Polen op.
Uit de hoogte van een dwangsom spreekt doorgaans onder meer hoe ernstig het Europees Hof het verzuim vindt. Een paar jaar geleden hield het hof het nog op 100.000 euro per dag, in weer een andere Poolse zaak.
Rechtsorde
Het Europees Hof droeg Polen in juli op het tuchtcollege te schorsen. Als het land dat blijft nalaten, dreigt er "ernstige en onherstelbare schade aan de rechtsorde van de Europese Unie en aan de waarden waarop de unie is gegrondvest, in het bijzonder de rechtsstaat", stelt het hof. Polen mag dan hebben aangekondigd het toezicht op rechters anders te willen regelen, maar hoe blijft onduidelijk. Het tuchtcollege heeft nog steeds rechtsmacht en in gang gezet onderzoek naar sommige rechters lijkt gewoon door te gaan.
Na de nederlaag bij het Europees Hof vroeg de Poolse regering het eigen grondwettelijk hof om uit te spreken dat het Pools recht soms boven het EU-recht gaat. Daar kan Warschau zich niet achter verschuilen, stelt de vicepresident van het hof in een eerste weerwoord tegen die uitspraak.
Meer uit Buitenland
BONN (ANP) - Het jaar 2025 komt naar verwachting in de top drie terecht van warmste jaren ooit. Dat heeft de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) berekend. De VN-organisatie denkt niet dat dit jaar het hitterecord van 2024 gaat verbreken. Wel wordt dit jaar waarschijnlijk het op een na of op twee na warmste jaar ooit.
22 minuten geledenWASHINGTON (ANP/RTR) - De Amerikaanse toppolitica Nancy Pelosi stelt zich in 2026 niet herkiesbaar voor het Congres. De 85-jarige prominente Democraat zit sinds 1987 namens de staat Californië in het Huis van Afgevaardigden en was daar jarenlang voorzitter van.
32 minuten geledenBRUSSEL (ANP/BELGA) - Het Belgische luchtbewakingscentrum wordt versterkt, heeft de Belgische minister van Defensie Theo Francken donderdag gezegd na afloop van de Nationale Veiligheidsraad. Het NASC (National Air Security Center) in Bevekom moet vanaf 1 januari volledig operationeel zijn. De Veiligheidsraad was donderdagochtend bijeengekomen om de vele drone-incidenten van deze week boven verschillende Belgische luchthavens en militaire bases te bespreken.
2 uur geledenBELÉM (ANP) - In de Braziliaanse stad Belém zijn meer dan vijftig wereldleiders donderdag en vrijdag bijeen om hun aanpak van klimaatverandering te bespreken. De World Leaders Climate Action Summit, zoals de top heet, gaat vooraf aan de VN-klimaattop, die maandag begint. Ook demissionair premier Dick Schoof is erbij. De leiders van vier van de vijf grootste uitstoters van broeikasgassen ontbreken echter.
2 uur geledenDAMASCUS (ANP) - De Verenigde Staten treffen voorbereidingen om militairen naar een luchtmachtbasis te sturen bij de Syrische hoofdstad Damascus. Dat initiatief maakt deel uit van pogingen een veiligheidspact te sluiten tussen de nieuwe Syrische machtshebbers en Israël, bericht persbureau Reuters op basis van anonieme bronnen.
3 uur geledenPARIJS (ANP/AFP/RTR) - Het gaat jaren duren om de beveiligingsproblemen van het Louvre op te lossen. Dat staat in een donderdag verschenen rapport over het Parijse museum, waar vorige maand een juwelenroof plaatsvond.
4 uur geledenJERUZALEM (ANP/AFP) - Israël bevestigt dat een lichaam dat Hamas woensdagavond heeft overgedragen van een overleden gijzelaar is. Het gaat om de Tanzaniaanse student Joshua Mollel, die op zijn 21e stierf bij de aanval op 7 oktober 2023 en wiens lichaam was meegenomen naar Gaza.
5 uur geleden