Partijen zijn het nog niet eens over afspraken verkenningsfase
DEN HAAG (ANP) - De tijd dringt voor de Tweede Kamer om nieuwe afspraken te maken over de verkenning, de eerste fase na landelijke verkiezingen. Op 22 november zijn al de vervroegde Kamerverkiezingen. Alle partijen willen een betere invulling van de verkennersfase, omdat het in 2021 volledig misliep. Alleen over de manier waarop dit moet gebeuren, is nog geen overeenstemming, bleek woensdag in een debat.
Een verkenner praat vlak na de verkiezingen met de partijleiders over hun eerste ideeën voor politieke samenwerking en een mogelijke coalitie. Deze fase duurt minimaal veertien en maximaal 21 dagen. In die periode wordt de nieuwe Kamer geïnstalleerd. Dit keer gebeurt dat op 6 december. Daarna begint de formatie.
De Kamer wil afspraken maken om te voorkomen dat het opnieuw misgaat. De twee verkenners in 2021, Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66), gingen hun boekje ver te buiten. Dat kwam bij toeval naar buiten toen de notities werden gefotografeerd die Ollongren in haar handen had toen ze naar buiten kwam. Daarop stond onder meer "functie elders" vermeld bij de naam van Pieter Omtzigt, toen nog Kamerlid voor het CDA. De gang van zaken leidde tot een diepe vertrouwenscrisis op het Binnenhof, waarna het bijna een jaar duurde voordat een nieuw kabinet aantrad.
Lauw enthousiasme
In ieder geval het CDA, SGP, ChristenUnie en BBB pleiten voor een terugkeer van de koning als verkenner "omdat het staatshoofd de enige is die neutraal is en boven de partijen staat". In 2012 had de toen net aangetreden Tweede Kamer de rol van het staatshoofd afgeschaft, maar dat is een "verkeerde afslag" geweest, zei CDA'er Bart van den Brink. Er is volgens hem juist "behoefte aan afkoeling na een hele hectische verkiezingsperiode". De SGP bereidt een motie hiertoe voor.
Onder meer D66, SP, GroenLinks-PvdA en Kamerlid Pieter Omtzigt willen de koning juist niet terug. Ze willen liever één verkenner met enige afstand tot de politiek. De Raad van State denkt daarbij aan haar eigen vicepresident. Partijen denken hier verschillend over. De VVD heeft praktische vragen over de terugkeer van de koning, maar sluit die niet uit. Een eindoordeel is aan de fractie, laat VVD-Kamerlid Ingrid Michon na afloop weten.
Verder wil de Kamer de duur van de formatie beperken, bijvoorbeeld door deadlines te stellen en regelmatig te debatteren. Maar hoe dat er precies uit gaat zien, moet later blijken. Een voorstel daartoe van Pieter Omtzigt, Laurens Dassen (Volt) en Joost Eerdmans (JA21) kan vooralsnog op lauw enthousiasme rekenen, maar ook in een ander voorstel van GroenLinks/PvdA en D66 staat de mogelijkheid tot deadlines. Volgende week dinsdag wordt over verschillende voorstellen gestemd.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - ChristenUnie-Kamerlid Pieter Grinwis hoopt dat een wetsvoorstel voor verduurzaming van de melkveehouderij dat hij samen met NSC'er Harm Holman heeft ingediend, onderwerp wordt in de kabinetsformatie. Zo niet, dan zoekt hij "bondgenoten" om de wet te helpen verdedigen in de Tweede Kamer. Holman neemt dinsdag afscheid, zijn partij behaalde geen zetels bij de verkiezingen.
1 uur geleden
LELYSTAD (ANP) - De fractievoorzitter van de BBB in de provincie Flevoland, Anja Keuter, heeft haar zetel ingeleverd. Ze verlaat de provinciale politiek omdat ze van de rechter een taakstraf heeft gekregen voor illegale praktijken bij haar visserijbedrijf. "Ik wil voorkomen dat de fractie, zowel provinciaal als landelijk, wordt belast met de (negatieve) aandacht die deze uitspraak en een eventueel vervolgtraject met zich kunnen meebrengen", aldus Keuter in een schriftelijke reactie.
15 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Wouter Koolmees vindt zijn taak als verkenner "een interessante puzzel" die "ingewikkeld" is, omdat verschillende partijen blokkades opwerpen. Daarmee doelt hij op de VVD, die een coalitie met GroenLinks-PvdA uitsluit, maar ook op de partijen die samenwerking met Forum voor Democratie of de PVV uitsluiten. Dinsdagavond brengt hij verslag uit aan Kamervoorzitter Martin Bosma. Daarover debatteert de Tweede Kamer donderdag.
18 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Senaatsvoorzitter Mei Li Vos (GroenLinks-PvdA) is op gesprek geweest bij verkenner Wouter Koolmees en gaf toe dat het vooral om een formaliteit ging. "Kan, maar formaliteiten zijn ook goed", antwoordde ze toen een journalist dit vermoeden uitsprak. "Het is ook niet mijn rol om een voorkeur te geven, dat is echt aan de partijen in de Tweede Kamer", zei ze voor het gesprek. De politica heeft alleen de positie van de Eerste Kamer toegelicht.
18 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet heeft 2,5 miljard euro klaargezet voor wegen, fietspaden en tramlijnen van en naar nieuwe woonwijken. Het geld was al afgesproken in het regeerakkoord door de toenmalige coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB en wordt nu door de drie betrokken bewindslieden verdeeld.
22 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Dilan Yeşilgöz ziet een formatie met in eerste instantie alleen D66, CDA en VVD als een mogelijke optie. "Dat zou kunnen", liet de VVD-leider desgevraagd weten na afloop van een gesprek met verkenner Wouter Koolmees. Al voegde ze eraan toe dat een formatie van vier of vijf partijen haar voorkeur heeft.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - De grenscontroles die de Koninklijke Marechaussee (KMar) uitvoert om migranten zonder geldige papieren tegen te houden, worden met een half jaar verlengd, schrijft asielminister David van Weel (VVD) in een Kamerbrief. Volgens de demissionaire bewindsman is dat nodig "gezien de voortdurende dreiging voor de openbare orde", zonder toe te lichten wat die dreiging precies inhoudt.
1 dag geleden