Partijen zien weer ruimte voor uitbreiding van de EU
DEN HAAG (ANP) - De Europese Commissie wil met Oekraïne, Moldavië en Bosnië gaan onderhandelen over toetreding. Lang was uitbreiding van de EU een onderwerp waar maar weinig over werd gesproken aan het Binnenhof. Dat veranderde met de inval van Rusland in buurland Oekraïne. De meeste partijen zien nu onder voorwaarden weer ruimte voor groei van de EU.
De Russische agressie in februari vorig jaar was een gamechanger in Europa. Oekraïne kreeg vier maanden later al de status van kandidaat-lidstaat van de EU-leiders. Dat gebeurde ook met Moldavië. Zes maanden later verwierf ook Bosnië en Herzegovina die felbegeerde positie.
Dat was ongekend snel voor de EU. Normaliter duurt het jaren voor een land kandidaat-lid mag worden. Landen op de Westelijke Balkan die deze status al hebben (Montenegro, Albanië, Noord-Macedonië en Servië) kregen te horen dat Brussel het toetredingsproces wilde versnellen.
Datumfetisjisme
En al snel was een datum te horen wanneer het allemaal rond moest zijn. Voorzitter Charles Michel van de Europese Raad noemde 2030 als streefdatum. Premier Mark Rutte wilde er niks van horen. "Datumfetisjisme" vindt hij het. Op een informele top in Granada vorige maand werd voor het eerst sinds lang weer over uitbreiding gesproken.
Toetreding tot de unie kan alleen als nieuwe landen aan de Kopenhagen Criteria voldoen, benadrukken vrijwel alle partijen in hun verkiezingsprogramma's. Dat zijn voorwaarden op gebied van onder meer rechtstaat, democratie, mensenrechten en economie. "We doen geen concessies" aan deze criteria, aldus NSC.
Hoge eisen
Maar partijen kijken duidelijk anders aan tegen uitbreiding dan bij de vorige verkiezingen. Toen pleitte de VVD nog voor "terughoudendheid bij uitbreiding". Zelfs een pro-Europese partij als D66 schreef toen: "Lid worden van de Europese Unie kan niet zomaar. Hier stellen we hoge eisen aan, en dat is terecht."
De toon in de programma's is veranderd. "Wij dragen actief bij aan het ondersteunen van Oekraïne en de andere kandidaat-lidstaten op de Westelijke Balkan om te voldoen aan de zware eisen die we stellen voor toetreding tot de EU", aldus het CDA. "Uitbreiding is nooit urgenter of actueler geweest dan nu en is in het belang van een stabiel en veilig Europa", vindt D66.
Tussenvorm
Sommige partijen zoeken een tussenvorm om landen alvast dichter bij de EU te brengen. GroenLinks-PvdA zoekt het in een stapsgewijze toetreding waarbij landen bijvoorbeeld eerst lid worden van de douane-unie. D66 wil kandidaat-lidstaten al snel "een 'observant' status geven of al eerder mee laten praten over Europese beslissingen".
Van de grote partijen zien alleen PVV, SP en Partij voor de Dieren niks in uitbreiding. De partij van Geert Wilders wil sowieso uit de EU. Volgens de SP is de EU "veel te snel gegroeid" en "verdere uitbreiding is dan ook niet mogelijk". Voor de Partij voor de Dieren is expansie van de EU niet aan de orde "zolang de democratische controle niet op orde is en de interne markt leidend is".
Meer uit Politiek
LONDEN (ANP) - De vooral Europese bondgenoten die Oekraïne na een staakt-het-vuren willen beschermen zaten donderdag veel op één lijn met hun Amerikaanse gesprekspartners, constateert demissionair premier Dick Schoof. Hij zag bij een videovergadering van de zogenoemde coalitie van bereidwillige landen "brede overeenstemming dat de druk op Rusland verder opgevoerd moet worden". Voor het eerst schoven vertegenwoordigers van de Amerikaanse regering en kringen rond president Donald Trump aan.
17 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister Eelco Heinen (Financiën) is blij met de nieuwe economische ramingen van het Centraal Planbureau (CPB). Die laten zien dat de economie ondanks alle geopolitieke spanningen blijft groeien, al gaat het wel langzamer dan eerder gedacht. Ook de nog altijd stijgende koopkracht stemt de VVD-bewindsman tevreden.
21 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet kan door met het geven van een omvangrijk steunpakket aan het noodlijdende Damen Naval. Een ruime meerderheid van de Tweede Kamer is hiermee akkoord. Alleen SP, Forum voor Democratie, Partij voor de Dieren en DENK waren donderdag tijdens de stemming een andere mening toegedaan.
23 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer komt donderdag terug van zomerreces om te stemmen over de vraag of ze zich voldoende geïnformeerd acht voor het geven van staatssteun aan een niet nader genoemd bedrijf. Ingewijden bevestigen na berichtgeving van verschillende media dat het kabinet een overbruggingskrediet wil verschaffen aan scheepsbouwer Damen Naval.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - De helft van de Nederlanders heeft minder vertrouwen in de politiek na de val van het kabinet. Bij NSC-kiezers is de impact van de kabinetsval op het vertrouwen het grootst. Dit blijkt uit een enquête van Kieskompas en het ANP die is ingevuld door bijna 20.000 mensen.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Met extra belastingvrijstellingen wil de VVD een koopwoning voor meer mensen bereikbaar maken. Starters moeten wat de liberalen betreft tot 75.000 euro belastingvrij kunnen sparen voor de koop van een eigen woning. Ook wil de partij de mogelijkheden verruimen voor ouders om voor dit doel belastingvrij te schenken aan hun kinderen.
3 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - De petitie van GroenLinks-PvdA tegen de twee strenge asielwetten is ruim 110.000 keer ondertekend. De wetten kregen vorige week steun van een meerderheid van de Tweede Kamer. De opstellers roepen mensen op om de petitie te ondertekenen om de Eerste Kamer - die de wetten na de zomervakantie behandelt - op andere gedachten te brengen.
3 dagen geleden