Overheidstekort opgelopen door hogere uitkeringen en lonen
DEN HAAG (ANP) - De overheid is vorig jaar iets meer geld tekortgekomen dan eerder verwacht. Het tekort komt volgens een definitieve berekening van het Centraal Bureau voor de Statistiek uit op 0,4 procent van de gehele Nederlandse economie, tegenover de in maart geraamde 0,3 procent en 0,1 procent van een jaar eerder. Vooral de uitgaven aan uitkeringen en ambtenarensalarissen liepen in 2023 flink op.
Het tekort van 0,4 procent (of 3,8 miljard euro) is na de bijna 4 procent van coronajaar 2020 het hoogste sinds 2015, maar nog altijd ver onder de EU-norm van maximaal 3 procent. Door toenemende uitgaven verwacht het Centraal Planbureau (CPB) dat het overheidstekort dit jaar oploopt tot 2,2 procent.
Uitkeringen zijn met bijna de helft van het totaal verreweg de grootste uitgaven van de overheid en stegen ook het hardst. Vooral de kosten in de zorg liepen op, met ruim 7 miljard euro in de basis- en langdurige zorg samen. Maar ook aan de AOW was de overheid meer kwijt, door de verhoging van het minimumloon met eerst 10 en toen 3 procent. De kostenstijging van bijna 4 miljard euro is verreweg de grootste sinds het begin van deze meetmethode in 1995.
Inflatie
De loonstijgingen ter compensatie voor de hoge inflatie zorgden er ook voor dat de overheid eigen werknemers meer moest betalen. Vooral daardoor gingen de 'apparaatskosten', de op een na grootste post van de overheid, met 9 procent harder omhoog dan eerdere jaren. Ook naar het prijsplafond voor energie en het aflossen van schulden gingen vorig jaar extra miljarden.
Er kwam via hogere belastingen en sociale premies in 2023 meer dan 30 miljard euro (9 procent) extra de schatkist binnen, maar het was niet genoeg om de hogere uitgaven volledig te dekken. De loon- en inkomstenbelasting leverden de overheid door betere cao-afspraken veel meer op, net als de btw door duurder geworden producten en diensten.
De inkomsten uit de dividendbelasting verdubbelden ruim, tot meer dan 11 miljard euro. Het CBS denkt dat dat komt, doordat sinds dit jaar hoge inkomens zwaarder worden belast, waardoor grootaandeelhouders er vorig jaar al voor kozen meer winst aan zichzelf uit te keren.
Meer uit Financieel
SAN FRANCISCO (ANP/BLOOMBERG) - Verhuurplatform Airbnb laat gasten in de Verenigde Staten voortaan accommodaties boeken zonder dat ze direct hoeven te betalen. Op die manier hoopt het verhuurplatform voor bijvoorbeeld vakantieverblijven Amerikanen aan te sporen meer te boeken. Airbnb heeft er de laatste tijd last van dat de reislust onder Amerikanen is verzwakt.
30 minuten geleden
NEW YORK (ANP) - Deere behoorde donderdag tot de dalers op de beurzen in New York. De fabrikant van tractoren en andere landbouwmachines zag de winst in het afgelopen kwartaal met ruim een kwart dalen en werd ook iets negatiever over de winstverwachting voor het hele boekjaar.
1 uur geleden
MOSKOU (ANP/BLOOMBERG) - De Russische export van stookolie is begin deze maand gestegen naar het hoogste niveau sinds het begin van de oorlog in Oekraïne. De Russische uitvoer van olieproducten in het algemeen liep daarnaast op tot het hoogste niveau in maanden, ondanks meer Oekraïense droneaanvallen op Russische raffinaderijen in de aanloop naar de top tussen Donald Trump en Vladimir Poetin vrijdag.
1 uur geleden
MENLO PARK (ANP/RTR/AFP) - WhatsApp zegt dat de Russische overheid de berichtendienst probeert te blokkeren, omdat de app de communicatie tussen gebruikers beveiligt. Het dochterbedrijf van Meta belooft zich in te spannen om versleutelde communicatiediensten te blijven aanbieden in Rusland, waar strenge censuur is.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het aantal mensen met een AOW-uitkering in Nederland is in een jaar met 1,9 procent gestegen tot een nieuw record van bijna 3,7 miljoen. Dit zijn bijna 70.000 meer AOW-gerechtigden dan eind juni vorig jaar, maakte de Sociale Verzekeringsbank (SVB) donderdag bekend.
4 uur geleden
KOPENHAGEN (ANP/BLOOMBERG) - Bierbrouwer Carlsberg voelt dat consumenten minder snel geld uitgeven aan bier en andere dranken. Na jaren van stevige prijsstijgingen in de supermarkt en de kroeg dragen internationale handelsspanningen nu bij aan onzekerheid onder consumenten, zei topman Jacob Aarup-Andersen.
5 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Bescherm kwetsbare inwoners tegen het faillissement van Groupcard, een bedrijf dat voor gemeenten tegoedpassen regelde. Garandeer dat ze hun tegoed kunnen gebruiken. Die oproep doet vakbond FNV aan gemeenten die met Groupcard werkten en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).
5 uur geleden