Overheidstekort opgelopen door hogere uitkeringen en lonen
DEN HAAG (ANP) - De overheid is vorig jaar iets meer geld tekortgekomen dan eerder verwacht. Het tekort komt volgens een definitieve berekening van het Centraal Bureau voor de Statistiek uit op 0,4 procent van de gehele Nederlandse economie, tegenover de in maart geraamde 0,3 procent en 0,1 procent van een jaar eerder. Vooral de uitgaven aan uitkeringen en ambtenarensalarissen liepen in 2023 flink op.
Het tekort van 0,4 procent (of 3,8 miljard euro) is na de bijna 4 procent van coronajaar 2020 het hoogste sinds 2015, maar nog altijd ver onder de EU-norm van maximaal 3 procent. Door toenemende uitgaven verwacht het Centraal Planbureau (CPB) dat het overheidstekort dit jaar oploopt tot 2,2 procent.
Uitkeringen zijn met bijna de helft van het totaal verreweg de grootste uitgaven van de overheid en stegen ook het hardst. Vooral de kosten in de zorg liepen op, met ruim 7 miljard euro in de basis- en langdurige zorg samen. Maar ook aan de AOW was de overheid meer kwijt, door de verhoging van het minimumloon met eerst 10 en toen 3 procent. De kostenstijging van bijna 4 miljard euro is verreweg de grootste sinds het begin van deze meetmethode in 1995.
Inflatie
De loonstijgingen ter compensatie voor de hoge inflatie zorgden er ook voor dat de overheid eigen werknemers meer moest betalen. Vooral daardoor gingen de 'apparaatskosten', de op een na grootste post van de overheid, met 9 procent harder omhoog dan eerdere jaren. Ook naar het prijsplafond voor energie en het aflossen van schulden gingen vorig jaar extra miljarden.
Er kwam via hogere belastingen en sociale premies in 2023 meer dan 30 miljard euro (9 procent) extra de schatkist binnen, maar het was niet genoeg om de hogere uitgaven volledig te dekken. De loon- en inkomstenbelasting leverden de overheid door betere cao-afspraken veel meer op, net als de btw door duurder geworden producten en diensten.
De inkomsten uit de dividendbelasting verdubbelden ruim, tot meer dan 11 miljard euro. Het CBS denkt dat dat komt, doordat sinds dit jaar hoge inkomens zwaarder worden belast, waardoor grootaandeelhouders er vorig jaar al voor kozen meer winst aan zichzelf uit te keren.
Meer uit Financieel
BERLIJN (ANP/DPA/BELGA) - Duitse wijnbouwers kampen met hun grootste crisis in decennia. Dat komt omdat de prijs die ze krijgen bij de verkoop van de wijn niet meer opweegt tegen de productiekosten, staat in een rapport van de Duitse belangenorganisatie voor de landbouw DBV.
5 uur geleden
BEIJING (ANP/RTR) - China wil de kloof in zijn ruimtevaartcapaciteiten in vergelijking met de Verenigde Staten verkleinen. Daarom versoepelt het Aziatische land de beursregels voor Chinese bedrijven die herbruikbare commerciële raketten ontwikkelen.
8 uur geleden
BERLIJN (ANP/DPA) - De Duitse spoorwegtoezichthouder grijpt in bij Deutsche Bahn om een belabberde planning van spoorwerkzaamheden, waardoor treindienstregelingen verstoord raken. In de zomer informeerde Deutsche Bahn andere spoorvervoerders slechts op tijd over 62 procent van de werkzaamheden, een aandeel dat in de late herfst daalde naar 55 procent.
9 uur geleden
GENT (ANP) - Het Kanaal Gent-Terneuzen, dat loopt door Zeeuws-Vlaanderen, ontvangt maandag voor het eerst een schip van meer dan 38 meter breed. Dat is nooit eerder gebeurd, meldt het Belgische persbureau Belga.
10 uur geleden
BEIJING (ANP/BLOOMBERG) - De winsten van Chinese industriebedrijven zijn in november voor de tweede maand op rij gedaald. Dat wijst op een verzwakkende binnenlandse vraag en aanhoudende prijsdalingen bij de industriebedrijven.
10 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Defensie is met afstand de grootste werkgever van Nederland, heeft de Volkskrant uitgezocht. Volgens onderzoek van de krant was Defensie eind vorig jaar goed voor 74.333 voltijdsbanen. Dat is bijna een vijfde meer dan in het vorige onderzoek vijf jaar geleden.
11 uur geleden
BEIJING (ANP/RTR) - Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken heeft sancties aangekondigd tegen tien individuen en twintig Amerikaanse defensiebedrijven vanwege wapenverkoop aan Taiwan.
13 uur geleden