Oud-VVD-leider Frits Bolkestein op 91-jarige leeftijd overleden
DEN HAAG (ANP) - Oud-VVD-leider Frits Bolkestein is overleden. Dat bevestigt zijn partij na berichtgeving door de NOS. Bolkestein werd 91 jaar.
De in 1933 in Amsterdam geboren Bolkestein ging in 1978 namens de VVD de Kamer in, na een carrière bij Shell. Hij was in de jaren tachtig staatssecretaris van Economische Zaken in het eerste kabinet-Lubbers. Na een korte terugkeer in de Tweede Kamer werd hij minister van Defensie. In 1990 volgde hij Joris Voorhoeve op als partijleider van de VVD.
Bolkestein stond vooral bekend om zijn rol in het eerste paarse kabinet: Kok I. Als VVD-leider ging hij de Kamer in, waar hij de liberale fractie leidde. Hij was scherp op het kabinet en voer een rechtse koers. Zijn kritische opstelling tegen het paarse kabinet (van PvdA, VVD en D66) leverde de VVD bovendien verkiezingswinst op. Overigens speelde Bolkestein ook een belangrijke rol bij de moeizame totstandkoming van dat historische kabinet, zonder de christendemocraten.
Pionier
Bolkestein bezigde voor zijn tijd relatief conservatieve standpunten. Hij werd ook als pionier gezien: begin jaren negentig kaartte hij problemen met integratie van minderheden aan, en startte daarmee het debat over dit onderwerp. Hij vond ook dat de islam moeilijk te verenigen is met westers liberalisme. Later verzette hij zich tegen de groeiende invloed van de Europese Unie.
Bolkestein had verder een opmerkelijke werkwijze: ook in zijn tijd als politicus schreef hij veel opiniestukken die de politieke agenda voor een deel bepaalden. Hoewel hij zichzelf niet graag zag als intellectueel, werd hij door anderen wel zo genoemd.
Eurocommissaris
De nacht van 4 op 5 mei 1997 werd de 'Nacht van Bolkestein' genoemd. Als coalitiefractie verzette de VVD zich tegen uitbreiding van de NAVO in Midden- en Oost-Europa. De liberalen vonden dat er niet aan genoeg voorwaarden was voldaan. Via een motie stelde Bolkestein voor dat de NAVO alleen mag uitbreiden onder strenge voorwaarden. Daarmee deelde de liberaal een tik uit aan het paarse kabinet, inclusief partijgenoot Voorhoeve, destijds minister van Defensie. De motie haalde geen meerderheid.
Vlak voor het einde van de eeuw werd Bolkestein Eurocommissaris, verantwoordelijk voor de interne markt en fiscale zaken. Hij bekleedde deze functie tot november 2004. Door zijn inspanningen voor de Europese vrije markt zijn er twee richtlijnen naar hem genoemd. Gezien zijn kritische uitspraken over de EU was zijn rol hierin opmerkelijk. Hij verzette zich als Eurocommissaris wel tegen Turks lidmaatschap van de Unie.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Klimaatminister Sophie Hermans wijt de tegenvallende cijfers over het klimaatbeleid aan tegenvallende externe factoren. "Gaandeweg is gebleken dat het beleid van voorgaande kabinetten in de praktijk moeilijk uitvoerbaar is", zegt ze in een toelichting op de prinsjesdagstukken. Ze noemt dan het verstopte stroomnet en trage vergunningstrajecten als voorbeeld.
17 minuten geleden
UTRECHT (ANP) - Het demissionaire kabinet ziet het onderwijs vooral als kostenpost, vindt de Algemene Onderwijsbond (AOb). "Dit demissionaire kabinet breekt het onderwijs nog steeds af. Per 1 januari 2026 wordt er 800 miljoen bezuinigd op alle sectoren van het onderwijs", stelt voorzitter Coba van der Veer.
25 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Kinderrechtenorganisatie Terre des Hommes vindt het jammer dat koning Willem-Alexander in zijn troonrede niets over ontwikkelingssamenwerking heeft gezegd. "Dit was het moment voor een boodschap met meer solidariteit en een reikende hand richting de mensen die onze hulp hard nodig hebben", vindt directeur Julie Verhaar. Volgens haar is het goed dat de koning opriep "om naar elkaar te luisteren", maar Terre des Hommes vindt dat in die oproep ook oog moet zijn voor mensen die niet in Nederland wonen.
34 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Dat Nederlanders volgens meerdere onderzoeken weinig vertrouwen hebben in de politiek rekent premier Dick Schoof ook zichzelf aan. Maar hij hoopt dat andere politici zich ook aangesproken voelen. De demissionaire premier weigert na een jaar met twee coalitiebreuken, eerst met de PVV en daarna met NSC, te spreken van stilstand. Hij spreekt liever van "een jaar van kleine stapjes vooruit".
58 minuten geleden
AMSTERDAM (ANP) - Atria, het kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis, vindt het benoemen van de veiligheid van vrouwen in de troonrede een "belangrijke stap", maar benadrukt dat "woorden door daden gevolgd moeten worden".
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De begroting van het ministerie van Defensie stijgt volgend jaar naar 26,8 miljard euro, staat in de miljoenennota. De toename van 3,4 miljard euro komt mede doordat geld uit de jaren daarna naar voren wordt gehaald voor investeringen. Die zijn volgens demissionair minister Ruben Brekelmans "hoognodig" in verband met de internationale spanningen.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Utrechtse burgemeester Sharon Dijksma, tevens voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), hoopt dat er voor kerst een nieuw kabinet is. Bij de NOS laat ze in reactie op de troonrede weten dat de landelijke partijen wat haar betreft over hun schaduw heen moeten stappen om tot een regering te komen. Dat er nu een "dubbel demissionair" kabinet is, noemde ze zeer ernstig.
1 uur geleden