Oud-topman Bruins: harde fraudeaanpak baarde UWV direct al zorgen
DEN HAAG (ANP) - Het UWV had van meet af aan zorgen over de veel striktere aanpak van uitkeringsfraude waar de Tweede Kamer in 2012 mee instemde. De uitkeringsinstantie gaf in gesprekken met de ambtelijke top van het ministerie "zeer regelmatig" aan dat zij meer ruimte wilde om mensen die een fout maakten in hun aanvraag niet meteen een forse boete op te leggen, zoals de wet voorschreef.
Dat zegt voormalig bestuursvoorzitter Bruno Bruins (2012-2017) in zijn verhoor door de parlementaire enquêtecommissie die onderzoek doet naar het fraudebeleid van de overheid. Hij merkt daarbij op dat dit pleidooi op begrip kon rekenen van de topambtenaar met wie hijzelf vanuit zijn functie contact had. Hij gaat ervan uit dat deze signalen ook de politieke top hebben bereikt, maar zeker weet hij dat niet.
Het ministerie van Sociale Zaken werd destijds geleid door minister Henk Kamp, net als toenmalig staatssecretaris Paul de Krom een partijgenoot van VVD'er Bruins. Toen zij eerder deze week door de enquêtecommissie werden gehoord, verdedigden ze juist de hardere fraudeaanpak. Die zou het draagvlak voor het stelsel van sociale zekerheid ten goede zijn gekomen.
Vergissingen direct afgestraft
Als uitvoerder zag Bruins de keerzijde daarvan. Hij benadrukt dat veruit de meeste mensen die hun baan verliezen "niet bezig zijn de boel te flessen". Zij zoeken "in een wiebelige periode in hun leven een steuntje in de rug". Als zij dan een foutje maken in hun aanvraag, "in hun emotie" of omdat zij de procedure niet goed kennen, dan is het "een te ferme maatregel" om direct een boete op te leggen, vindt Bruins.
Daar komt bij dat het UWV in die tijd bezig was een digitaliseringsslag door te voeren die ook niet altijd vlekkeloos verliep. Maar als daarin iets misging, bleef dat zonder consequenties, terwijl vergissingen van uitkeringsaanvragers wél direct werden afgestraft. "Dat voelt heel onprettig en onrechtvaardig", aldus Bruins.
Digitaal
Het UWV moest onder meer door meer zaken digitaal te regelen een half miljard euro bezuinigen. Bruins vond dat een "forse" opgave voor een organisatie met een jaarbudget van nog geen 2,5 miljard euro. Het leidde ertoe dat er minder ruimte kwam om mensen die daar behoefte aan hadden persoonlijk bij te staan. Een kort telefoontje met het UWV om te checken of je aanvraag klopte, was er niet meer bij.
Ook daar heeft Bruins bedenkingen bij. "Een hoogopgeleide meneer of mevrouw die prima met een pc en ambtelijk taalgebruik uit de voeten kan, die gaat fluitend door het systeem heen", schetst hij. Maar er was ook een "grote groep" die deze zelfredzaamheid niet bezat. Daar was weinig oog voor. "Er is vanuit budget geredeneerd, niet vanuit de behoefte van mensen."
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Jesse Klaver noemt het advies van verkenner Wouter Koolmees om CDA en D66 het voortouw te laten nemen "verstandig". De fractieleider van GroenLinks-PvdA "vertrouwt erop dat het Jetten en Bontenbal lukt inhoudelijk een goede stap vooruit te zetten". Dat schrijft hij op X na het verschijnen van het verslag van de D66-verkenner.
10 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - VVD-leider Dilan Yeşilgöz "waakt voor tijdrovende tussenstappen" in de formatie, schrijft ze op X naar aanleiding van het verslag van verkenner Wouter Koolmees. Ze licht niet toe wat ze daarmee precies bedoelt. Koolmees heeft aanbevolen dat D66 en CDA drie weken met elkaar gaan onderhandelen over een eerste aanzet van een coalitieakkoord. De VVD had daar graag bij aangesloten, schrijft de verkenner in zijn verslag.
28 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - CDA-leider Henri Bontenbal staat naar eigen zeggen te "popelen" om met D66 "naar de inhoud te gaan". De reden waarom verkenner Wouter Koolmees (D66) aanbeveelt dat alleen deze twee partijen beginnen met onderhandelen voor een aanzet van een coalitieakkoord kan de christendemocraat "goed volgen".
59 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - D66-leider Rob Jetten gaat graag met het CDA aan de slag om te kijken "welke stappen we kunnen zetten" om een positieve agenda te maken. Maar hij ziet wel dat er "een risico" is in deze opzet, omdat niet duidelijk is of de voorstellen op een meerderheid kunnen gaan rekenen. Dat zei Jetten nadat D66-verkenner Wouter Koolmees dinsdagavond zijn advies had gepresenteerd.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Verkenner Wouter Koolmees adviseert dat D66 en CDA drie weken gaan onderhandelen over een "positieve agenda". Daarna kunnen andere partijen een inschatting maken of zij voldoende aanknopingspunten zien om met deze twee partijen verder te praten over een mogelijke coalitie. De verkenner zei dinsdagavond bij de presentatie van zijn verslag dat hij blij is dat D66 en CDA hebben aangegeven bereid te zijn deze gesprekken aan te gaan.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De kabinetsformatie gaat waarschijnlijk voorlopig verder met alleen D66 en CDA aan tafel. De twee partijen moeten de komende drie weken samen proberen verder te komen met een aantal belangrijke onderwerpen. Welke andere partijen daar uiteindelijk bij aansluiten om tot de gewenste meerderheidscoalitie te komen, komt later pas aan de orde.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Met bloemen en voor ieder enkele persoonlijke woorden van voorzitter Martin Bosma heeft de Tweede Kamer afscheid genomen van zeventig leden die niet terugkeren in de nieuwe Kamer, die woensdag wordt geïnstalleerd. Een staande ovatie was er voor een van de langstzittende parlementariërs, SP'er Michiel van Nispen. Hij was meer dan 4000 dagen Kamerlid.
7 uur geleden