Opvolger van ruimtetelescoop Hubble gaat naar de ruimte
KOUROU (ANP) - Het einde van ruimtetelescoop Hubble nadert en daarom is het tijd voor een opvolger. Dat is de James Webb, die zaterdag wordt gelanceerd. De nieuwe ruimtetelescoop moet minstens tien jaar lang een nog beter beeld van het heelal geven, en daarmee willen wetenschappers dingen ontdekken die tot nu toe verborgen blijven. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
De lancering gebeurt in Frans-Guyana, op de Europese ruimtebasis Kourou. Om 13.20 uur moet de raket met daarin de James Webb opstijgen. Vervolgens gaat hij naar zijn nieuwe werkplek, op 1,5 miljoen kilometer afstand van de aarde. Daar moet hij over ongeveer een maand aankomen.
De James Webb is gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR bij de ruimtetelescoop betrokken.
Aan de James Webb is lang gewerkt. De ontwikkeling begon in 1996 en het was eerst de bedoeling dat hij al in 2007 zou worden gelanceerd. Het vertrek is echter meerdere keren uitgesteld vanwege technische problemen. Ook de coronapandemie zorgde voor vertraging.
De James Webb is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel van goud en beryllium. Die vangt het licht uit de ruimte op. Hij kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble.
De nieuwe ruimtetelescoop moet onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Doordat de James Webb zo ver weg staat, heeft hij geen last van de warmte van de aarde. Op zijn werkplek is de temperatuur 233 graden onder nul. Dat maakt de metingen nauwkeuriger en betrouwbaarder.
De Hubble werd in april 1990 gelanceerd en draait dus al meer dan 31 jaar in een baan rond de aarde, op een hoogte van ruim 500 kilometer. Hij onderzocht onder meer afgelegen sterrenstelsels, waardoor wetenschappers een beter beeld hebben gekregen van het ontstaan van het heelal. Ook maakte hij bekende foto's van verre nevels. De Hubble kreeg in 2009 zijn laatste onderhoudsbeurt. De instrumenten aan boord haperen de laatste tijd en het is niet bekend hoelang ze het nog volhouden. Ergens in de komende tien jaar kan de Hubble uit zijn baan om de aarde zakken. Als dat gebeurt, verbrandt hij in de dampkring.
Meer uit Buitenland
RIGA (ANP/DPA) - Letland heeft de bouw van een hek langs de hele grens met Rusland afgerond. De regering in Riga had daartoe besloten na de Russische inval in Oekraïne. Volgens minister van Binnenlandse Zaken Rihards Kozlovskis vormt Rusland ook een bedreiging voor Letland en moet de grens daarom goed bewaakt worden.
2 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - De wederopbouw in de Gazastrook zal volgens de Amerikaanse president Donald Trump binnenkort beginnen. Trump ontvangt de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en zei bij zijn aankomst dat hij ook hoopt dat de volgende fase van het staakt-het-vuren snel zal ingaan.
3 uur geleden
MIAMI (ANP/RTR) - De VS hebben een aanmeerplek in Venezuela aangevallen waar drugstransporten zouden worden voorbereid. Dat zegt de Amerikaanse president Donald Trump in reactie op vragen van journalisten voorafgaand aan zijn ontmoeting met de Israëlische premier Benjamin Netanyahu in zijn resort Mar-a-Lago. Volgens Trump zou er een "flinke explosie" hebben plaatsgevonden. Bewijs voor zijn claim leverde hij niet, noch details. Desgevraagd wilde Trump geen antwoord geven op de vraag welke instantie verantwoordelijk was voor de vermeende aanval.
3 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft maandag opnieuw gebeld met zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin. Volgens het Witte Huis was het een "positief" gesprek. Een dag eerder had Trump de Oekraïense president Volodymyr Zelensky ontvangen om te praten over de vredesonderhandelingen.
6 uur geleden
NOVGOROD (ANP/RTR/AFP) - Oekraïne heeft geprobeerd het buitenverblijf van de Russische president Vladimir Poetin in Novgorod aan te vallen. Dat zegt de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov volgens staatspersbureau Interfax. Hij zegt dat Moskou daarom zijn standpunt in de vredesonderhandelingen met Oekraïne zal herzien.
7 uur geleden
SYDNEY (ANP) - De Australische stad Sydney staat vlak voor de jaarwisseling stil bij de dodelijke aanslag op Bondi Beach. Een uur voor 2026 wordt een minuut stilte gehouden en wordt een menora geprojecteerd op de Sydney Harbour Bridge, waar het nieuwe jaar traditioneel met een grote vuurwerkshow wordt ingeluid.
8 uur geleden
SAINT-TROPEZ (ANP/AFP) - De Franse filmster en activiste Brigitte Bardot wordt volgens een vriendin "in alle eenvoud en nederigheid" begraven in haar tuin aan zee. In Frankrijk woedt een discussie over de uitvaart van de beroemdheid, omdat ze op latere leeftijd rechtse denkbeelden verspreidde en politica Marine Le Pen enthousiast heeft gesteund. Verscheidene rechtse politici willen dat president Macron een nationaal eerbetoon organiseert.
10 uur geleden