Opvolger van ruimtetelescoop Hubble gaat naar de ruimte
KOUROU (ANP) - Het einde van ruimtetelescoop Hubble nadert en daarom is het tijd voor een opvolger. Dat is de James Webb, die zaterdag wordt gelanceerd. De nieuwe ruimtetelescoop moet minstens tien jaar lang een nog beter beeld van het heelal geven, en daarmee willen wetenschappers dingen ontdekken die tot nu toe verborgen blijven. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
De lancering gebeurt in Frans-Guyana, op de Europese ruimtebasis Kourou. Om 13.20 uur moet de raket met daarin de James Webb opstijgen. Vervolgens gaat hij naar zijn nieuwe werkplek, op 1,5 miljoen kilometer afstand van de aarde. Daar moet hij over ongeveer een maand aankomen.
De James Webb is gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR bij de ruimtetelescoop betrokken.
Aan de James Webb is lang gewerkt. De ontwikkeling begon in 1996 en het was eerst de bedoeling dat hij al in 2007 zou worden gelanceerd. Het vertrek is echter meerdere keren uitgesteld vanwege technische problemen. Ook de coronapandemie zorgde voor vertraging.
De James Webb is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel van goud en beryllium. Die vangt het licht uit de ruimte op. Hij kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble.
De nieuwe ruimtetelescoop moet onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Doordat de James Webb zo ver weg staat, heeft hij geen last van de warmte van de aarde. Op zijn werkplek is de temperatuur 233 graden onder nul. Dat maakt de metingen nauwkeuriger en betrouwbaarder.
De Hubble werd in april 1990 gelanceerd en draait dus al meer dan 31 jaar in een baan rond de aarde, op een hoogte van ruim 500 kilometer. Hij onderzocht onder meer afgelegen sterrenstelsels, waardoor wetenschappers een beter beeld hebben gekregen van het ontstaan van het heelal. Ook maakte hij bekende foto's van verre nevels. De Hubble kreeg in 2009 zijn laatste onderhoudsbeurt. De instrumenten aan boord haperen de laatste tijd en het is niet bekend hoelang ze het nog volhouden. Ergens in de komende tien jaar kan de Hubble uit zijn baan om de aarde zakken. Als dat gebeurt, verbrandt hij in de dampkring.
Meer uit Buitenland
BRASILIA (ANP/RTR) - De Braziliaanse oud-president Jair Bolsonaro is opgepakt door de federale politie, meldt zijn advocaat. Het is niet direct duidelijk waarom hij is aangehouden. Een ingewijde spreekt van een voorzorgsmaatregel met betrekking tot Bolsonaro's huisarrest.
20 minuten geleden
MINSK (ANP) - De Belarussische president Aleksandr Loekasjenko heeft gratie verleend aan 31 Oekraïners die in Belarus zijn veroordeeld voor strafbare feiten. Hun vrijlatingen maken deel uit van afspraken met de Amerikaanse president Donald Trump en vinden plaats op verzoek van Oekraïne, meldt staatspersbureau Belta.
46 minuten geleden
ABUJA (ANP/AFP) - Het aantal slachtoffers van de massaontvoering vrijdag in Nigeria is voor de tweede keer naar boven bijgesteld. Er zijn 303 leerlingen en 12 leraren van een katholieke school meegenomen, zegt de Nigeriaanse christelijke koepelorganisatie CAN.
1 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - Elk vredesplan om de oorlog in Oekraïne te beëindigen moet de soevereiniteit van dat land waarborgen, zegt de Amerikaanse vicepresident JD Vance op X. De Verenigde Staten hebben een plan opgesteld dat grote concessies van Kyiv eist.
3 uur geleden
HANOI (ANP/AFP) - Het dodental in Vietnam door al weken aanhoudende zware regenval en overstromingen is gestegen naar minstens 55, meldt de regering van het land. Ook wordt nog gezocht naar 13 vermisten.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR/AFP) - Republikeins congreslid Marjorie Taylor Greene verlaat op 5 januari het Huis van Afgevaardigden, laat zij weten in een verklaring op X. De aankondiging volgt op een conflict met de Amerikaanse president Donald Trump. Taylor Greene bekritiseerde Trump recent omdat hij zich lang verzette tegen de publicatie van documenten in de Epstein-affaire.
8 uur geleden
BELÉM (ANP) - De klimaattop in Belém is bijna voorbij, maar in de teksten die tot dusver naar buiten zijn gekomen en de reacties van onderhandelaars daarop zijn geen grote doorbraken te bespeuren. Laat op de avond (lokale tijd) zijn onderhandelaars nog wel met elkaar in gesprek op de COP30. Eurocommissaris Wopke Hoekstra (Klimaat) is bijvoorbeeld gaan praten met de voorzitter van de top, André Corrêa do Lago.
9 uur geleden