Opvolger van ruimtetelescoop Hubble gaat naar de ruimte
KOUROU (ANP) - Het einde van ruimtetelescoop Hubble nadert en daarom is het tijd voor een opvolger. Dat is de James Webb, die zaterdag wordt gelanceerd. De nieuwe ruimtetelescoop moet minstens tien jaar lang een nog beter beeld van het heelal geven, en daarmee willen wetenschappers dingen ontdekken die tot nu toe verborgen blijven. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
De lancering gebeurt in Frans-Guyana, op de Europese ruimtebasis Kourou. Om 13.20 uur moet de raket met daarin de James Webb opstijgen. Vervolgens gaat hij naar zijn nieuwe werkplek, op 1,5 miljoen kilometer afstand van de aarde. Daar moet hij over ongeveer een maand aankomen.
De James Webb is gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR bij de ruimtetelescoop betrokken.
Aan de James Webb is lang gewerkt. De ontwikkeling begon in 1996 en het was eerst de bedoeling dat hij al in 2007 zou worden gelanceerd. Het vertrek is echter meerdere keren uitgesteld vanwege technische problemen. Ook de coronapandemie zorgde voor vertraging.
De James Webb is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel van goud en beryllium. Die vangt het licht uit de ruimte op. Hij kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble.
De nieuwe ruimtetelescoop moet onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Doordat de James Webb zo ver weg staat, heeft hij geen last van de warmte van de aarde. Op zijn werkplek is de temperatuur 233 graden onder nul. Dat maakt de metingen nauwkeuriger en betrouwbaarder.
De Hubble werd in april 1990 gelanceerd en draait dus al meer dan 31 jaar in een baan rond de aarde, op een hoogte van ruim 500 kilometer. Hij onderzocht onder meer afgelegen sterrenstelsels, waardoor wetenschappers een beter beeld hebben gekregen van het ontstaan van het heelal. Ook maakte hij bekende foto's van verre nevels. De Hubble kreeg in 2009 zijn laatste onderhoudsbeurt. De instrumenten aan boord haperen de laatste tijd en het is niet bekend hoelang ze het nog volhouden. Ergens in de komende tien jaar kan de Hubble uit zijn baan om de aarde zakken. Als dat gebeurt, verbrandt hij in de dampkring.
Meer uit Buitenland
MOSKOU (ANP/RTR) - Europese troepen in Oekraïne zouden een legitiem doelwit zijn om aan te vallen. Dat zegt de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov in een interview met het Russische persbureau TASS.
50 minuten geleden
PARIJS (ANP) - Zeker veertig mensen zijn in Parijs aangehouden nadat ze illegaal vuurwerk en rookbommen hadden afgestoken. Dat melden onder andere televisiestation BFMTV en de krant Le Parisien.
6 uur geleden
BRASILIA (ANP/AFP) - Het Braziliaanse Hooggerechtshof heeft huisarrest opgelegd aan tien personen die oud-president Jair Bolsonaro zouden hebben geholpen bij zijn poging om een staatsgreep te plegen. Ze werden al eerder veroordeeld, maar waren tot nu toe nog op vrije voeten in afwachting van hun hoger beroep.
10 uur geleden
NIAMEY (ANP/AFP) - De Nigerese militaire junta heeft een algehele mobilisatie afgekondigd om een opstand van jihadisten te bestrijden. Volgens de junta kunnen nu "mensen, eigendommen en diensten worden gevorderd om bij te dragen aan de verdediging van het thuisland".
10 uur geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - De Russische president Vladimir Poetin zegt dat Oekraïne in zijn ogen geen haast heeft om de oorlog te beëindigen. Hij dreigde dat Rusland al zijn doelen met geweld zou bereiken als Kyiv het conflict niet op vreedzame wijze zou willen oplossen.
13 uur geleden
KYIV/MOSKOU (ANP/AFP/RTR) - In Kyiv en omgeving hebben 1 miljoen mensen volgens een Oekraïense energiemaatschappij nog steeds geen stroom na de Russische aanvallen van zaterdagochtend. In de regio wonen naar schatting 3 miljoen mensen. De temperatuur is volgens weerberichten 1 graad Celsius en zakt zondag en komende week naar temperaturen voortdurend onder nul.
13 uur geleden
HALIFAX (ANP/AFP) - De Canadese premier Mark Carney heeft bij het bezoek van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky bekendgemaakt dat zijn land met een nieuw steunpakket voor Oekraïne komt. Het gaat om economische hulp ter waarde van 2,5 miljard Canadese dollar (1,6 miljard euro). Dat geld moet Oekraïne helpen om leningen van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) te kunnen krijgen.
13 uur geleden