Opvolger van ruimtetelescoop Hubble gaat naar de ruimte
KOUROU (ANP) - Het einde van ruimtetelescoop Hubble nadert en daarom is het tijd voor een opvolger. Dat is de James Webb, die zaterdag wordt gelanceerd. De nieuwe ruimtetelescoop moet minstens tien jaar lang een nog beter beeld van het heelal geven, en daarmee willen wetenschappers dingen ontdekken die tot nu toe verborgen blijven. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
De lancering gebeurt in Frans-Guyana, op de Europese ruimtebasis Kourou. Om 13.20 uur moet de raket met daarin de James Webb opstijgen. Vervolgens gaat hij naar zijn nieuwe werkplek, op 1,5 miljoen kilometer afstand van de aarde. Daar moet hij over ongeveer een maand aankomen.
De James Webb is gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR bij de ruimtetelescoop betrokken.
Aan de James Webb is lang gewerkt. De ontwikkeling begon in 1996 en het was eerst de bedoeling dat hij al in 2007 zou worden gelanceerd. Het vertrek is echter meerdere keren uitgesteld vanwege technische problemen. Ook de coronapandemie zorgde voor vertraging.
De James Webb is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel van goud en beryllium. Die vangt het licht uit de ruimte op. Hij kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble.
De nieuwe ruimtetelescoop moet onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Doordat de James Webb zo ver weg staat, heeft hij geen last van de warmte van de aarde. Op zijn werkplek is de temperatuur 233 graden onder nul. Dat maakt de metingen nauwkeuriger en betrouwbaarder.
De Hubble werd in april 1990 gelanceerd en draait dus al meer dan 31 jaar in een baan rond de aarde, op een hoogte van ruim 500 kilometer. Hij onderzocht onder meer afgelegen sterrenstelsels, waardoor wetenschappers een beter beeld hebben gekregen van het ontstaan van het heelal. Ook maakte hij bekende foto's van verre nevels. De Hubble kreeg in 2009 zijn laatste onderhoudsbeurt. De instrumenten aan boord haperen de laatste tijd en het is niet bekend hoelang ze het nog volhouden. Ergens in de komende tien jaar kan de Hubble uit zijn baan om de aarde zakken. Als dat gebeurt, verbrandt hij in de dampkring.
Meer uit Buitenland
NEW YORK (ANP/AFP) - Bijna 80.000 mensen zijn ontheemd in de Zuid-Syrische provincie Suwayda door de jongste golf van geweld tussen druzen en bedoeïenen. Volgens de Internationale Organisatie voor Migratie zijn de voorzieningen voor elektriciteit, water en telecommunicatie ingestort. Een brandstoftekort heeft het transport lamgelegd en bemoeilijkt evacuaties.
5 uur geleden
BRASILIA (ANP/BLOOMBERG/RTR) - De voormalige Braziliaanse president Jair Bolsonaro, verdacht van een couppoging, moet een elektronische enkelband gaan dragen. De politie heeft zijn huis en zijn politieke hoofdkwartier doorzocht, meldden Braziliaanse media.
7 uur geleden
LJUBLJANA (ANP) - Slovenië gaat toch geen raadgevend referendum uitschrijven over de verhoging van de defensie-uitgaven om de nieuwe NAVO-norm te halen. De Slovenen hoeven daardoor hoogstwaarschijnlijk ook niet te stemmen of ze binnen het bondgenootschap willen blijven.
7 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Brussel wacht lastige onderhandelingen met en tussen de 27 EU-lidstaten over de meerjarenbegroting. Dat zei de Deense minister Marie Bjerre vrijdag na afloop van een bijeenkomst van ministers over EU-zaken. In de vergadering spraken de EU-ministers voor het eerst met elkaar over het deze week door de Commissie gepresenteerde voorstel voor het EU-budget 2028-2034
10 uur geleden
SEOUL (ANP/AFP) - Buitenlandse toeristen zijn toch niet welkom in een onlangs geopend vakantieresort in Wonsan Kalma, aan de oostkust van Noord-Korea. De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov bracht daar vorige week nog een bezoek en sprak van een "goede toeristische attractie".
10 uur geleden
SUWAYDA (ANP/AFP) - Gewapende groepen die gesteund worden door de Syrische regering zijn toch weer slaags geraakt met druzische strijders in het zuiden van het land. Donderdag was een wapenstilstand ingegaan, hadden regeringstroepen zich uit de stad Suwayda en omstreken teruggetrokken en leek de rust weer te keren.
10 uur geleden
BOOM (ANP) - Tomorrowland gaat vrijdag volledig en voor alle bezoekers met een ticket open. De organisatie van het Belgische festival volgt daarin het meest optimistische scenario dat op tafel lag na de grote brand op woensdag, waarbij het hoofdpodium volledig afbrandde. In de nacht van donderdag op vrijdag werd met man en macht gebouwd aan een nieuw podium.
12 uur geleden