Opvolger van ruimtetelescoop Hubble gaat naar de ruimte
KOUROU (ANP) - Het einde van ruimtetelescoop Hubble nadert en daarom is het tijd voor een opvolger. Dat is de James Webb, die zaterdag wordt gelanceerd. De nieuwe ruimtetelescoop moet minstens tien jaar lang een nog beter beeld van het heelal geven, en daarmee willen wetenschappers dingen ontdekken die tot nu toe verborgen blijven. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
De lancering gebeurt in Frans-Guyana, op de Europese ruimtebasis Kourou. Om 13.20 uur moet de raket met daarin de James Webb opstijgen. Vervolgens gaat hij naar zijn nieuwe werkplek, op 1,5 miljoen kilometer afstand van de aarde. Daar moet hij over ongeveer een maand aankomen.
De James Webb is gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR bij de ruimtetelescoop betrokken.
Aan de James Webb is lang gewerkt. De ontwikkeling begon in 1996 en het was eerst de bedoeling dat hij al in 2007 zou worden gelanceerd. Het vertrek is echter meerdere keren uitgesteld vanwege technische problemen. Ook de coronapandemie zorgde voor vertraging.
De James Webb is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel van goud en beryllium. Die vangt het licht uit de ruimte op. Hij kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble.
De nieuwe ruimtetelescoop moet onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Doordat de James Webb zo ver weg staat, heeft hij geen last van de warmte van de aarde. Op zijn werkplek is de temperatuur 233 graden onder nul. Dat maakt de metingen nauwkeuriger en betrouwbaarder.
De Hubble werd in april 1990 gelanceerd en draait dus al meer dan 31 jaar in een baan rond de aarde, op een hoogte van ruim 500 kilometer. Hij onderzocht onder meer afgelegen sterrenstelsels, waardoor wetenschappers een beter beeld hebben gekregen van het ontstaan van het heelal. Ook maakte hij bekende foto's van verre nevels. De Hubble kreeg in 2009 zijn laatste onderhoudsbeurt. De instrumenten aan boord haperen de laatste tijd en het is niet bekend hoelang ze het nog volhouden. Ergens in de komende tien jaar kan de Hubble uit zijn baan om de aarde zakken. Als dat gebeurt, verbrandt hij in de dampkring.
Meer uit Buitenland
MADRID (ANP) - De Socialistische Arbeiderspartij (PSOE) van de Spaanse premier Pedro Sánchez heeft tien zetels moeten inleveren bij de regionale verkiezingen in Extremadura. De partij behaalde slechts 18 van de 65 zetels in het parlement.
3 uur geleden
MIAMI/KYIV/MOSKOU (ANP/RTR/DPA) - De Oekraïense delegatie die in Florida over het beëindigen van de oorlog spreekt, heeft drie dagen lang "productieve en constructieve gesprekken" gevoerd met Amerikaanse en Europese partners. Dit zei de speciale gezant van de Amerikaanse president Donald Trump, Steve Witkoff, die een sleutelrol speelt in de onderhandelingen.
6 uur geleden
WASHINGTON (ANP/DPA) - De verwijdering van bestanden uit de door justitie in de VS vrijgegeven online Epstein-archieven was op verzoek van vermeende slachtoffers van de zakenmagnaat en zedendelinquent Jeffrey Epstein. Dit heeft viceminister van Justitie Todd Blanche gezegd. Het gaat om foto's van mensen die bij justitie nog niet bekend waren als mogelijke slachtoffers. Nu dat wel zo is, vormen ze onderdeel van onderzoek en worden hun namen niet openbaar totdat dat is afgerond.
8 uur geleden
WASHINGTON (ANP/BLOOMBERG) - De VS hebben opnieuw een olietanker onderschept nabij Venezuela, zeggen bronnen tegen Bloomberg. De tanker Bella 1, een onder Panamese vlag varend schip dat op een Amerikaanse sanctielijst staat, was volgens een van de bronnen onderweg naar Venezuela om te laden.
11 uur geleden
AL-MALHA (ANP/AFP) - Een droneaanval op een drukke markt in de Soedanese deelstaat Noord-Darfur heeft tien mensen het leven gekost, zeggen hulpverleners. Het is niet duidelijk wie er achter de aanval zit.
13 uur geleden
KYIV (ANP) - De gesprekken met de VS over het beëindigen van de oorlog in Oekraïne zijn constructief, maar de signalen vanuit Rusland blijven negatief, schrijft de Oekraïense president Volodymyr Zelensky op X. Hij verwijst naar de aanhoudende aanvallen langs de frontlinie en op de infrastructuur.
13 uur geleden
AMESBURY (ANP) - Duizenden mensen trokken zondagochtend in alle vroegte naar Stonehenge om daar de zonsopgang te aanschouwen die de kortste dag van het jaar inluidt. Volgens de Britse omroep BBC waren er meer dan 8000 mensen aanwezig bij het wereldberoemde monument.
14 uur geleden