Opvolger van ruimtetelescoop Hubble gaat naar de ruimte
KOUROU (ANP) - Het einde van ruimtetelescoop Hubble nadert en daarom is het tijd voor een opvolger. Dat is de James Webb, die zaterdag wordt gelanceerd. De nieuwe ruimtetelescoop moet minstens tien jaar lang een nog beter beeld van het heelal geven, en daarmee willen wetenschappers dingen ontdekken die tot nu toe verborgen blijven. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
De lancering gebeurt in Frans-Guyana, op de Europese ruimtebasis Kourou. Om 13.20 uur moet de raket met daarin de James Webb opstijgen. Vervolgens gaat hij naar zijn nieuwe werkplek, op 1,5 miljoen kilometer afstand van de aarde. Daar moet hij over ongeveer een maand aankomen.
De James Webb is gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR bij de ruimtetelescoop betrokken.
Aan de James Webb is lang gewerkt. De ontwikkeling begon in 1996 en het was eerst de bedoeling dat hij al in 2007 zou worden gelanceerd. Het vertrek is echter meerdere keren uitgesteld vanwege technische problemen. Ook de coronapandemie zorgde voor vertraging.
De James Webb is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel van goud en beryllium. Die vangt het licht uit de ruimte op. Hij kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble.
De nieuwe ruimtetelescoop moet onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Doordat de James Webb zo ver weg staat, heeft hij geen last van de warmte van de aarde. Op zijn werkplek is de temperatuur 233 graden onder nul. Dat maakt de metingen nauwkeuriger en betrouwbaarder.
De Hubble werd in april 1990 gelanceerd en draait dus al meer dan 31 jaar in een baan rond de aarde, op een hoogte van ruim 500 kilometer. Hij onderzocht onder meer afgelegen sterrenstelsels, waardoor wetenschappers een beter beeld hebben gekregen van het ontstaan van het heelal. Ook maakte hij bekende foto's van verre nevels. De Hubble kreeg in 2009 zijn laatste onderhoudsbeurt. De instrumenten aan boord haperen de laatste tijd en het is niet bekend hoelang ze het nog volhouden. Ergens in de komende tien jaar kan de Hubble uit zijn baan om de aarde zakken. Als dat gebeurt, verbrandt hij in de dampkring.
Meer uit Buitenland
BRIGHTON (ANP) - Huismussen zijn minder te vinden in tuinen waarin pesticiden worden gebruikt. Over het algemeen ging het om zo'n 12 procent minder huismussen in tuinen met pesticiden, zien onderzoekers van de University of Sussex in het Verenigd Koninkrijk.
1 uur geleden
LONDEN (ANP/DPA) - Westerse landen houden er twee standaarden op na als het gaat om de schending van mensenrechten in de wereld, vindt Amnesty International. "De krachtige westerse reactie op de Russische invasie in Oekraïne staat in schril contrast met het gebrek aan actie als het gaat om schendingen door bondgenoten in landen als Israël, Saudi-Arabië en Egypte", schrijft de mensenrechtenorganisatie in haar jaarverslag.
3 uur geleden
BAJKONOER (ANP) - Een ruimtevaartuig dat vorig jaar beschadigd raakte door de inslag van wat ruimtegruis, keert dinsdag terug van het internationale ruimtestation ISS naar de aarde. Aan boord zitten geen bemanningsleden. De ruimtevaarders die met het vaartuig hadden moeten terugkeren, blijven een halfjaar langer in het ISS en gaan dan met vervangend vervoer terug.
6 uur geleden
QUITO (ANP/AFP/RTR) - Zeker zeven mensen zijn om het leven gekomen na een aardverschuiving in het dorp Alausi, in het midden van Ecuador. Volgens de laatste berichten van de autoriteiten zijn 23 mensen gewond geraakt en worden nog zo'n vijftig anderen vermist. Op beelden is te zien hoe hulpverleners in het Zuid-Amerikaanse land met hun handen in de modder naar overlevenden zoeken.
7 uur geleden
NASHVILLE (ANP/AFP/RTR) - De 28-jarige Audrey Hale, die op een basisschool in Nashville zes mensen doodschoot, onder wie drie kinderen van 9 jaar oud, had een gedetailleerd plan van aanpak. De politie heeft dat plan, een plattegrond van de school en een manifest in haar woning gevonden. Over haar motief heeft de politie wel "een theorie", maar op dit moment wordt daar nog geen uitspraak over gedaan.
8 uur geleden
NEW YORK (ANP/RTR) - De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties zal geen onafhankelijk onderzoek laten uitvoeren naar de sabotage in september van de Nord Stream-gaspijpleidingen, die via de Oostzee gas van Rusland naar Duitsland kunnen vervoeren. Rusland had de raad om een dergelijk onderzoek verzocht, maar alleen Brazilië, China en Rusland zelf stemden voor de resolutie. De overige twaalf landen in de raad onthielden zich van stemming. Een resolutie heeft negen stemmen nodig om te passeren. Geen van de vijf landen met vetorecht sprak hun veto uit.
12 uur geleden
ROTTERDAM (ANP/DPA) - De Oekraïense strijdkrachten hebben achttien Leopard 2-gevechtstanks ontvangen vanuit Duitsland, zei bondskanselier Olaf Scholz maandag op een persconferentie met premier Mark Rutte in Rotterdam. "We hebben geleverd zoals aangekondigd", aldus het Duitse regeringshoofd. Eerder maandag had het Duitse blad Der Spiegel de aankomst van het wapentuig al gemeld.
14 uur geleden