Opvolger van ruimtetelescoop Hubble gaat naar de ruimte
KOUROU (ANP) - Het einde van ruimtetelescoop Hubble nadert en daarom is het tijd voor een opvolger. Dat is de James Webb, die zaterdag wordt gelanceerd. De nieuwe ruimtetelescoop moet minstens tien jaar lang een nog beter beeld van het heelal geven, en daarmee willen wetenschappers dingen ontdekken die tot nu toe verborgen blijven. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
De lancering gebeurt in Frans-Guyana, op de Europese ruimtebasis Kourou. Om 13.20 uur moet de raket met daarin de James Webb opstijgen. Vervolgens gaat hij naar zijn nieuwe werkplek, op 1,5 miljoen kilometer afstand van de aarde. Daar moet hij over ongeveer een maand aankomen.
De James Webb is gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR bij de ruimtetelescoop betrokken.
Aan de James Webb is lang gewerkt. De ontwikkeling begon in 1996 en het was eerst de bedoeling dat hij al in 2007 zou worden gelanceerd. Het vertrek is echter meerdere keren uitgesteld vanwege technische problemen. Ook de coronapandemie zorgde voor vertraging.
De James Webb is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel van goud en beryllium. Die vangt het licht uit de ruimte op. Hij kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble.
De nieuwe ruimtetelescoop moet onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Doordat de James Webb zo ver weg staat, heeft hij geen last van de warmte van de aarde. Op zijn werkplek is de temperatuur 233 graden onder nul. Dat maakt de metingen nauwkeuriger en betrouwbaarder.
De Hubble werd in april 1990 gelanceerd en draait dus al meer dan 31 jaar in een baan rond de aarde, op een hoogte van ruim 500 kilometer. Hij onderzocht onder meer afgelegen sterrenstelsels, waardoor wetenschappers een beter beeld hebben gekregen van het ontstaan van het heelal. Ook maakte hij bekende foto's van verre nevels. De Hubble kreeg in 2009 zijn laatste onderhoudsbeurt. De instrumenten aan boord haperen de laatste tijd en het is niet bekend hoelang ze het nog volhouden. Ergens in de komende tien jaar kan de Hubble uit zijn baan om de aarde zakken. Als dat gebeurt, verbrandt hij in de dampkring.
Meer uit Buitenland
MIAMI (ANP/RTR) - De Amerikaanse speciaal gezant Steve Witkoff praat vrijdag verder over het vredesplan voor Gaza met vertegenwoordigers van Egypte, Turkije en Qatar, meldt het Witte Huis. Volgens nieuwssite Axios zijn de landen ontevreden over de manier waarop zowel Israël als Hamas zich aan het bestaande akkoord houdt.
3 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky wil het streven om lid te worden van de NAVO niet uit de Oekraïense grondwet halen. Dat heeft hij gezegd op een persconferentie in Brussel. Als de grondwet moet worden aangepast, is dat aan het Oekraïense volk om daarover te beslissen "en niemand anders".
5 uur geleden
BRUSSEL (ANP/BELGA) - De protestmars met duizenden boeren naar de Europese wijk in Brussel is eerder beëindigd dan gepland. De manifestatie werd rond 13.45 uur ontbonden. Het is nog onduidelijk waarom de mars niet verderging.
5 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky begrijpt de risico's van België als de Russische bevroren tegoeden worden gebruikt voor een lening aan zijn land. "Maar we zijn in oorlog en ik denk dat we grotere risico's lopen", zei Zelensky tijdens een persconferentie in Brussel. Voor het begin van de EU-top heeft hij met de Belgische premier Bart De Wever gesproken.
6 uur geleden
BRUSSEL (ANP/BELGA) - Duizenden boeren zijn begonnen met een mars naar de Europese wijk van Brussel, waar op dit moment een EU-top bezig is. Het is daar al de hele ochtend onrustig, maar de officiële protestmars is nu pas van start gegaan.
6 uur geleden
MANNHEIM (ANP/DPA) - De man die in maart op een menigte inreed in Mannheim, heeft een levenslange gevangenisstraf gekregen. Hij doodde tijdens Rosenmontag, een Duitse carnavalstraditie, twee mensen. Veertien personen raakten gewond.
6 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Frankrijk is nog niet klaar voor de handelsdeal met Zuid-Amerikaanse landen, laat president Emmanuel Macron voorafgaand aan de EU-top weten. "Ik wil onze protesterende boeren zeggen dat het standpunt van Frankrijk vanaf het begin duidelijk is geweest: wij vinden de voorwaarden onvoldoende en vinden dat deze overeenkomst niet kan worden ondertekend", zei hij.
7 uur geleden