Opvolger van ruimtetelescoop Hubble gaat naar de ruimte
KOUROU (ANP) - Het einde van ruimtetelescoop Hubble nadert en daarom is het tijd voor een opvolger. Dat is de James Webb, die zaterdag wordt gelanceerd. De nieuwe ruimtetelescoop moet minstens tien jaar lang een nog beter beeld van het heelal geven, en daarmee willen wetenschappers dingen ontdekken die tot nu toe verborgen blijven. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
De lancering gebeurt in Frans-Guyana, op de Europese ruimtebasis Kourou. Om 13.20 uur moet de raket met daarin de James Webb opstijgen. Vervolgens gaat hij naar zijn nieuwe werkplek, op 1,5 miljoen kilometer afstand van de aarde. Daar moet hij over ongeveer een maand aankomen.
De James Webb is gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR bij de ruimtetelescoop betrokken.
Aan de James Webb is lang gewerkt. De ontwikkeling begon in 1996 en het was eerst de bedoeling dat hij al in 2007 zou worden gelanceerd. Het vertrek is echter meerdere keren uitgesteld vanwege technische problemen. Ook de coronapandemie zorgde voor vertraging.
De James Webb is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel van goud en beryllium. Die vangt het licht uit de ruimte op. Hij kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble.
De nieuwe ruimtetelescoop moet onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Doordat de James Webb zo ver weg staat, heeft hij geen last van de warmte van de aarde. Op zijn werkplek is de temperatuur 233 graden onder nul. Dat maakt de metingen nauwkeuriger en betrouwbaarder.
De Hubble werd in april 1990 gelanceerd en draait dus al meer dan 31 jaar in een baan rond de aarde, op een hoogte van ruim 500 kilometer. Hij onderzocht onder meer afgelegen sterrenstelsels, waardoor wetenschappers een beter beeld hebben gekregen van het ontstaan van het heelal. Ook maakte hij bekende foto's van verre nevels. De Hubble kreeg in 2009 zijn laatste onderhoudsbeurt. De instrumenten aan boord haperen de laatste tijd en het is niet bekend hoelang ze het nog volhouden. Ergens in de komende tien jaar kan de Hubble uit zijn baan om de aarde zakken. Als dat gebeurt, verbrandt hij in de dampkring.
Meer uit Buitenland
BRUSSEL (ANP) - In Brussel is de auto van de Poolse Europarlementariër Waldemar Buda beschoten, meldt hij zelf op X. De politicus van de conservatieve Poolse PiS-partij zat op dat moment niet in de auto, maar volgens hem ging het wel om een actie die bewust op hem was gericht. Zijn auto werd negen keer beschoten, de auto's daaromheen niet één keer.
10 minuten geleden
PIRAEUS (ANP) - Het Europees Openbaar Ministerie (EPPO) heeft in de haven van het Griekse Piraeus 2400 containers in beslag genomen in een onderzoek naar fraude met de import van Chinese producten. Het gaat om de grootste confiscatie van containers ooit in de Europese Unie, meldt het EPPO. De containers waren voornamelijk gevuld met e-bikes, textiel en schoenen.
53 minuten geleden
WASHINGTON (ANP/AFP) - Het DNA dat is gevonden bij de plek waar Charlie Kirk vorige week werd gedood, komt overeen met DNA van verdachte Tyler Robinson. FBI-directeur Kash Patel heeft dat bekendgemaakt bij Fox News. Robinson wordt later deze week formeel aangeklaagd.
2 uur geleden
TBILISI (ANP/AFP) - De Israëlische oplichter Shimon Hayut is opgepakt in Georgië. Hayut, bekend van de Netflix-documentaire The Tinder Swindler, werd gearresteerd op het vliegveld van de stad Batumi. De arrestatie werd volgens functionarissen gedaan "op verzoek van Interpol".
3 uur geleden
JERUZALEM (ANP/RTR/AFP) - Israël sluit niet uit dat het opnieuw Hamasleiders aanvalt, "waar zij zich ook bevinden". Dat zei premier Benjamin Netanyahu tijdens een gezamenlijke persconferentie met de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio, die op bezoek is in Jeruzalem.
3 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De Europese Commissie schrikt niet van het dreigement van de Amerikaanse president Trump, dat de VS pas sancties tegen Rusland willen instellen als de NAVO-landen stoppen met de import van olie uit Rusland. De meeste EU-landen zijn ook lid van de NAVO. De Europese Unie is sinds het begin van de oorlog van Rusland in Oekraïne bezig met het "uitfaseren van Russische fossiele brandstoffen", zei een woordvoerder van de Europese Commissie maandag.
3 uur geleden
LONDEN (ANP) - Het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de Russische ambassadeur ontboden wegens de schendingen van het luchtruim van NAVO-landen Polen en Roemenië. De schendingen zijn "volledig onaanvaardbaar", staat in een verklaring van het ministerie.
4 uur geleden